De Duitse schlager		in Nederland en België

ROBERT STOLZ

°25.08.1880 - +27.06.1975

Toen ik op zondag 6 december 2015 naar het feuilleton “T” keek, met Koen De Bouw als professor “T”, hoorde ik op de achtergrond een muziekje, dat mij heel bekend voorkwam, nl. “Frag’ nicht warum”. Ik kende ook het lied in de Nederlandse versie “Vraag niet waarom”. De versie die we op televisie hoorden, was deze van Hildegard Knef. Marlene Dietrich is de andere bekende uitvoerder.
Enig gegoogel  leerde mij, dat het om een compositie van Robert Stolz ging, uit 1930. De Nederlandse versie “Vraag niet waarom” is van Willy Derby. Hoe is het mogelijk, dat ik ook dat niet wist. Nog erger werd het toen ik op zoek ging naar Robert Stolz in mijn Duitse schlager website ...Ik was de brave man compleet vergeten! Foei , Robert Stolz, samen met Paul Lincke en Peter Kreuder, dé schlagercomponist uit de eerste helft van de 20ste eeuw, vergeten? Wellicht had ik hem te veel met de operette vereenzelvigd. Mijn vader en schoonvader draaien zich om in hun graf. Maar we gaan dus daaraan verhelpen!

Robert Elizabeth Stolz werd in het Oostenrijkse Graz geboren als 12de kind van Jakob en Ida Stolz, beiden met muzikaal bloed in de aderen. Hij was immers muziekdirecteur en zij was pianiste en muzieklerares.
Robert Stolz is 5 keer gehuwd geweest. Zijn bekendste echtgenote was ook zijn laatste, Einzi Stolz, die ook van 1938 tot aan zijn dood in 1975, zijn manager was en hem overleefde. Na zijn dood hield ze ook de herinnering aan deze laatste operettekoning levendig. Toen mijn ouders, inmiddels overleden, in de jaren ’90  in Sankt-Wolfgang op reis waren, reikte Einzi gesigneerde foto’s uit, aan de bezoekers van “Im weissen Rössl” aldaar.
“Im weissen Rössl”, naar het gelijknamige hotel in Sankt-Wolfgang,  is weliswaar geen operette van Robert Stolz, maar van Ralph Benatzky, maar er komen wel 2 songs van hem erin voor, nl. “Mein Liebeslied mus sein Walzer sein” en “Die ganze Welt ist himmelblau”. In de Engelse versie komt daar zelfs nog “Adieu mein kleiner Gardeoffizier” en “Auch du wirst mich einmal betrügen“ bij.
Die “Adieu mein kleiner Gardeoffizier” stamt al uit 1908, uit de operette “Die lustigen Weiber von Wien” werd verschillende malen “gerecycleerd”. Dat gebeurde niet alleen voor de Engelstalige Amerikaanse versie van “Het witte Paard”, maar ook voor de film “Das Lied ist aus” uit 1930. Liane Haid zingt het daar. De titelmelodie van deze film, “Das Lied ist aus”, ook bekend als “Frag’ nicht warum” wordt in de film door de tenor Marcel Wittrisch gezongen. Net als van“Adieu mein kleiner Gardeoffizier” zijn er talloze versies van in omloop, te veel om op te noemen.
Een andere evergreen van Robert Stolz is “Salome, schönste Blume des Morgenlands” en dateert ook al uit 1920. Deze foxtrott werd in 1961 een wereldhit voor Petula Clark als “Romeo”. Ze zong het zowel in het Engels als in het Frans.
Bepaalde liederen van Robert Stolz zijn zo bekend, dat men denkt, dat het volksliederen zijn. Dit is o.m. het geval met “Auf der Heide blüh’n die letzten Rosen” , uit de film “Herbstmanöver” (1935). Het is o.m. bekend in de versie van de (Rijn)tenor, Willy Schneider. In de film zingt Leo Slezak het origineel.
Het deelnemende lied voor Oostenrijk aan het Eurovisiesongfestival in 1960 in Londen, was eveneens van de hand van Robert Stolz. Horst Winter zong “Du hast mich so fasziniert”. Robert Stolz dirigeerde het orkest.
Ook de “Wiener Eisrevue” teerde op de songs van Robert Stolz. Als je Bacharach am Rhein bezoekt, weet dan dat zich daar “Wenn die kleinen Veilchen blüh’n”, de Stolz-operette uit 1932, afspeelt.
Robert Stolz was dus zoveel meer als een componist van operettes. Hij wist bovendien van geen ophouden. Op het label Eurodisc, een nevenmerk van Ariola, verschenen verschillende operetteplaten, waar hij als orkestleider, vooral het duo Rudolf Schock en Margit Schramm begeleidde.
Robert Stolz werd geboreren in het Oostenrijkse Graz en stierf in Berlijn. Hij werd overgebracht naar Wenen en aldaar opgebaard in de Staatsopera. Hij werd op 4 juli begraven op het Zentralfriedhof in een eregraf.

Zijn chronologische levensloop vindt u terug op Zeittafel.

Veel info op deze pagina komt verder uit de Duitse en Nederlandse Wikipediapagina van de man, die ik onbegrijpelijk over het hoofd gezien had, bij het ontwerp van “De Duitse schlager”! Wellicht is het te wijten aan die verdwenen gesigneerde foto, die Einzi aan mijn ouders gaf?