Droppingtechnieken tijdens humanitaire operaties. |
Speciale aandacht voor snowdrop. |
Om hulpgoederen af te leveren tijdens humanitaire
operaties bestaan er verschillende technieken. De ideale oplossing zou er zonder
twijfel in bestaan om voedsel, medische hulp en andere hulpgoederen af te
leveren door middel van luchttransport in de onmiddellijke omgeving van de
noodlijdende personen. Waarom zelfs niet op een gemakkelijk toegankelijk
vliegveld met een gedegen uitgebouwde aansluitende infrastructuur? Dit is
inderdaad een droomscenario dat niet echt veel aanknopingspunten heeft met de
harde soms irrealistische werkelijkheid. Vluchtelingenkampen rijzen als
paddestoelen uit de grond in vaak onherbergzame gebieden, in een omgeving waarin
de hulpbehoevenden zich hopelijk tegen het noodlot kunnen beschermen. De
hongersnood bekampen wordt dan vaak een rush tegen de tijd. Hier kan de
bevoorrading via de lucht van overlevingsbelang zijn. De Belgische C-130H kan in
dit domein trouwens een benijdenswaardige staat van dienst voorleggen. Het ligt
niet in onze bedoeling om een historisch overzicht te geven maar wel om even te
blijven stilstaan bij de technieken die het meest gangbaar zijn om voedsel
vanuit het vliegtuig af te werpen, de zogenaamde voedseldroppings. Deze bijdrage
is een deskundig
Aerial Food Delivery Overview
en schetst op een duidelijke en synthetische
manier de meest courante droppingtechnieken.
Dit getuigenverslag over
voedseldroppings in Zuid-Soedan in 1995 kan ook wat duidelijkheid brengen
bij de toepassing van de (V)LAGES (Very Low Altitude Gravity Extraction
System)-techniek.
Een droppingtechniek die toch wat extra aandacht verdient, die door sommigen in de hemel wordt geprezen maar tot op heden slechts sporadisch werd toegepast, verdient toch wel even een bijzondere attentie. Het gaat hier over de snowdrop-techniek, ook wel bekend als Lightweight Food Delivery (LFD). Alhoewel sommige personen snowdrop in de loop van de negentiger jaren een gouden toekomst voorspelden en soms op een weinig ordentelijke manier het systeem ook op de Belgische C-130H wilden laten homologeren, werd deze techniek tot op heden slechts éénmaal echt tijdens een humanitaire operatie gebruikt namelijk in de loop van de maand september 1999 in Oost-Timor.
Wat betekent snowdrop dan wel echt in de praktijk? In plaats van een
reeks paletten, geladen met zakken voedsel stevig verpakt in nylon zakken, met
een totaal gewicht van 8 of 16 ton tijdens één of twee overvluchten op (zeer)
lage hoogte af te werpen in een speciaal beveiligde zone en met
coördinerende hulp op de grond, kiest men in snowdrop voor het afwerpen
van pakketjes van 300 gram. Deze quasi individuele rantsoenen worden goed
verpakt in grote getale uitgestrooid en zullen al dwarrelend een zachte landing
kunnen maken op een geschikt open terrein. Daar kan behoeftige persoon zich
rechtstreeks bevoorraden.
Deze synthese geeft
een overzicht van het verloop van het
certificatieprogramma bij het Zuid-Afrikaanse SAFAIR, een
burgerluchtvaartmaatschappij die ondermeer de burgerversie van de C-130 in
gebruik heeft, en bij de Belgische Luchtmacht. Wat dit laatste programma betreft
kan worden aangestipt dat in sommige kringen, op dat moment buiten de
Luchtmacht, nogal lichtzinnig over de snowdrop-certificatie werd
geoordeeld.
Het is inmiddels duidelijk na het doornemen van beide
bovenvermelde toelichtingen dat het World Food Programme (WFP), als
wereldorganisatie behorend tot de UNO, de voedselprogramma's op wereldschaal
aanstuurt en beheert. Het is wellicht evenzeer duidelijk dat snowdrop om
redenen van kostprijs en gemis aan soepelheid in het gebruik weinig kans maakt
om als bevoorrechte droppingtechniek te worden aanvaard. Men mag bovendien ook
niet over het hoofd zien dat redelijke hoeveelheden voedselpakketjes moeilijk
vooraf kunnen worden verpakt, centraal kunnen worden opgeslagen om dan
uiteindelijk te moeten vaststellen dat de houdbaarheidsdatum is overschreden
vooraleer ze kunnen gebruikt worden.
Enkele citaten uit WFP-verslagen naar aanleiding van het eerste en tevens
laatste gebruik van snowdrop door het WFP in Oost-Timor kan misschien
overtuigen.
"The World Food Programme (WFP) announced today (15 september 1999) that it
is preparing to air drop emergency food supplies into East Timor, using for the
first time the innovative "snowdrop" technology. Packages of high- energy
biscuits are shaped into wings, allowing them to float and circle to the ground,
landing softly."
"The World Food Programme (WFP) said seven metric tons of rice had been also
taken to the displaced in Dare today. The WFP also reported that the “snowdrop”
operation that we had been talking about for more than a week finally happened,
and six tons or some 40,000 high-protein biscuits had been scattered over
mountainous areas of East Timor. And they fluttered to the ground like
snowflakes, successfully."
"In East Timor, WFP introduced the "snowdrop" technique, a new approach to
delivering emergency food by air developed in conjunction with a South African
aircraft operator, SAFAIR. Small food sachets, which are dropped from an
aircraft, descend slowly to the ground. The new technique allows WFP to deliver
emergency food, as an interim measure, to the displaced - usually moving
populations - until they are settled in identified, less insecure locations,
where normal methods can be used."
"The airdrops attracted critics, particularly the "snowdrop" system of
delivering high potein biscuits. Airdrops were suspended when a boy was injured
by a bag of food dropped from one of the non-WFP C-130's."
Om volledig te zijn moeten we aanstippen dat ook de Australische C-130's in
Oost-Timor voedseldroppings hebben uitgevoerd maar dan op zijn Amerikaans
namelijk iemand die aan de deur staat en dozen Humanitarian Daily Rations
(HDR's) naar buiten gooit.
In 2003 zullen tijdens de oefening Herky in Benin verschillende droppings aan de
hand van de snowdrop-techniek worden gedemonstreerd. Het betrof hier in
geen geval de uitvoering van humanitaire zendingen en de analyse van het
fotomateriaal laat vermoeden dat de voedselpakketjes vlinderdun waren.
Tijdens de tsunami in en rond de Indische Oceaan van einde 2004 steekt
snowdrop weer even voorzichtig maar vruchteloos zijn neus aan het venster.
Deze publicatie schets een niet echt waarheidsgetrouw
verhaal, noch over het belang en de inzetmogelijkheden van snowdrop
noch over de persoon die een sleutelrol zou hebben gespeeld.
Dezelfde persoon duikt trouwens op in een discussieforum in het voorjaar van
2007 en laat zijn Belgische vennoot, die zich verbergt achter de schuilnaam
Fungu, aan het woord. Weer eens wordt de waarheid erg geweld aangedaan en worden
weinig fraaie uitspraken te grabbel gegooid over WFP en Niet Gouvernementele
Organisaties (NGO's).
Oordeel zelf.
Wie er achter Fungu schuilgaat is met enige Google-arbeid niet zo moeilijk te
achterhalen. Hoe de vork werkelijk aan de steel zit, is bondig samen te vatten.
Het heerschap van over het Kanaal vroeg 3 miljoen US$ voor het patent van de
droppingtechniek en de benaming "snowdrop" en dit ondanks het feit dat
hij nooit betrokken is geweest in het certificatieprogramma van SAFAIR/WFP en in
dit van de Luchtmacht. Het is toch echt ongeloofwaardig dat iemand de
Intellectual Property Rights (IPR) opeist voor alles wat er uit een
vliegtuig valt. De voedselpakketten die WFP gebruikte waren in geen enkel
opzicht dezelfden als dezen die door "mister snowdrop" werden
bedacht.
Snowdrop is uiteindelijk niet de kip geworden met de gouden eieren waar
sommigen stellig op hoopten en heeft daarom ook enige frustratie opgewekt
ondermeer bij een te gulzige "Mister 10%" die zelfs meent verfoeilijk te moeten
natrappen.
Videoclip over voedseldropping met snowdrop door
SAFAIR.