Droppingtechnieken tijdens humanitaire operaties.

 

Speciale aandacht voor snowdrop.

Om hulpgoederen af te leveren tijdens humanitaire operaties bestaan er verschillende technieken. De ideale oplossing zou er zonder twijfel in bestaan om voedsel, medische hulp en andere hulpgoederen af te leveren door middel van luchttransport in de onmiddellijke omgeving van de noodlijdende personen. Waarom zelfs niet op een gemakkelijk toegankelijk vliegveld met een gedegen uitgebouwde aansluitende infrastructuur? Dit is inderdaad een droomscenario dat niet echt veel aanknopingspunten heeft met de harde soms irrealistische werkelijkheid. Vluchtelingenkampen rijzen als paddestoelen uit de grond in vaak onherbergzame gebieden, in een omgeving waarin de hulpbehoevenden zich hopelijk tegen het noodlot kunnen beschermen. De hongersnood bekampen wordt dan vaak een rush tegen de tijd. Hier kan de bevoorrading via de lucht van overlevingsbelang zijn. De Belgische C-130H kan in dit domein trouwens een benijdenswaardige staat van dienst voorleggen. Het ligt niet in onze bedoeling om een historisch overzicht te geven maar wel om even te blijven stilstaan bij de technieken die het meest gangbaar zijn om voedsel vanuit het vliegtuig af te werpen, de zogenaamde voedseldroppings. Deze bijdrage is een deskundig Aerial Food Delivery Overview en schetst op een duidelijke en synthetische manier de meest courante droppingtechnieken. 
Dit getuigenverslag over voedseldroppings in Zuid-Soedan in 1995 kan ook wat duidelijkheid brengen bij de toepassing van de (V)LAGES (Very Low Altitude Gravity Extraction System)-techniek.

De VLAGES techniek gedemonstreerd door een Belgische C-130H.

Een droppingtechniek die toch wat extra aandacht verdient, die door sommigen in de hemel wordt geprezen maar tot op heden slechts sporadisch werd toegepast, verdient toch wel even een bijzondere attentie. Het gaat hier over de snowdrop-techniek,  ook wel bekend als Lightweight Food Delivery (LFD). Alhoewel sommige personen snowdrop in de loop van de negentiger jaren een gouden toekomst voorspelden en soms op een weinig ordentelijke manier het systeem ook op de Belgische C-130H wilden laten homologeren, werd deze techniek tot op heden slechts éénmaal echt tijdens een humanitaire operatie gebruikt namelijk in de loop van de maand september 1999 in Oost-Timor.

Snowdrop demonstratie door Belgische C-130H. De basisconfiguratie voor de Belgische snowdroptechniek: een cartonnen doos met vele vele voedselpaketten. SAFAIR  met snowdrop aan het werk: een continue gelijkmatig verdeelde wolk van individuele voedselpakketten.

Wat betekent snowdrop dan wel echt in de praktijk? In plaats van een reeks paletten, geladen met zakken voedsel stevig verpakt in nylon zakken, met een totaal gewicht van 8 of 16 ton tijdens één of twee overvluchten op (zeer) lage hoogte  af te werpen in een speciaal beveiligde zone en met coördinerende hulp op de grond, kiest men in snowdrop voor het afwerpen van pakketjes van 300 gram. Deze quasi individuele rantsoenen worden goed verpakt in grote getale uitgestrooid en zullen al dwarrelend een zachte landing kunnen maken op een geschikt open terrein. Daar kan behoeftige persoon zich rechtstreeks bevoorraden.
Deze synthese geeft een overzicht van het verloop van het certificatieprogramma bij het Zuid-Afrikaanse SAFAIR, een burgerluchtvaartmaatschappij die ondermeer de burgerversie van de C-130 in gebruik heeft, en bij de Belgische Luchtmacht. Wat dit laatste programma betreft kan worden aangestipt dat in sommige kringen, op dat moment buiten de Luchtmacht, nogal lichtzinnig over de snowdrop-certificatie werd geoordeeld.

Het is inmiddels duidelijk na het doornemen van beide bovenvermelde toelichtingen dat het World Food Programme (WFP), als wereldorganisatie behorend tot de UNO, de voedselprogramma's op wereldschaal aanstuurt en beheert. Het is wellicht evenzeer duidelijk dat snowdrop om redenen van kostprijs en gemis aan soepelheid in het gebruik weinig kans maakt om als bevoorrechte droppingtechniek te worden aanvaard. Men mag bovendien ook niet over het hoofd zien dat redelijke hoeveelheden voedselpakketjes moeilijk vooraf kunnen worden verpakt, centraal kunnen worden opgeslagen om dan uiteindelijk te moeten vaststellen dat de houdbaarheidsdatum is overschreden vooraleer ze kunnen gebruikt worden.

Enkele citaten uit WFP-verslagen naar aanleiding van het eerste en tevens laatste gebruik van snowdrop door het WFP in Oost-Timor kan misschien overtuigen.
"The World Food Programme (WFP) announced today (15 september 1999) that it is preparing to air drop emergency food supplies into East Timor, using for the first time the innovative "snowdrop" technology. Packages of high- energy biscuits are shaped into wings, allowing them to float and circle to the ground, landing softly."

"The World Food Programme (WFP) said seven metric tons of rice had been also taken to the displaced in Dare today. The WFP also reported that the “snowdrop” operation that we had been talking about for more than a week finally happened, and six tons or some 40,000 high-protein biscuits had been scattered over mountainous areas of East Timor. And they fluttered to the ground like snowflakes, successfully." 
"In East Timor, WFP introduced the "snowdrop" technique, a new approach to delivering emergency food by air developed in conjunction with a South African aircraft operator, SAFAIR. Small food sachets, which are dropped from an aircraft, descend slowly to the ground. The new technique allows WFP to deliver emergency food, as an interim measure, to the displaced - usually moving populations - until they are settled in identified, less insecure locations, where normal methods can be used."
"The airdrops attracted critics, particularly the "snowdrop" system of delivering high potein biscuits. Airdrops were suspended when a boy was injured by a bag of food dropped from one of the non-WFP C-130's."
Om volledig te zijn moeten we aanstippen dat ook de Australische C-130's in Oost-Timor voedseldroppings hebben uitgevoerd maar dan op zijn Amerikaans namelijk iemand die aan de deur staat en dozen Humanitarian Daily Rations (HDR's) naar buiten gooit.

In 2003 zullen tijdens de oefening Herky in Benin verschillende droppings aan de hand van de snowdrop-techniek worden gedemonstreerd. Het betrof hier in geen geval de uitvoering van humanitaire zendingen en de analyse van het fotomateriaal laat vermoeden dat de voedselpakketjes vlinderdun waren.

Tijdens de tsunami in en rond de Indische Oceaan van einde 2004 steekt snowdrop weer even voorzichtig maar vruchteloos zijn neus aan het venster. Deze publicatie schets een niet echt waarheidsgetrouw verhaal, noch over het belang en de inzetmogelijkheden van snowdrop noch over de persoon die een sleutelrol zou hebben gespeeld.
Dezelfde persoon duikt trouwens op in een discussieforum in het voorjaar van 2007 en laat zijn Belgische vennoot, die zich verbergt achter de schuilnaam Fungu, aan het woord. Weer eens wordt de waarheid erg geweld aangedaan en worden weinig fraaie uitspraken te grabbel gegooid over WFP en Niet Gouvernementele Organisaties (NGO's). Oordeel zelf.
Wie er achter Fungu schuilgaat is met enige Google-arbeid niet zo moeilijk te achterhalen. Hoe de vork werkelijk aan de steel zit, is bondig samen te vatten. Het heerschap van over het Kanaal vroeg 3 miljoen US$ voor het patent van de droppingtechniek en de benaming "snowdrop" en dit ondanks het feit dat hij nooit betrokken is geweest in het certificatieprogramma van SAFAIR/WFP en in dit van de Luchtmacht. Het is toch echt ongeloofwaardig dat iemand de Intellectual Property Rights (IPR) opeist voor alles wat er uit een vliegtuig valt. De voedselpakketten die WFP gebruikte waren in geen enkel opzicht dezelfden als dezen die door "mister snowdrop" werden bedacht.
Snowdrop is uiteindelijk niet de kip geworden met de gouden eieren waar sommigen stellig op hoopten en heeft daarom ook enige frustratie opgewekt ondermeer bij een te gulzige "Mister 10%" die zelfs meent verfoeilijk te moeten natrappen.

Videoclip over voedseldropping met snowdrop door SAFAIR.