www.plantaardig.com
 

Nu het hoogzomer is blijven we even stilstaan bij de onderhoudszorgen van onze vruchtgroenten.  Tomaat blijkt hierbij het grootste zorgenkind, maar ook de komkommer- en paprikaplanten vereisen een degelijk gewasonderhoud.

Zomerverzorging voor de  vruchtgroenten

Tomaten 

vruchtzetting en trossnoei

wanneer trillen

bijbemesting

blad snijden

barsten

neusrot

 

 

 

Komkommer

vruchtzettingk

gewasonderhoud

water

witte vlieg

 

 

 

 

 

Paprika 

gewassnoei

vruchtsnoei

oogst

bloemrui

vruchtverbranding

bestuiving

 

 

 

Nu het hoogzomer is blijven we even stilstaan bij de onderhoudszorgen van onze vruchtgroenten.  Tomaat blijkt hierbij het grootste zorgenkind, maar ook de komkommer- en paprikaplanten vereisen een degelijk gewasonderhoud.

  Tomaten

Vruchtzetting en trossnoei

De tomaten hebben  al verschillende trossen met vruchten.  Dit is een  periode waarin slechte vruchtzetting veel voorkomt. De oorzaak kan tweeërlei zijn. Het is mogelijk dat door te grote warmte in de serre de vruchtzetting niet meer goed verloopt, dit is met name het geval bij temperaturen boven de 30°C.  Zorg er voor dat de serre niet te wam wordt.. Je kan dit bereiken door de serre af te witten of af te dekken met rietmatten langs de zuidkant.  Tenzij het echt niet anders kan moeten we het open zetten van de deuren zoveel mogelijk voorkomen. Dit veroorzaakt tocht, wat voor alle planten slecht is. Bij tomaat zorgt tocht voor opgerolde bladeren (sigareblad) (fig2)  bij komkommer stijgt de kans op spintaantasting(fig3) en witziekte (fig1)


fig 1 witziekte bij komkommer
fig 3 spintaantasting bij kommkommer : 
boven :beginnende aantasting, onder
ver gevorderde aantasting met 
spinneweb

bron :
http://www.oznet.ksu.edu/dp_hfrr/extensn/problems/

 fig 2 opgekruld blad bij tomaat

 

Slechte vruchtzetting bij tomaat kan ook zijn oorzaak vinden in een te grote plantbelasting. Er zijn dan  te veel vruchten op de plant aanwezig.  Het snoeien van de trossen kan dit voorkomen.  Afhankelijk van het ras dat we telen snoeien we de trossen op vier (vleestomaten, geribde vruchten) tot zeven vruchten (kleinere, ronde rassen).

 

Wanneer trillen?

Het trillen is noodzakelijk voor een goede vruchtzetting.  Dit doe je door een paar keer met de wijsvinger tegen de trossteel te tikken om het stuifmeel te doen loskomen.  Ook kan je tegen de draden of steunstokken gaan tikken, maar dit is wel minder effectief en kan problemen geven als de omstandigheden minder gunstig zijn.Tril de tomaten op het juiste moment.  Te vroeg in de morgen is het stuifmeel nog vochtig en komt het niet los.  Te laat op de middag is het stuifmeel te droog en kleeft het niet meer op de stamper. Om de andere dag trillen is voldoende.

Bijbemesting

Nu de plant al wat groter is, heeft ze al heel wat voeding uit de grond opgenomen.  Je kan eens proberen wat meststoffen in het gietwater op te lossen.   Neem daarvoor een meststof met relatief veel kalium.  Kalium is met name voor de vruchtkwaliteit zoals  de rode kleur en de stevigheid van de vrucht heel belangrijk.  Als je twee gram oplost per liter gietwater kan je telkens als er water gegeven wordt meststoffen toedienen.  Meer dan twee gram oplossen is gevaarlijk voor wortelverbranding. 

 

Blad snijden

Alhoewel er wel eens enkele bladeren moeten vewijderd worden, mag je  hierin toch niet overdrijven.  Het is namelijk heel belangrijk dat de vruchten geen rechtstreekse zonnestralen ontvangen.  De vruchttemperatuur loopt hierdoor zeer sterk op met als gevolg dat bepaalde delen van de vrucht bij het rijpen groen blijven.  Dat je de bladeren moet verwijderen om de vruchten beter te doen rijpen is een fabeltje.

Als de eerste vruchten rijpen kunnen we de bladeren onder de eerste tros afsnijden.  Op die manier is er tussen het gewas een luchtiger klimaat. Slechts bij zeer sterke groei, als je door het vele blad de vruchten helemaal niet meer ziet hangen kan je boven de tros een blad wegsnijden.

 

Barsten vermijden

 

barsten bij tomaat

Als je de grond te ver laat uitdrogen en daarna veel water in één keer gaat geven is de kans groot  dat vruchten die bijna rijp zijn zullen barsten.  Ook als de vruchten in een jong stadium te veel in de volle zon hangen zullen ze later gaan barsten, zelfs als ze nog niet gekleurd zijn.  Verder kunnen er ook barsten optreden als de vruchten 's morgens iedere keer nat worden door condens die erop neerslaat.  Om deze natte vruchten in de voormiddag te vermijden moeten we de serre 's morgens op tijd luchten. Als je te lang wacht met luchten zal de temperatuur in de serre te snel stijgen.  De vruchten kunnen nooit zo snel opwarmen met als gevolg dat ze veel koeler zijn dan de serrelucht en natslaan.

 

 

Neusrot

 

neusrot bij tomaat

De vrucht wordt bruin langs onder door een probleem met de grond, hetzij de watervoorziening, hetzij de bemesting (zoutconcentratie en pH)

De grond mag je niet laten uitdrogen,  je moet opletten voor een te hoge zoutconcentratie die zich na verloop van jaren in de kas kan opstapelen en je moet ook zorgen voor regelmatige bekalking van de serre volgens het grondontledingsdavies.

Komkommer

Vruchtzetting

moderne hybridekomkommers

Het zijn de moderne, gladde komkommers die hier besproken worden. Dit zijn hybriderassen met uitsluitend vrouwelijke bloemen.  De vruchtzetting verloopt hier parthenocarp, dit wil zeggen zonder bestuiving of bevruchting.  Bijen of trillen van de bloemen  is hier zeker niet nodig.

Het is wel belangrijk dat we regelmatig oogsten, in volle zomer betekent dit om de andere dag.  Als je komkommers snijdt van maximum 400 gram zullen er regelmatig nieuwe vruchten bijkomen. Als de geoogste vruchten te zwaar zijn is  de plant minder groeikrachtig en stopt de vorming van nieuwe vruchten.

 

Gewasonderhoud

Komkommerplanten worden best langs een koord geleid. De eerste vijf bladoksels worden volle­dig gepluisd (zowel bloem als rank) om de plant meer groeikracht te geven.  Daarna laten we om de andere oksel een vrucht uit­groei­en, dit is afhanke­lijk van de groei­kracht van onze planten.  Alle ranken worden verwij­derd tot aan de draad, behalve de laatste twee.

Eenmaal aan de draad, die op een hoogte van 1,70 m à 2,00 m hangt, wordt de plant getopt.  Uit de laatste twee bladok­sels laten we ranken groeien. Deze worden aan weerszij­den van de plant in haken gelegd en worden zo naar beneden geleid.  Pluizen of vrucht­dun­ning is op de ranken niet echt meer nodig.  Op een 1m van de grond worden deze ranken getopt.  Eventu­eel kan je later nog een tweede rank laten uitgroeien van boven uit.  Blad verwijderen bij komkommer doen we beter niet.  De stengel is nogal dun en broos en de kans is groot dat de gemaakte wonde aangetast wordt door rottingsschimmels. Laat de onderste bladeren gewoon opdrogen aan de stam.

 

Water

Komkommer heeft  veel water nodig. Door het oppervlakkig wortelstelsel hebben kunnen ze moeilijk water opnemen uit de diepere grondlagen.  Hou daarom de grond goed vochtig.  Alhoewel altijd aangeraden wordt om de plant langsonder water te geven en de bladeren niet nat te maken is het in bepaalde omstandigheden te overwegen om langs boven water te geven. Doe dit dan wel 's morgens vroeg, zodat er geen bladverbranding is en de bladeren tijdig kunnen opdrogen.  Het voordeel hiervan is dat de kans op spintaantasting en witziekte, waarvoor komkommerachtigen zeer gevoelig zijn, kleiner wordt. Beide treden  op in warme en droge omstandigheden.  Ook tocht kan spint- en witziekteaantasting in de hand werken.

 

Witte vlieg

Alhoewel tomaat  er ook veel last kan van hebben is komkommer nog veel aantrekkelijker voor de witte vlieg.  Witte vlieg kan je wel doden met breedwerkende insecticiden, maar deze hebben als nadeel dat eieren, larven en poppen van de witte vlieg niet gedood worden.  Daardoor zijn er de week daarna opnieuw volwassen witte vliegen en kunnen we opnieuw starten met de bespuitingen.
Er bestaan in de handel ook gele vangplaten, met lijm ingesmeerd, die dan in de serre opgehangen worden.  Witte vlieg wordt aangetrokken door de gele kleur.
Als we een langlopende komkommer- of tomatenteelt hebben kunnen we het inzetten van sluipwespen overwegen.  Als je dit wil doen, moet je wel onmiddellijk sluipwespen inbrengen vanaf het moment er één wit vliegje gezien is.  Wacht je te lang dan kan er geen evenwicht tussen de sluipwesp en witte vlieg meer opgebouwd worden.  

roetdauwbevuiling 
door witte vlieg

witte vlieg met eitjes

witte en zwarte (=geparasiteerd 
door sluipwesp) poppen van
witte vlieg

 

Paprika

De snoei van de paprikaplant is zeer belangrijk, vooral de vruchtdunning, maar eigenlijk ook de snoei van de scheuten. De snoei van de klassieke, grote geblokte paprika's wordt besproken.  De kleinere pepers behoeven niet echt gesnoeid te worden.

Gewassnoei

Een paprikaplant zal de eerste twintig centimeter als één stengel uitgroeien.  In dit stadium moet je  enkel de zijscheuten verwijderen, bloemen zijn er op dat moment nog niet. 
Na een tiental bladeren is er een eerste splitsing van de scheuten.  Deze scheuten zullen op hun beurt na ieder blad opnieuw splitsen.  Op dit moment moet je kiezen voor twee of drie stengels per plant.  Je hoeft de plant niet te toppen om twee of drie stengels te bekomen! Wil je meer groeikracht dan kiezen we voor twee stengels per plant.  Wil je plantkosten uitsparen dan kan je ook drie stengels laten uitgroeien.
De zijscheuten zullen we iedere keer toppen op twee bladeren.  Op die manier houden we twee of drie hoofdstengels over met telkens zijscheutjes die getopt zijn op twee bladeren. 

 

Vruchtsnoei


De bloemen bij paprika zijn alleenstaand en komen telkens op de plaats waar de stengel zich splitst.
De eerste vijf à zes bloemen moet je, om een groeikrachtige plant te bekomen, verwijderen. 
Op de zijscheuten verwijder je alle bloemen.  Enkel op de twee of drie hoofdstengels mogen vruchten uitgroeien.  Zijn er teveel vruchten, dan zal de plant plots een groeistilstand vertonen.  Bij een jonge plant laten we slechts een drietal vruchten per stengel uitgroeien.  Bij zwakke planten starten we met twee vruchten per stengel. Pas als de vruchten geoogst zijn gaat de groei verder en komen er nieuwe vruchten.  Het is dan ook typisch dat de oogst onregelmatig verloopt.  

De oogst

Als je wil dat de plant beter blijft doorgroeien kan je van de drie vruchten per stengel er  twee als groene paprika oogsten, de derde vrucht laten we hangen om later rood te oogsten  Door het verwijderen van de twee vruchten groeit de plant opnieuw sterker en kan ze nieuwe vruchten aanmaken.  Wil je alle paprika's rood oogsten, dan zal de plant te lang belast blijven en zal de oogst op het einde van het seizoen klein zijn.  Daarom oogsten we ook groene paprika's.  Groene paprika's zijn oogstklaar als we de vruchtwand hard geworden is en als de vruchtkleur overgaat van bleekgroen naar donkergroen.
Iedere keer als we vruchten oogsten zullen we zien dat de plant een nieuwe groeiimpuls krijgt en er nieuwe vruchten bijkomen.
Tracht in ieder geval het aantal volgroeide vruchten per stengel op maximum drie  tot vier te houden.  Regelmatig oogsten is hiervoor belangrijk.  

 

Bloemrui

Bloemrui bij paprika is een veel voorkomende verschijnsel.  De algemene oorzaak is een gebrek aan groeikracht.  Op een bepaald moment is er een maximum aantal vruchten op de plant aanwezig en gaat alle energie  naar deze vruchten.  De scheutgroei valt stil en de plant stoot de nieuw gevormde bloemen af.  Vruchtsnoei kan dit gedeeltelijk vermijden.

Vruchtverbranding

Jonge paprikavruchten zijn zeer gevoelig voor verbranding.  Zorg daarom voor voldoend blad op de plant.  Als snoeit mag je de zijscheuten niet volledig uitnijpen maar intoppen op twee bladeren.  

 

Bestuiving

Paprika is net zoals tomaat een zelfbestuiver, het stuifmeel moet gewoon op de stamper van dezelfde bloem terechtkomen.  Door de meer open bouw van de paprikabloem gebeurt dit veel gemakkelijker dan bij tomaat.  Trillen is niet noodzakelijk.  Daarbij komt dat paprikabloemen aantrekkelijker zijn voor insecten , waardoor de kans groter is dan bestuivende insecten de serre binnenkomen en de bloemen bezoeken. 

Nog meer over groenten


Erwten

Aubergine

Tuinbonen

Knol

selder

Wortelen

Rode kool

Paprika

Knoflook

Artisjok

Bloem

kool

Bl
mk2

Bonen

komkom

mer

Rode kool

Koolrabi

Veldsla

Babyleaf

Pastinaak

Rabarber

Spinazie

Selder

Aardbeien

Veldsla

Knol

venkel

Tomaten

Daikon

Kardoen

keuken

raap

Witloof

Plantajuin

Aardappelen

Courgettes

Rammenas

Broccoli

Chinese kool

De Groente & Fruit Encyclopedie
is vekrijgbaar bij uw plaatselijke
Horta winkel


Boekentip!
De Groente- en Fruit Encyclopedie met beschrijvingen van 99 % van alle groente- en fruit soorten en van alle technieken nodig om succesvol groenten en fruit te telen.



Winnaar Beervelde Award voor het beste Belgische tuinboek
.
- "...de compleetste encyclopedie wat groenten en fruit betreft..." (uit De Volkstuin) "...een prima doe-boek..." (uit Nest).
 Klik hier voor meer info en talrijke recensies over dit boek 
 
© Copyright  Luc Dedeene (Contact) & Plantaardig.com (1998-2009)
 Alle rechten voorbehouden.