Ongekende variatie in wortelen

Ik had het al over de verschillende kleuren bij peen.
Bij wortelen is er ook al heel lang sprake van een aantal hoofdtypes. In het artikel wortels kweken worden de busselwortelen of bospeen (Amsterdamse Bak) , de waspeen of zomerwortel (Nantes), en de winterwortelen of breekpeen (Berlikumer, Flakkeese) genoemd. Nochtans zijn er nog vijf andere rassengroepen, zo ontdekte ik bij het lezen van de wortelkrant van Bejo Zaden. Sommigen zijn bij ons totaal  onbekend, maar zijn in een andere werelddeel dan net weer het populairst. Het onderscheid zit hem niet enkel in de vorm en afmetingen, maar ook in de teeltperiode, teeltgebied en gebruik.
De Wortelkrant van Bejo zette onlangs de acht worteltypes die wereldwijd geteeld worden op een rij. Een overzicht.
(uitgezochte en relevante foto's van ieder type komen uit diverse catalogussen, tekeningen met juiste indicatie van grootte van ieder type vind je in het artikel in de wortelkrant)

 Nantes
Bij ons vooral geteeld als zomerwortel. De vorm is cilindrisch, afgestompt. De grootte is eerder middelmatig. Het is, met uitzondering van de vroegste teelten een rassengroep die onder alle omstandigheden en voor alle doeleinden, vers en industrie, kan geteeld worden.
Lengte : 15 - 22 cm.
Diameter : 18 - 40 mm.
Gebied : wereldwijd aanwezig, maar Europa
is de thuismarkt.
Bejo-rassen : Napoli, Yaya, Namur, Narbonne,
Nerac e.

Amsterdamse Bak
Bij uitstek geschikt voor de vroege teelt en voor het telen van fijne worteltjes, zelfs babywortelen. De busselwortel voor de verse markt. De smaak wordt als zeer goed beschouwd. De vorm is cilindrisch, slank, iets afgestompt. Deze wortel is eerder klein van stuk.
Lengte : 8 - 20 cm.
Diameter : 12 - 30 mm.
Gebied : Europa, vooral daar waar vroegheid is gewenst.
Bejo-rassen : ABK, Sweetheart, Adelaide,
Mignon, Mokum.

Berlikumer
De echte winterwortel, die al in mei gezaaid moet worden om tegen oktober te kunnen uitgroeien tot de grootste wortel. De vorm is cilindrisch tot licht conisch, geschouderd. Wetenswaardig is dat deze wortel het over de hele wereld goed doet, ook in extremere klimaten, en zelfs in de tropen. Zijn bewaarbaarheid is ideaal.
Lengte : 20 - 35 cm.
Diameter : 25 - 45 mm.
Gebied : wereldwijd, kan zelfs uit de voeten in
de tropen.
Bejo-rassen : Bangor, Bergen, Belinda.

Flakkee
De vorm is zowat te vergelijken met de Berlikumer, misschien nog iets meer conisch. En dikwijls nog net iets dikker. Flakkee onderscheidt zich door zijn kleur en hoge drogestofgehalte. Lengte : 20 - 35 cm.
Diameter : 25 - 50 mm.
Gebied : wereldwijd, maar eist geen hoofdrol op.
Gebruik : industriële verwerking.
Speciaal : onderscheidt zich vaak door kleur en
drogestofgehalte.
Bejo-rassen : Kingston, Komarno, Fontana.

Imperator
De langste wortel en typisch Amerikaans. De vorm is zeer lang, slank en conisch. In zijn teeltgebied is het een echte all-round wortel. Hij wordt gebusseld, in schijfjes gesneden en gebruikt als snack-peen. Ook de industriële verwerking ervan biedt vele mogelijkheden.
Lengte : 25 - 40 cm.
Diameter : 10 - 35 mm.
Gebied : Amerikaanse continenten en Australië,
houdt Europa in het vizier.
Bejo-rassen : Inverness, Interceptor.

Chantenay
Vorm : conisch, afgestompt, breed geschouderd.
Lengte : 10 - 25 cm.
Diameter : 25 - 60 mm.
Gebied : wereldwijd, vooral populair in Oost-Europa,
Azië en Zuid-Amerika.
Gebruik : inblikken, invriezen, drogen, schijfjes.
Speciaal : een aparte, afwijkende vorm.
Bejo-rassen : Carson, Canada.

Kuroda
Breed geschouderde Aziaat, maar zeer kort, de vorm is conisch dwz  breed geschouderd, spits toelopend en soms  licht afgestompt. In Azië de populairste groep, maar bij ons zowat onbekend.
Lengte : 12 - 15 cm.
Diameter : 25 - 60 mm.
Gebied : Azië, maar verkent ook Zuid-Amerika.
Bejo-rassen : Cordoba.

Parijse markt
Kleine, ronde worteltjes, die ideaal zijn om in potten of bakken te telen, of in minder goed doorwortelbare gronden. Vooral geteeld voor de industrie, minder op de versmarkt te vinden.
Diameter : 2 - 4 cm.
Gebied : West-Europa.
Gebruik : verse markt en industrie.
Bejo-rassen : Parmex.