Gevoeligheid versus gevoelens

Ja, beste lezer, gisteren heb ik een persoonlijk record gebroken: mijn stuk over gevoeligheid als basis voor beschaving is totnogtoe mijn langste epistel in welk reisverslag dan ook: zeventien handgeschreven A-vijfjes.

Me ervan bewust echte voetballiefhebbers op hun ziel te hebben getrapt, verwacht ik van hun kant uiteraard reactie. En die kan als volgt luiden:

• Als mijn ploeg scoort, tja, dan moet ik uit de bol! Dan moet ik schreeuwen en roepen, en aan dat dranghekken gaan hangen, en schouderklopjes uitdelen, enz… enz… Kom dan niet zeggen dat ik geen gevoelige jongen ben!

Antwoord ik:

• Primo: velen verwarren gevoeligheid met gevoelens. Nochtans hebben die niet zoveel gemeen: gevoelens zijn tijdelijk, onstandvastig, onbetrouwbaar, wisselend, soms erg oppervlakkig. Een menselijk wezen heeft ze niettemin nodig om stoom af te laten. Zelf beschouw ik ze bijna als een noodzakelijk kwaad; maar laat ik niet té extreem worden. Gevoeligheid daarentegen moet je dagelijks blijven voeden, wil je alert blijven. Voor mij betekent gevoeligheid: het correct kunnen reageren in welke situatie dan ook. De kunst bestaat erin je gevoelens op een gecontroleerde, beschaafde wijze te uiten, zonder gevaar je medemens te kwetsen. Gevoeligheid heeft met luisterbereidheid te maken, en betekent iets helemaal anders dan “uit je bol gaan”.
• Secundo: gevoelens kunnen makkelijk worden misbruikt door de betrokkene zelf. Zeker wanneer een geboren hypocriet zich ervan bedient. Gevoeligheid daarentegen kan je onmogelijk veinzen.
• Ultimo: gevoelens kunnen ook makkelijk worden misbruikt door anderen. Alle grote dictators kweekten (en kweken) hun volk overdreven nationalistische gevoelens aan, waardoor dat volk blind en doof werd (wordt) voor de vergissingen van zijn leider. Gevoelige persoonlijkheden daarentegen vormen het grootste gevaar voor die dictator. Zij zijn dan ook de eersten die in de gevangenis verdwijnen of voor het executiepeloton worden geleid. Denk maar aan die buitengewoon gevoelige mens die Jezus was. Officieel werd Hij terechtgesteld wegens heiligschennis, want Hij gaf Zich uit voor Gods Zoon. Feitelijk vormde Hij, precies o.w.v. Zijn gevoeligheid én Zijn vermogen anderen gevoelig te maken voor allerlei onrecht, een ernstige bedreiging voor de gevestigde orde. Dáárom werd hij geliquideerd.

Gisterenavond heb ik me wat teruggetrokken uit de groep supporters, die hun ontgoocheling rond de jammerlijke nederlaag niet onder stoelen of banken staken. Maar ik heb gevoeld hoezeer zij dit op prijs stelden. De enkelingen waarmee ik een kort woordje heb gewisseld, heb ik getroost door hun graad van beschaving te prijzen, waarmee zij die Palio in ere houden.

Toscane, tuin van Europa, trots van Italië. Vanuit Siena passeer ik langs Monteriggione, waar de rust niet al te erg verstoord is door een overvloed aan toeristen. Een jong paar uit de buurt van Hengelo (NL) bezoekt de streek per fiets en schenkt me 25000 lire (€ 12,91 of 521,- BEF) als sponsoring aan Sofhea. Hun adres gaat via een SMS-berichtje huiswaarts, zodat de lijst met sponsors weer langer wordt. Uiteraard krijgen Simone en Mark een kaartje uit Lourdes of Santiago. Ik hoop van harte dat ze zich de kracht van dit spontane gebaar realiseren. En de eerste die in mijn bijzijn de Nederlanders nog van misplaatste zuinigheid of gierigheid durft te betichten, die zal de wind van voren krijgen! Jullie zijn gewaarschuwd, lieve lezers!

In San Gimignano heb ik nauwelijks de kans rond te kijken. Waarom moet die fiets ook alle aandacht trekken? De bezoekers hebben meer aandacht voor mijn verschijning dan voor de wereldberoemde torens van het dorp, stille getuigen van vroegere familievetes, die werden beslecht in een tijd dat er geen gevangenen werden gemaakt…

In het oude, hooggelegen, bakstenen centrum van Certaldo vind ik één van de meest pittoreske straatjes die ik al ooit gezien heb. Een kleine handvol toeristen, die tenminste de rust van dit oord respecteren, een paar bewoners, buiten op straat, en… een groot afdak waaronder ik mag overnachten. Vlakbij een kraan met drinkwater, en op geen honderd meter een oude wasplaats mét water, waar ik me zonder probleem kan wassen. Verder nog een cafeetje en een winkeltje. Wat heeft een pelgrim nu meer nodig?

Niet vergeten om voor dit alles toch een gemeend gebed naar Boven te sturen, kwestie mijn eerlijke gevoelens van dankbaarheid geen onrecht aan te doen en ze op meer dan beschaafde wijze tot uiting te brengen.