Fotoreeks : komkommers, oud en nieuw

Dit jaar kocht ik een pakje zaad van Cucumber Long White bij Thompson and Morgan.
De teeltbeschrijving vermeldde niks over welk type komkommer dit was. De info deed vermoeden dat dit een recent komkommertype was. Er stond immers dat de schil niet bitter is en dat je de komkommer moet laten opgroeien tot aan de gewasdraad, dan intoppen en dan twee scheuten laten komen. Precies zoals moderne komkommers gesnoeid worden. Enkel de kleine stekeltjes op de vruchthuid deden vermoeden dat het om een ouder komkommer type gaat.
De soort Cucumis sativus is de basisvorm van de huidige komkommers. Door veredeling en selectie heeft men deze vorm gegeven in twee richtingen. Enerzijds de augurken zoals we ze nu kennen en anderzijds de komkommers.
Bij de komkommers was de eerste groep de vollegrondskomkommers die zaad bevatten en bestuiving en bevruchting nodig hebben om uit te groeien. Verderop worden ze de "ouderwetse" komkommers genoemd.
Later zijn de parthenocarpe F1-hybriden ontstaan die zonder bevruchting uitgroeien en geen zaad vormen.

Voor meer info en foto's van de moderne komkommertypes kan je terecht op de pagina's
Komkommerteelt
Bloei en vruchtdunning komkommers
Snoei en bloei bij komkommers

Voor mij is deze ouderwetse witte komkommer een tegenvaller. De vruchten bevatten veel en grote zaden en de schil smaakt bitter, in tegenstelling tot wat de info op het zaadzakje vermeld.

Misschien hebt u betere ervaringen met het telen van de oude, zaadvaste types? Laat het weten op lezersbijdrage@plantaardig.com zodat dit artikel kan aangevuld worden.

In de bladoksels van de hoofdstengel, die ingedraaid wordt in een touw, vinden we enkel mannelijke bloemen.
(Nieuwe komkommertypes : in de bladoksels vinden we de vrouwelijke bloemen. Mannelijke bloemen zijn er niet)

Op de zijscheuten vinden we de vrouwelijke bloemen. Deze zijscheuten worden best wat ingesnoeid om een overzichtelijke plant te behouden, maar worden zeker niet verwijderd.
(Nieuwe komkommertypes : De zijscheuten worden verwijderd tot de plant de gewasdraad bereikt heeft)

Er is bestuiving en bevruchting nodig om komkommers te bekomen. De vruchten van deze rassen lijken op grote augurken. De vorm is eerder kort en dik, met een minder gladde schil (kleine uitstulpingen). Op de zijscheuten ontstaan nieuwe scheuten, goed bijhouden van de snoei is belangrijk.
(Moderne komkommers : de vruchten zijn glad, slank en ontstaan zonder bestuiving en bevruchting. Geen last van opnieuw uitlopende zijscheuten).

De vruchten bevatten zaad.
(Moderne komkommersoorten : de vruchten bevatten geen zaad!)

Ondanks de vermelding op het zaadzakje blijken de komkommers bijzonder bitter te zijn. Na het schillen is de bitterheid verdwenen.
Dus wel een bittere schil!
(Moderne komkommersoorten : de vruchten zijn helemaal niet bitter)

De planten blijken in jong stadium al bijzonder gevoelig voor meeldauw te zijn.
(Moderne komkommersoorten : er wordt door de zaadfirma's gestreefd naar een zo groot mogelijke tolerantie tegen echte meeldauw)

Vruchtdunning en snoei bij komkommers

......Het kan eigenlijk niet dat je iedere vrucht laat uitgroeien. Als je de vruchten niet zwaarder dan 400 gram laat worden, kan je het erop wagen om de vruchten uit te dunnen volgens het schema `twee laten en één weg' . Wil je grote komkommers samen met een sterk groeiende plant dan zal je `één vrucht laten en één weg' moeten hanteren…..
Lees verder in het artikel over vruchtdunning en snoei bij komkommers (met stap voor stap foto’s)

Minikomkommer wordt populaire groente

2007 wordt waarschijnlijk het jaar van de doorbraak van de minikomkommer, cocktailkomkommer of snackkomkommer. Drie namen voor één en dezelfde groente. 

Zelf minikomkommer telen
Het is een plant die groeit zoals de moderne glaskomkommer, dat wil zeggen met enkel vrouwelijke bloemen. De vruchtzetting gebeurt dus parthenocarp (dat wil zeggen zonder bestuiving, zonder stuifmeel). De afmetingen van de vrucht zijn beperkt.

Maar het grote verschil is dat heel wat van deze minkomkommers meerdere vruchten in één bladoksel dragen. Sommige rassen slechts één tot twee vruchten per oksel, andere tot vier vruchten per oksel. (Bij de veredelaars heeft men het over single fruited, semi- multifruited en multifruited).

Doordat de vruchten klein blijven wordt de plant ook veel minder belast dan de gewone komkommer. Vruchtdunning zoals vermeld in het artikel over komkommers kweken is hier dus minder nodig. Enkel als de groeikracht van de plant lijkt af te nemen kan je die herstellen door vruchten te dunnen. Ook als de oogst te groot dreigt te worden kan je "preventief" kleine vruchtbeginsels verwijderen. Zo wordt de plant wat ontzien en zal ze, mits wat geluk, uiteindelijk langer meegaan.
Maar, net zoals bij gewone komkommer, moet je de vruchten tijdig oogsten. Zolang ze aan de plant blijven gebruiken ze energie ten koste van de doorgroei.
De opbrengst in kilo’s is lager dan bij gewone komkommers, maar het aantal vruchten is veel hoger dan bij een lange komkommer.

Binnen de minikomkommers zijn er ook nog varianten, zo geeft het ras Alamir F1 en Passandra F1 vruchten van 16-18 cm en het ras Picolino vruchten van 10-12 cm. Picolino vormt per oksel 3 tot 4 vruchten. Variëteiten met kleinere vruchten geven over het algemeen meer vruchten per okstel. Let daar op als je de groente kiest uit het aanbod groentezaden in de catalogussen.

Behalve het reeds aangehaalde verschil in verband met vruchtdunning kan je de teelt aanpakken zoals beschreven in artikel over komkommers kweken.

Minikomkommer in de supermarkt
De minikomkommer is ook in de groentehandel vrij sterk vertegenwoordigd. De snackkomkommer wordt meestal gepromoot als een handige "groente uit het vuistje" ( zoals de komkommer die ook deel uitmaakt van de drie Vitamini's)
Maar ook andere telersverenigingen brengen snackkomkommers op de markt.

Minilkomkommer als kuipplant : de snacker
Nieuw is de minikomkommer als vruchtdragende kuipplant op het terras, waarvan je dan onmiddelijk kan oogsten, maar ook daarna nog een tijdje kan doorgaan met oogsten. De Snacker is een gelijkaardig concept als  Het Pluktomaatje en Het Plukpaprikaatje  
Gisteren stelde plantenkwekerij Van der Lugt uit Bleiswijk  op de eerste beursdag van de tuin­bouw relatiedagen in Hardenberg een nieuwe komkommerplant voor, die als kuipplant in de handel zal worden gebracht.  
Het is een opge­kweekte komkommerplant van ongeveer 80 centimeter hoog met oogstbare kleine komkommer­vruchtjes. ”We hopen met deze plant een aparte markt te bedienen”, stelt Johan de Hoog van Plantenkwe­kerij Van der Lugt. ”Het doel is dat het product uiteindelijk in de vensterbank belandt.
Aan de 80 centimeter hoge kom­kommerplant angen tussen de acht en tien oogstbare vruchtjes, die als gezonde snack direct kan worden gegeten. Na het oogsten blijft de plant sterk generatief, zo­dat wekenlang van de eigen kweek in de vensterbank kan worden geoogst.
Vanaf volgende week is er meer info over dit product op www.snacker.nl

Zelf minikomkommers of andere groenten in pot telen? Lees de uitgebreide serie Kweken van groenten in pot.

Hieronder ziet u een foto, afkomstig van de website www.agf.nl

Gutteren bij glasgroenten: een aanwijzing van goede groeikracht.

Het verschijnsel is momenteel opvallend bij de vruchtgroenten onder glas. 's Morgens zie je bij heel veel planten waterdruppels aan de bladranden hangen. Alhoewel het gutteren positief kan zijn moet je er toch op beducht zijn dat de bladeren niet de hele dag nat blijven.

Als een plant lange tijd veel moet verdampen worden de wortels zeer actief. Als daarop een wat koelere nacht en ochtend volgt komt kan je druppels aan bladeren van de planten zien. Dit verschijnsel noemt men gutteren. De plant perst, door de sterke wortelactiviteit, het water door de bladranden heen. Het is alvast een teken van goede groeikracht en van gezonde wortels.

Voldoende worteldruk heeft nog bijkomende voordelen.
Bij tomaten zorgt de extra worteldruk voor een beter aanvoer van calcium naar de vruchten, waardoor de kans op neusrot afneemt (zie artikel over neusrot).
Bij meloen en komkommer wordt de kans op het optreden van brandkoppen heel wat kleiner als er ‘s morgens wat druppels aan de bladeren hangen. Druppelvorming aan de jonge hartblaadjes van aardbeien zijn bijna vanzelfsprekend. De plant heeft immmers na de winter een sterk wortelstelsel over gehouden dat eerst slechts enkele jonge blaadjes moet bevoorraden.

Hoe positief een goede worteldruk en gutteren ook zijn, toch moet je er voor zorgen dat deze druppels niet te lang aan de plant blijven hangen. Er zijn ook nadelen aan verbonden.
Bij aarbei, komkommer en meloen kunnen bij te extreme worteldruk de bloemen ook nat worden. Als deze dan overdag niet tijdig opdrogen komt de goede bestuiving in het gedrang. Dit is met name bij aardbeien zo, en is minder erg bij meloenen.
Bij komkommer kunnen bloemen die te lang nat blijven later aangetast worden door rot, met name Mycosphaerella.
Tijdig de kas luchten is de boodschap,en dat kon je hier al meer dan eens lezen. Dat was dan meestal om de condens op de bladeren en vruchten tijdig te laten opdrogen ( zie artikel over grond en klimaat in de kas). Nu is het om om de druppels op de bladeren snel te doen verdwijnen.
Op de foto : het gutteren (druppelvorming op de bladranden van de bladeren) bij respectievelijk meloen (juli), komkommer (juli), tomaat (mei) en aardbeien (maart)
Klik op de foto’s om de details goed te zien.

Witte komkommers zijn eigenlijk lichtgroen.

Nadat het product enkele jaren uit het aanbod verdwenen was, heeft de REO Veiling vrijdag weer witte komkommers verkocht. De vruchten werden geteeld door de bewoners van De Lovie in Poperinge, een centrum voor begeleiding van personen met een mentale handicap.

"Via een Nederlands zaadhuis kregen we de zaden", zegt Eddy Lobeau, teeltbegeleider bij de Lovie. "De planten werden in onze serres opgekweekt. We hebben er 175 uitgeplant. De vruchten hebben een lichtgroene kleur, de nek kleurt geel.”
De witte komkommer is het perfecte product om koude schotels mee te verrijken. Het verschil met de groene komkommer is de aangenaam zoete smaak en de lichte verteerbaarheid. Maagoprispingen zijn m.a.w. uit den boze bij de witte komkommer. Dit is te verklaren door het opvallend minder aanwezig zijn van zaadjes. Bovendien differentieert de witte komkommer zich door een lager watergehalte, zodat hij langer bewaarbaar is.  

De komkommers zullen gecommercialiseerd worden onder de labels Flandria en  Vanaf begin juli worden ze elke woensdag en vrijdag op de REO Veiling te koop aangeboden.

Bij De Lovie kweken ze nog enkele andere specialiteiten: klik hier

Recept: witte komkommer in een fris slaatje vergezeld van een geitenkaasje

bereidingswijze

• Was de groenten.
• Versnipper de ui, snij de paprika’s in blokjes, de witte komkommer in driehoekjes en pluk de bladeren van de krulsla los.
• Vermeng de azijn, de olie en de mosterd in een kleine kom voor de vinaigrette.
• Roer en voeg de gesnipperde ui en de pijnboompitten toe.
• Breng op smaak met peper en zout.
• Plaats het geitenkaasje in het midden van het bord, schik de sla en de stukjes paprika errond.
• Schik de komkommer als een kroontje langs de bordrand,
• voeg de maïs toe en garneer het geitenkaasje met de fijne takjes rode biet.
• Overgiet het gerecht met de vinaigrette.

benodigdheden 1 krop rode krulsla 1 witte komkommer 2 oranje paprika’s 250 gr maïs 10 natuur geitenkaasjes 25 gr rode bieten (fijne takjes).

(Bron  VILT - Vlaams Informatiecentrum over Land- en Tuinbouw. en Fine Fleur.)

Nog berichten over speciale kokommers (Vilt.be)
27/6/06: Tuinbouwstudenten kweken zeven komkommersoorten
1/6/06: REO Veiling verkoopt voor het eerst cocktailkomkommer

 

Hitte veroorzaakt brandkoppen bij komkommer

De warmte van vorige week kwam vrij ongelegen voor veel komkommerplanten. De planten zijn nog in volle groei en waren nog niet echt gewend om veel water op te nemen. De specifieke bladstand van de kop van de plant maakt dat de kleine, jonge blaadjes niet goed kunnen verdampen. De vele blaadjes zitten dicht opeen en belemmeren zo de afgifte van waterdamp. Verdamping van deze jonge blaadjes is nochtnas nodig  voor de afkoeling ervan.
Dit is niet voldoende gebeurt, terwijl het in de kas een eind  boven de 30°C was en de zonnestralen de bladeren nog hoger in temperatuur deden stijgen.

Brandkoppen bij komkommers (klik voor vergroting)
Oorzaken
– te weinig wateropname, door te droge grond, zwak wortelstel of zware plantbelasting
– moeilijke verdamping door de specifieke stand van de jonge blaadjes in de kop van de plant
– te intense zonnestraling op de blaadjes
Wat doe je er aan?
– De kas schermen, al dan niet tijdelijk
– Zorgen voor voldoende vocht in de grond
Wat als het toch gebeurt?
– Zorg er steeds voor dat je de zijscheutjes niet te gauw verwijdert. Verwijder ze pas als ze tien centimeter lang zijn. Zo kan je toch nog verder als het groeipunt van de komkommerplant toch verbrand is.

 

Tomaten, paprika's en komkommers verzorgen deze zomer.

In de aanloop naar hoogzomer vind je hier nog even wat directe links naar de verzorging van vrucht groenten

Tomaten vruchtzetting en trossnoei wanneer trillen bijbemesting blad snijden barsten neusrot

Paprika gewassnoei vruchtsnoei oogst bloemrui vruchtverbranding bestuiving

Komkommer vruchtzetting gewasonderhoud water witte vlieg

Gespreid zaaien van courgettes zorgt voor gezonde planten

Courgettes groeien snel. Daarvoor hebben ze veel warmte nodig. Als je niet kiest voor de vroegste zaaidata kan je na zes weken al de eerste courgettes oogsten. Zorg voor een hoge temperatuur bij het zaaien, bij de opkweek en tijdens de teelt.

Zaai niet alle zaden op hetzelfde moment. Je kan al zaaien eind april onder beschutting, maar ook eind juni kan je nog courgettes zaaien. Dit zorgt ervoor dat je in augustus en september een jong en productief gewas hebt. Courgette is een gulzige en snelle groeier, maar raakt ook snel ´versleten´. De groei van oudere planten stagneert wat waardoor ze vatbaarder worden voor witziekte (echte meeldauw).

Kies niet alleen een plekje uit de wind en in de zon maar voorzie dit plekje ook van voldoende compost of organische mest. In droge periodes is water geven zeker nodig. De grote bladeren verdampen zeer veel en de snelgroeiende vruchten kunnen alleen maar zwellen als ze voldoende water kunnen opnemen.

Dit zijn enkele weetjes afkomstig uit de Uitgebreide teelthandleiding over courgettes

Bekijk ook het Teeltschema van courgette

Wat in de titel van dit artikel staat geldt ook voor de komkommers in de kas. Wie enkele komkommerzaden overhoudt tegen half juni, die heeft vanaf augustus opnieuw een jonge groeizame plant en verse komkommers. Komkommers zijn snelle groeiers die, als het gewas wat versleten raakt, makkelijk last hebben van witziekte en spint.

Zie ook het artikel Teelt van komkommers

Komkommers telen betekent ook vruchten dunnen (Tuinkrant.com)

Het eerste bloempje is er! En nu binnen een tiental dagen de eerste komkommer op tafel? Dit is mogelijk, maar het zou ook wel eens de laatste komkommer van die plant kunnen zijn. De plant is eigenlijk nog te klein om nu al vruchten te dragen. De eerste zes à zeven bladoksels worden dan ook volledig uitgeplozen, zowel zijscheuten als bloemen. Zo krijgt de plant de kans voldoende bladmassa te vormen en kan het zevende bloempje een mooie vrucht vormen.
Lees verder op Komkommers telen betekent ook vruchten dunnen
Lees alles over komkommers telen

Fusarium nu ook probleem in komkommerteelt.

Fusarium oxysporum is een gevreesde ziekte voor wie al een aantal jaren bezig is met meloenen telen. Door de enge vruchtwisseling in de kas komen meloenen regelmatig op dezelfde plaats. Na verloop van tijd kan Fusarium de kop opsteken. Het is een schimmel die via infectie van de wortels de vaatbundels aantast waardoor deze verstoppen. De bladeren verkleuren geel en de plant verwelke en sterft in enkele dagen tijd volledig af. Op de voet van de plant ontstaat gomuitscheiding en rozerode schimmelpluis.
Alhoewel het bekend is dat deze ziekte ook andere komkommerachtigen kan aantasten was dit tot nu eerder zeldzaam.
In het zopas verschenen nieuwsbericht op Oogst.nl maakt men melding van een sedert dit jaar zeer sterk toegenomen aantastingsdruk van Fusarium oxysporum in de komkommerteelt.
De ziekte is bijzonder besmettelijk en bestrijdingsmiddelen zijn er niet. Verwijder zieke planten onmiddelijk. Vooral niet gaan slepen met ziek materiaal maar ter plekke in een plastic zak stoppen.
Lees het artikel in oogst.nl

Lees het artikel over ziekten bij komkommerachtigen (met foto fusarium)
Dit pdf-document van telenmettoekomst.nl toont een goede foto en een goede beschrijving van de ziekte.