De Duitse schlager in Nederland en België

MANUELA

°18.08.1943 - +14.02.2001
Wat Conny Froboess betekende eind jaren '50, begin jaren '60 voor de Duitse schlager, betekende Manuela in de 2de helft van de jaren '60. Maar daarmee houdt de vergelijking dan ook op, want dit is ook een beetje het verhaal van "het zijn sterke benen, die de weelde dragen kunnen". De benen van Manuela waren heel mooi, maar niet sterk ...
Het was allemaal de schuld van de bossa nova! Doris Wegener, haar echte naam, werkte als 15-jarige aanvankelijk als soldeerster in een radiofabriek en kluste bij in een skiffle-groep, waarbij zij op het wasbord kraste en erbij zong. Iedereen raadde haar aan om full time zangeres te worden, maar dan mocht niet van Mutti. Toch volgde ze in het geheim zanglessen, trad in verschillende clubs op en nam in 1962 voor Ariola een eerste plaat op: "Hulaserenade". Ze zong het op klagerige toon, met een Amerikaans accent, dat aan Connie Francis deed denken, het werd een flop. Maar Manuela bleef niet bij de pakken zitten en nam eveneens in 1963 op Telefunken de Duitse versie van Eydie Gormé's "Blame it on the Bossa Nova" op. In het Duits werd dat "Schuld war nur der Bossa Nova". Voor de begeleiding werd gewoon een beroep gedaan op de originele Amerikaanse klankband, dat was het voordeligst, m.a.w. alleen de zang van Manuela, met rollende "r" maakte het verschil. Het lied werd een reuzehit en geen enkele Duitser die het origineel kent! De nr. 1hit, in hetzelfde jaar, was evenwel "Wini-Wini" van die Tahiti-Tamourés op Polydor. Het was een goed bewaard geheim, dat Manuela de leadzangeres was van dit gelegenheidsgroepje, waarvan ook Katja Bischoff deel uit maakte.. 
Haar eerste platen werden opgenomen onder "Manuela und die 5 Dops". In de 2de helft van de zestiger jaren was ze uit de Duitse hitparade niet meer weg te denken. We schrijven bewust, de Duitse, want in de Nederlandse en Belgische hitparades dook ze maar met een 3-tal songs op: "Schwimmen lernt man in See" (1964), "Schneemann" (1964-65) en vooral "Küsse unterm Regenbogen" (1965). Des te meer kwamen vertalingen van  Manuelasongs bij ons in de hitparade voor.
"Schwimmen lernt man in See" werd bij ons "Varen leer je op zee" van Chris Wijnen en Sisi en de b-zijde "In meinen Kalender" werd als"Mijn dagboek", voor Willeke Alberti de opvolger van "Spiegelbeeld" en "De winter was lang". Ook Chris Wijnen zette een "Vlaamse" vertaling van "In meinen Kalender" op de plaat. Bij haar klonk dat eltterlijk "In mijn kalender". Het was de a-zijde van het al hoger genoemde "Varen leer je op zee". "Küsse unterm Regenbogen", dat duidelijk op de Motownsound van de Supremes geënt was, werd bij ons de eerste single "Kussen onder regenbogen" voor Ann Christy.
Dat Manuela zelf ook niet vies was van vertaalwerk had ze al bewezen met "Schwimmen lernt man in See" = "Just so Bobby can see" van Diane Ray en "Schuld war nur der Bossa Nova" = "Blame it on the Bossa Nova" van Eydie Gormé, geschreven door het beroemde Amerikaanse schrijverskoppel Barry Mann en Cynthia Weil. Beide originelen dateren uit 1963 . In 1966 vertaalde ze Chris Andrews' "Yesterday man" als "Es ist zum weinen" en de Eurovisieliedjes "All kinds of everything" (Dana, winnaar in 1970) en "Jack in the box" ( Clodagh Rodgers, ...) werden in het Duits resp. "Alles und noch viel mehr" en "Der schwarze Mann auf dem Dach". "Monsieur Dupont" daarentegen was een origineel nummer. Het was 
Sandie Shaw, die vertaalde en niet omgekeerd! Toen het einde jaren zestig al wat stiller rond haar geworden was kon ze dank zij de in 1969 in het leven geroepen ZDF-hitparade ook in de 70-iger jaren nog enkele hitjes scoren. "Helicopter U.S. Navy 66" kwam ons ter ore in de Nederlandse vertaling van Samantha, waarmee ze helaas haar vorig succes van "Eviva España" niet kon evenaren. 
Nadat haar platencontract bij Telefunken afgelopen is tekent ze voor BASF/Cornet, het label, waar verschillende schlagergrootheden hun laatste rust vonden (zie ook Renate Kern). In de jaren '70 en '80 komt ze enkel nog door  gerechtszaken negatief in het nieuws en als ze in '80 als 36-jarige haar idyllysche teenagerliedjes opnieuw voor een nieuw jong Berlijns publiek zingt, vliegen de bierblikken rond haar oren. Als ze in het begin van de jaren '90 in de oldiereeks van de WDR, genoemd naar haar hit "Küsse unterm Regenbogen" als 50-jarige, met warme stem "Ich geh' noch zur Schule", een van haar eerste hits zingt, kan niemand haar nog geloven ... Na haar afgang als kunstenares, volgt haar financiële afgang, waardoor ze gedwongen wordt haar boerderij in de Allgäu te verkopen. 
Manuela, het bloempje uit de jaren '60, overleed op Valentijnsdag 14 februari 2001 op 57-jarige leeftijd in een Berlijns ziekenhuis aan kanker. Het was het einde van een ongelukkig leven van schulden, processen, alcohol en het overlijden van haar man Werner Frey op 63-jarige leeftijd. Ze ligt begraven op het Martin-Luther-Friedhof in Tegel (Berlijn). In monopolytermen zouden we zeggen, ze is terug naar "af". "Af" betekent hier de Berlijnse wijk Wedding, een wijk van mensen van eenvoudige komaf, waar alles voor haar een kleine 40 jaar eerder begonnen was.