Belgische defensie in 2006. |
In de zeer gevarieerde jaaroverzichten van 2006
krijgt de Belgische defensie weer eens nauwelijks aandacht. De Belgische
militairen waren nochtans nooit eerder zo talrijk in het buitenland actief. Deze
algemene stilte, of is het desinteresse, betekent bijgevolg dat onze mannen en
vrouwen blijkbaar goed werk leveren. Dit is een verheugende vaststelling, waarvan al
diegenen die van dichtbij of iets verderaf op professioneel of familiaal vlak de
noeste arbeid van onze militairen in vaak moeilijke omstandigheden ondersteunen,
al sedert geruime tijd overtuigd zijn. De vraag kan trouwens eindeloos worden
herhaald, waarom onze media niet wat meer respect en waardering kunnen opbrengen
voor al diegenen die tijdens een buitenlandse opdracht maandenlang het beste van
zichzelf geven en voor allen die hen op het thuisfront ondersteunen. De
jaarwisseling zou hiervoor nochtans een ideaal moment kunnen zijn. Tijdens het
jaareinde van 2006 hadden de media echter een vette kluif aan de uitvergrote marinefraude en verzeilde de belangstelling voor de
ware
defensieactualiteit bijgevolg op de achtergrond. Het hiernavolgend jaaroverzicht kan deze
leemte enigermate opvullen.
Januari.
Op zondagavond 15 januari landen 4 F-16's na een non-stop vlucht
van zes uur en half vanuit Kaboel in het ijzig koude Kleine Brogel. Dit betekent
de afronding van de Operatie Eastern Eagle in Afghanistan die op 12 juli
2005 samen met de Nederlandse luchtmacht was gestart. Op 18 januari keert de
rest van het detachement met een Airbus terug naar de heimat. In dit verslag
over de Return of the Falcons
vindt men een meer uitgebreid relaas over deze succesvolle operatie.
Tijdens de ministerraad van 13 januari wordt beslist dat de steun aan de F-16
operaties in Kaboel in 2006 zich enkel zal beperken tot de aanwezigheid van
enkele Belgische specialisten en het gebruik van ondermeer het mobiele rembareel
en de vloeibare zuurstofcontainer van 4.200 liter, zoals bepaald in de
overeenkomst over de werking van de EPAF Expeditionary Air Wing (EEAW)
waarin de Nederlandse luchtmacht nog steeds de hoofdinspanning levert.
Op 16 januari landen twee gloednieuwe F-16BM tweezitters te Weelde, rechtstreeks afkomstig
van de SABCA-fabriek van Charleroi-Gosselies en vervoegen er de reeds eerder
gestockeerde 12 F-16AM eenzitters, hoopvol wachtend op een eventuele koper.
Op 27 januari geeft de regering tijdens de ministerraad groen licht voor de
aankoop van 242 Armoured Infantry Vehicles (AIV's) ter waarde van 700
miljoen €, die de Leopard tanks,
en de M113 en AIFV infanterie rupsvoertuigen (1171 in totaal in de inventaris in
mei 2000) vanaf einde 2007 zullen moeten
vervangen. De keuze valt op de Piranha III C, ontwikkeld door de Zwitserse Mowag
Motorwagenfabriken, een onderdeel van het Amerikaanse General Dynamics
European Land Combat Systems (ELCS). Tot deze familie van wielvoertuigen
behoren ook de LAV III en de Stryker waarvan vooral deze laatste zijn
kwaliteiten in het oorlogsgeweld van Irak dagdagelijks bewijst. In totaal zijn
er 8.000 van deze pantservoertuigen besteld en geleverd. Het Belgisch model
wordt in een 8x8 configuratie in zeven versies aangeschaft. De zwaarste versie
weegt 22 ton. 40 exemplaren zullen inderdaad met het fel besproken kanon van 90
mm worden uitgerust, hetgeen bijgevolg het zwaarste kaliber voor rechtstreeks
vuur wordt in de Belgische krijgsmacht.
Het contract kan voorlopig nog niet worden ondertekend omdat het Finse Patria,
één van de vier kanshebbers in het AIV-programma, een klacht indient.
De verwezenlijking van het laatste luik van de modernisering van de voertuigen
van de landcomponent is niet echt van een leien dakje gelopen. Waar in mei 2000
nog een operationele behoefte bestond van 700 AIV's, zijn deze aantallen de
voorbije jaren drastisch gereduceerd naar 380 in september 2003, naar 324 in
december 2003 en uiteindelijk naar 242 in juli 2006. De sp.a, en meer bepaald
zijn partijvoorzitter, wilde immers kost wat kost de tien nieuwe NH-90
helikopters in Koksijde en twee nieuwe tweedehands fregatten voor de Marine, en
dit alles binnen het bestaande budget. De AIV's werden bijgevolg het slachtoffer
van deze onwrikbare eisen.
Februari.
Tijdens de bijeenkomst van de parlementaire Commissie voor de
Landsverdediging van 1 februari is het nieuwe uniform van het toekomstige
paradekorps kop van jut. Vooral de heren excellenties van de oppositie pogen
mekaar de loef af te steken met cynische en spottende opmerkingen die als een
bloemlezing van eerdere krantencommentaren over het onderwerp te grabbel worden
gegooid. Toch kan men ook enkele gepaste opmerkingen noteren. De idee van een
gespecialiseerd paradekorps is inderdaad lovenswaardig. De eerste indruk van een
bezoekend staatshoofd of regeringsleider over ons land wordt immers opgedaan op
het tarmac van Melsbroek en de aanwezige erewachten waren er destijds niet
steeds onberispelijk. Laat deze speciale taak over aan specialisten maar dan
liefst wel in een nieuw, oogstrelend uniform dat aan de resem bestaande
krachtlijnen misschien ook eenvoud in kleur en vorm mag toevoegen.
Na de persconferentie van 17 januari is het aangekondigde uniform in de loop van
2006 niet meer in beeld geweest.
Een Vlaamse krant merkt schamper op dat ons leger is stil gevallen. Dit blijkt
uit cijfers van minister André Flahaut in antwoord op een vraag van een
VLD-politica. Defensie mag misschien gaan hopen dat de verwaarlozing van haar
manschappen en materiaal eindelijk een halt wordt toegeroepen. Een vraag uit
politieke hoek is toch immers een signaal van een greintje belangstelling. Dat
onze militairen echter steeds minder gaan vliegen, varen of rijden was echter
toch al geruime tijd voorspelbaar. Met steeds verschrompelende budgetten voor
defensie kan men inderdaad geen wonderen verrichten. De krant uit terecht zijn
ongerustheid door te stellen dat "Rwanda 94 zal zich ooit herhalen, misschien
elders in de wereld maar alleszins in veel rampzaliger vorm".
Dezelfde krant vertoeft blijkbaar in een gulle bui wat defensie betreft. Het
voorstel van de sp.a-voorzitter Johan Vande Lanotte van enkele maanden voordien,
om defensie verder af te slanken en meer aandacht te schenken aan een veredelde
(?) ontwikkelingssamenwerking, kent geen genade. In het artikel wordt het
voorstel als een niet geloofwaardige en onverstandige blunder bestempeld door
enkele gereputeerde communicatiedeskundigen.
Hier kan men
terecht voor enkele bijkomende bedenkingen bij dit "onuitvoerbaar,
populistisch en ondoordacht" sp.a-voorstel.
Tijdens de conferentie over Military Flight Training in Londen op 21 en
22 februari wordt de niet zo erg rooskleurige toekomst van het eens zo
gelauwerde Advanced European Jet Pilot Training (AEJPT)-programma
toegelicht. De keuze van vliegtuigen en trainingscentra vormt een belangrijke
struikelblok zodat de start van het project steeds meer vertraging oploopt.
Duitsland zal trouwens voortaan enkel een waarnemersrol vervullen, nu dat hun
Mako-trainingsvliegtuig weinig overlevingskansen blijkt te hebben. Alhoewel ons
land mee aan de wieg stond van de AEJPT, blijkt inmiddels de samenwerking met Frankrijk in het
domein van de vliegopleiding een zeer bevredigende wisseloplossing te zijn.
Maart.
Eind maart hield de Immediate Reaction Capability (IRC), de
sedert 2005 herdoopte Brigade Para-Commando, een tweeledige evacuatieoefening. In de streek van Rupelmonde
voerden de paracommando's een amfibielanding uit. Enkele dagen later kwam het luchtlandingsaspect aan bod in Weelde. De IRC moet immers bekwaam blijven om
burgers en militairen te evacueren uit onstabiele regio's, de zogenaamde
Non-Combatant Evacuation Operations (NEO). Tijdens deze oefening Crazy
Trip voorzag men in het scenario blijkbaar een absoluut luchtoverwicht. De
luchtcomponent stelde immers enkel 4 C130-H's ter beschikking. Escorte en/of
vuursteun van F-16's en A-109's behoort blijkbaar niet meer tot de tactische
realiteit.
In de Commissie voor de Landsverdediging van 22 maart bevestigt André
Flahaut dat een groot deel van de basis van Koksijde zal verkocht worden voor
het einde van het jaar, dat de airshow van 2006 wellicht de laatste is die in de
traditionele vorm zal plaats hebben (men behoudt immers slechts een
startbaanlengte van 1 Km) en dat de geplande aankoop van de nieuwe NH-90
helikopters als volgt wordt gefragmenteerd: vier in Koksijde, twee op de nieuwe
fregatten en de andere zijn voor de strategische opdrachten.
Tijdens dezelfde Commissie geraakt bekend dat het Koninklijk Hoger Instituut van
Defensie (KHID) het Sint-Anna kwartier van Laken ruim een jaar vroeger dan
voorzien moet verlaten. Het KHID zal voortaan definitief zijn intrek moeten nemen op
de campus van de Koninklijke Militaire School (KMS). Het voor enkele jaren
volledig gerenoveerde Sint-Anna kwartier zal worden ingepalmd door een nieuwe
Europese school waar de kinderen van het groeiend aantal ambtenaren van de
Europese lidstaten zullen school lopen. Het KHID zal zijn vormingscursussen voor
geruime tijd in een containerdorp organiseren en meer telewerk mogelijk maken.
De verhuis heeft ook tot gevolg dat het KHID in zijn huidige vorm wordt
opgeslorpt door de KMS die de volledige vorming van alle officieren voorziet.
Het KHID wordt in die structuur herleid tot een "denktank" voor defensie.
De voorbereidende afdeling van de KMS verlaat tevens Laken in een ijltempo maar
zal kunnen beschikken over de nodige infrastructuur in Saffraanberg.
De Belgische justitie verklaart zich niet bevoegd om de klacht van Patria in
verband met het AIV-dossier te behandelen. André Flahaut tekent het contract
onmiddellijk na de gerechtelijke uitspraak. Iedereen slaagt een zucht van
opluchting. De AIV-aankoop wordt gelukkig niet op de lange baan geschoven zoals
met enkele aankoopdossiers van defensie uit een recent verleden wel het geval
was.
Tijdens de begrotingsronde van 30 maart is defensie een van de weinige
departementen die ootmoedig 20 miljoen € inlevert. Het begrotingshakbijl zal
later in de herfst nog eens 47,3 miljoen € van de begroting van defensie
verwijderen.
Op de laatste dag van de maand stemt België ook in om tot de Strategic
Airlift Interim Solution (SALIS) toe te treden waarmee 16 NAVO-landen via
een Duits bedrijf beroep kunnen doen op Russische Antonov 124-100
transportvliegtuigen voor hun strategisch luchttransport.
April.
André Flahaut verklaart dat vanaf volgende maand één A-109
helikopter de klok rond het hele jaar door beschikbaar is voor organentransport.
In de loop van de maand mei zal de A-109 éénmaal uitrukken.
Ondertussen dient de Oostendse Noordzee Helikopters Vlaanderen (NHV) een klacht in tegen
defensie wegens concurrentievervalsing. Justitie vindt de
klacht van NHV terecht. De heer minister vindt deze beslissing hemeltergend. Hij had
misschien toch wel kunnen geïnformeerd worden dat soortgelijke initiatieven met
de Seaking en verbindingsvliegtuigen van de 15de Wing Luchttransport in het
verleden ook voor heibel zorgden. In hetzelfde verband moesten destijds trouwens
ook de weersvoorspellingen van de Wing Meteo ten voordele van de media gestaakt
worden wegens oneerlijke concurrentie met het KMI van Ukkel. Of was er misschien
sprake van enige ministeriële halsstarrigheid?
Defensie zou trouwens de A-109 in binnen-en buitenland wat meer mogen profileren
als operationeel toestel, dat toch ook bijvoorbeeld gewapende verkenningen en
gevechtssteun moet kunnen leveren, in plaats van steeds weer als vliegende
ambulance en onbewapende verkenner op het voorplan te worden geschoven.
In Amman, Jordanië ondertekenen Nederland en België een letter of intent
met de bedoeling 8 Nederlandse en 14 Belgische F-16's aan Jordanië te
verkopen. Het gaat hierbij voor beide landen over de gemoderniseerde versie van
de F-16 die een Mid Life Update onderging, de zogenaamde F-16AM en F-16BM, die
van de hand zal worden gedaan.
Mei.
Tijdens de nacht van 4 op 5 mei vernielt een brand een
onderhoudsloods van Sabena Technics. Vier vliegtuigen, waaronder één Belgische
C130-H, worden door de brand vernield. Dit betekent dat er nog slechts 10 van
deze werkpaarden voor defensie beschikbaar zijn, en dit op een ogenblik dat de
vraag naar luchttransport enorm hoog ligt. Er worden in de loop van het jaar
diverse pogingen ondernomen om een vervangingstoestel aan te schaffen. Dit zal
een uiterst moeilijke opgave blijven gezien de speciale configuratie van de
Belgische Herk, die niet alleen uniek is qua beschermingsuitrusting maar die
bovendien ook sedert een tiental jaar over een uniek geïntegreerd avionics
pakket van Honeywell beschikt, de zogenaamde glass cockpit, zowat in
zekere zin vergelijkbaar met de uitrusting van de moderne C130-J.
Terloops kan worden aangestipt dat tijdens een kantoorbrand bij Sabena Technics
op 3 oktober 1997 de schade minder omvangrijk was. Toch ging toen heel wat technische
documentatie verloren. Het vervangingsproject van het Training Cargo Aircraft
(TCA), behorend tot de AWACS-vloot van de NAVO te Geilenkirchen, liep door de
brand enkele maanden vertraging op.
De ministerraad van 19 mei gaat akkoord met het voorstel van de heer André
Flahaut, Minister van Landsverdediging, om gedurende vijf maanden deel te nemen
aan operatie ALTHEA van de Europese Unie in Bosnië en Herzegovina. Drie A-109's
van Bierset worden in Mostar ingezet om er verkennings- en bewakingsvluchten en
medische evacuaties uit te voeren. België beantwoordt hiermee aan de vraag van
de commandant van EUFOR om in het zuiden van zijn verantwoordelijkheidszone een
oplossing te bieden voor het schrijnend tekort aan helikopters. De operatie
Blue Bee zal duren van begin juni tot einde oktober. Naast de 47 Belgische
militairen zullen ook 2 helikopters en 17 militairen van Macedonië samen in
Mostar worden tewerk gesteld.
Tijdens een aangrijpende plechtigheid wordt het oudste vliegveld van België,
Brasschaat, gesloten. Vanaf september zal de opleiding van helikopterpiloten
plaats vinden in het Franse Dax.
Juni.
Met grote belangstelling wordt uitgekeken naar de resultaten van de
NAVO-oefening Steadfast Jaguar die tijdens de tweede helft van de maand
veel aandacht krijgt in binnen- en buitenland. Het is zowat "de"
certificatieoefening van
het jaar waarmee de NAVO wil demonstreren dat haar snelle interventiemacht, de
NATO Response Force (NRF), eindelijk klaar is om een volledig
operationeel status te bekomen. 7.800 militairen, waarvan ongeveer 500 Belgen
onder leiding van 3 Para met elementen van 1 Para en allerhande versterkingen,
zullen er ook tijdens een mediaspektakel op de Kaapverdische eilanden kunnen
aantonen dat de NRF het geloofwaardig operationeel handelsmerk is van de NAVO.
Op 20 juni heeft te Beauvechain de oefening Deployed Falcon plaats, waar
op het einde van een oefeningencyclus de NAVO met een gespierd team van
specialisten zal oordelen over de operationaliteit van onze F-16 eenheden.
Indien zij deze veeleisende bekwaamheidsproef tot een goed einde brengen, zullen zij het NRF
kwaliteitslabel ontvangen. Onze F-16's slagen met vlag en wimpel.
Deze
toelichting schetst een waarheidsgetrouw beeld van deze topprestatie, die
noch in de media, noch in Belgische militaire tijdschriften de aandacht krijgt
die ze verdient.
De
ministerraad van 23 juni stemt in met de deelname van een Belgisch detachement UAV's (Unmanned
Aerial Vehicles) B-Hunter van het 80ste Smaldeel van Elsenborn aan de operatie van de Europese Unie, ter ondersteuning van de
UNO-operatie MONUC in de Democratische Republiek Congo (DRC). Naast de
logistieke ondersteuning van de Europese strijdmacht van 2.000 man onder Duits
bevel, zal de Belgische deelname bestaan uit een detachement UAV's, bestaande uit 4 onbemande
met gele strepen beschilderde B-Hunter en 49 militairen en een ploeg van vijf
personen van de BENIC (Belgian National Intelligence Cell).
De C-130 die gestationeerd is in Kinshasa kan men gericht inzetten.
De opdracht van het UAV-detachement zal erin bestaan live bewakingsbeelden te
leveren van Kinshasa en wijde omgeving. Het detachement zal worden opgesteld op de
luchthaven van N'Dolo in Kinshasa.
De operatie is gespreid over vier maanden vanaf de verkiezingen in de DRC van 30
juli 2006.
Juli.
Tijdens de airshow van Koksijde kan het model op ware grootte van de NH-90,
opgesteld naast zijn illustere voorganger, de Seaking, op heel wat
belangstelling rekenen. Een vertegenwoordiger van NH-Industries bevestigt dat
het definitieve aankoopcontract in de loop van de komende maanden zal
ondertekend worden.
Over de toekomst van Koksijde en zijn gereputeerde airshow kan men vernemen dat
er een redelijke kans bestaat dat het nog meer dan een jaar zal duren vooraleer
het kluwen van de administratieve mallemolen, om een deel van de vliegbasis te
verkopen, ontward is. In de loop van de maand december wordt bevestigd dat de
Defensiedagen in 2007 te Koksijde zullen plaats hebben op 30 juni en 1 juli.
Als op 12 juli een ware oorlog losbarst tussen de Hezbollah en Israël in
Libanon, die ruim een maand aansleept, komt een ware vluchtelingenstroom op
gang. De alom tegenwoordige stille werkers van de 15de Wing Luchttransport van
Melsbroek zullen met hun Airbus en C-130 een belangrijke bijdrage leveren tot de
evacuatie van Europese vluchtelingen en tot de aanvoer van hulpgoederen.
De ministerraad van 20 juli verleent toestemming om de ISAF-operaties in
Afghanistan te ondersteunen door de inzet van een detachement bestaande
uit één C-130 en 17 militairen, gestationeerd te KAIA (Kabul). De operaties
zullen plaatsvinden onder de operationele controle van COMISAF (Commander ISAF).
Het detachement zal worden ingezet voor 4 maanden, vanaf 15 september 2006. De
opdracht bestaat erin logistieke ondersteuningsvluchten uit te voeren zowel voor
het transport van materiaal als van personeel alsook voor eventuele medische
evacuaties.
Van 17 tot 23 juli heeft in Farnborough de tweejaarlijkse luchtvaartshow plaats.
Het centrale nieuws is de belangrijke vertraging in de
levering van de A-380, het boegbeeld van de Europese luchtvaartindustrie.
Bijkomende vertragingen zullen nog in de loop van het jaar worden aangekondigd.
In militaire kringen hoopt men maar dat de problemen bij Airbus geen nadelige
gevolgen zullen hebben op het leveringsschema van de A-400M, eventualiteit die
door diverse programmabeheerders met de grootste stelligheid wordt ontkend. Een
overzicht van
Farnborough 2006 kan hier worden geraadpleegd.
Een B-Hunter van het Belgisch detachement dat opereert vanaf N'Dolo, Kinshasa
DRC, stort neer op 28 juli. Een onderzoek naar de oorzaken van de crash brengt
al vlug aan het licht dat een kogel een vitaal onderdeel heeft geraakt waardoor
het valscherm ontplooid werd die op zijn beurt in de staartpropeller terecht
kwam met alle fatale gevolgen van dien.
Augustus.
Op 9 augustus maken naar jaarlijkse gewoonte enkele politici,
jongeren en de onvermijdelijke BV's op uitnodiging van de vredesbeweging hun
opwachting aan de poorten van de vliegbasis Kleine Brogel. Hun spandoeken
vermelden de sinds jaren gebruikte slogans om de kernwapens uit België te
verwijderen. In een commentaarstuk van een bekende Vlaamse krant kan men voor
het eerst een moedig lovenswaardig standpunt terugvinden: "Eénzijdige
ontmanteling als NAVO maakt ons kwetsbaar, éénzijdige ontmanteling als land
maakt van ons egoïsten die ondertussen toch lekker schuilen onder de Amerikaanse
atoomparaplu."
Vanaf half augustus wordt op de website van defensie al uitvoerig publiciteit
gemaakt voor de Belgische militaire oefening van het jaar, Quick Response, die
tussen 11 en 28 september, met deelname van Duitse, Franse en Oostenrijkse
collega's en van alle componenten van onze krijgsmacht, vanaf de zee tot in de
uithoeken van Vlaanderen en de Ardennen zal plaats vinden.
Wanneer op 14 augustus een staakt het vuren wordt afgekondigd tussen Israël en
de Libanese Hezbollah-beweging gaan er ook in België stemmen op dat we in het
kader van een UNO-mandaat niet werkloos mogen toekijken maar een representatief
militair detachement voor de handhaving van de vrede in Libanon moeten in plaats
stellen.
September.
Op 2 en 3 september had te Beauvechain de vijfde uitgave plaats
van de defensiedagen. De 85.000 toeschouwers konden er kennis maken met de zeer
uiteenlopende carrièremogelijkheden en met het gebruikte materieel van de
krijgsmacht. Het luchtspektakel werd toch wel bijzonder door het aanwezige
publiek op prijs gesteld, althans te oordelen naar het geklik van hun foto- en
videotoestellen en naar de synchrone hoofdbewegingen die het gevarieerd
luchtballet volgden.
Op 1 september werd er al in aanwezigheid van prins Filip en van minister van
defensie André Flahaut de 60ste verjaardag van de oprichting van de luchtmacht
herdacht. Defensie stuurt hieromtrent een eerder onthutsend persbericht rond dat
spreekt "van de 60ste verjaardag van de heractivering van de Belgische
luchtcomponent na de Tweede Wereldoorlog". De demonstratie in vlucht bij valavond
van verschillende toestellen was een origineel en erg gesmaakt initiatief
waarvan gerust een nog talrijker publiek had mogen proeven.
De ministerraad van 8 september beslist, zoals verwacht, Belgische militairen toe te
wijzen aan de versterkte vredesoperatie van de Verenigde Naties in Libanon
(UNIFIL). Europa wenst immers een grote bijdrage te leveren tot deze versterkte VN vredesmissie,
die in totaal uit 15.000 manschappen zou bestaan. Als
voorstander van een sterk Europees buitenlands beleid en als toekomstig lid van
de Veiligheidsraad neemt België eindelijk zijn verantwoordelijkheid op.
De alarmkreten van de militaire vakbond getuigen van weinig realiteitszin. Een
verkenning van de zone waar zal ontplooid worden, de aanduiding van de aard en
de samenstelling van het detachement, de voorbereiding van de troepen volgen
mekaar in snel tempo op.
Het detachement zal bestaan uit nagenoeg 400 militairen, die vooral bij
ontmijning, kleinschalige geniewerken en medische opdrachten in het warempel
viersterren veldhospitaal zullen worden ingezet. Een honderdtal zal bovendien
enkel instaan voor de bescherming van de Belgische troepen, een beslissing die
bij de buitenlandse partners ter plekke wel even de wenkbrauwen doet fronsen. De
Belgen wensen echter na het Ruanda-debacle geen enkel risico te nemen. Dezelfde
wenkbrauwen gaan de hoogte in bij de vaststelling dat de quasi in onbruik
geraakte gepantserde infanterievoertuigen op rupsen, de M113 en AIFV, van stal
worden gehaald en een vlugge opknapbeurt krijgen. De nieuwe MultiPurpose
Protected Vehicle (MPPV) "Dingo II" is immers nog niet beschikbaar.
Het 1C/1Gr Bataljon van Leopoldsburg wordt de pilooteenheid voor het geheel van
het detachement. Het 3de Bataljon Para van Tielen is blijkbaar teleurgesteld dat
zij deze maal de boot missen maar ze staan echter ingeschreven en zijn getraind
als de pilooteenheid voor NRF 7. Maar niet getreurd, zij zullen met
UNIFIL 2 de aflossing van de wacht verzekeren.
Twee dagen voor het vertrek van de eerste groep Belgen komt de koning zich te
Beauvechain vergewissen van het wel en wee van de mannen en vrouwen die deel
zullen uitmaken van het detachement UNIFIL 1. Voor einde september is het gros
van de troepen ter plaatse en krijgt het ware tentenkamp Scorpion in Tibnin van
de Belgen, met de deskundige hulp van de Field Accomodation Unit,
langzaam maar zeker vorm.
Terwijl alle militaire aandacht uitgaat naar de ontplooiing naar Zuid-Libanon
start de oefening Active Response op 11 september aan onze kust met een
stevige wind in de rug. Tot 28 september kan men dagelijks op de website van
defensie het verloop van de oefening volgen. De 8.000 deelnemers, waarvan 800
buitenlanders, worden geconfronteerd met een scenario waarin diverse aspecten
van de hedendaagse bedreiging, en dus ook de asymmetrische, aan bod komen. De
meeste confrontaties vinden plaats op militair domein zodat de modale burger
nauwelijks hinder ondervindt, behalve dan misschien van de verplaatsing van de
hele troepenmacht naar het binnenland over secundaire wegen.
Op 19 september heeft in het kader van het Belgisch voorzitterschap van OCCAR,
de Europese samenwerkingsorganisatie voor militaire programma's die ook de
A-400M beheert, een seminarie plaats in de KMS voor de nationale
bewapeningsdirecteurs van de leden van het Europees Defensie Agentschap (EDA).
Op het Electronic Bulletin Board
van EDA, dat de verschillende geplande militaire aankopen van de Europese
partners groepeert, valt België op door zijn totale afwezigheid.
Tussen 18 september en 6 oktober ontplooit een detachement van 40 personen en 7
Marchetti SF-260 lesvliegtuigen van uit Beauvechain naar het Franse Cognac. Goede
weersomstandigheden betekenen immers een belangrijke bonus voor elke vorm van
elementaire vliegopleiding. De ontplooiing naar Cognac had misschien toch wel
bijkomende redenen nu bekend is geraakt dat de Franse luchtmacht te Cognac haar
elementaire vliegopleiding gedeeltelijk gaat privatiseren. EADS Military Air
Systems France zal in de naaste toekomst 18 Grob 120A trainingsvliegtuigen
in een volledig "ab initio" pakket te Cognac aanbieden waar ook nog 24
aangepaste TB 30 Epsilon toestellen voor de elementaire vliegopleiding van de
Franse militaire kandidaat-piloten zullen worden ingezet.
Oktober.
Op 3 oktober stort nogmaals een Belgische UAV
B-Hunter neer, dit keer bij het opstijgen van op N'Dolo, Kinshasa
DRC. Een Congolese burger overlijdt ten gevolge van deze crash. Het Belgische
onderzoeksteam van ASD (Aviation Safety Directorate) brengt al vlug aan het licht dat een menselijke
beoordelingsfout tijdens een kritieke fase van het opstijgen, die te maken
had met de bijzondere klimatologische omstandigheden op het vliegveld, de B-Hunter doet neerstorten.
Het weekblad Humo meent in zijn typische negativistische stijl de
wervingscampagne voor paracommando's te moeten bekladden. Eindelijk dient
defensie tegen het blad een klacht in wegens de beledigende karikatuur die het
imago en het beroep van paracommando zwaar aantast.
Op 4 oktober vertrekken 8 F-16's vanuit Florennes voor een Cross Continental
Deployment (CCD), zeg maar een ontplooiing naar de overzijde van de
Atlantische Oceaan. Vergezeld van USAF KC-10 tankvliegtuigen wordt tijdens het
eerste traject zes maal bijgetankt in vlucht en maakt men na een vlucht van
nagenoeg 9 uur een tussenstop in Bangor, gelegen aan de Amerikaanse oostkust. De
dag nadien wordt het Amerikaanse continent doorkruist met als eindbestemming
Nellis AFB, gelegen ten noorden van Las Vegas, Nevada. De Belgen gaan er na een
onderbreking van enkele jaren opnieuw kunnen deelnemen aan de meest realistische
vliegoefening in zijn genre, Red Flag. De Belgen worden er blijkbaar wat verwend
want naast de 8 F-16's zullen ook 4 C-130's aan Red Flag deelnemen, en dit als
enige buitenlandse deelnemer. Tussen 9 en 23 oktober zullen onze F-16's in
totaal 94 sorties vliegen, verspreid over dag- en nachtvluchten.
Vanaf 23 oktober tot 1 november zal het detachement F-16's gebruik kunnen maken
van de infrastructuur van Nellis AFB voor een zogenaamde block training
om diverse trainingsaspecten van de hedendaagse vliegoperaties te verfijnen.
Ten slotte wordt de ontplooiing afgerond met de deelname aan de oefening
Green Flag West, voorheen bekend als Air Warrior, waarbij de steun
aan de grondtroepen geperfectioneerd wordt. In een afzonderlijke oefenzone die
zich boven Death Valley, Californië uitstrekt, zal van 2 tot 17 november
nagenoeg een volledig Brigade Combat Team van de US Army, 7.000 man
sterk, met 300 man van de Special Operation Forces tijdens hun
grondoffensief ook door Belgische F-16's met de doelbegeleiding van 8 Belgische
FAC's (Forward Air Controllers) ondersteund worden. Men zal hierbij
kunnen gebruik maken van live ammunition zoals de laser gestuurde
bommen en de nieuwe low drag 20 mm patronen van het boordkanon.
Als toetje op de taart neemt Commandant Mickey Artiges, de Belgische
display-pilot op F-16, op 10 en 11 november deel aan de grootse airshow van
Nellis AFB. Alle aanwezigen zijn onder de indruk. De aanwezige Belgen zijn
wellicht de eerste landgenoten die een rustige demonstratie in vlucht van het
paradepaard van de USAF kunnen aanschouwen, de F-22A Raptor.
Alle deelnemers aan de CCD zijn het roerend eens dat de ontplooiing een succes
was over de hele lijn en waren erg in hun sas omdat ze als een volwaardige
trainingspartner beschouwd werden, die beschikt over een supermoderne F-16 die
in alle moderne luchtoperaties, inclusief de steun aan de grondtroepen, zijn
mannetje kan staan.
In zijn beleidsverklaring bedankt premier Guy Verhofstadt
op 17 oktober onze militairen die in buitenlandse operaties worden ingezet. Dit
was tijdens vorige edities nooit zo uitgesproken het geval. Zijn uitspraken
worden door alle betrokkenen, inclusief het thuisfront, erg gewaardeerd. Het
volgende citaat uit zijn verklaring wekt echter de indruk dat België een
superinspanning levert om de vuurhaarden in de wereld te helpen blussen hetgeen
we toch ietwat moeten relativeren indien we even de inspanningen van onze
buurlanden naar omvang, aantal en risico in ogenschouw nemen. "Dit zijn geen
gemakkelijke opdrachten. Dat zijn vaak heel risicovolle operaties. Maar
verlangen naar vrede of een betere wereld zonder zelf een engagement te nemen is
gemakkelijk. En roepen dat de anderen het dan maar moeten doen, is zelfs laf."
Tegen het einde van de maand worden de eerste schikkingen getroffen om de MPPV
voor het einde van januari 2007 beschikbaar te hebben in Libanon voor UNIFIL 1.
Alhoewel op het einde van 2006 zal blijken dat een belangrijke vertraging is
opgetreden in de geplande leveringen (slechts 10 in plaats van 20 geleverd)
zullen toch 8 voertuigen worden overgevaren. In een ijltempo moet de Dingo II
zijn eerste testritjes uitvoeren; moet de gebruiker kennis maken met het
arsenaal communicatiemiddelen en wijzerplaten; moet de transporteerbaarheid aan
boord van de C-130 worden geverifieerd; moeten de nodige gebruiksprocedures
worden verfijnd binnen de krappe maar veilige ruimte van het voertuig; moet men
trainen met het Battlefield Management System en met het Remotely
Operated Selfdefence Station (ROSS) die de ARROWS geschutskoepel en zijn
12,7 mm wapen bedient via joystick en LCD-scherm. Daarenboven is het
ongebruikelijk nieuwe wapensystemen meteen in operaties in een niet erg
vertrouwde omgeving in te zetten, waarbij men niet alleen oog moet hebben voor
het operationele risico maar ook voor logistieke ondersteuning en
garantieperikelen.
In alle geval zullen weldra 8 witte reuzen van 3,1 meter hoog en met een gewicht
van 12,5 ton in het Belgische Scorpion-kamp van Zuid-Libanon arriveren.
November.
De ministerraad van 17 november gaat akkoord
om een Belgisch F-16 detachement en luchtcommandopersoneel ter beschikking te
stellen van de Interim air policing solution voor de Baltische Staten (Estland,
Letland en Litouwen). Het detachement bestaat ut 4 F-16's en 52 militairen en
zal gestationeerd zijn op de vliegbasis van Siauliai (Litouwen). Deze
luchtpolitietaak zal 4 maanden duren en van start gaan op 1 december 2006.
Florennes zal het eerste deel van de ontplooiing voor zijn rekening nemen.
Op 17 november worden twee A-109's aan boord van een AN-124-100 overgevlogen
naar Benin om het bezoek van de minister van defensie André Flahaut in de regio
te ondersteunen en om de mogelijkheden van de helikopter voor transport- en
verbindingsvluchten voor de lokale autoriteiten te demonstreren. Ze zullen
trouwens ook nog tot in het voorjaar van 2007 in Benin verblijven voor
trainingsvluchten van Belgische bemanningen. Daarna zal Benin wellicht met
kennis van zaken kunnen beslissen om deze twee voor België overtollig geworden helikopters
aan te kopen.
Op 28 en 29 november wordt de NAVO-top van Riga gedomineerd door Afghanistan.
Het hoofdprobleem is de weigering van landen zoals Spanje en Duitsland om hun
troepen in het meer explosieve zuiden in te zetten waar vooral Amerikaanse,
Britse, Canadese en Nederlandse troepen de steeds slagvaardiger wordende Taliban
bekampen. De kostprijs aan militair materiaal maar vooral aan mensenlevens loopt
er hoger op dan verwacht. Bovendien kan geen enkel aanwezig NAVO-land in
Afghanistan aanspraak maken op enige financiële tegemoetkoming vanwege de NAVO.
Wel zou voortaan elke geallieerde elke andere geallieerde in noodsituaties ter
hulp snellen. Er is blijkbaar na de NAVO-ingreep in de Balkan in de jaren
negentig weinig veranderd. Toen ook al was de schrik voor verliezen bij heel wat
NAVO-landen de reden om enkel maar in rustige zones te worden ingezet. De
reacties aan de overzijde van de Atlantische Oceaan blijven zeer bitter. Meer en
meer pleidooien geven aan dat deze situatie onaanvaardbaar wordt en dat de
inbreng van de Verenigde Staten als hoofdsponsor van een militair irrelevante
NAVO meer en meer op de helling komt te staan. Alle NAVO-leden moeten nu
eindelijk maar eens dezelfde risico's durven nemen en de middelen en manschappen
ter beschikking stellen die ze al jarenlang beloven. Er is bijgevolg in heel wat
NAVO-landen, en niet in het minst in België, nog heel wat werk aan de winkel.
In Riga wordt tevens plechtig afgekondigd dat de NATO Response Force, 25.000 man
sterk, eindelijk volledig operationeel is. Ook wordt er enige vooruitgang
geboekt in de sedert jaren aanslepende theater missile defense. Men zal
in 2007 met een testprogramma starten dat de diverse bestaande en toekomstige
systemen zou moeten integreren. Het veelbelovende Alliance Ground
Surveillance programma zit blijkbaar na oppositie van Duitsland en Frankrijk
in een diepe impasse.
In het domein van het luchttransport geven 15 geallieerden en Zweden te kennen 4
C-17's te zullen aankopen voor hun vooral strategische behoeften aan
luchttransport. Sommigen gewagen van een manoeuvre om de productielijn van de
C-17 van Boeing langer open te houden. Anderen zien in het akkoord een
noodzakelijke zet om in concurrentie te treden met het eerder in 2006 opgerichte
SALIS-programma. Of is het misschien een uiting van ongerustheid over de tijdige
realisatie van het Europese A-400M programma?
December.
Op 8 december tekent de Nederlandse luchtmacht een belangrijke overeenkomst met
de Amerikaanse Air National Guard in verband met de vliegopleiding op
F-16. Vanaf midden mei 2007 zullen de 14 F-16's van het 306de smaldeel van
Volkel tot midden 2010 opereren vanaf Springfield, Ohio, voor de operationele
training op F-16 van hun piloten die vooraf hun conversie op F-16 bij de Air
National Guard in Tucson, Arizona, hebben beëindigd. Deze beslissing zal een
belangrijke vermindering van de geluidsoverlast in de omgeving van Volkel
omwille van de dag- en nachtvluchten tot gevolg hebben en een meer rendabel
gebruik van de F-16 toelaten.
De Belgische luchtcomponent zou ook baat kunnen vinden bij een soortgelijke
oplossing nu een verschrompelend vliegplan voor hun F-16's en de eerder
onregelmatige werklast voor conversie op F-16 meer dan ooit interfereren met
operationele verplichtingen en bijgevolg voldoende beschikbare vliegtuigen en
vlieginstructeurs. Een kosten/baten analyse zal wellicht aan het licht brengen
dat het behoud van een eigen volledige conversie op gevechtsvliegtuig binnen een
kleine luchtmacht aartsmoeilijk en kostelijk zal blijven en dat een samenwerking
met de Nederlandse collega's op dit vlak een traject is om aan te bevelen.
In de parlementaire Commissie voor de Landsverdediging van 11 december komt het
tussen het Vlaams Belang en André Flahaut tot een regelrechte aanvaring in
verband met het Gemengde Loopbaanconcept (GLC) waarover binnen defensie al
geruime tijd titanenwerk is verricht. Het nieuwe statuut van de militairen van
het actief kader van de krijgsmacht is natuurlijk uitermate belangrijk. Het
uitblijven van een minimum uitleg en beantwoording van vragen aan
parlementsleden over de grondige wijziging van de toekomst van onze militaire
mannen en vrouwen getuigt anderzijds van weinig democratisch fatsoen.
Scheldtirades van een verantwoordelijk minister brengen geen aarde aan de dijk
en evenmin obstructief gevoerde oppositie, waarbij vooral het Vlaams Belang maar
ook de CD&V zich niet onbetuigd laten.
Als de gemoederen wat zijn bedaard kan het GLC wellicht in de loop van 2007
democratisch worden aangezwengeld en bestaat er enige kans dat het eindelijk in
2008 kan worden ingevoerd.
De bijeenkomsten van dezelfde Commissie staan zowel kwantitatief als kwalitatief
in 2006 op een erg laag niveau. Zelfs de tussenkomsten van het Vlaams Belang
volgen deze trend en hebben wellicht te maken met de inkrimping van de
informatiestroom uit defensie nu een klikspaan (een militair op rust) alle
toegang tot belangrijke informatie en dossiers werd ontzegd.
De eerder dit jaar aangekondigde verkoop van overtollige F-16's aan Jordanië
blijkt toch nogal heel wat voeten in de aarde te hebben. Het is inderdaad geen
eenvoudig dossier dat samen met Nederland wordt afgehandeld en waarbij
onderhoud, training maar ook de kostprijs van de specifieke te installeren
software voor het gebruik van het wapensysteem in al zijn facetten moet worden
aangekaart.
De ondertekening van het contract bevindt zich momenteel in zijn eindfase. Dit
betekent dat de 14 toestellen te Weelde eerst nog een speciale
voorvluchtinspectie moeten ondergaan vooraleer ze kunnen overvliegen naar Kleine
Brogel en Florennes, waar de nodige technische inspecties en aanpassingen zullen
plaats hebben en waarna met de omscholing van het technisch personeel en van de
Jordaanse piloten kan worden begonnen.
Voor de vliegtuigspotters uit Weelde en uit de wijde omgeving staat wellicht
weldra een hoogdag op het programma wanneer de F-16's Weelde al vliegend zullen
verlaten.
De definitieve ondertekening van het contract voor de aankoop van de 10
multifunctionele steunhelikopters NH-90 loopt enige vertraging op. De Inspectie
van Financiën moet natuurlijk haar adviezen formuleren, wat inmiddels is
gebeurd. Blijkbaar vertoeft het dossier voor het ogenblik bij de Minister van
Economie, waar zoals gewoonlijk weer enig worstelwerk nodig zal zijn omtrent de
economische compensaties.
Maar misschien is er wel meer aan de hand. Na eerdere rapportering, dat de
levering van de NH-90 aan de Franse Marine ernstige vertragingen had opgelopen,
kon men einde november 2006 van Finse zijde horen dat zij voor 16 miljoen €
gecompenseerd werden omdat de levering van de NH-90 aan de Finse
Defensie een vertraging van 2,5 jaar had opgelopen.
Blijkbaar maakt men zich in Nederland ook redelijk wat zorgen over dit Europese
samenwerkingsprogramma. Talrijke kritische vragen kwamen al aan bod
in de Tweede Kamer
in 2000. De jongste rapportering voor de Tweede Kamer van november 2006
geeft aan dat de NH-90 nog steeds een zorgenkind blijft.
Op de ministerraad van 21 december wordt beslist dat generaal Van Daele, de Chef
van Defensie of CHOD een verlenging bekomt van zijn huidige functie en dus niet
met pensioen gaat in 2007. Zo kan er op het hoogste niveau van defensie toch
sprake blijven van enige continuïteit in de uitvoering van de grondige transformatie
van defensie, en dit op een moment dat de minister van landsverdediging André
Flahaut wellicht geen derde ambtstermijn zal bekomen na de volgende nationale verkiezingen,
zelfs indien deze beslissing zou geïnspireerd worden door mislukkingen voor
betrokkene op lokaal politiek vlak. Dit zou immers een uniek fenomeen zijn op
wereldvlak dat een minister van defensie drie opeenvolgende mandaten bekomt.
Hiermee zou André Flahaut zelfs zijn gewezen Amerikaanse collega en boezemvriend
[sic] Donald Rumsfeld, die in december 2006 zijn derde termijn voortijdig
beëindigde, de loef afsteken en kunnen opgenomen worden in het Guinness Book
of Records. De Belgische defensie heeft bovendien de hoogste nood aan een
nieuwe stimulerende politieke wind. Waarom zou hiervoor, zoals in heel wat
landen tegenwoordig, geen politica (bij voorkeur van niet-socialistische
signatuur) defensie in handen mogen nemen?
Op het einde van het jaar publiceert de NAVO cijfers over de militaire
bestedingen van zijn leden. Van de 25 NAVO-leden die over een leger beschikken
is België het land dat het minst besteedt aan de vernieuwing van zijn materieel.
Met slechts 5,4 % van de uitgaven voor defensie bevindt ons land zich op een
beschamende laatste plaats. De personeelsuitgaven daarentegen gaan gestadig de
hoogte in en maakten in 2005 voor 75,1 % deel uit van het defensiebudget. Dit is
en blijft een beschamende toestand die ondanks alle politiek trompetgeschal
België brandmerkt als een
profiteur van het hoogste niveau. Het is trouwens onbegrijpelijk dat de
NAVO-landen deze realiteit blijven aanvaarden en blijkbaar futloos toezien hoe
de slechtste leerling van de klas als gastland en welvaartsstaat defensie totaal
verwaarloost. De getormenteerde NAVO zou kunnen beseffen dat op het gebied van
defensie slechte voorbeelden meer en meer navolging krijgen.