Bestuiving en bevruchting bij courgettes is belangrijk om misvormde en rotte vruchten te voorkomen

Dat er bij courgettes zo nu en dan een misvormde vrucht ontstaat is moeilijk te vermijden. Ook rot aan het uiteinde van de vrucht zal iedereen die ooit al courgettes teelde wel eens gezien hebben. Het is zaak te voorkomen dat er te veel misvormde of rotte vruchten ontstaan. In dit artikel wordt uitgelegd hoe het komt dat vruchten misvormen en rotten. Daarna wordt stap voor stap met foto's uitgelegd hoe je zelf handmatig een courgettebloem kunt bestuiven.

Bijen, hommels en andere insecten zorgen voor de overdracht van het stuifmeel van de mannelijke bloemen naar de vrouwelijke bloemen. Dit moet altijd ’s morgens vroeg gebeuren omdat courgettebloemen na de middag verwelken. Bij minder goed weer vliegen er ’s morgens soms niet voldoende insecten en verloopt de bestuiving niet goed.

Als er geen bestuiving is van de stamper van de vrouwelijke bloem kan er ook geen bevruchting van het vruchtbeginsel plaats vinden. Er is dan ook geen zaadvorming. De zaadvorming stimuleert de vrucht om uit te groeien. Zonder zaadvorming groeit de vrucht slechts een heel klein beetje. Het gedeelte bij de steel groeit nog wat uit, terwijl het uiteinde van de vrucht dun blijft. Het is beter niet te wachten op de uitgroei van deze vruchten, verwijder ze onmiddelijk. Zo komt er extra groeikracht vrij voor de plant en zullen er makkelijker nieuwe vruchten gevormd worden.

Watergebrek kan ook een oorzaak zijn van misvormde vruchten, maar dan moet het toch wel extreem droog zijn.

Een misvormde courgettevrucht, let op het smalle uiteinde.

Rot begint steeds aan het uiteinde van de vrucht.

Samengaand met een slechte vruchtuitgroei zien we dikwijls ook dat de punt van de vrucht aan het rotten gaat. Het gaat meestal om grijs schimmelpluis. Het is de schimmel Botrytis cinerea die ook bij veel andere (vrucht)groenten wel eens voor problemen kan zorgen.

Ook bevruchte courgettes kunnen rotten. Bij vochtig weer ontstaat een schimmel op het verdroogde bloempje dat aan het uiteinde van de vrucht overblijft. Deze schimmel kan dan, bij koude en vochtige omstandigheden, de punt van de vrucht aantasten. Zo'n vruchten moet je onmiddellijk verwijderen.

foto : de verdroogde bloem aan het uiteinde van de vrucht kan bij vochtig weer makkelijk rotten en dan ook de vrucht besmetten.

Vrees je dat er de vruchtzetting niet goed zal zijn, dan kan je best handmatig bestuiven. Je brengt dan zelf het stuifmeel van mannelijke naar vrouwelijke bloemen over. Zeker als je maar twee of drie courgetteplanten hebt is deze werkwijze aan te raden. Hoe je de bestuiving van courgette best aanpakt zie je stap voor stap op de volgende foto's.

fotoreeks Een handje toesteken bij de bestuiving van courgettes.

Een mannelijke bloem, onder de bloem is enkel het bloemsteeltje te zien.

Een vrouwelijke bloem, te herkennen aan het vruchtbeginsel onder de bloem.

Ontdoe de mannelijke bloem van de kroonblaadjes.

Wrijf voorzichtig met de meeldraden tegen de stamper van de vrouwelijke bloem. Er is voldoende stuifmeel om zo een drietal bloemen te bestuiven.

Lees ook het uitgebreide artikel over de teelt van courgettes.

Courgettes zaaien van eind april tot eind juni

Courgettes groeien snel. Als je niet kiest voor de hele vroege zaaidata (teeltschema courgette) kan je na zes weken al de eerste courgettes oogsten.
Zorg voor een hoge temperatuur bij het zaaien, bij de opkweek en tijdens de teelt. Je zaait dus best in de kas of binnenshuis in potjes. Vanaf juni kan je ook buiten zaaien. Maar het blijft aan te raden om in potjes te zaaien en daarna uit te planten, van zodra één tot maximaal twee echte blaadjes te zien zijn (dus niet de kiemblaadjes).

Tip : Zaai niet alle zaden op hetzelfde moment. Je kan al zaaien eind april onder beschutting, maar ook eind juni kan je nog courgettes zaaien. Dit zorgt ervoor dat je in augustus en september een jong en productief gewas hebt. Courgette is een gulzige en snelle groeier, maar raakt ook snel ´versleten´. De groei van oudere planten stagneert wat waardoor ze vatbaarder worden voor witziekte (echte meeldauw). Door gespreid te zaaien kan je dit voorkomen.

Kies niet alleen een plekje uit de wind en in de zon maar voorzie dit plekje ook van voldoende compost en organische mest. In droge periodes is water geven zeker nodig. De grote bladeren verdampen zeer veel en de snelgroeiende vruchten kunnen alleen maar zwellen als ze voldoende water kunnen opnemen. Vergeet ook niet een (bamboe) stok bij de planten te zetten. En om de twee weken het stukje bijgegroeide stengel vast te binden. Zo zullen er minder vruchten op de grond liggen en groeien de planten niet kriskras door elkaar.

Dit zijn enkele weetjes afkomstig uit de
Uitgebreide teelthandleiding over courgettes

Mannelijke courgettebloemen zijn de echte delicatesse.

In mijn artikel over de teelt van courgettes staat ergens

Maar wist je dat je van courgettes ook de bloemen kan gebruiken? De vrouwelijke courgettebloemen zijn voor  velen  een echte delicatesse. Op www.courgettefleur.nl vind je heel wat recepten

Vandaag komt hetzelfde innovatieve bedrijf in de pers met het bericht dat ze vanaf nu ook de mannelijke courgettebloemen op de markt brengen. De Courgette Fioretta (zo heet het nieuwe product)  is een bloem met daaraan alleen een klein steeltje. Deze bloem wordt al jaren in Italië en Frankrijk gebruikt om te frituren. Volgens de website Dolcevia.com zijn het net deze bloemen die er de echte delicatesse zijn : "Fiori di zucca fritti".
De vrouwelijke bloemen worden bij de zuiderburen beschouwd als net iets minderwaardig en enkel te gebruiken in geval van nood om te frituren. De vrouwelijke courgettebloemen zijn wel veelzijdiger toepasbaar, zoals in een pasta met courgettebloemen, (zoals beschreven op de website Cucina del Sole) of of als gevulde bloem, waarvan je het recept kan vinden op www.courgettefleur.nl.

Artikels op deze site
Courgette kweken
Bevruchting en bestuiving bij courgettes

Courgettes groeien als kolen | Tijdig oogsten.

Courgettes zijn op hun best als je ze niet al te groot laat worden. En toch zorgt dat soms voor verrassingen. Een paar dagen en de courgettes passen al lang niet meer in een grote groentekist. Ook al heb je een paar dagen geen courgettes nodig, of ligt er een enorme voorraad op verwerking te wachten, toch blijf je beter oogsten. Waarom? Al eens zo'n plant met een joekel van een courgette eraan bekeken? Nieuwe, jonge courgettes zijn er niet te bespeuren. En de plant ziet er danig van af. De kans op meeldauw neemt bij zo’n verzwakte plant dan ook zienderogen toe. Wie niet blijft dooroogsten kan later dus ook geen kleine, jonge courgette meer oogste. Bij warm weer is om de twee dagen oogsten dan ook een minimum om een jonge, actieve plant te kunnen behouden. Wat doe je ermee? Wel, je kan er een goed doel mee steunen! Zo staat het in het Eindhovens Dagblad.

Gratis courgettes voor de Nierstichting KNEGSEL – ’Courgette, voor een vrijwillig bedrag voor de Nierstichting’. Deze tekst, met eronder een kistje onbespoten courgettes, voor het huis van Maria Wouters-Hendriks aan de Oeyenbosch in Knegsel was vorig jaar goed voor een donatie van zeshonderd euro ten bate van de Nierstichting. Maria Wouters-Hendriks showt haar courgettes aan de Oeyenbosch in Knegsel. Wouters begon er vier jaar geleden mee. „……. Vier jaar geleden hoorde Maria Wouters van iemand dat ze ergens langs de weg gratis een courgette kon meenemen. „Ik dacht: dat is het! Wij hadden toen pompoenen over. Die kweken we om ons erf ermee te verfraaien. Ik zette de pompoenen en enkele courgettes aan de straat met een bordje erbij dat ze gratis mee te nemen waren.“ „Maar mijn zoon vond dat maar niks. Hij bracht me op het idee om er een goed doel aan te verbinden. Toen heb ik een bordje bij de courgettes gezet met de tekst: gratis, maar wilt u toch iets geven, dan is het voor de Nierstichting. De pompoenen zijn gratis. Ik hoopte op een opbrengst van vijftig euro, maar het werden er ruim honderd.“…… Lees het volledige artikel in het Eindhovens Dagblad.

Er worden blijkbaar nogal wat courgettes langs de weg gezet, want dit staat in de BN/DeStem:

Courgettetijd Dinsdag 1 augustus 2006 - Je kunt ze bakken, grillen en je kunt er zelfs soep van koken. Kees de Rooij krijgt ze niet meer weggegeten en heeft zijn courgetteoogst daarom maar aan de straat gezet. Gratis af te halen aan de Vaartweg in Oudenbosch. ‘Ik had in het voorjaar wat plantjes in de moestuin gezet, maar dat werd niet veel. Dus had ik er nog wat extra gezaaid. Ik heb nou een plant of tien staan. Ze groeien als kool en razendsnel. Dat zal wel met het warme weer van de laatste weken te maken hebben. Als ze de ene dag nog maar tien centimeter zijn, zijn ze een dag later al twintig centimeter en de derde dag al 35 centimeter. We eten ze graag hoor, maar elke dag is een beetje overdreven. Ik verwacht zeker nog tot eind augustus voorraad te hebben. Ik vond het zonde om ze weg te gooien. Dus daarom stel ik ze maar ten dienste aan de gemeenschap’, lacht De Rooij. ( uit BN/DeStem.)

Courgettes kweken? Hoe doe je dat?

Gespreid zaaien van courgettes zorgt voor gezonde planten

Courgettes groeien snel. Daarvoor hebben ze veel warmte nodig. Als je niet kiest voor de vroegste zaaidata kan je na zes weken al de eerste courgettes oogsten. Zorg voor een hoge temperatuur bij het zaaien, bij de opkweek en tijdens de teelt.

Zaai niet alle zaden op hetzelfde moment. Je kan al zaaien eind april onder beschutting, maar ook eind juni kan je nog courgettes zaaien. Dit zorgt ervoor dat je in augustus en september een jong en productief gewas hebt. Courgette is een gulzige en snelle groeier, maar raakt ook snel ´versleten´. De groei van oudere planten stagneert wat waardoor ze vatbaarder worden voor witziekte (echte meeldauw).

Kies niet alleen een plekje uit de wind en in de zon maar voorzie dit plekje ook van voldoende compost of organische mest. In droge periodes is water geven zeker nodig. De grote bladeren verdampen zeer veel en de snelgroeiende vruchten kunnen alleen maar zwellen als ze voldoende water kunnen opnemen.

Dit zijn enkele weetjes afkomstig uit de Uitgebreide teelthandleiding over courgettes

Bekijk ook het Teeltschema van courgette

Wat in de titel van dit artikel staat geldt ook voor de komkommers in de kas. Wie enkele komkommerzaden overhoudt tegen half juni, die heeft vanaf augustus opnieuw een jonge groeizame plant en verse komkommers. Komkommers zijn snelle groeiers die, als het gewas wat versleten raakt, makkelijk last hebben van witziekte en spint.

Zie ook het artikel Teelt van komkommers

Bestuiving en bevruchting bij courgette oorzaak van rotte en misvormde vruchten (Tuinkrant.com)

Dat er bij courgettes zo nu en dan een misvormde vrucht ontstaat is moeilijk te vermijden. Ook rot aan het uiteinde van de vrucht zal iedereen die al ooit eens courgettes teelde al gezien hebben. Je moet wel vermijden dat er te veel misvormde of rotte vruchten ontstaan. In dit artikel op Tuinkrant.com wordt uitgelegd hoe je dit doet.
Je vindt er ook de fotoreeks
'Een handje toesteken bij de bestuiving van courgettes'

Alles over de teelt van courgettes.

Gele courgettes brengen kleur in de wok

Updateaugustus 2006 Bekijk de nieuwe mini-site Wokken met groenten, lees de recepten

De nieuwste verschijning in de groenterekken is geknipt voor iedereen die houdt van kleurig koken en vrolijke borden: gele courgettes. Ze bestaan in twee vormen (langwerpig en rond). En om de diepgele kleur maximaal te behouden geeft u best de voorkeur aan korte bereidingen zoals wokken of grillen.
Lees in dit artikel op Tuinkrant.com over het gebruik van gele courgettes.

Later toegevoegd:
Gele courgette in trek bij Duitsers
De afzet van gele courgettes in Duitsland verloopt goed, sinds the Greenery deze levert in flowpacks samen met de groene versie van de vruchtgroente. Volgens woordvoerder Regina van Hoof van The Greenery zijn Duitsers gewend om courgettes te eten. Duitsland is voor de afzetorganisatie dan ook een aantrekkelijker afzetgebied dan Nederland. Als er vanuit Duitsland meer vraag komt, zal The Greenery de omzet van de losse courgette gaan uitbreiden.

Groenten & Fruit, 03/06/04

Courgettes en meloenen opkweken

Courgettes zijn heel snelle kiemers en misschien wel de makkelijkste plantjes om zelf op te kweken. Na vijf dagen staan ze boven, tenminste als ze bij 20°C gezet worden. Wie buiten courgettes wil planten heeft nu nog ruim de tijd om courgettes te zaaien. In een vorige bericht werd er al attent op gemaakt dat je courgettes best niet allemaal in één keer zaait. Pompoenen worden ongeveer op dezelfde manier opgekweekt.


Meloen doet er wat langer over, reken toch maar op 10-14 dagen als je in een minikasje op de vensterbank zaait. Als je ze dag en nacht bij 25 graden zet, zullen ze al na 5 tot 6 dagen boven staan. Wie toch nog meloenen wil telen in de kas deze zomer, die moet zich nu wel haasten. Beter is het meloenen te zaaien de eerste helft van april in een warme ruimte.





Zowel courgette als meloen worden apart gezaaid in potjes zodat achteraf niet meer hoeft verspeend te worden. Voeg één vijfde wit zand toe aan de zaai- en stekgrond om het geheel nog wat luchtiger te maken. Maak het mengsel twee dagen vooraf klaar om het te laten opwarmen en bevochtig het goed. Duw het zaad met het meest puntige deel (hier komt het worteltje uit) naar beneden zodat het ongeveer 1 centimeter diep komt te zitten. Bij twijfel leg je het zaad gewoon plat, afgedekt met 1-1,5 cm grond. Neem voor courgettes potjes van 8 of 9 centimeter, je moet courgettes niet te groot laten worden voor je gaat uitplanten. Jonge courgetteplanten groeien makkelijker weer weg. Voor vroeg gezaaide meloenen nemen we wat grotere potten.
Hoe hoger de temperatuur hoe sneller de kieming, ideale temperatuur voor een goede kieming (zeker voor meloen) is dag en nacht 23°C. Kom je daar niet aan, zet de kleine potjes dan in een al dan niet zelfgemaakt minikasje, daar kan het door de zon overdag makkelijk 30°C warm worden, dit compenseert dan de te lage nachttemperatuur en het substraat blijft dan toch voldoende warm. Hou wel in de gaten dat het niet te warm wordt en start met luchten van zodra de eerste tekenen van kieming waar te nemen zijn.