U kan klikken op de onderwerpen bovenaan of links van elke bladzijde,
op onderlijnde woorden of op de top-vakken - terugkeren met Back- (of Vorige-)toets

Wil je inschrijven op de (wekelijkse) nieuwsbrief, dan volstaat een mailtje.

2007: 30 jaar fusie !

Geef uw mening, uw opmerkingen en voorstellen.

Lees hier meer.

17 februari 2005
Debat: "Christus in stukken verdeeld" - een initiatief van Open Kerk

Het was een wat merkwaardig debat in de parochiezaal. Voortgaande op de geschiedenis had men kunnen verwachten dat de drie deelnemers, vertegenwoordigers van de rooms-katholieke, orthodoxe en protestantse kerk, elkaar regelmatig in de haren zouden zitten. Dat bleek niet zo, bijna integendeel zelfs. Behalve op het punt van de communie was er weinig tegenspraak te horen. Het werd zelfs vooral een oproep om samen 'geloven' meer mogelijk te maken in wat zij een steeds meer materialistische en ongelovige wereld noemden. Spijtig genoeg ging men niet echt in op wat en waarom dat geloven nu echt nodig is. Omdat zij veronderstelden dat alleen echte gelovigen naar zo een bijeenkomst komen ?

In zijn inleiding legde pastoor Van Steen uit dat Open Kerk met dit debat de deur niet alleen letterlijk openzet voor alle mensen van goede wil. Met dit en andere initiatieven wil de vereniging de kerkdrempel verlagen en ertoe bijdragen dat meer mensen zich thuis voelen in de kerkgemeenschap. Het debatinitiatief zag hij een middel om aan te geven hoe de drie geloofsstrekkingen die zich naar Jezus Christus (en uit wat later bleek: de drie-eenheid) richten en elkaar eeuwenlang bestreden, weer naar elkaar toegroeien.

De drie deelnemers waren vicaris Gert Poelman van bisdom Gent, vader Ignace Peckstadt (orthodox priester en vader van de bisschop) en dominee Mark Loos, die de pas benoemde synodevoorzitter (zowat de aartsbisschop) Liagre verving, die zelf bij koning Albert moest voor de start van de 175 jaar Belgiė-25 jaar Federalisme. Godsdienstleraar Guido Geerinck  modereerde.

De moderator vroeg de drie om uit te leggen waarom zij lid waren van hun kerk. De orthodoxe priester gaf aan dat de drie eigenlijk hetzelfde voorstonden, wat zich uitte in dezelfde bijbel, evangelies en geloofsbelijdenis. Verschillen met de katholieke kerk ontstonden in 1054 omdat Rome toen de paus een belangrijkere plaats toebedeelde, en in de betekenis van de sacramenten, waarvoor de orthodoxe geestelijken de H. Geest oproepen. Hij erkende dat zijn kerk hier niet erg gekend is, eigenlijk alleen door de iconen, die dan wel steeds meer ook bij andere gelovigen voorkomen, en zelfs in de kerk van Berlare. Gert Poelman gaf toe dat hij priester bij de rooms-katholieke kerk werd omdat die hier het meest voorkwam. Belangrijk vond hij de bevrijdingsgedachte van de katholieke godsdienst, die mensen wil laten zijn wie ze zijn, maar ook deel wil laten uitmaken van een gemeenschap, een open gemeenschap in tegenstelling tot wat sekten voorstaan. Typisch aan het rooms-katholieke noemde hij ten eerste het gevoel van aanvulling: niet 'of ... of' maar 'en...en': geloof en goede werken, schepping en genade. Ten tweede stelde hij dat er binnen de kerk wel een eenheid bestaat, maar ook verscheidenheid, geen verbrokkeling, maar ook geen uniform blok, wijzend naar de verschillende riten aangepast aan plaatselijke toestanden. Verder is er de continuļteit door de overlevering en de solidariteit met de medemens. Ook dominee Loos noemde zijn geloofs- en kerkkeuze een toeval en niet een keuze voor of tegen iets. Het was vooral het contact met de bijbel die de stap naar het domineeschap deed zetten. Het schrift lezen is een teruggaan naar de bron, maar met het besef dat het een joods boek is en zo moet worden verstaan. Ook hij legde veel belang aan de bevrijdingsgedachte, die zich bij de protestanten uit door de dialoog met de islam, in de steun tegen het apartheidsregime en de reactie tegen de genocide in Rwanda. Hij benadrukte ook het democratische bij de protestanten, zonder echte hiėrarchie, wat echter ook leidt tot 'als er drie protestanten samen zijn, kan men bijna van twee kerken spreken'. Waarop Poelman reageerde dat een kerk niet volledig democratisch kan zijn, maar bakens moet zetten om grenzen te trekken voor wie er al dan niet wil bij behoren.

Op de vraag of er nu een terugkeer naar 'de schaapstal' bezig is, reageerde eerst Peckstadt dat moet worden ingegaan tegen het bijna ongepast zijn om gelovig te zijn. "Zelfs Albert mag het in zijn toespraken niet over het geloof hebben., in tegenstelling tot Poetin die bij zijn ambtsaanvaarding zelfs de zegen vroeg van de kerk." De eenheid tussen de drie noemde hij niet het werk van de mensen maar van de H. Geest. Poelman vond ook dat er een gemeenschappelijke uitdaging bestaat om religie niet zuiver een privé-aangelegenheid te laten worden. De jongste jaren is er tussen de drie grote toenadering gekomen, eigenlijk over bijna alles behalve over de communie. Dat bevestigde ook Looms, die de communie dan wel een middel en geen doel tot eenheid noemde, in tegenstelling tot Peckstadt die uitlegde dat voor de orthodoxen de communie een veel belangrijkere functie heeft.

Vragen vanuit het publiek waarop tijd voor antwoord was, betroffen de betekenis van de verrijzenis, de rol van Maria en van de vrouw, de erkenning van andere godsdiensten, de betekenis van de drie-eenheid God-Christus-H. Geest en het belang van het celibaat. Daaruit onthielden we vooral dat erkenning van de drie-eenheid de belangrijkste voorwaarde is om tot de Wereldraad der Kerken te behoren, hoewel de protestanten het nu toch in vraag durven stellen omdat andere grote godsdiensten dat niet aanvaarden ("Toont dat aan dat ons misschien iets is ontgaan ?"), dat dialoog met andere godsdiensten nodig is om samen meer vrede op aarde te brengen (Poelman), dat Maria voor de orthodoxen staat voor het antwoord van de vrije mens om Christus te aanvaarden en voor de protestanten de aanleiding is om God als vader én als moeder te zien, dat celibaat bij katholieken vooral traditie is en bij orthodoxen enkel geldt voor bisschoppen en voor wie nog niet is gehuwd als hij priester wordt, en dat vrouwen bij katholieken en orthodoxen geen priester mogen worden door de traditie, waar protestanten aangeven dat vrouwen eigenlijk de eersten waren die de verrijzenis verkondigden 'terwijl de apostelen zich bang hadden opgesloten'. Voor vragen over de zin van het geloof was er geen tijd meer.

Nog meegeven dat het toegangsgeld voor deze avond een bijdrage is voor het werk van missionaris De Visscher in Congo.

Slotbeschouwing

Zonder het te weten kwam het initiatief van Open Kerk op een ogenblik dat 'geloven' volop in de media kwam. Er was dezelfde dag  de voorstelling van het boek over dat thema van sp.a-voorzitter Stevaert. Dat opvallende feit bracht het onderwerp ook de volgende dagen in de belangstelling. En de dag nadien kwam de dood van Luther - en zo ook het protestantisme - uitgebreid aan bod in het Radio 1-programma 'vrijdag wasdag'.

Het toont allicht aan dat geloven, in tegenstelling tot wat tijdens het debat werd gezegd, eigenlijk nog niet zo in de achtergrond is verzeild geraakt. Maar in tegenstelling tot nog niet zo lang geleden wordt daar nu vrijer over gepraat, is het niet meer een taboe om in vraag te stellen wat 'van hogerhand' om welke reden dan ook is opgelegd. Eigenlijk toonde ook het organiseren van het debat dat al aan. Wie zou dat zeg maar twintig jaar geleden voor mogelijk hebben gehouden, in de parochiezaal dan nog ? Al deze initiatieven - en hopelijk wordt dit herhaald met debatten waarin nog andere overtuigingen aan bod komen - dragen er toe bij dat men de mensen zelf meer kansen geeft om in contact te komen met verschillende meningen om zich zo zelf een eigen oordeel te kunnen vormen.  Om zelf te beslissen of men zich wil beschermd voelen in het besef dat er een hogere macht bestaat en een leven hierna, dan wel het besef dat de mens een deel is van de natuur, maar met de mogelijkheid om een onderscheid te maken tussen goed en kwaad, om al dan niet verantwoordelijkheid op te nemen voor meer dan voor het eigen aardse heil. Want dat is wellicht de vraag waar het eigenlijk allemaal om draait en niet zozeer de structuren, die hoe dan ook bijna altijd leiden tot de strijd om macht en invloed.

Zie ook de discussietekst die we naar aanleiding van dit debat brachten.

Nico Keppens

Zoals steeds is reageren toegelaten, maar worden persoonlijke aanvallen of racistische opmerkingen geweerd.

Al eens naar
de archiefartikels
gekeken ?

Deze pagina is het laatst gewijzigd (of door ons geopend)  op 03/12/06. 
Zend ons uw reacties, aub !!! web- en emailadres zijn veranderd !!!
© nkb 2002-2006 - Overname is toegelaten mits bronvermelding.