Veranderingen door de eenmaking van Europa.
Zoals we al weten zal er voor de verbruiker niet veel veranderen, maar achter de schermen van de energieopwekking zal er heel wat veranderen. Wanneer we het systeem eens van naderbij gaan bekijken zien we dat er 5 basiswetgevingen van kracht worden namelijk:
- Vrijheid van productie ➾ Deze eerste wet is eigenlijk vrij simpel te verklaren, omdat de naam het zelf al een beetje zegt wat deze wet zal inhouden. Iedereen zal vrij zijn om voor zijn productie in te staan en ermee te doen wat hij wil.
- Vrije keuze van leverancier ➾ In deze tweede wet hebben we de keuze van leverancier deze wet zal niet echt goed zijn voor onze traditionele leverancier, maar voor ons zal het wel enige voordeel bieden. We zullen aan deze wet voordeel hebben omdat er tussen de verschillende leveranciers een concurrentie zal ontstaan, dus zullen de prijzen enigszins veranderen en dat nog wel in de positieve zin.
- Vrije toegang tot het distributienetwerk ➾ Deze derde wet in verband met de eenmaking van Europa is dat iedereen vrije toegang zal hebben tot het distributienetwerk.
- Productie, transmissie, distributie en leveringsactiviteiten boekhoudkundig scheiden ➾ De betaling van de productie, transmissie, distributie en leveringsactiviteiten zullen allen apart worden aangerekend. Zodat zoals deze basiswet zegt is dit alles dan boekhoudkundig gescheiden.
- Bepaalde verplichtingen gelden ( Vb. milieubescherming, veiligheid,…) ➾ Met de eenmaking van Europa zal meer en meer aandacht besteed worden aan de omstandigheden waarin de energie wordt opgewekt. Ze zullen bijvoorbeeld meer aandacht gaan schenken of de energie wel op een milieuvriendelijke manier wordt opgewekt en of het in veiligheid wordt opgewekt.
Het feit dat er vrijheid is van productie bestaat uit 2 systemen:
- De lidstaat bepaald hoeveel centrales + type ➾ Dit eerste systeem zorgt ervoor dat het land waarin je woont zelf de energietoevoer en dus ook energieverbruik in handen heeft.
- Elke onderneming mag een centrale bouwen ➾ Dit systeem zorgt ervoor dat elk bedrijf, elke school gerust een eigen centrale mag bouwen, dat ze dus zelf mogen instaan voor de productie. Bij dit systeem heeft de overheid natuurlijk minder inspraak in de opwekking en het verbruik van energie.
Bevoegdheden
Energie valt in België, afhankelijk van de materie, onder de bevoegdheid van de federale overheid of van de gewesten:
|
Europese richtlijnen en hun uitvoering door de lidstaten
Een Europese richtlijn stelt een bepaald doel voorop en een periode om die te bereiken. Het is aan de verschillende lidstaten om uit te maken met welke middelen zij een en ander willen bereiken. Zo gaat het met de vrijmaking van de elektriciteitsmarkt.
De lidstaten en de gewesten kunnen verder gaan, strengere normen opleggen en zelfs het liberaliseringproces versnellen. Dat is meteen ook de reden waarom het gehele beeld er wat ingewikkeld uitziet, in het bijzonder in België.
|
Kalender openstelling van de Belgische elektriciteitsmarkt
|
* Data en doelgroepen voor de liberalisering zoals voorzien door de Europese Unie, te bekrachtigen door de Regering van het betrokken Gewest. Het is mogelijk dat de vooropgestelde datum 01.07.2007 door het Waalse Gewest teruggebracht wordt tot 01.07.2005.
Controle en toezicht
Een vrijgemaakte markt betekent nog niet dat er ongebreidelde concurrentie komt zonder enige controle of toezicht.
Tot de openstelling van de markt was het Controlecomité voor de Elektriciteit en het Gas het enige toezichthoudende orgaan voor de Belgische energiemarkt. Zijn bevoegdheden en taken worden nu geleidelijk aan, met de stapsgewijze opening van de markt, worden overgenomen door federale en gewestelijke instellingen:
Federaal: de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG):
- een autonome instelling, opgericht in 2000
- verleent advies met betrekking tot de organisatie en de werking van het vrije gedeelte van de elektriciteits- en gasmarkten
- oefent controle en toezicht uit op de toepassing van de geldende wetten
- voert onderzoeken en studies uit in verband met de elektriciteitsmarkt
- behandelt vergunningsaanvragen voor de bouw van nieuwe installaties
- keurt de tarieven goed voor de aansluiting en voor het gebruik van het transmissienet goed
Op gewestelijk niveau zien tevens Reguleringscommissies toe op de eerbiediging van de energiedecreten:
- in Vlaanderen: de VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt)
- in Brussel: BIM
- in Wallonie: CWAPE (Commission wallonne pour l'énergie)
Voordelen van de geliberaliseerde markt
De invoering van een geliberaliseerde markt heeft verschillende gevolgen voor de verbruiker:
- Een vrijmaking levert eerst en vooral de mogelijkheid om vrij een leverancier te kiezen. Dat hoeft niet altijd de goedkoopste te zijn; vaak wil de klant ook gewoon kiezen voor de leverancier met de beste service, de meest dichtbij gelegen leverancier, de meest milieuvriendelijke leverancier, ...
- In een vrijgemaakte markt mag men verwachten dat de concurrentie tussen de verschillende spelers een prijsverlaging oplevert voor de consument.
- Niet alleen op prijsniveau maar ook op het vlak van de geboden service en diensten treedt er concurrentie op. Dat kan de consument alleen maar ten goede komen.
