De echte bedoeling van een gevangeniscel

Wolkenloze hemel, een abdijruïne al vroeg in de ochtend. De conservator zelf geeft me een kleurrijke folder met zowel een directe beschrijving van de gebouwen als wat achtergrondinformatie. De abdij ligt op de rand van een moeras, even buiten het centrum van het dorp Maillezais.

Jammer van de steigers, maar niettemin gaat een oude muur, restant van de gotische kerk op de foto. Monumenten zonder steigers vind je nu eenmaal slechts in toeristische folders. Heel wat kathedralen, kastelen, omwallingen en andere bouwwerken die ik bezocht heb staan in de steigers. Ik herinner me dienaangaande de toestanden in het centrum van het Zuid-Italiaanse Lecce, op 6 juni.

’s Avonds aangeland in de rustige abdij van Graintière. Zeven monniken leven er in een min of meer opgeknapte ruïne die tevens openstaat voor het bescheiden toerisme, hier in de streek. De gevangeniscel hebben de paters ingericht als klein gastenverblijf: stapelbed, tafel, stoel en metalen nachtemmer. De gevangeniscel!? Tja, deze cel werd voorbehouden voor de confraters die “nood hadden aan reflectie”, aldus het informatiepaneeltje.

Zo komen we tot de ware betekenis van een cel in een hedendaagse strafinrichting. Terwijl in vroeger eeuwen de bajes gewoon diende om terdoodveroordeelden in onder te brengen in afwachting van hun executie, of de andere gedetineerden zoveel mogelijk psychisch of fysiek leed aan te doen – bvb. door ze compleet te negeren – wordt de hedendaagse gevangene uitgenodigd eens grondig na te denken over het Hoe, het Wat en vooral het Waarom van zijn misdrijf. En de lage recividismegraad en tamelijk succesrijke reclassering na vrijlating toont afdoend aan dat dit systeem nog niet zo slecht functioneert. Al kan het uiteraard nóg véél beter…