De Duitse schlager in Nederland en België

BOTHO LUCAS CHOR

°2.06.1923 - +15.05.2012
Botho Lucas, de stichter van het gelijknamig koor, werd in het nu Poolse Koszalin geboren. In 1923 behoorde het in Pommeren gelegen Koszalin, toen Köslin, deel uit van West-Pruisen. Het werd in 1945 door het Rode Leger veroverd. De nog overgebleven toenmalige Duitse inwoners werden in 1947 onteigend en naar het huidige Duitsland verdreven. Botho Lucas droomde er als kind van om accordeonist te worden. Daardoor belandde hij in Berlijn waar hij tussen 1940 en 1942 muziek studeerde. Bij het accordeon kwamen er 2 violen en één saxofoonen het Botho Lucas Quartett was geboren. Ze speelden in verschillende Berlijnse bars, tot daar in 1955 abrupt een einde aan kwam. Botho vertrok als krijgsgevangene naar Rusland en ook daar onderhield hij zijn medegevangenen met zijn muziek. Er ontstond een orkesten hij schreef arrangementen voor operettes, in het bijzonder voor die van Emmerich Kalman. In 1949 kon hij eindelijk naar Berlijn terugkeren, waar hij als accordeonist van het ene café naar het andere trok. Er kwam een bas en een gitaar bij en het Lucas trio was geboren. Ze traden regelmatig. op voor de radiozender RIAS en vanaf 1950 werden de eerste platenopnamen gemaakt. Er volgden toernees en optredens voor andere radiozenders tot één van de leden overleed. Botho Lucas verhuisde in 1954 dan naar Keulen, waar hij in 1958 het Botho Lucas-Quartett stichtte met als leden Botho Lucas, Ralf Paulsen, Bernd Golonski, Günter Vogel en Günter Kallmann. Deze laatste stichtte zijn eigen koor, waarmee hij vanaf 1961 het toonaangevende koor bij het Polydorlabel was.
Het Botho Lucas Chor leerde ik kennen in het internaat van het St. Jozefscollege van Izegem, waar onze surveillant, Robert Matthijs, op een avond in 1963 of '64, een voor hem ongewone speech hield. In plaats van te speechen, waarin hij soms rood aansloeg, leerde hij ons een nieuw lied kennen, het bleek « Danke » te zijn, hij speelde ook de b-zijde « Antwort auf alle Fragen ». Later kwamen beide nummers ook op de markt in de Nederlandse vertaling van The Shepherds. Dit trio, bestaande uit Nico, Hellen en Jan Schaap, viel in 1975 uiteen, waarna Helen Shepherd (Schaap) nog een tijdje verder solo ging. Nico Schaap overleed in 1999 aan een hartstilstand. Jan overleed op 16 november 2016.
« Danke » is een compositie van Martin Gotthard Schneider en de winnaar van het « Liederwettbewerb für Neue Geistliche Lieder der Evangelischen Akademie Tutzing" in 1962. Het lied werd een evergreen en millionseller. Het Botho Lucas Chor zette trouwens nog andere christelijke liederen op de plaat, met minder succes echter. Een aantal ervan staan op de verzamelCD "Singet dem Herrn", die in 2005 uitgebracht werd n.a.v. de Wereldjeugddagen, die tussen 16 en 21 augustus in Keulen en waar ook de paus op bezoek was. "Danke" was in Duitsland de tweede hit voor het Botho Lucas Chor, "Berliner Polka" uit 1961 was de eerste. Het is ook bekend in de instrumentale versies van Kurt Edelhagen en Billy Vaughn.
Later genoot het Botho Lucas Chor vooral bekendheid als begeleidingskoor van zangers en zangeressen  op platen en in TV-shows. In '60-61' behoorde het koor aanvankelijk bij de Polydorstal, waar ze backings verzorgden voor o.a. Freddy Quinn en Bert Kaempfert. Vanaf de zomer van '61, begeleidden ze, door toedoen van Heinz Gietz, de zangers en zangeressen van het Electrola/Columbia label, om te eindigen bij Cornet, waar ze o.a. de backings deden op Freddy Breck' s "Überall auf der Welt".Ze zijn ook bekend als "mee-zangers" van Heino op plaat en op TV en zijn in verschillende Tv-shows als backing vocals te zien en te horen. In 1977 zijn ze bij vb., niettegenstaande hun Electrolaverbondenheid te zien in de grote ZDF-show met Bert Kaempfert en in 1979 begeleidden ze eveneens het orkest van Bert Kaempfert op toernee.
Oorspronkelijk waren ze een sextet, 3 mannen + 3 vrouwen, bestaande uit Brigitte Thomas, Ulla Wiesner, Hanna Dölitsch, Botho Lucas, Hans van Hall en Elmar Kast. Vanaf 1960 maakten naar gelang de omstandigheden er eveneens deel van uit:  o.a. Rosy Rohr, Ans Plevier, Gertl Kästel, Bernd Golonski, Ralf Paulsen, Daisy Door, Chris Ellis, Luigi Pelliccioni, Kathrin Pröpper, Sigurd Hilkenbach, Wolfgang Schultz,e.a.  Ik vermeld speciaal deze namen, omdat ze ook regelmatig terugkeren bij andere koren, o;a. dat van Günter Kallmann
De uit Antwerpen afkomstige Chris Ellis volgde bij het orkest Francis Bay aanvankelijk Jo Leemans op. Ze trok daarna naar Duitsland en vormde er met Luigi Pelliccioni het "volkstümliche" duo Ann & Andy en  in de 90-iger jaren met Michael Karp, Ann & Andi. Toen Luigi Pelliccioni door een ongeval ophield met optreden, was Chris Ellis tussen door ook een tijdje solo actief op cruiseschepen.
De in 1943 als Evelyn van Ophuisen in Duisburg geboren Daisy Door, maakte in 1969 als solo-zangeres ook deel uit van de Duitse Knokkecupploeg. Ralf Paulsen in 1962 en Ulla Wiesner in 1964 maakten er eveneens deel van uit.
Het Botho Lucas Chor was allicht her bekendste Duitse koor uit de schlagerjaren '60-'70. Met "Danke" brachten ze de "moderne muziek" binnen in de protestantse en katholieke kerken, lang vóór Clouseau op begrafenissen "Een vriend" zong.
Botho Lucas overleed in Keulen op 15 mei 2012.
Met dank aan Dieter Heitz voor de vele info, die ik van hem kreeg over Duitsland' s 2 bekendste koren, nl. het Botho Lucas en het Günter Kallmann Chor.