Tomaten telen met Herman in 2007, deel 2, Planten van de tomaten

Na de zeer gedetailleerde verslagen over het zaaien van tomaten kreeg ik vandaag het verslag van Herman binnen over het planten. Door het uitzonderlijke mooie weer was het mogelijk vrij vroeg te planten. Zowel het plantgoed was voldoende uitgegroeid (lees hier over de eisen van een goede tomatenplant) als de klimaatsomstandigheden van de kas en de bodem waren optimaal.

Lees alles wat voorafging in het artikel over tomaten zaaien en verspenen bij Herman

22/04/07
Het plantmateriaal
Planten van eerste zaaibeurt bereiken nu 12 cm (boven de kiemblaadjes).
De planten van de 3 soorten doen het uitstekend. Overdag staan ze buiten aan de kant van de serre(kant van de morgenzon) 's nachts komen ze in de serre.
De eerste dieven (1-1,5 cm) verschijnen reeds in het oksel van het eerste echte blad. Ze zijn reeds heel degelijk geworteld. Nog een paar dagen en ik kan uitplanten.

23/04/07
Bewerken en bemesten van de serregrond
In januari werd de grond reeds uitgebreid doorgespoeld (100 liter/m2).
In maart werd de grond omgespit en voorzien van 100g/m2 zeewierkalk.
De gemeten pH was 6,5 vandaar de lichte dosis kalk die ik plan om elk jaar te herhalen.
Vandaag wordt er bemest (voldoende diep ttz 10-15cm ingewerkt) met:
- 350 g/m2 gedroogde koe-kip-paardemest (DCM)
- 100 g/m2 blauwe korrel (COMPO "Nitrophaska blauw speciaal" 12-12-17-(2)-(15) )
- 30 g/m2 Patentkali (Aveve 30% + 10% Mg)
Tijdens het opkweken voorzie ik bijbemesting, éénmaal per week, met roze korrel,opgelost in water (2g/liter gietwater), vanaf het verschijnen van de eerste bloem. (opmerking van Luc : bijbemesten hoeft eigenlijk pas vanaf bloei derde tros) 

25/04/07

 

Uitplanten in de serre
21 planten(3x7), ondertussen 15 cm hoog, uitstekend geworteld en stevig, worden nu zorgvuldig uitgeplant op 35 cm van glaswand, in twee rijen, 75 cm tussen de rijen, 65 cm tussen de planten in de rijen. (opmerking van Luc : standaardplantafstand is 80 x 50 cm, is dus zeker voldoende ruim)
De planten in de tweede rij tussen deze van de eerste rij geschikt.
Elke soort krijgt een rietstok met een verschillende kleur gemerkt (kleefband) zodat tijdens opgroei en oogst alle resultaten goed bij te houden zijn.
Het oogsten zal soort per soort gebeuren met telkens weging van de oogst!

02/05/07

Afwitten van een gedeelte van de serre met "Temperzon"

De planten doen het goed en zijn gemiddeld bijna 30 cm hoog. Morgen worden ze aangebonden aan de stokken en alle dieven verwijderd.
Ondertussen is het hoogtijd voor het afwitten van de serre. De temperatuur loopt geregeld op tot boven de 40°C terwijl 2 deuren en 4 vensters volledig open staan.
Ik besluit van één dakvlak(kant van de middagzon) af te witten met Temperzon.

(Opmerking van Luc : inderdaad, zeker zo vroeg op het jaar nog niet veel afwitten, de plant heeft nu nog heel veel licht nodig)
Te koop bij o.a. Hubo (zie www.lichtisgeld.nl voor alle info) in dozen(vloeistof) van 0,75l, op te lengen met 1,5 deel water ,goed voor ongeveer 20-30 m2 (één laag) en aktief gedurende 6 maand. Dit is de verpakking voor de hobbyist en was vroeger bekend onder de naam "Temperzon T-74" (in pasta). De nieuwe verpakking heeft dezelfde eigenschappen als de oude T-74 versie. Bij betrokken weer of regen wordt de laag goed doorschijnend;bij zon daarentegen wordt de laag echt goed wit. Blijkt op het eerste zicht een degelijk produkt.

Voorlopig plaats ik,  in de loop van de voormiddag, aan één langszijde (middagzon-kant) van de serre bamboe-matten (5 meter lang). En nu maar trachten van de temperatuur laag genoeg te houden....

Het aanbrengen van het produkt,op volledig droog glas,  gebeurde vlekkeloos met een verfrol. Eens het produkt opgedroogd (kwestie van een uurtje) kan regen geen kwaad meer.

Opmerking van Luc : Op vraag van Herman en vele andere hobbytuinders probeer ik binnenkort even uit te leggen hoe je best reageert tov de soms zeer hoge temperaturen in de kas. Niet makkelijk om uit te leggen...

Aardappelplaag en koperdraad bij tomaten

Het is waarschijnlijk de meest gestelde vraag op de lezingen en voordrachten die ik regelmatig geef :

"Wat is er aan van de de bewering dat een stukje koperdraad dat je onderaan de plant dwars door de stam steekt helpt de aardappelplaag voorkomen?"

Mijn antwoord was steeds dat dit eigenlijk geen effect heeft. Ook heel wat moestuinders konden niet de vergelijking maken tussen tomaten met koperdraad in de stengel en zonder zodat zekerheid over de maatregel nooit kon geboden worden.
Tot vorig jaar op een voordracht iemand zei dat hij de vergelijking gemaakt had en dat het wel degelijk effect heeft. Lees zijn bevindingen in dit artikel.

Vandaag kreeg ik een berichtje van Sjef, die  al zestig jaar bezig is met tomaten telen. Een bron van ervaring en autoriteit dus!

Hij schrijft het volgende :

"....60 jaar tomatenteelt. Ik ben nu 73 jaar Jarenlang is het al door mij bewezen door nauwgezette controle's uit te voeren in diverse Volkstuinen en in particulieren tuinen. Het is een fabel koperdraad door de stam van een tomatenstam te steken.
Om ook de laatste gezonde tomaat te kunnen oogsten
kan er voorbehoedend gespoten worden. Succes is
dan voor 100% verzekerd.Groetjes Sjef...."

Dat is dus een totaal andere ervaring! Informatie met zeer grote waarde is dat! Bedankt Sjef! Heb jij ook ervaring met koperdraad en aardappelplaag? Mail naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Vier moestuinders in de krant.

Afgelopen week verschenen vier leuke artikels over enthousiaste moestuinders in de pers.

Bert van Tol geniet van zijn groentetuin
De Heraut 
In een andere hoek staan de aardbeien; vaste planten die jaarlijks terugkomen. Er staan ook violen in de koude grond: "Dat zijn de sterkste." Bert let wel goed op waar hij zijn groenten neerzet. "Stonden er vorig jaar op een bepaalde plek tuinbonen, lees verder

'De aardbeien bloeien al volop. Dat heb ik nog nooit zo vroeg ...
Stentor 
De ex-militair houdt al veertig jaar een moestuin bij. Korthout huurt nu vijftien jaar een volkstuin in Hierden, waar hij van alles kweekt. "Kool, sla, peultjes, prei, kapucijners." Maar ook fruit zoals bramen, frambozen en allerlei bessen. lees verder

"Het leuke van tuinieren is: je geeft wat weg en je krijgt wat terug."
Stentor
Wortels, uien, prinsessebonen, snijbonen, tuinbonen, aardbeien, radijs en rammenas. Ik heb een keer snijbiet gezaaid. Maar dat was geen succes. Verder had ik ieder jaar veel bloemen", vervolgt de tuinder, terwijl zijn ogen glimmen. lees verder

Niks zo fijn als een lapje langs het spoor, maar wel met 1000 ...
Provinciale Zeeuwse Courant
Niet dat de bonen al gelegd zijn, want die mogen de meimaand niet zien. Bovendien heb je kans dat het leggoed in de grond verdroogt. De bamboe stokken waartegen de snijbonen mogen klimmen, staan echter al klaar. Zo kun je zien hoe het van de zomer lees verder

Teelttips bij droogte in de moestuin.

Er zijn ondertussen al heel wat reacties van lezers, lees ze helemaal onderaan deze pagina. Daaruit blijkt dat schoffelen en mulchen alvast heel populaire maatregelen zijn!
De droogte blijft aanhouden, volgens sommige weersvoorspellingen alvast tot het volgende weekend, daarna lijkt de kans op vocht groter te worden.
Update: heel grote kans op regen vanaf volgende week!
Tot nu toe was het advies : stel het planten of zaaien even uit tot er een weersverandering optreedt. Maar je kan natuurlijk niet blijven wachten. Sommige plantjes zijn te groot aan het worden, en sommige teelten naderen het einde van hun ideale zaaiseizoen (erwten, spinazie, uien).

Vandaar deze tips voor wie tijdens deze uitzonderlijke droogte aan de slag wil.

• Voer de grondbewerking, voor zover deze nog niet gebeurd is uit vlak voor het planten of zaaien.
• Druk na de grondbewerking de grond goed aan, rollen is daarbij een goed idee, anders gewoon met de voet overlopen en aandrukken. Terwijl dit in natte grond te vermijden is, is dit in droogte juist heel goed. Zo kan de vochtaanvoer vanuit de ondergrond verder gaan (dit noemt men de capillaire werking van de grond)
• Nadat de grond goed aangedrukt is harkt u enkel het bovenste laagje los, net diep genoeg om te kunnen zaaien. Druk nu enkel het laagje grond boven het zaarijtje aan.
• Vooraleer de grondbewerking uit te voeren, maak de grond één dag vooraf (niet te) nat. Zo vermijd u dat u een te harde grond (bij klei) of een zandhoop (op een lichte grond) moet bewerken.
• Vermijd een te diepe grondbewerking, indien mogelijk enkel het bovenste laagje losmaken met de spitvork, zo behoudt u de capillaire werking van de grond.
• Vooraleer te zaaien giet u water in het zaaigeultje en laat dit bezinken. Daarna zaad afdekken met licht vochtige grond.
• Op pas gezaaide groenten water geven met een fijne druppel, zo vermijdt u structuurbederf (korstvorming) van het bovenste laagje.
• Nog beter in dat verband is pas gezaaide groenten afdekken met een doek of jute(zak). Hierop water geven en regelmatig controleren op vochtigheid onder het doek. Bij de eerste tekenen van kieming het doek onmiddelijk verwijderen
• Onthoud de leuze : wie water geeft moet blijven water geven. Eénmaal water gegeven na het zaaien moet u blijven doorgaan, anders loopt u het riscico op uitdrogen van het kiempje.
• Geef in deze periodes van lage luchtvochtigheid en hoge temperaturen 's avonds water. Het nadeel dat het gewas langere tijd nat blijft, weegt hier niet op tegen het feit dat de grond langer de tijd krijgt het water op te nemen.
• Groenten planten gebeurt ook best in een vochtige grond. Water geven de dag voor het planten tot de grond weer licht vochtig is indien nodig. Giet water in ieder plantgat en vul na het planten aan met een licht vochtige grond. Daarna de planten aangieten in het plantgat. De volledige plantoppervlakte water geven is niet nodig in het begin.
• Na één maal goed aan te gieten wacht u best langere tijd om water te geven. Pas als de grond rond het onlangs geplante plantje helemaal droog is, giet u nogmaals aan. Daarna moet het plantje een tiental dagen de tijd hebben om zelf zijn vocht te zoeken en zo een sterker wortelstelsel te ontwikkelen.
• Dagelijks water geven in de moestuin is af te raden. Geef voldoende water in één keer, met een fijne druppel. Geef desnoods op één avond twee keer water, met een tussenperiode van één uur. Wacht daarna meerdere dagen tot de grond weer te droog dreigt te worden. Dagelijks water geven veroorzaakt zwakke planten.
• Ook het groeistadium van de plant is belangrijk, planten in het oogststadium moeten meer water krijgen. (Momenteel vooral aardbeien, spinazie en vroege bloemkool en broccoli)
• Zorg ook dat het potkluitje van het plantmateriaal voldoende vochtig is (water geven voor het planten)
• Pas geplante planten met losse wortel dekt u (niet meer) dan twee dagen af met één velletje krantepapier.
• Als je water gegeven hebt aan al langere tijd geplant gewassen, schoffel de grond dan de volgende dag. Maak enkel de bovenste millimeters van de grond los. Dit los gemaakte laagje beperkt de verdamping van de ondergrond
• Mulching, waar mogelijk is ook een goed idee. Dit kan met een fijn laagje compost, of een dun laagje grasmaaisel.
• Groenbemesters worden best tijdig afgemaaid om zo het verder uitzuigen van de grond te vermijden.

  

  Dit is een voorlopig lijstje met tips voor de droogte. Stuur uw tips en methodes tegen de droogte naar lezersbijdrage@plantaardig.com. Deze worden hier binnen de 12 uur gepubliceerd. Alvast bedankt!

Reacties

Jan schrijft op zijn website Jan's moestuin volgende tips

Elke keer na het water geven probeer ik zo snel mogelijk te schoffelen. Ik maak dan een isolerend laagje op de bovengrond, zodat de ondergrond minder uitdroogt.

Een andere truc tegen de droogte die ik toepas is het afdekken met oude vitrage, dat gaat de verdamping tegen, zorgt voor een iets lagere temperatuur overdag en voorkomt vraat door duiven. Ook pas uitgeplante planten krijgen een minder grote overgang met afdekking van vitrage.

Mijn advies is om niet te vaak water te geven en geef vooral veel in een keer. Krab eens in de grond met een stokje om te kijken hoever het water is doorgedrongen. Vaak valt dit zelfs na een half uur water geven nog erg tegen. Je kan op de website van Jan nog veel meer lezen over moestuinieren in de tweede helft van april.

Nella schrijft

Als je jonge plantjes uitplant in een droge periode is het handig om gaas op een frame te nieten, dit frame over de jonge plantjes te leggen en over het frame een katoenen lap (b.v. met knijpers vastzetten) vast te maken. Dit beschermt de plantjes enigszins tegen uitdrogen. Ik maak frame's van ongeveer 60 bij 1 meter, die zijn goed te hanteren. Een leuke bijkomstigheid is dat je zo ook de kippen ervan weerhoudt om in zo'n bedje te gaan krabben. Ook over zaaibedden die ik water gegeven heb zet ik vaak zo'n beschermend frame.

Robert schrijft

Ja ik heb het ook moeilijk met deze droogte en dit zoals vele andere .Dagelijks water geven behoort tot onze taken en een bijkomende factor is dat het zeer zware kleigrond is, de grond barst van de warmte en en de droogte, eens gieten is blijven gieten en nu met de harde noordoosten wind is het veel slechter.

Maar allee het loont de moeite we kunnen volop sla eten(serre)en de buren profiteren er ook van.

Andere groenten(buiten)komen ook tot hun recht(spinazie,struikbonen,radijzen,bloemkool,witte-,groene kolen,ajuin,look,charlotjes,bieslook en meer andere groenten komen tot hun recht.

de heer Kolk schrijft

Tijdens de huidige droogte doe ik veel onkruid wegnemen, dat nu snel opkomt, maar als je het uittrekt ook snel verdroogt en dus niet weer aanslaat.

Erik schrijft

ik tracht de droogte te bestrijden door een laag compost tussen de planten aan te brengen

Hanneke schrijft

Wij hebben in onze tuin een waterput laten slaan van zo’n 25 meter diep en door de hele tuin een beregeningssysteem ( www.aukekoops.nl) aangelegd die onze beplanting/grasmat én moestuin voorziet van grondwater. Het is een éénmalige investering maar het idee dat er geen schoon drinkwater aan te pas komt vind ik een goede zaak én de sla en aarbeien hebben er nog nooit zo mooi bijgestaan, ondanks de droogte.

Bij de moestuin hebben we ook nog een wat kleinere put laten slaan, waar een handpomp op zit. Prima water voor de moestuin……

Hennie schrijft

a:jaarlijks goed bemesten

b:alles op rijen zaaien en poten

c:veel licht schoffelen

Courgettes zaaien van eind april tot eind juni

Courgettes groeien snel. Als je niet kiest voor de hele vroege zaaidata (teeltschema courgette) kan je na zes weken al de eerste courgettes oogsten.
Zorg voor een hoge temperatuur bij het zaaien, bij de opkweek en tijdens de teelt. Je zaait dus best in de kas of binnenshuis in potjes. Vanaf juni kan je ook buiten zaaien. Maar het blijft aan te raden om in potjes te zaaien en daarna uit te planten, van zodra één tot maximaal twee echte blaadjes te zien zijn (dus niet de kiemblaadjes).

Tip : Zaai niet alle zaden op hetzelfde moment. Je kan al zaaien eind april onder beschutting, maar ook eind juni kan je nog courgettes zaaien. Dit zorgt ervoor dat je in augustus en september een jong en productief gewas hebt. Courgette is een gulzige en snelle groeier, maar raakt ook snel ´versleten´. De groei van oudere planten stagneert wat waardoor ze vatbaarder worden voor witziekte (echte meeldauw). Door gespreid te zaaien kan je dit voorkomen.

Kies niet alleen een plekje uit de wind en in de zon maar voorzie dit plekje ook van voldoende compost en organische mest. In droge periodes is water geven zeker nodig. De grote bladeren verdampen zeer veel en de snelgroeiende vruchten kunnen alleen maar zwellen als ze voldoende water kunnen opnemen. Vergeet ook niet een (bamboe) stok bij de planten te zetten. En om de twee weken het stukje bijgegroeide stengel vast te binden. Zo zullen er minder vruchten op de grond liggen en groeien de planten niet kriskras door elkaar.

Dit zijn enkele weetjes afkomstig uit de
Uitgebreide teelthandleiding over courgettes

De moestuin gaat van lente naar zomer.

Mei is zowat de meest intensieve maand in de moestuin. Althans wat planten en zaaien betreft. Het is voor onze groentetuin ook de sprong van het voorjaar naar de zomer.

Voorjaar
Voorjaarsgroenten die al een tijdje geleden gezaaid en geplant en komen tegen eind deze maand soms al aan oogsten toe. Spinazie en slasoorten bijvoorbeeld.

Heel wat vroeger dan normaal zullen dit jaar in mei al  de eerste aardbeien uit de open lucht geplukt worden. De asperges hebben zowat een groeispurt ingezet en veel kwekers stellen zich de vraag of ze dit jaar wel mogen doorgaan tot 24 juni, om de plant niet te veel uit te putten. Ook de rabarber is nu op zijn best om te oogsten.

Voor enkele voorjaarsteelten zoals spinazie, erwten en radijs  zijn de eerste dagen van mei zowat de uiterste dagen om er nog aan te beginnen, dit jaar zeker.

Zomer
Half mei is ook het startschot voor de teelt van zomergroenten. Na 15 mei wordt de kans op nachtvorst wel heel klein.
Vanaf dan  kunnen we met een gerust gevoel de vorstgevoelige teelten zoals  tomaten, pompoenen, courgettes, augurken, vollegrondskomkommers, bladselder, knolselder  en bonen starten.

Mei is ook de plantmaand voor heel wat koolgewassen. Spitskool kan nu nog steeds en sluitkool en spruitkool worden vanaf deze maand geplant. Toch zeker deze waarvan je al in het najaar wil gebruik maken. Wil je ook laat in de winter nog spruiten of wil je sluitkool lang bewaren dan plant je deze pas einde mei tot half juni ten laatste. Late savooikool kan ook nog tot half juli, na de vroege aardappelen bijvoorbeeld.

Bloemkool en broccoli kunnen nu doorlopend geplant worden tot begin augustus. Hou eventueel rekening met het feit dat de zomerteelt van bloemkool niet zo goed lukt op droogtegevoelige en lichte gronden. Ook de uitvliegperiode van de koolvlieg is een referentie. Tijdens de maand mei vliegt heel wat meer koolvlieg rond (eerste  generatie) dan half juni (overgang tussen de eerste en tweede generatie). Althans, zo is dat bij normale klimaatsomstandigheden, misschien dat het dit jaar allemaal wat vroeger komt.

Mei is ook de maand om de bewaarwortelen te zaaien (winterwortelen), met de busselwortelen kan je doorgaan tot half augustus. Witloofwortelen worden nu gezaaid. Ook pastinaak kan je nu zaaien.

Prei. Zomerprei wordt nu geplant. Voor de herfstprei is er ook in juni nog tijd. Prei die je na de winter wil oogsten kan je planten tot einde juli.

In de kas worden nu de laatste restjes geoogst van de voorjaarsteelten zoals sla, spinazie, voorjaars bloemkool, broccoli radijsjes.  Want er is dringend plaats nodig voor tomaten, komkommers, paprika's en meloenen.

Enkele de typische najaarsgroenten zoals andijvie, suikerbrood, veldsla, radicchio en ook wel knovenkel daar wachten we nog even mee, tenzij je over plangoed beschikt dat warm opgekweekt werd (met deze warme aprilmaand minder een probleem) Je kan vanaf mei wel beginnen met het plantgoed van de vroegste teelten ervan op te kweken (met uitzondering van veldsla)

Wat nog in mei?
Snijbiet zaaien en planten, suikermaïs zaaien, schorseneer zaaien, rode biet zaaien tot einde juli, koolrabi planten,....

Weinig wat niet kan gezaaid worden of geplant in mei. De klimaatcondities zijn ideaal voor zowat alle groenten.
Laat u echter niet verleiden om té veel te poten of te zaaien. Dit zou op een bepaald moment tot overproductie leiden. Hou nog wat achter de hand voor juni, juli en ook augustus. Om nog veel later in het jaar te kunnen oogsten.

Week van de Groentestreek zet vroege bloemkool in de kijker

Tijdens de tiende editie van de Week van de Groentestreek, van 6 tot 13mei, staat een bijzondere groente van eigen bodem in de schijnwerpers: de vroege Mechelse bloemkool.
De lange teeltduur en de concurrentie uit Spanje en Frankrijk doen vele vollegrondtuinders afhaken. Dat is de reden waarom de vroege Mechelse bloemkool tijdens deze editie in de kijker wordt gezet. ,,Door de weeuwenteelt zijn onze bloemkolen veel frisser van smaak", verklapt Walter Van Neck van de Boerenbond. ,,De bloemkolen worden eind september gezaaid in een kweekserre. Na een maand worden ze in bloempotten verpot om te overwinteren en begin maart worden ze dan uitgeplant op verhoogde bedden waar ze sneller drogen." Deze teelt wordt ook wel de weeuwenteelt genoemd.

Bezoek een bloemkoolbedrijf
Enkele tuinbouwbedrijven zetten in samenwerking met de Landelijke Gilden van Sint-Katelijne-Waver hun deuren open voor het grote publiek. Je komt er alles te weten over de teeltwijze van de vroege Mechelse bloemkool.

Bezoek het nieuwe proefstation
Na anderhalf jaar werken opent het Proefstation voor de Groenteteelt zondag zijn deuren van haar splinternieuwe locatie aan de Duffelsesteenweg. ,Nu beschikken zij over voldoende ruimte voor zowel glasteelt zoals tomaten, paprika of sla als voor vollegrondteelt zoals bloemkolen of prei. De moeite waard om eens te kijken hoe het er in de moderne professionele groenteteelt aan toe gaat.

Het Groentemuseum 't Grom wijdt, naast zijn vaste collectie, een extra tentoonstelling aan de bloemkool. Op de Mechelse Veilingen vindt de beurs voor Streektoerisme KorTweg plaats. Van hieruit starten ook een gezinsfietstocht en wandeltochten.

Alle info, adressen en wegroutes vindt u in deze folder (pdf)