Nieuws van de dag 'Grootste' Vlaming informatie column Discussiethema's nkb-wedstrijd Sponsors reacties over site Web overzicht Zoekpagina (deze site)

Berlare en Duitse kampen

 

U kan klikken op de onderwerpen bovenaan of links van elke bladzijde,
op onderlijnde woorden of op de top-vakken - terugkeren met Back- (of Vorige-)toets

Wil je inschrijven op de (wekelijkse) nieuwsbrief, dan volstaat een mailtje.

2007: 30 jaar fusie !

Geef uw mening, uw opmerkingen en voorstellen.

Lees hier meer.

Ken je gemeente
Met pen, computer ...
Officiele cultuur
Met verf, laspost, foto, ...
Op het podium
Met stem en instrument

 

Omhoog

26 januari 2005

Morgen herdenkt de wereld dat 60 jaar geleden het concentratiekamp van Auschwitz werd bevrijd. Uit Berlare kwamen ook enkele mensen in dergelijke kampen terecht. We vroegen Arthur Merckx daar iets over te schrijven. Wat wist men hier van die kampen, van het lot van de mensen van hier ? De bedoeling is zeker niet om haatgevoelens naar wie dan ook terug op te wakkeren, maar om er aan te herinneren dat iedereen bij dergelijke door mensen veroorzaakte drama's kan worden betrokken. Als we niet op tijd reageren om dergelijke rampen te voorkomen ...

Berlare en de Duitse kampen

De schok

In het prille voorjaar van 1945 liep de oorlog op zijn laatste benen: wij waren bevrijd, werden enkel opgeschrikt door het late Ardennenoffensief en hadden ook de vliegende bommen overleefd. De geallieerden zwermden de Rijn over en het was wachten op de Duitse capitulatie.

De bevrijding had nog voor een vernieuwing gezorgd: het was nu gedaan met de Duitse films in cinema Flandria. Marika Rökk en Kristina Söderbaum moesten de plaats ruimen voor Nelson Eddy en Jeannette Mc Donald. En tijdens het wekelijkse journaal waren wij getuige van de Engelse en Amerikaanse opmars in het westen van Duitsland. Wat de Sovjets intussen in het oosten presteerden, werd zorgvuldig geheim gehouden.

Maar de geallieerden censureerden veel minder en zo gebeurde het dat de cinemabezoekers tijdens de eerste dagen van april '45 volkomen verrast werden door de onvoorstelbare gruwelbeelden gefilmd in Belsen (nabij Hannover), het eerste concentratiekamp dat werd ontdekt. Graatmagere, naakte lichamen werden door graafmachines in massagraven geduwd, terwijl talloze skeletten doelloos achter de prikkeldraad ronddwaalden of lagen te sterven in de propvolle barakken.

Heel wat toeschouwers hielden het niet uit en verlieten de zaal. Nadien werd heel bedenkelijk gesproken over de jongens van de gemeentesecretaris en van Nieke De Schutter, weduwe De Grauwe, en over Hector, zoon van Jules Vanhouwe. Zij waren eind september '42 als leden van een verzetsbeweging opgepakt en naar Duitsland weggevoerd. Men vermoedde dat ze daar ergens in een gevangenis zouden zitten of zelfs in een werkkamp waren terechtgekomen. Maar dat zoiets kon bestaan, dat had niemand gedacht.

En dan hadden wij nog geen idee van het begrip 'vernietigings- of uitroeiingskampen" zoals Auschwitz-Buchenau, dat intussen door de Russen was bevrijd. Wij zouden nog jaren op het woord 'holocaust' moeten wachten, maar namen als Dachau en vooral Buchenwald werden ons wekelijks voorgehouden met beelden van bergen lijken en uitgemergelde mensen in streepjespakken. Het werd voor de families van Paul en Emiel Hertecant, Alfons De Grauwe en Hector Vanhouwe bang afwachten.

De thuiskomst

En dan werd Paul, de oudere broer van Emiel Hertecant, in Dachau door de Amerikanen bevrijd. Door de diensten van het Rode Kruis kon hij naar België worden gerepatrieerd.

Er was die namiddag begin mei '45 heel wat volk verzameld voor de statige herenwoning met balkon, gebouwd waar nu Fortis en de Bond Moyson zijn gevestigd. Daar op dat balkon kwam Paul, in zijn gevangenisplunje, de mensen groeten. Een beeld dat ik nooit zal vergeten. Over zijn broer of vrienden had hij geen enkele inlichting. Het bleef dus bang afwachten voor hun families.

Hector Vanhouwe was al op 27 april door de Russen bevrijd, maar moest nog vijf lange weken in de Russische zone blijven. De Russen verzorgden hem en zijn vrienden wel goed, maar gaven hen pas over aan het Rode Kruis nadat vast stond dat zij niet achter het 'ijzeren gordijn' thuishoorden. Hector, intussen 22, kwam daardoor pas op 3 juni thuis. Hij droeg ook voor de gelegenheid zijn strepenpak. Ik vond hem zeer onderkomen uitzien. Ik had toen niet het minste vermoeden dat wij enkele jaren later via de toneelbond de beste vrienden zouden worden.

Hector was het die het slechte nieuws meebracht: Emiel Hertecant en Alfons De Grauwe waren op 15 november 1943 in Gôrden-Brandeburg onthoofd en verast. De urnen met hun as werden later bijgezet op het ereperk van het kerkhof.

Het verdringen

Het was opvallend dat er tijdens de eerste jaren na de oorlog zoveel mogelijk werd gezwegen over de doorstane miserie. Men schreef er geen boeken over en er kwamen ook geen films van. De trauma's werden verdrongen en in stilte verwerkt. Zo ook door Hector. Het zou tot 1960 duren eer hij ons - Alfons De Grauwe was de nonkel van mijn vrouw - in vertrouwen nam en over de doorstane miserie begon te vertellen. Niet honderduit maar nu en dan een beetje.

In 1975 brachten wij op zijn verzoek met toneelvereniging Hand in Hand  'Het dagboek van Anne Frank" ten tonele, dit als herdenking van de bevrijding van de kampen, toen dertig jaar eerder.

Pas half van de jaren '80 kon ik Hector overhalen om zijn drie kampjaren op papier te zetten. Dat heeft veel tijd, moeite en ontroering gekost. Zijn verhaal kon in het tijdschrift van de Heem- en Oudheidkundige Kring worden gepubliceerd. Een tekst die ik intussen grijs gelezen heb.

Arthur Merckx

(Bij zijn politiek afscheid had Hector Vanhouwe het ook over zijn gevangeniservaringen in een interview voor Het Nieuwsblad, nkb)

 

De gemeenteraads-

verkiezingen

8 oktober 2006

 

 

Al eens naar
de archiefartikels
gekeken ?

 

Meer themanieuws
uit de Donkgemeenten
(Berlare, Overmere, Uitbergen)
met aankondigingen van activiteiten
(per thema)

Volg Europa

met ook:

bullet

informatie over de nieuwe grondwettelijke verdragstekst

bullet

een overzicht van crisissituaties in de wereld

 


 Doe mee !
(klik op de foto voor meer info)

 

Mensen uit de Donkgemeenten
in het nieuws

 

Gluren bij de buren

adressen uit buurgemeenten of van interessante, leerrijke
plaatsen elders.
 

En tips van de lezers.

 

Om eens te vergelijken ...

 

Deze site steunt het Roemeense dorpje Vîrtop, maar heeft ook oog voor andere acties voor ergens in de wereld.

Een overzicht.

 

De redactionele teksten uit de nieuwsbrieven kunnen een week na verschijnen hier worden herlezen.

Advertenties van bedrijven en organisatoren van manifestaties dragen bij in de kosten van deze site en steunen of het 'Fonds voor kinderen van bij ons' of het Roemeense dorpje Vîrtop. Lees er hier meer over.
Vraag de voorwaarden
 via
e-mail of bel ons (052-42.34.00)


Je mening al gegeven over het stemrecht voor vreemdelingen

Of over een van de andere
discussiethema's
?
 

 

Deze pagina is het laatst gewijzigd (of door ons geopend)  op 03/12/06. 
Zend ons uw reacties, aub !!! web- en emailadres zijn veranderd !!!
© nkb 2002-2006 - Overname is toegelaten mits bronvermelding.