Belgische defensie in 2006.



In de zeer gevarieerde jaaroverzichten van 2006 krijgt de Belgische defensie weer eens nauwelijks aandacht. De Belgische militairen waren nochtans nooit eerder zo talrijk in het buitenland actief. Deze algemene stilte, of is het desinteresse, betekent bijgevolg dat onze mannen en vrouwen blijkbaar goed werk leveren. Dit is een verheugende vaststelling, waarvan al diegenen die van dichtbij of iets verderaf op professioneel of familiaal vlak de noeste arbeid van onze militairen in vaak moeilijke omstandigheden ondersteunen, al sedert geruime tijd overtuigd zijn. De vraag kan trouwens eindeloos worden herhaald, waarom onze media niet wat meer respect en waardering kunnen opbrengen voor al diegenen die tijdens een buitenlandse opdracht maandenlang het beste van zichzelf geven en voor allen die hen op het thuisfront ondersteunen. De jaarwisseling zou hiervoor nochtans een ideaal moment kunnen zijn. Tijdens het jaareinde van 2006 hadden de media echter een vette kluif aan de uitvergrote marinefraude en verzeilde de belangstelling voor de ware defensieactualiteit bijgevolg op de achtergrond. Het hiernavolgend jaaroverzicht kan deze leemte enigermate opvullen.

Januari.

Op zondagavond 15 januari landen 4 F-16's na een non-stop vlucht van zes uur en half vanuit Kaboel in het ijzig koude Kleine Brogel. Dit betekent de afronding van de Operatie Eastern Eagle in Afghanistan die op 12 juli 2005 samen met de Nederlandse luchtmacht was gestart. Op 18 januari keert de rest van het detachement met een Airbus terug naar de heimat. In dit verslag over de Return of the Falcons vindt men een meer uitgebreid relaas over deze succesvolle operatie.
Tijdens de ministerraad van 13 januari wordt beslist dat de steun aan de F-16 operaties in Kaboel in 2006 zich enkel zal beperken tot de aanwezigheid van enkele Belgische specialisten en het gebruik van ondermeer het mobiele rembareel en de vloeibare zuurstofcontainer van 4.200 liter, zoals bepaald in de overeenkomst over de werking van de EPAF Expeditionary Air Wing (EEAW) waarin de Nederlandse luchtmacht nog steeds de hoofdinspanning levert.

Op 16 januari landen twee gloednieuwe F-16BM tweezitters te Weelde, rechtstreeks afkomstig van de SABCA-fabriek van Charleroi-Gosselies en vervoegen er de reeds eerder gestockeerde 12 F-16AM eenzitters, hoopvol wachtend op een eventuele koper.

Op 27 januari geeft de regering tijdens de ministerraad groen licht voor de aankoop van 242 Armoured Infantry Vehicles (AIV's) ter waarde van 700 miljoen €, die de Leopard tanks, en de M113 en AIFV infanterie rupsvoertuigen (1171 in totaal in de inventaris in mei 2000) vanaf einde 2007 zullen moeten vervangen. De keuze valt op de Piranha III C, ontwikkeld door de Zwitserse Mowag Motorwagenfabriken, een onderdeel van het Amerikaanse General Dynamics European Land Combat Systems (ELCS). Tot deze familie van wielvoertuigen behoren ook de LAV III en de Stryker waarvan vooral deze laatste zijn kwaliteiten in het oorlogsgeweld van Irak dagdagelijks bewijst. In totaal zijn er 8.000 van deze pantservoertuigen besteld en geleverd. Het Belgisch model wordt in een 8x8 configuratie in zeven versies aangeschaft. De zwaarste versie weegt 22 ton. 40 exemplaren zullen inderdaad met het fel besproken kanon van 90 mm worden uitgerust, hetgeen bijgevolg het zwaarste kaliber voor rechtstreeks vuur wordt in de Belgische krijgsmacht.
Het contract kan voorlopig nog niet worden ondertekend omdat het Finse Patria, één van de vier kanshebbers in het AIV-programma, een klacht indient.
De verwezenlijking van het laatste luik van de modernisering van de voertuigen van de landcomponent is niet echt van een leien dakje gelopen. Waar in mei 2000 nog een operationele behoefte bestond van 700 AIV's, zijn deze aantallen de voorbije jaren drastisch gereduceerd naar 380 in september 2003, naar 324 in december 2003 en uiteindelijk naar 242 in juli 2006. De sp.a, en meer bepaald zijn partijvoorzitter, wilde immers kost wat kost de tien nieuwe NH-90 helikopters in Koksijde en twee nieuwe tweedehands fregatten voor de Marine, en dit alles binnen het bestaande budget. De AIV's werden bijgevolg het slachtoffer van deze onwrikbare eisen.

Februari.

Tijdens de bijeenkomst van de parlementaire Commissie voor de Landsverdediging van 1 februari is het nieuwe uniform van het toekomstige paradekorps kop van jut. Vooral de heren excellenties van de oppositie pogen mekaar de loef af te steken met cynische en spottende opmerkingen die als een bloemlezing van eerdere krantencommentaren over het onderwerp te grabbel worden gegooid. Toch kan men ook enkele gepaste opmerkingen noteren. De idee van een gespecialiseerd paradekorps is inderdaad lovenswaardig. De eerste indruk van een bezoekend staatshoofd of regeringsleider over ons land wordt immers opgedaan op het tarmac van Melsbroek en de aanwezige erewachten waren er destijds niet steeds onberispelijk. Laat deze speciale taak over aan specialisten maar dan liefst wel in een nieuw, oogstrelend uniform dat aan de resem bestaande krachtlijnen misschien ook eenvoud in kleur en vorm mag toevoegen.
Na de persconferentie van 17 januari is het aangekondigde uniform in de loop van 2006 niet meer in beeld geweest.

Een Vlaamse krant merkt schamper op dat ons leger is stil gevallen. Dit blijkt uit cijfers van minister André Flahaut in antwoord op een vraag van een VLD-politica. Defensie mag misschien gaan hopen dat de verwaarlozing van haar manschappen en materiaal eindelijk een halt wordt toegeroepen. Een vraag uit politieke hoek is toch immers een signaal van een greintje belangstelling. Dat onze militairen echter steeds minder gaan vliegen, varen of rijden was echter toch al geruime tijd voorspelbaar. Met steeds verschrompelende budgetten voor defensie kan men inderdaad geen wonderen verrichten. De krant uit terecht zijn ongerustheid door te stellen dat "Rwanda 94 zal zich ooit herhalen, misschien elders in de wereld maar alleszins in veel rampzaliger vorm".

Dezelfde krant vertoeft blijkbaar in een gulle bui wat defensie betreft. Het voorstel van de sp.a-voorzitter Johan Vande Lanotte van enkele maanden voordien, om defensie verder af te slanken en meer aandacht te schenken aan een veredelde (?) ontwikkelingssamenwerking, kent geen genade. In het artikel wordt het voorstel als een niet geloofwaardige en onverstandige blunder bestempeld door enkele gereputeerde communicatiedeskundigen. Hier kan men terecht voor enkele bijkomende bedenkingen bij dit "onuitvoerbaar, populistisch en ondoordacht" sp.a-voorstel.

Tijdens de conferentie over Military Flight Training in Londen op 21 en 22 februari wordt de niet zo erg rooskleurige toekomst van het eens zo gelauwerde Advanced European Jet Pilot Training (AEJPT)-programma toegelicht. De keuze van vliegtuigen en trainingscentra vormt een belangrijke struikelblok zodat de start van het project steeds meer vertraging oploopt. Duitsland zal trouwens voortaan enkel een waarnemersrol vervullen, nu dat hun Mako-trainingsvliegtuig weinig overlevingskansen blijkt te hebben. Alhoewel ons land mee aan de wieg stond van de AEJPT, blijkt inmiddels de samenwerking met Frankrijk in het domein van de vliegopleiding een zeer bevredigende wisseloplossing te zijn.

Maart.

Eind maart hield de Immediate Reaction Capability (IRC), de sedert 2005 herdoopte Brigade Para-Commando, een tweeledige evacuatieoefening. In de streek van Rupelmonde voerden de paracommando's een amfibielanding uit. Enkele dagen later kwam het luchtlandingsaspect aan bod in Weelde. De IRC moet immers bekwaam blijven om burgers en militairen te evacueren uit onstabiele regio's, de zogenaamde Non-Combatant Evacuation Operations (NEO). Tijdens deze oefening Crazy Trip voorzag men in het scenario blijkbaar een absoluut luchtoverwicht. De luchtcomponent stelde immers enkel 4 C130-H's ter beschikking. Escorte en/of vuursteun van F-16's en A-109's behoort blijkbaar niet meer tot de tactische realiteit.

In de Commissie voor de Landsverdediging  van 22 maart bevestigt André Flahaut dat een groot deel van de basis van Koksijde zal verkocht worden voor het einde van het jaar, dat de airshow van 2006 wellicht de laatste is die in de traditionele vorm zal plaats hebben (men behoudt immers slechts een startbaanlengte van 1 Km) en dat de geplande aankoop van de nieuwe NH-90 helikopters als volgt wordt gefragmenteerd: vier in Koksijde, twee op de nieuwe fregatten en de andere zijn voor de strategische opdrachten. 

Tijdens dezelfde Commissie geraakt bekend dat het Koninklijk Hoger Instituut van Defensie (KHID) het Sint-Anna kwartier van Laken ruim een jaar vroeger dan voorzien moet verlaten. Het KHID zal voortaan definitief zijn intrek moeten nemen op de campus van de Koninklijke Militaire School (KMS). Het voor enkele jaren volledig gerenoveerde Sint-Anna kwartier zal worden ingepalmd door een nieuwe Europese school waar de kinderen van het groeiend aantal ambtenaren van de Europese lidstaten zullen school lopen. Het KHID zal zijn vormingscursussen voor geruime tijd in een containerdorp organiseren en meer telewerk mogelijk maken. De verhuis heeft ook tot gevolg dat het KHID in zijn huidige vorm wordt opgeslorpt door de KMS die de volledige vorming van alle officieren voorziet. Het KHID wordt in die structuur herleid tot een "denktank" voor defensie.
De voorbereidende afdeling van de KMS verlaat tevens Laken in een ijltempo maar zal kunnen beschikken over de nodige infrastructuur in Saffraanberg.

De Belgische justitie verklaart zich niet bevoegd om de klacht van Patria in verband met het AIV-dossier te behandelen. André Flahaut tekent het contract onmiddellijk na de gerechtelijke uitspraak. Iedereen slaagt een zucht van opluchting. De AIV-aankoop wordt gelukkig niet op de lange baan geschoven zoals met enkele aankoopdossiers van defensie uit een recent verleden wel het geval was.

Tijdens de begrotingsronde van 30 maart is defensie een van de weinige departementen die ootmoedig 20 miljoen € inlevert. Het begrotingshakbijl zal later in de herfst nog eens 47,3 miljoen € van de begroting van defensie verwijderen.

Op de laatste dag van de maand stemt België ook in om tot de Strategic Airlift Interim Solution (SALIS) toe te treden waarmee 16 NAVO-landen via een Duits bedrijf beroep kunnen doen op Russische Antonov 124-100 transportvliegtuigen voor hun strategisch luchttransport. 

April.

André Flahaut verklaart dat vanaf volgende maand één A-109 helikopter de klok rond het hele jaar door beschikbaar is voor organentransport. In de loop van de maand mei zal de A-109 éénmaal uitrukken.
Ondertussen dient de Oostendse Noordzee Helikopters Vlaanderen (NHV) een klacht in tegen defensie wegens concurrentievervalsing. Justitie vindt de klacht van NHV terecht. De heer minister vindt deze beslissing hemeltergend. Hij had misschien toch wel kunnen geïnformeerd worden dat soortgelijke initiatieven met de Seaking en verbindingsvliegtuigen van de 15de Wing Luchttransport in het verleden ook voor heibel zorgden. In hetzelfde verband moesten destijds trouwens ook de weersvoorspellingen van de Wing Meteo ten voordele van de media gestaakt worden wegens oneerlijke concurrentie met het KMI van Ukkel. Of was er misschien sprake van enige ministeriële halsstarrigheid?
Defensie zou trouwens de A-109 in binnen-en buitenland wat meer mogen profileren als operationeel toestel, dat toch ook bijvoorbeeld gewapende verkenningen en gevechtssteun moet kunnen leveren, in plaats van steeds weer als vliegende ambulance en onbewapende verkenner op het voorplan te worden geschoven.

In Amman, Jordanië ondertekenen Nederland en België een letter of intent  met de bedoeling 8 Nederlandse en 14 Belgische F-16's aan Jordanië te verkopen. Het gaat hierbij voor beide landen over de gemoderniseerde versie van de F-16 die een Mid Life Update onderging, de zogenaamde F-16AM en F-16BM, die van de hand zal worden gedaan.

Mei.

Tijdens de nacht van 4 op 5 mei vernielt een brand een onderhoudsloods van Sabena Technics. Vier vliegtuigen, waaronder één Belgische C130-H, worden door de brand vernield. Dit betekent dat er nog slechts 10 van deze werkpaarden voor defensie beschikbaar zijn, en dit op een ogenblik dat de vraag naar luchttransport enorm hoog ligt. Er worden in de loop van het jaar diverse pogingen ondernomen om een vervangingstoestel aan te schaffen. Dit zal een uiterst moeilijke opgave blijven gezien de speciale configuratie van de Belgische Herk, die niet alleen uniek is qua beschermingsuitrusting maar die bovendien ook sedert een tiental jaar over een uniek geïntegreerd avionics pakket van Honeywell beschikt, de zogenaamde glass cockpit, zowat in zekere zin vergelijkbaar met de uitrusting van de moderne C130-J.
Terloops kan worden aangestipt dat tijdens een kantoorbrand bij Sabena Technics op 3 oktober 1997 de schade minder omvangrijk was. Toch ging toen heel wat technische documentatie verloren. Het vervangingsproject van het Training Cargo Aircraft (TCA), behorend tot de AWACS-vloot van de NAVO te Geilenkirchen, liep door de brand enkele maanden vertraging op.

De ministerraad van 19 mei gaat akkoord met het voorstel van de heer André Flahaut, Minister van Landsverdediging, om gedurende vijf maanden deel te nemen aan operatie ALTHEA van de Europese Unie in Bosnië en Herzegovina. Drie A-109's van Bierset worden in Mostar ingezet om er verkennings- en bewakingsvluchten en medische evacuaties uit te voeren. België beantwoordt hiermee aan de vraag van de commandant van EUFOR om in het zuiden van zijn verantwoordelijkheidszone een oplossing te bieden voor het schrijnend tekort aan helikopters. De operatie Blue Bee zal duren van begin juni tot einde oktober. Naast de 47 Belgische militairen zullen ook 2 helikopters en 17 militairen van Macedonië samen in Mostar worden tewerk gesteld.

Tijdens een aangrijpende plechtigheid wordt het oudste vliegveld van België, Brasschaat, gesloten. Vanaf september zal de opleiding van helikopterpiloten plaats vinden in het Franse Dax.

Juni. 

Met grote belangstelling wordt uitgekeken naar de resultaten van de NAVO-oefening Steadfast Jaguar die tijdens de tweede helft van de maand veel aandacht krijgt in binnen- en buitenland. Het is zowat "de" certificatieoefening van het jaar waarmee de NAVO wil demonstreren dat haar snelle interventiemacht, de NATO Response Force (NRF), eindelijk klaar is om een volledig operationeel status te bekomen. 7.800 militairen, waarvan ongeveer 500 Belgen onder leiding van 3 Para met elementen van 1 Para en allerhande versterkingen, zullen er ook tijdens een mediaspektakel op de Kaapverdische eilanden kunnen aantonen dat de NRF het geloofwaardig operationeel handelsmerk is van de NAVO.

Op 20 juni heeft te Beauvechain de oefening Deployed Falcon plaats, waar op het einde van een oefeningencyclus de NAVO met een gespierd team van specialisten zal oordelen over de operationaliteit van onze F-16 eenheden. Indien zij deze veeleisende bekwaamheidsproef tot een goed einde brengen, zullen zij het NRF kwaliteitslabel ontvangen. Onze F-16's slagen met vlag en wimpel. Deze toelichting schetst een waarheidsgetrouw beeld van deze topprestatie, die noch in de media, noch in Belgische militaire tijdschriften de aandacht krijgt die ze verdient.

De ministerraad van 23 juni stemt in met de deelname van een Belgisch detachement UAV's (Unmanned Aerial Vehicles) B-Hunter van het 80ste Smaldeel van Elsenborn aan de operatie van de Europese Unie, ter ondersteuning van de UNO-operatie MONUC in de Democratische Republiek Congo (DRC). Naast de logistieke ondersteuning van de Europese strijdmacht van 2.000 man onder Duits bevel, zal de Belgische deelname bestaan uit een detachement UAV's, bestaande uit 4 onbemande met gele strepen beschilderde B-Hunter en 49 militairen en een ploeg van vijf personen van de BENIC (Belgian National Intelligence Cell). De C-130 die gestationeerd is in Kinshasa kan men gericht inzetten.
De opdracht van het UAV-detachement zal erin bestaan live bewakingsbeelden te leveren van Kinshasa en wijde omgeving. Het detachement zal worden opgesteld op de luchthaven van N'Dolo in Kinshasa. De operatie is gespreid over vier maanden vanaf de verkiezingen in de DRC van 30 juli 2006.

Juli.

Tijdens de airshow van Koksijde kan het model op ware grootte van de NH-90, opgesteld naast zijn illustere voorganger, de Seaking, op heel wat belangstelling rekenen. Een vertegenwoordiger van NH-Industries bevestigt dat het definitieve aankoopcontract in de loop van de komende maanden zal ondertekend worden.
Over de toekomst van Koksijde en zijn gereputeerde airshow kan men vernemen dat er een redelijke kans bestaat dat het nog meer dan een jaar zal duren vooraleer het kluwen van de administratieve mallemolen, om een deel van de vliegbasis te verkopen, ontward is. In de loop van de maand december wordt bevestigd dat de Defensiedagen in 2007 te Koksijde zullen plaats hebben op 30 juni en 1 juli.

Als op 12 juli een ware oorlog losbarst tussen de Hezbollah en Israël in Libanon, die ruim een maand aansleept, komt een ware vluchtelingenstroom op gang. De alom tegenwoordige stille werkers van de 15de Wing Luchttransport van Melsbroek zullen met hun Airbus en C-130 een belangrijke bijdrage leveren tot de evacuatie van Europese vluchtelingen en tot de aanvoer van hulpgoederen.

De ministerraad van 20 juli verleent toestemming om de ISAF-operaties in Afghanistan te ondersteunen door de inzet van een  detachement bestaande uit één C-130 en 17 militairen, gestationeerd te KAIA (Kabul). De operaties zullen plaatsvinden onder de operationele controle van COMISAF (Commander ISAF). Het detachement zal worden ingezet voor 4 maanden, vanaf 15 september 2006. De opdracht bestaat erin logistieke ondersteuningsvluchten uit te voeren zowel voor het transport van materiaal als van personeel alsook voor eventuele medische evacuaties.

Van 17 tot 23 juli heeft in Farnborough de tweejaarlijkse luchtvaartshow plaats. Het centrale nieuws is de belangrijke vertraging in de levering van de A-380, het boegbeeld van de Europese luchtvaartindustrie. Bijkomende vertragingen zullen nog in de loop van het jaar worden aangekondigd.  In militaire kringen hoopt men maar dat de problemen bij Airbus geen nadelige gevolgen zullen hebben op het leveringsschema van de A-400M, eventualiteit die door diverse programmabeheerders met de grootste stelligheid wordt ontkend. Een overzicht van Farnborough 2006 kan hier worden geraadpleegd.

Een B-Hunter van het Belgisch detachement dat opereert vanaf N'Dolo, Kinshasa DRC, stort neer op 28 juli. Een onderzoek naar de oorzaken van de crash brengt al vlug aan het licht dat een kogel een vitaal onderdeel heeft geraakt waardoor het valscherm ontplooid werd die op zijn beurt in de staartpropeller terecht kwam met alle fatale gevolgen van dien.

Augustus.

Op 9 augustus maken naar jaarlijkse gewoonte enkele politici, jongeren en de onvermijdelijke BV's op uitnodiging van de vredesbeweging hun opwachting aan de poorten van de vliegbasis Kleine Brogel. Hun spandoeken vermelden de sinds jaren gebruikte slogans om de kernwapens uit België te verwijderen. In een commentaarstuk van een bekende Vlaamse krant kan men voor het eerst een moedig lovenswaardig standpunt terugvinden: "Eénzijdige ontmanteling als NAVO maakt ons kwetsbaar, éénzijdige ontmanteling als land maakt van ons egoïsten die ondertussen toch lekker schuilen onder de Amerikaanse atoomparaplu."

Vanaf half augustus wordt op de website van defensie al uitvoerig publiciteit gemaakt voor de Belgische militaire oefening van het jaar, Quick Response, die tussen 11 en 28 september, met deelname van Duitse, Franse en Oostenrijkse collega's en van alle componenten van onze krijgsmacht, vanaf de zee tot in de uithoeken van Vlaanderen en de Ardennen zal plaats vinden.

Wanneer op 14 augustus een staakt het vuren wordt afgekondigd tussen Israël en de Libanese Hezbollah-beweging gaan er ook in België stemmen op dat we in het kader van een UNO-mandaat niet werkloos mogen toekijken maar een representatief militair detachement voor de handhaving van de vrede in Libanon moeten in plaats stellen.

September.

Op 2 en 3 september had te Beauvechain de vijfde uitgave plaats van de defensiedagen. De 85.000 toeschouwers konden er kennis maken met de zeer uiteenlopende carrièremogelijkheden en met het gebruikte materieel van de krijgsmacht. Het luchtspektakel werd toch wel bijzonder door het aanwezige publiek op prijs gesteld, althans te oordelen naar het geklik van hun foto- en videotoestellen en naar de synchrone hoofdbewegingen die het gevarieerd luchtballet volgden.
Op 1 september werd er al in aanwezigheid van prins Filip en van minister van defensie André Flahaut de 60ste verjaardag van de oprichting van de luchtmacht herdacht. Defensie stuurt hieromtrent een eerder onthutsend persbericht rond dat spreekt "van de 60ste verjaardag van de heractivering van de Belgische luchtcomponent na de Tweede Wereldoorlog". De demonstratie in vlucht bij valavond van verschillende toestellen was een origineel en erg gesmaakt  initiatief waarvan gerust een nog talrijker publiek had mogen proeven.

De ministerraad van 8 september beslist, zoals verwacht, Belgische militairen toe te wijzen aan de versterkte vredesoperatie van de Verenigde Naties in Libanon (UNIFIL). Europa wenst immers een grote bijdrage te leveren tot deze versterkte VN vredesmissie, die in totaal uit 15.000 manschappen zou bestaan. Als voorstander van een sterk Europees buitenlands beleid en als toekomstig lid van de Veiligheidsraad neemt België eindelijk zijn verantwoordelijkheid op.
De alarmkreten van de militaire vakbond getuigen van weinig realiteitszin. Een verkenning van de zone waar zal ontplooid worden, de aanduiding van de aard en de samenstelling van het detachement, de voorbereiding van de troepen volgen mekaar in snel tempo op.
Het detachement zal bestaan uit nagenoeg 400 militairen, die vooral bij ontmijning, kleinschalige geniewerken en medische opdrachten in het warempel viersterren veldhospitaal zullen worden ingezet. Een honderdtal zal bovendien enkel instaan voor de bescherming van de Belgische troepen, een beslissing die bij de buitenlandse partners ter plekke wel even de wenkbrauwen doet fronsen. De Belgen wensen echter na het Ruanda-debacle geen enkel risico te nemen. Dezelfde wenkbrauwen gaan de hoogte in bij de vaststelling dat de quasi in onbruik geraakte gepantserde infanterievoertuigen op rupsen, de M113 en AIFV, van stal worden gehaald en een vlugge opknapbeurt krijgen. De nieuwe MultiPurpose Protected Vehicle (MPPV) "Dingo II" is immers nog niet beschikbaar.
Het 1C/1Gr Bataljon van Leopoldsburg wordt de pilooteenheid voor het geheel van het detachement. Het 3de Bataljon Para van Tielen is blijkbaar teleurgesteld dat zij deze maal de boot missen maar ze staan echter ingeschreven en zijn getraind als de pilooteenheid voor NRF 7. Maar niet getreurd, zij zullen met UNIFIL 2 de aflossing van de wacht verzekeren.
Twee dagen voor het vertrek van de eerste groep Belgen komt de koning zich te Beauvechain vergewissen van het wel en wee van de mannen en vrouwen die deel zullen uitmaken van het detachement UNIFIL 1. Voor einde september is het gros van de troepen ter plaatse en krijgt het ware tentenkamp Scorpion in Tibnin van de Belgen, met de deskundige hulp van de Field Accomodation Unit, langzaam maar zeker vorm.

Terwijl alle militaire aandacht uitgaat naar de ontplooiing naar Zuid-Libanon start de oefening Active Response op 11 september aan onze kust met een stevige wind in de rug. Tot 28 september kan men dagelijks op de website van defensie het verloop van de oefening volgen. De 8.000 deelnemers, waarvan 800 buitenlanders, worden geconfronteerd met een scenario waarin diverse aspecten van de hedendaagse bedreiging, en dus ook de asymmetrische, aan bod komen. De meeste confrontaties vinden plaats op militair domein zodat de modale burger nauwelijks hinder ondervindt, behalve dan misschien van de verplaatsing van de hele troepenmacht naar het binnenland over secundaire wegen.

Op 19 september heeft in het kader van het Belgisch voorzitterschap van OCCAR, de Europese samenwerkingsorganisatie voor militaire programma's die ook de A-400M beheert, een seminarie plaats in de KMS voor de nationale bewapeningsdirecteurs van de leden van het Europees Defensie Agentschap (EDA). Op het Electronic Bulletin Board van EDA, dat de verschillende geplande militaire aankopen van de Europese partners groepeert, valt België op door zijn totale afwezigheid.

Tussen 18 september en 6 oktober ontplooit een detachement van 40 personen en 7 Marchetti SF-260 lesvliegtuigen van uit Beauvechain naar het Franse Cognac. Goede weersomstandigheden betekenen immers een belangrijke bonus voor elke vorm van elementaire vliegopleiding. De ontplooiing naar Cognac had misschien toch wel bijkomende redenen nu bekend is geraakt dat de Franse luchtmacht te Cognac haar elementaire vliegopleiding gedeeltelijk gaat privatiseren. EADS Military Air Systems France zal in de naaste toekomst 18 Grob 120A trainingsvliegtuigen in een volledig "ab initio" pakket te Cognac aanbieden waar ook nog 24 aangepaste TB 30 Epsilon toestellen voor de elementaire vliegopleiding van de Franse militaire kandidaat-piloten zullen worden ingezet.

Oktober.

Op 3 oktober stort nogmaals een Belgische UAV B-Hunter neer, dit keer bij het opstijgen van op N'Dolo, Kinshasa DRC. Een Congolese burger overlijdt ten gevolge van deze crash. Het Belgische onderzoeksteam van ASD (Aviation Safety Directorate) brengt al vlug aan het licht dat een menselijke beoordelingsfout tijdens een kritieke fase van het opstijgen, die te maken had met de bijzondere klimatologische omstandigheden op het vliegveld, de B-Hunter doet neerstorten.

Het weekblad Humo meent in zijn typische negativistische stijl de wervingscampagne voor paracommando's te moeten bekladden. Eindelijk dient defensie tegen het blad een klacht in wegens de beledigende karikatuur die het imago en het beroep van paracommando zwaar aantast.

Op 4 oktober vertrekken 8 F-16's vanuit Florennes voor een Cross Continental Deployment (CCD), zeg maar een ontplooiing naar de overzijde van de Atlantische Oceaan. Vergezeld van USAF KC-10 tankvliegtuigen wordt tijdens het eerste traject zes maal bijgetankt in vlucht en maakt men na een vlucht van nagenoeg 9 uur een tussenstop in Bangor, gelegen aan de Amerikaanse oostkust. De dag nadien wordt het Amerikaanse continent doorkruist met als eindbestemming Nellis AFB, gelegen ten noorden van Las Vegas, Nevada. De Belgen gaan er na een onderbreking van enkele jaren opnieuw kunnen deelnemen aan de meest realistische vliegoefening in zijn genre, Red Flag. De Belgen worden er blijkbaar wat verwend want naast de 8 F-16's zullen ook 4 C-130's aan Red Flag deelnemen, en dit als enige buitenlandse deelnemer. Tussen 9 en 23 oktober zullen onze F-16's in totaal 94 sorties vliegen, verspreid over dag- en nachtvluchten.
Vanaf 23 oktober tot 1 november zal het detachement F-16's gebruik kunnen maken van de infrastructuur van Nellis AFB voor een zogenaamde block training om diverse trainingsaspecten van de hedendaagse vliegoperaties te verfijnen.
Ten slotte wordt de ontplooiing afgerond met de deelname aan de oefening Green Flag West, voorheen bekend als Air Warrior, waarbij de steun aan de grondtroepen geperfectioneerd wordt. In een afzonderlijke oefenzone die zich boven Death Valley, Californië uitstrekt, zal van 2 tot 17 november nagenoeg een volledig Brigade Combat Team van de US Army, 7.000 man sterk, met 300 man van de Special Operation Forces  tijdens hun grondoffensief ook door Belgische F-16's met de doelbegeleiding van 8 Belgische FAC's (Forward Air Controllers) ondersteund worden. Men zal hierbij kunnen gebruik maken van live ammunition  zoals de laser gestuurde bommen en de nieuwe low drag 20 mm patronen van het boordkanon.
Als toetje op de taart neemt Commandant Mickey Artiges, de Belgische display-pilot op F-16, op 10 en 11 november deel aan de grootse airshow van Nellis AFB. Alle aanwezigen zijn onder de indruk. De aanwezige Belgen zijn wellicht de eerste landgenoten die een rustige demonstratie in vlucht van het paradepaard van de USAF kunnen aanschouwen, de F-22A Raptor.
Alle deelnemers aan de CCD zijn het roerend eens dat de ontplooiing een succes was over de hele lijn en waren erg in hun sas omdat ze als een volwaardige trainingspartner beschouwd werden, die beschikt over een supermoderne F-16 die in alle moderne luchtoperaties, inclusief de steun aan de grondtroepen, zijn mannetje kan staan.

In zijn beleidsverklaring bedankt premier Guy Verhofstadt op 17 oktober onze militairen die in buitenlandse operaties worden ingezet. Dit was tijdens vorige edities nooit zo uitgesproken het geval. Zijn uitspraken worden door alle betrokkenen, inclusief het thuisfront, erg gewaardeerd. Het volgende citaat uit zijn verklaring wekt echter de indruk dat België een superinspanning levert om de vuurhaarden in de wereld te helpen blussen hetgeen we toch ietwat moeten relativeren indien we even de inspanningen van onze buurlanden naar omvang, aantal en risico in ogenschouw nemen. "Dit zijn geen gemakkelijke opdrachten. Dat zijn vaak heel risicovolle operaties. Maar verlangen naar vrede of een betere wereld zonder zelf een engagement te nemen is gemakkelijk. En roepen dat de anderen het dan maar moeten doen, is zelfs laf."

Tegen het einde van de maand worden de eerste schikkingen getroffen om de MPPV voor het einde van januari 2007 beschikbaar te hebben in Libanon voor UNIFIL 1. Alhoewel op het einde van 2006 zal blijken dat een belangrijke vertraging is opgetreden in de geplande leveringen (slechts 10 in plaats van 20 geleverd) zullen toch 8 voertuigen worden overgevaren. In een ijltempo moet de Dingo II zijn eerste testritjes uitvoeren; moet de gebruiker kennis maken met het arsenaal communicatiemiddelen en wijzerplaten; moet de transporteerbaarheid aan boord van de C-130 worden geverifieerd; moeten de nodige gebruiksprocedures worden verfijnd binnen de krappe maar veilige ruimte van het voertuig; moet men trainen met het Battlefield Management System en met het Remotely Operated Selfdefence Station (ROSS) die de ARROWS geschutskoepel en zijn 12,7 mm wapen bedient via joystick en LCD-scherm. Daarenboven is het ongebruikelijk nieuwe wapensystemen meteen in operaties in een niet erg vertrouwde omgeving in te zetten, waarbij men niet alleen oog moet hebben voor het operationele risico maar ook voor logistieke ondersteuning en garantieperikelen.
In alle geval zullen weldra 8 witte reuzen van 3,1 meter hoog en met een gewicht van 12,5 ton in het Belgische Scorpion-kamp van Zuid-Libanon arriveren.        

November.

De ministerraad van 17 november gaat akkoord om een Belgisch F-16 detachement en luchtcommandopersoneel ter beschikking te stellen van de Interim air policing solution voor de Baltische Staten (Estland, Letland en Litouwen). Het detachement bestaat ut 4 F-16's en 52 militairen en zal gestationeerd zijn op de vliegbasis van Siauliai (Litouwen). Deze luchtpolitietaak zal 4 maanden duren en van start gaan op 1 december 2006. Florennes zal het eerste deel van de ontplooiing voor zijn rekening nemen.

Op 17 november worden twee A-109's aan boord van een AN-124-100 overgevlogen naar Benin om het bezoek van de minister van defensie André Flahaut in de regio te ondersteunen en om de mogelijkheden van de helikopter voor transport- en verbindingsvluchten voor de lokale autoriteiten te demonstreren. Ze zullen trouwens ook nog tot in het voorjaar van 2007 in Benin verblijven voor trainingsvluchten van Belgische bemanningen. Daarna zal Benin wellicht met kennis van zaken kunnen beslissen om deze twee voor België overtollig geworden helikopters aan te kopen.

Op 28 en 29 november wordt de NAVO-top van Riga gedomineerd door Afghanistan. Het hoofdprobleem is de weigering van landen zoals Spanje en Duitsland om hun troepen in het meer explosieve zuiden in te zetten waar vooral Amerikaanse, Britse, Canadese en Nederlandse troepen de steeds slagvaardiger wordende Taliban bekampen. De kostprijs aan militair materiaal maar vooral aan mensenlevens loopt er hoger op dan verwacht. Bovendien kan geen enkel aanwezig NAVO-land in Afghanistan aanspraak maken op enige financiële tegemoetkoming vanwege de NAVO. Wel zou voortaan elke geallieerde elke andere geallieerde in noodsituaties ter hulp snellen. Er is blijkbaar na de NAVO-ingreep in de Balkan in de jaren negentig weinig veranderd. Toen ook al was de schrik voor verliezen bij heel wat NAVO-landen de reden om enkel maar in rustige zones te worden ingezet. De reacties aan de overzijde van de Atlantische Oceaan blijven zeer bitter. Meer en meer pleidooien geven aan dat deze situatie onaanvaardbaar wordt en dat de inbreng van de Verenigde Staten als hoofdsponsor van een militair irrelevante NAVO meer en meer op de helling komt te staan. Alle NAVO-leden moeten nu eindelijk maar eens dezelfde risico's durven nemen en de middelen en manschappen ter beschikking stellen die ze al jarenlang beloven. Er is bijgevolg in heel wat NAVO-landen, en niet in het minst in België, nog heel wat werk aan de winkel.
In Riga wordt tevens plechtig afgekondigd dat de NATO Response Force, 25.000 man sterk, eindelijk volledig operationeel is. Ook wordt er enige vooruitgang geboekt in de sedert jaren aanslepende theater missile defense. Men zal in 2007 met een testprogramma starten dat de diverse bestaande en toekomstige systemen zou moeten integreren. Het veelbelovende Alliance Ground Surveillance programma zit blijkbaar na oppositie van Duitsland en Frankrijk in een diepe impasse.
In het domein van het luchttransport geven 15 geallieerden en Zweden te kennen 4 C-17's te zullen aankopen voor hun vooral strategische behoeften aan luchttransport. Sommigen gewagen van een manoeuvre om de productielijn van de C-17 van Boeing langer open te houden. Anderen zien in het akkoord een noodzakelijke zet om in concurrentie te treden met het eerder in 2006 opgerichte SALIS-programma. Of is het misschien een uiting van ongerustheid over de tijdige realisatie van het Europese A-400M programma?

December.

Op 8 december tekent de Nederlandse luchtmacht een belangrijke overeenkomst met de Amerikaanse Air National Guard in verband met de vliegopleiding op F-16. Vanaf midden mei 2007 zullen de 14 F-16's van het 306de smaldeel van Volkel tot midden 2010 opereren vanaf Springfield, Ohio, voor de operationele training op F-16 van hun piloten die vooraf hun conversie op F-16 bij de Air National Guard in Tucson, Arizona, hebben beëindigd. Deze beslissing zal een belangrijke vermindering van de geluidsoverlast in de omgeving van Volkel omwille van de dag- en nachtvluchten tot gevolg hebben en een meer rendabel gebruik van de F-16 toelaten.
De Belgische luchtcomponent zou ook baat kunnen vinden bij een soortgelijke oplossing nu een verschrompelend vliegplan voor hun F-16's en de eerder onregelmatige werklast voor conversie op F-16 meer dan ooit interfereren met operationele verplichtingen en bijgevolg voldoende beschikbare vliegtuigen en vlieginstructeurs. Een kosten/baten analyse zal wellicht aan het licht brengen dat het behoud van een eigen volledige conversie op gevechtsvliegtuig binnen een kleine luchtmacht aartsmoeilijk en kostelijk zal blijven en dat een samenwerking met de Nederlandse collega's op dit vlak een traject is om aan te bevelen.

In de parlementaire Commissie voor de Landsverdediging van 11 december komt het tussen het Vlaams Belang en André Flahaut tot een regelrechte aanvaring in verband met het Gemengde Loopbaanconcept (GLC) waarover binnen defensie al geruime tijd titanenwerk is verricht. Het nieuwe statuut van de militairen van het actief kader van de krijgsmacht is natuurlijk uitermate belangrijk. Het uitblijven van een minimum uitleg en beantwoording van vragen aan parlementsleden over de grondige wijziging van de toekomst van onze militaire mannen en vrouwen getuigt anderzijds van weinig democratisch fatsoen. Scheldtirades van een verantwoordelijk minister brengen geen aarde aan de dijk en evenmin obstructief gevoerde oppositie, waarbij vooral het Vlaams Belang maar ook de CD&V zich niet onbetuigd laten.
Als de gemoederen wat zijn bedaard kan het GLC wellicht in de loop van 2007 democratisch worden aangezwengeld en bestaat er enige kans dat het eindelijk in 2008 kan worden ingevoerd. 
De bijeenkomsten van dezelfde Commissie staan zowel kwantitatief als kwalitatief in 2006 op een erg laag niveau. Zelfs de tussenkomsten van het Vlaams Belang volgen deze trend en hebben wellicht te maken met de inkrimping van de informatiestroom uit defensie nu een klikspaan (een militair op rust) alle toegang tot belangrijke informatie en dossiers werd ontzegd.

De eerder dit jaar aangekondigde verkoop van overtollige F-16's aan Jordanië blijkt toch nogal heel wat voeten in de aarde te hebben. Het is inderdaad geen eenvoudig dossier dat samen met Nederland wordt afgehandeld en waarbij onderhoud, training maar ook de kostprijs van de specifieke te installeren software voor het gebruik van het wapensysteem in al zijn facetten moet worden aangekaart.
De ondertekening van het contract bevindt zich momenteel in zijn eindfase. Dit betekent dat de 14 toestellen te Weelde eerst nog een speciale voorvluchtinspectie moeten ondergaan vooraleer ze kunnen overvliegen naar Kleine Brogel en Florennes, waar de nodige technische inspecties en aanpassingen zullen plaats hebben en waarna met de omscholing van het technisch personeel en van de Jordaanse piloten kan worden begonnen.
Voor de vliegtuigspotters uit Weelde en uit de wijde omgeving staat wellicht weldra een hoogdag op het programma wanneer de F-16's Weelde al vliegend zullen verlaten. 

De definitieve ondertekening van het contract voor de aankoop van de 10 multifunctionele steunhelikopters NH-90 loopt enige vertraging op. De Inspectie van Financiën moet natuurlijk haar adviezen formuleren, wat inmiddels is gebeurd. Blijkbaar vertoeft het dossier voor het ogenblik bij de Minister van Economie, waar zoals gewoonlijk weer enig worstelwerk nodig zal zijn omtrent de economische compensaties.
Maar misschien is er wel meer aan de hand. Na eerdere rapportering, dat de levering van de NH-90 aan de Franse Marine ernstige vertragingen had opgelopen, kon men einde november 2006 van Finse zijde horen dat zij voor 16 miljoen € gecompenseerd werden  omdat de levering van de NH-90 aan de Finse Defensie een vertraging van 2,5 jaar had opgelopen.
Blijkbaar maakt men zich in Nederland ook redelijk wat zorgen over dit Europese samenwerkingsprogramma. Talrijke kritische vragen kwamen al aan bod in de Tweede Kamer in 2000. De jongste rapportering voor de Tweede Kamer van november 2006 geeft aan dat de NH-90 nog steeds een zorgenkind blijft.

Op de ministerraad van 21 december wordt beslist dat generaal Van Daele, de Chef van Defensie of CHOD een verlenging bekomt van zijn huidige functie en dus niet met pensioen gaat in 2007. Zo kan er op het hoogste niveau van defensie toch sprake blijven van enige continuïteit in de uitvoering van de grondige transformatie van defensie, en dit op een moment dat de minister van landsverdediging André Flahaut wellicht geen derde ambtstermijn zal bekomen na de volgende nationale verkiezingen, zelfs indien deze beslissing zou geïnspireerd worden door mislukkingen voor betrokkene op lokaal politiek vlak. Dit zou immers een uniek fenomeen zijn op wereldvlak dat een minister van defensie drie opeenvolgende mandaten bekomt. Hiermee zou André Flahaut zelfs zijn gewezen Amerikaanse collega en boezemvriend [sic] Donald Rumsfeld, die in december 2006 zijn derde termijn voortijdig beëindigde, de loef afsteken en kunnen opgenomen worden in het Guinness Book of Records. De Belgische defensie heeft bovendien de hoogste nood aan een nieuwe stimulerende politieke wind. Waarom zou hiervoor, zoals in heel wat landen tegenwoordig, geen politica (bij voorkeur van niet-socialistische signatuur) defensie in handen mogen nemen?

Op het einde van het jaar publiceert de NAVO cijfers over de militaire bestedingen van zijn leden. Van de 25 NAVO-leden die over een leger beschikken is België het land dat het minst besteedt aan de vernieuwing van zijn materieel. Met slechts 5,4 % van de uitgaven voor defensie bevindt ons land zich op een beschamende laatste plaats. De personeelsuitgaven daarentegen gaan gestadig de hoogte in en maakten in 2005 voor 75,1 % deel uit van het defensiebudget. Dit is en blijft een beschamende toestand die ondanks alle politiek trompetgeschal België brandmerkt als een profiteur van het hoogste niveau. Het is trouwens onbegrijpelijk dat de NAVO-landen deze realiteit blijven aanvaarden en blijkbaar futloos toezien hoe de slechtste leerling van de klas als gastland en welvaartsstaat defensie totaal verwaarloost. De getormenteerde NAVO zou kunnen beseffen dat op het gebied van defensie slechte voorbeelden meer en meer navolging krijgen.