Gaius Petronius Arbiter was een Romeins schrijver.

Hij werd verheerlijkt als Arbiter Elegantiae ("rechter van elegantie") door de Romeinse geschiedschrijver Tacitus. Gaius Petronius Arbiter had een groot gevoel voor klasse, stijl en etiquette. Het is daarom niet verwonderlijk dat hij veel entertainment verzorgde aan het hof van keizer Nero.

Gaius Petronius Arbiter diende ook als proconsul van Bithynia en later werd hij zelfs consul.
Zijn grote invloed op Nero wekte de jaloezie op van de politicus Ofonius Tigellinus, een andere favoriet van Nero. Ofonoius Tigellinus uitte valse beschuldigingen tegen Gaius Petronius Arbiter. Dit wekte Nero’s woede op en Petronius, die zich realiseerde dat zijn dood onvermijdelijk was, pleegde zelfmoord op Cumae.

Algemeen wordt aangenomen dat Petronius de auteur is van een opmerkelijk stuk fictie, een satirische prozaroman en vers met de adellijke titel Satyricon, waarvan enkele delen de tand des tijds hebben overleefd.

De Satyricon is belangrijk omdat het een van de vroegste voorbeelden is in de Europese literatuur van de schelmenroman. Satyricon is een unieke, vaak zeer liederlijke  beschrijving van het leven in de eerste  eeuw na Christus.

De meest beroemde episode van het werk is Trimalchio, een realistische beschrijving van een decandent banket.