| De Duitse schlager |
 |
in Nederland en België |
JAN VERBRAEKEN
°20.3.1923 - + 24.9.1983
Jan Verbraeken werd in Antwerpen geboren als zoon van Gustaaf Verbraeken en Maria Nieman. Het gezin telde 10 kinderen. Charles Joseph Verbraeken, de vader van componist Carl Verbraeken was één van zijn broers, de schrijfster Irène Van Kerckhoven-Verbraeken één van zijn zusters. Het gezin woonde in een woning op de hoek van de Markgravestraat en de Kipdorp, die in de jaren '50 plaats moest ruimen voor de zetel van de verzekeringsmaatschappij "De Schelde", nu deel uitmakend van de groep Allianz..
In 1948 huwde Jan met Maria Wilryckx en verhuisde naar Borgerhout. Hij woonde ook een tijdje in Lanaken. Daarna ging hij op de markt van Turnhout een café uitbaten. Na een ziekte stierf hij daar. Ze hadden geen kinderen.
Tot zover de bio van Jan Verbraeken, aan de hand van gegevens van Carl Verbraeken, teruggevonden op het internet.
Ik dacht er pas aan een pagina aan "de prins van het vlaamse lied" te wijden, toen ik op bezoek was bij Yvonne Henneco, die jarenlang naast hem op de planken stond met Marcel Hellemans en zijn Metropolisorkest, genoemd naar de gelijknamige antwerpse muziekuitgeverij. De eerste 78t.-platen op Columbia dateren van juist na de oorlog. Aanvankelijk zong Jan duetten met Mariette Anthony, daarna met Lena Sanders, dochter van Charel Janssens, Enny Denita en uiteindelijk Yvonne Henneco. Volgens Yvonne wonen de Antwerpenaren Lena en Enny nu aan onze Belgische kust. Lena was tussen 1952 en '59 gehuwd met Antwerpenaar Al Van Dam, die daarna met Rina Pia huwde. U merkt het, op muziekgebied waaide de wind nogal uit Antwerpen.
Het is ondoenbaar om van Jan Verbraeken het hele (zeer uitgebreide) repertoire op het net te zetten. Het lag vooral in mijn bedoeling, alleen de nummers van Duitse origine hier te vermelden en dat zijn er ook nogal wat. Jan en Marcel hadden nl. goede relaties met onze oosterburen, wat tot gevolg had, dat bij voorbeeld de nummers van Keulenaar Jupp Schmitz bijna gelijktijdig in België als Duitsland uitgebracht werden:
"Wie zal dat betalen = Wer soll das bezahlen" (comp. Jupp Schmitz) (1949)
"Noordzeestrand = Friesenlied" (comp.Simon Krannig) (1950)
"Wij komen alle in den Hemel = Wir kommen alle in den Himmel" (comp. Jupp Schmitz)(1952)
"Zo doen ze dat bij ons = ???" (comp. Jupp Schmitz)
"Wanneer je niet zo mooi was = ???" (comp. Jupp Schmitz)
Andere nummers van Duitse origine, waarvan een groot deel afkomstig uit operettes:
"Waarom huil je (kleine Louise) = Warum weinst du kleine Tamara?" (comp. Erich Meeder, zang Rudi Schurike) (1954)
"Wees niet boos = Sei nicht bös" (comp. Carl Zeller, uit de operette "Der Obersteiger")
"Ik zoek een laantje = Ja wir schunkeln"(comp. Gerhard Winkler)
« In chambre separée = Im Chambre séparée » (comp. Richard Heuberger, uit de operette "Der Opernball")
"Met een kus voor de deur = ???"(comp. Heinz Gaze)
"Mijn moeder was een Wenerin = Mei Muatterl war a Wienerin" (comp. Ludwig Gruber)
"Geef mij de vodka Anuschka = Gib mir den Wodka Anuschka" (comp. en zang Hans Arno Simon)
"Heideroosje = Oh Heideröslein" (comp. Gerhard Winkler, zang: Friedel Hensch und die Cypris) (1953), ook gezongen door Ray Franky en Jetty Gitari
"Morgen kom ik weder = Morgen komm' ich wieder" (comp. Eberhard Storch)
"Nog eenmal = No amal" (comp. Carl Zeller, uit de operette "Der Vogelhändler")
"Donkerrode rozen = Dunkelrote Rosen" (comp. Karl Millöcker, uit de operette "Gasparone")
"Noordzeestrand = Friesenlied" ( comp. Bernhard Jakschtat)
"De 30ste mei = Am 30. Mai ist der Weltuntergang" (comp. Kurt Adolf Thelen) (1954)
Met Yvonne Henneco zong hij ook de a- en b-kant van een 78 t. plaat vol: "Een avond bij Paul Lincke"
Jan was een echte heimatzanger en zette ook nogal wat nummers van Armand Preud' homme op de plaat: "Op de purpr' en hei", "De autocar (En we rijden, rijden, rijden)", "Mijn heerlijk Kempenland", "Laat ons liefste samen varen (met Yvonne Henneco)", "Ik drink", …
Het weze duidelijk, Jan was naast Bobbejaan Schoepen, dé schlagerzanger van de 50-iger jaren. Hij bracht een ongelooflijk aantal platen uit, waarvan een aantal echte volkssliederen geworden zijn. Vanaf de jaren '60 keerde het tij echter en geraakte hij in de vergetelheid. "Noordzeestrand", "De purpr' en hei" e.a. kent evenwel nog ieder van ons en dat zal wel nog een hele tijd zo blijven!
