Aubergine komt traag op gang.

Een trage start, dat is zeker.
Later haalt de plant zijn achterstand ruimschoots in, zeker als het weer wat meevalt.
Het heeft mij ook dit jaar verrast hoe traag aubergine wel kiemt. Ondanks de hoge starttemperatuur duurde het toch drie weken vooraleer alle plantjes gekiemd waren. Zelfs met een grondtemperatuur van 25 graden gedurende de eerste tien dagen!
Aubergines worden gezaaid en verder opgekweekt zoals u dat met tomaten doet.
Dit jaar was de kieming zelfs heel onregelmatig. Met meer dan een week verschil tussen de eerste en de laatste.  Maar misschien heeft dat te maken met de zadenmix van Thompson Morgan die ik zaaide. U kunt hier deze zomer foto's verwachten van witte, paarse, rode, gestreepte, korte, lange, dikke ...... aubergines

Tomaten planten

Gezien de oververhitte weersvoorspellingen is er geen enkele twijfel mogelijk. Het planten van tomaten in de kas hoeft niet meer uitgesteld te worden.

In regel kan men ten vroegste vanaf half april tomaten in de kas brengen. Toch zijn er heel wat jaren waarin het beter is om te wachten tot 1 mei om de tomaten definitief in de kas te brengen, wegens al te koude nachten, nog niet opgewarmde grond en onvoldoende uitgegroeide planten. Niets van dit alles dit jaar!

Dankzij "zomer in april" kunt u met een gerust hart planten.

Hoe ziet een ideale tomatenplant er uit?

• De potkluit is voldoende doorworteld, zodat deze bij het uitplanten niet uiteen valt.
• Het eerste tomatentrosje wordt net zichtbaar. Dit is de ideale grootte van de plant. In een grotere potmaat (diameter 12 cm) kunt u wachten tot net voor de bloei. Als u het planten uitstelt, let er dan op dat de bladeren mooi groen blijven, zoniet moet u uitplanten of bijbemesten indien dit niet mogelijk is.
• De potkluit is voldoende vochtig (de planten enkele uren vooraf water geven ofwel de potten water laten opzuigen)

• De planten zijn al gewoon aan de lichtrijke - warme en (in andere jaren) koude omstandigheden van de kas. Ze zijn afgekweekt.

Nader verklaard
Met name planten die voor het raam opgekweekt zijn zet u de eerste dagen niet de ganse dag in de volle zon. Zoniet zou er bladverbranding kunnen voorkomen. De planten moeten afgekweekt (= afharden, maar dan in de kas) worden, dat wil zeggen gewoon maken aan het klimaat in de kas.

Breng ze, bij dit zonnige weer, de eerste twee dagen slechts enkele uren in de kas, hetzij voor 11 uur, hetzij na 16 uur. Na een drietal dagen laat u ze de hele tijd in de kas, maar wel nog even in de pot. U zal merken dat de bladkleur donkerder wordt en de stengel steviger.

Let wel : beter een iets te kleine plant uitplanten dan één die al in bloei staat. Jonge planten slaan beter aan en maken meer blad vooraleer de eerste tros bloeit. Planten die bloeien in de pot zijn meestal niet sterk genoeg om deze eerste tros goed te doen uitgroeien

Hoe planten?

Maak een voldoende ruime plantput. Plaats de potkluit daar in. Vul aan met aarde, tot je even hoog zit als de potkluit en druk met de hand aan. Aarde op de potkluit doet de mogelijkheid ontstaan dat er sporadisch een stengel net boven de grond gaat rotten door verschillende varianten van voetziekten.

De bovenkant van de potkluit zit iets dieper dan het omringende grondniveau, zo ontstaat er een klein putje rondom de plant. Op die manier wordt het makkelijk om de plant aan te gieten met een ruime hoeveelheid water.

Enkele weken later, als de plant goed ingeworteld is, de stengel harder en beter bestand tegen voetziekten is, kan het putje rondom de plant dicht gedaan worden, waardoor er nu ook kasgrond tegen de stam zal komen. Maar noodzakelijk is dat niet

Na het planten steeds aangieten!

• Bekijk hier alle artikels over tomaten zaaien, planten, bemesten, oogsten, ziekten en veel meer.

De koolvlieg ontwaakt vroeg

Nu het warmer wordt moeten we zeker rekening houden met de koolvlieg die wakker wordt. Plant u binnenkort broccoli, bloemkool, rode kool, witte kool, savooikool, spruitkool neem dan uw voorzorgen. Bloemkool en broccoli lijken wel de lievelingskolen van de koolvlieg.

Levenswijze en schadebeeld
De koolvlieg overwintert als pop in de bodem. Bij een bodemtemperatuur van ongeveer 15°C op 5 tot 8 centimeter diepte ontluiken de vliegen. Dit gebeurt rond half april. De witte eieren zijn ongeveer 1 mm lang en worden nabij de plantvoet gelegd. De maden zijn 1 cm lang en glimmend wit. De made vreet eerst alle zijwortels af en dringt dan in de hoofdwortel, met rotting tot gevolg. Een lichte verkleuring van de bladeren tot een totale verwelking en omvallen van de planten is het gevolg. Als de plant in leven blijft, kunnen enkele nieuwe wortels vanuit de basis gevormd worden. Minder ernstige aantastingen leiden tot groeivertragingen. Vooral op de humeuze, lichte zavel en zandgronden kan ernstige schade optreden. Ook radijs en rammenas zijn heel gevoelig voor de koolvlieg.

Preventie
De beste preventieve maatregelen zijn de mechanische, die de eiafzet dicht bij de plant verhinderen. De made kan zich slechts enkele centimeters verplaatsen.

1. Afdekken met vliesdoek of insectengaas is een mogelijkheid. De koolvlieg kan dan niet bij de planten en dus ook geen eitjes op de grond afzetten. Biologische beroepstuinders die op grote schaal koolgewassen telen gaan op deze manier te werk.
2. Voor kleinere oppervlaktes lukt het gebruik van koolkragen ook goed. Snij uit oud tapijt, asfaltpapier of binnenbanden vierkante stukken van 15 op 15 cm. Maak één insnijding tot het midden. Let erop dat de stengel goed afgesloten is en dat de grond mooi vlak ligt.
3. Geurverwarring kan en is een bijkomend hulpmiddel. Dit door sterk geurende planten tussen de kolen te planten. Zeer regelmatig bespuiten met sterk geurende kruidenaftreksels en gesteentemeel zal misschien de koolvlieg onderdrukken.

Als je ervoor zorgt dat de koolkragen zeer goed aansluiten bij het steeltje van de koolplant wordt de kans op aantasting veel kleiner. Dan kunnen de maden niet meer bij de stengel van de koolplant. Met een insectengaas zorg je ervoor dat de vlieg simpelweg geen eitjes op de grond kan afzetten. Glipt er toch eentje binnen, dan bied de koolkraag nog wat bescherming. Het insectengaas houdt ook het koolwitje buiten.

– Op de blog van Pol en Daniel kan je goede foto’s zien over hoe zij te werk gaan om hun pas uitgeplante broccoli te beschermen tegen ongewenste gasten. Lees het op hun blog.

Chemische bestrijding gebeurt door één maal, vlak na het planten aan te gieten met een product. Niet de koolvlieg wordt bestreden, maar de larven worden gedood.

– Lees ook nog eens het uitgebreide artikel De koolvlieg ontwaakt. met alle info over de koolvlieg.

Voor grote velden zijn koolkraag en insectengaas minder praktisch. Misschien kan de oplossing zijn om het veld te omheinen met insectengaas. Percelen tot 2,5 hectare worden omheind met gaas van 1,80 meter hoog. Aan de bovenkant zitten langs buiten uitstaande flappen in een hoek van 45 graden, waardoor een soort fuik ontstaat.
De laagvliegende koolvlieg komt daarin terecht wanneer deze op het gaas landt en naar boven kruipt. Onderzoek is nog gaande, maar in Canada zijn er wel goede ervaringen mee.

Nu al bonen zaaien en zaden kopen: welke kiezen?

Update 2007 : Het is zomer in april! Dit jaar kan je een kleine hoeveelheid van de bonen uit het teeltplan wat vroeger zaaien. Waarom? De grond is  al voldoende opgewarmd, en het weerbericht geeft vanaf nu tot en met 1 mei zachte nachten van 10 graden en meer. (zie de link Negendaagse voorspelling op deze weerpagina)
Het weer is alvast ideaal. Natuurlijk kan een late nachtvorst in mei nog spelbreker zijn, dan dek je ze 's nachts wat af met folie of krantenpapier. De kans op slagen lijkt voor mij alvast bijna 100 %! Ook Cor heeft gisteren al bonen gezaaid, stokbonen dan nog, zie het dagboek van Cor.

Bij deze droogte leg je de bonen eerst een paar uren  in water (niet langer, het zijn geen erwten!). Dan trek je de zaaigeultjes en giet je daar dan water in. Laat dit bezinken en zaai de bonen. Dek af met een paar centimeter grond en dan geef je best nogmaals water. Daarna laten opdrogen, dus slechts om de twee dagen water geven bij warm en drogend weer. Bonen houden niet van wateroverlast!

Hieronder volgen de tips voor normale voorjaarsomstandigheden.....

Bonen zaaien doe je in principe zonder risico vanaf 15 mei.

Waarom?

• De grondtemperatuur moet zowat 10 graden zijn.
• De groeitemperatuur voor bonen is 15°C .
• Als de bonen boven de grond staan kunnen ze absoluut geen lentenachtvorst verdragen.

Vroeger zaaien is een risico. Beter is de bonenteelt te vervroegen door in potten te zaaien rond half-april. Zaai dan zo’n vier zaden per bloempot (diameter 10,5 cm). Je kan ook bonen vervroegen door in een kas te telen, maar daar hadden we het al over in dit artikel.

Als je zaden koopt loont zeker de moeite even na te gaan wat er in het doosje zit. De verscheidenheid aan variëteiten is zeer groot. Ieder jaar worden een aantal nieuwigheden aangeboden. Nieuwe rassen bieden voordelen zoals een hogere productie, betere ziekteresistentie en minder snel vliezig worden. Het onderscheid tussen klassieke rassen en nieuwigheden is snel gemaakt. De prijs van nieuwe rassen is zowat het dubbele van de klassiekers. Hoe het onderscheid maken tussen de verschillende bonenrassen?

1. Stambonen (struikbonen)

De peulen worden geheel of in stukjes gebruikt als groente. Er zijn hierbij verschillende types.

Naaldboontjes Franse selecties die heel fijne en tot 20 cm lange peulen vormen. Het gewas is meestal weelderig en er wordt meerdere keren geplukt. Dit is nodig omdat ze vrij snel vliezig worden. De zaden zijn zwart, bruin, beige of gevlekt. (=Gekleurdzadige soorten). Het is bekend dat gekleurde zaden net iets beter de koude en de vochtigheid verdragen bij een (te) vroege zaai. Soms aangeboden als ‘Haricots verts’.

Chinese boontjes (hotelboontjes) Zijn veel korter, maximum 12 cm. Het gewas is meer gedrongen en de oogst kan gebeuren in één tot maximum twee maal. De peulen zijn zeer recht, fijn en gelijkvormig. Dit maakt dat het soms moeilijk te bepalen is wanneer je nu juist moet oogsten. De zaden zijn wit. Kunnen iets dichter gezaaid worden. ( Rassen Ardes - Autan - Novostar - Pros Gitana - Lipsos en Miracle)

Prinsessenboontjes Hebben witte of bruine zaden, en een iets minder fijne peul dan de naaldboontjes. De peulen zijn vlezig en hebben de neiging snel over te gaan tot zaadvorming in de peulen.

Sommige stamslabonen hebben goudgele peulen, dit zijn dan boterbonen, nog andere soorten zijn paars. De meningen over de smaak van boterbonen lopen uiteen over zeer goed tot ‘flets’. De paarse bonen kleuren groen bij het koken en hebben een uitstekende smaak.

Snijbonen Hebben lange, platte, brede peulen en worden voor het gebruik versneden. Vooral de oudere snijboonrassen (prijs!) moeten iets jonger geoogst worden.

2. Stokbonen Groeien langs stokken of draden.

Stokslabonen Zijn meestal langer dan de stamslabonen. Met stokbonen kan op een kleine oppervlakte een grote opbrengst gehaald worden. Stokslabonen zijn eigenlijk van het type prinsessenbonen.

Stoksnijbonen. De peulen van de stoksnijboon, die ook langs stokken of draden geteeld wordt, zijn langer dan van de stamsnijboon (struiksnijboon)

Spekbonen Lijken, dikke, grote slabonen die als snijbonen kunnen gebruikt worden. Ze leveren dan ook meer kilogrammen dan de gewone stokslabonen.

3.Droogbonen Hardschillige bonen, waarvan de volgerijpte en gedroogde zaden kunnen bewaard worden en later gekookt gegeten. De peulen kunt u ook in een zeer jong stadium eten. Er is de gele citroenboon, de kievitsbonen, de soldatenboon, borlottobonen. Op dekooktips.com vind je een mooi overzicht van zeer rijke variatie aan droogbonen. Het zijn vooral stambonen of struikbonen.

Flageoletbonen. Een aparte groep bij de droogbonen. Bij flageoletbonen worden de bonen gedopt bij afgerijpte, doch nog groene peulen. (zoals erwten) of worden geoogst zoals droge bonen. Ze behouden wel hun groene kleur

4. Pronkbonen

Deze klimmende bonen onderscheiden zich door een robuustere groei, en doordat de wortel vaak knolvormig verdikt is. Is sterker tegen ziekten en verdraagt goed gure weersomstandigheden. De lange brede peulen worden in jong stadium regelmatig geplukt om te eten als snijboon. Te harde peulen gebruiken als droogbonen.. Vele variëteiten zijn roodbloeiend zijn, en hebben sierwaarde Pronkbonen behoren tot een andere soort, namelijk Phaseolus coccineus.

Was je op zoek naar meer specifieke namen van bonenrassen? Dan helpt Cor , een ervaren bonenverzamelaar, je graag verder. (eventjes door zijn pagina scrollen, de bonen staan meer onderaan)

Lees hier een artikel over het kweken van bonen