Tijdens de top van Praag in 2002 geeft de NAVO ook haar operationele
transformatie een nieuw gezicht. Haar toegewezen troepen zullen voortaan als een
NATOResponse Force (NRF) en nadien als de minder gekende NATOHigh Readiness Force (HRF) worden ingezet. Om echter als een inzetbare
strijdmacht te worden aanvaard door de NAVO moet men echter solide
geloofsbrieven kunnen voorleggen. De kwaliteitsnormen, die de NAVO aan haar
luchtmachteenheden voorschrijft, worden al decennia lang tijdens veeleisende
Tactische Evaluaties beoordeeld. De Belgische F-16 eenheden zullen in november
2005 een oefeningcyclus starten, Deployed Falcon, die zal worden afgerond
met een OPEVAL, einde juni 2006. Dan pas zal het eindverdict van de NAVO volgen.
De deelnemende mannen en vrouwen van de luchtcomponent en van de ondersteunende
eenheden geloven er in maar de weg naar succes is lang en moeilijk. Hier volgt
het relaas. Even het kader schetsen.
Op een moment dat de NAVO letterlijk en figuurlijk het vuur aan de schenen
wordt gelegd in Afghanistan, verdwijnt een andere mijlpaal uit het NAVO-bestaan
misschien wat op de achtergrond. De NRF zal inderdaad in principe rond midden
oktober 2006 zijn initiële operationele capaciteit worden toegekend.
Dit betekent concreet dat NRF 7 met zijn 25.000 man als robuuste strijdmacht
snel, namelijk binnen de 5 dagen, zal kunnen ontplooien om geloofwaardig deel te
nemen aan het volledige spectrum van NAVO-opdrachten en in staat zal zijn om de
eerste schok op te vangen. Ook zijn eenheden van de verschillende Belgische
componenten formeel toegezegd aan NRF 7. Om echter als een volwaardige
NRF-eenheid te worden aanvaard, stelt de NAVO wel specifieke kwalitatieve eisen.
Men moet inderdaad een kwaliteitslabel behalen waarbij de toegezegde NRF-eenheid
demonstreert dat zij aan de NAVO-normen beantwoordt.
Een soortgelijke certificatie is ook van toepassing op de HRF, die nadat de NRF
de lont uit het kruidvat heeft trachten te verwijderen, na een dertigtal dagen
ook als gevechtselement zorgt voor de aflossing van de wacht.
De NAVO maakt inmiddels een hele transformatie door zowel qua opdrachten en
organisatie als qua middelen. Momenteel zijn het de Allied Combined
Operations Standards die in detail voorschrijven waaraan een
luchtmachteenheid moet voldoen volgens haar readiness category of
beschikbaarheidscategorie. Zo spreekt men bijgevolg van een operationele
evaluatie of OPEVAL, waarbij de hoofddomeinen namelijk Operations, Logistics
en Force Protection om de drie jaar grondig worden geëvalueerd en van een
capaciteiten-evaluatie of COPEVAL waarbij enkel de operationele en logistieke
capaciteiten van een eenheid worden beoordeeld.
Vooraleer we het OPEVAL-relaas toelichten, dienen we op te merken dat voor de
Belgische F-16 eenheden de lat wel bijzonder hoog wordt gelegd. Er wordt een
Air Combat Force (ACF) gecreëerd waarbij voor het eerst Kleine Brogel en
Florennes als één geïntegreerd geheel functioneren. Diverse steunmiddelen van
buitenshuis versterken het contingent. De ACF lijkt op papier althans een
haalbare kaart want onze F-16’s waren in het verleden ook al tijdens operaties
en oefeningen met diverse Europese F-16 gebruikers als onderdeel van de
Expeditionary European Air Wing (EEAW) aan het werk.
En wie zegt OPEVAL zegt ook ontplooiing. De tijd, dat een volledige
NAVO-evaluatie zich binnen de omheining van een vliegbasis afspeelde, ligt al
ver achter ons. Dit is niet echt nieuws onder de zon want einde 2004 werd de 2
WTAC van Florennes al geëvalueerd in Neubrandenburg, gelegen in het voormalige
Oost-Duitsland. Voordien beet de 10 WTAC er al de spits af onder het alles ziend
oog van een NAVO-evaluatieteam.
Deze maal fungeert Beauvechain als ontplooiingsbasis, weliswaar een nieuwe
omgeving maar wat dichter bij huis en met voldoende werkruimte en
bewegingsvrijheid na de verhuis van de A-jets naar Frankrijk. De zone gelegen
ten noorden van de startbaan zal tijdens de OPEVAL en tijdens de
opwarmingsoefeningen die eraan voorafgaan het werkterrein worden van veel bezige
mannen en vrouwen. De zone wordt gekerstend tot TAOR (Tactical Area Of
Responsibility). De volledige oefeningcyclus, die van start gaat in november
2005, wordt gedoopt met de welluidende naam Deployed Falcon.
Ook wordt bij de taakomschrijving van de certificatie heel wat hooi op de vork
genomen. Indien België een representatief staal van middelen ter evaluatie
aanbiedt, kan men twee vliegen in één klap slaan. Zo zullen de Belgische F-16’s
bijgevolg in de HRF- en in de NRF-rol op de rooster worden gelegd.
Tezelfdertijd vervult het CRC (Control and Reporting Centre) van Glons,
als parent CRC van onze F-16’s, de rol van luchtgevechtscentrum en ondergaat een
COPEVAL.
Het is gebruikelijk dat elke NAVO-evaluatie wordt voorafgegaan door
voorbereidingsoefeningen op lokaal vlak en door een nationale evaluatie, waarna
de NAVO-arena wordt betreden voor het ultieme OPEVAL eindexamen. De 10 W TAC
wordt als leidende eenheid aangeduid en 2 W TAC wordt de steunende eenheid. Alle
taken, waarvoor het Belgisch F-16 contingent is uitgerust en getraind, zullen
aan bod komen: conventionele aanval, luchtverdediging en luchtverkenning.
De cyclus start met Deployed Falcon 05/01 in november 2005. In februari
2006 volgt een tweede Deployed Falcon op ware grootte, namelijk een
detachement dat vrijwel identiek is aan de ACF die in de loop van het eerste
semester aan het evaluerend oog van de nationale en NAVO-specialisten zal worden
onderworpen.
Veel tijd om op adem te komen rest er niet. Op 14 april 2006 immers gaat de
nationale evaluatie van start waarvan de Preparation Deployment and
Integration (PD & I) faze, - zeg maar de volledige voorbereiding van de
ontplooiing - , ook door het OPEVAL-team zal geëvalueerd worden. De Allied
Command Operations Standards zijn verwerkt in handige checklists. De
notitieboekjes zullen hopelijk ook met talrijke lovende opmerkingen gevuld
worden. Alles zal in gereedheid gebracht worden zodat de 14 F-16’s (10 in de rol
van conventionele aanval en luchtverdediging en 4 als luchtverkenners) en 650
personen binnen de 10 dagen kunnen ontplooien.
De hoofdinspanning tijdens de PD & I situeert zich in het logistieke domein. Dit
belet echter niet dat de evaluators zich willen vergewissen hoe de overvlucht
van 14 F-16’s wordt voorbereid. De piloten, met de deskundige steun van de
Mission Planning, zullen ondervinden dat de planning van een ontplooiing
naar Kaboel geen sinecure is. Diplomatieke toelatingen, te volgen luchtcorridors
en vlieghoogtes, brandstofreserves en uitwijkmogelijkheden, rendez-vous met de
tanker, controlecentra van het luchtverkeer, het is slechts een greep uit de
waaier van bijzondere aandachtspunten.
En inderdaad, van zodra de race tegen de tijd begint, zal het Personnel
Handling and Recall Centre (PHRC) op volle toeren draaien. Elk individu dat
vertrekt zal langs het PHRC passeren. Dienstpaspoort, vliegtuigtickets en
labels, verzekering, persoonlijke identificatie, inentingen, alle medische en
tandheelkundige gegevens opgeladen in de computer, nazicht van de uitrusting,
een opfrissing van de Rules Of Engagement (ROE), het is een imposante
waslijst van handelingen en verificaties die stipt wordt afgewerkt. Het
OPEVAL-team wenst ruim 100 passagiers gelijktijdig door het PHRC te laten
behandelen en noteert met een zekere ijver hoe bijvoorbeeld onvoorziene tekorten
(voor de oefening ziek of ongeschikt verklaarde personen) worden opgevuld. Er
dient trouwens te worden aangestipt dat bij de aankomst op de ontplooiingsbasis
en bij de herontplooiing het PHRC een vitale rol zal blijven spelen.
Niet alleen het personeel maar ook het materieel moet in voldoende aantallen
worden voorbereid, verzameld, opgeladen, getransporteerd, verdeeld op de plaats
van bestemming en desnoods worden geïnstalleerd. Tijdens de herontplooiing zal
deze cyclus in omgekeerde volgorden worden doorlopen. Over dit titanenwerk zal
het Movement & Mobility Centre (MMC) zich ontfermen. In zogenaamde
Rally Spots zal alle uitrusting, klaar voor verzending verzameld worden.
Fly Away Kits, wisselstukken, voertuigen, Ground Support Equipment (GSE),
kantoor- en communicatiemiddelen, het zijn zowat de belangrijkste categorieën
die voorzien van een identificatienummer en een prioriteitsnummer uiteindelijk
in een chalk zullen belanden. Een chalk komt overeen met één
transportentiteit (1 C-130, 1 vrachtwagen, 1 treinwagon). Het OPEVAL-team volgt
natuurlijk met professionele interesse wat er zich in en rond het MMC afspeelt.
Ze noteren ondermeer dat de lading van 2 C-130’s in een recordtijd wordt
gedemonstreerd.
Ook treft het MMC al de nodige schikkingen, zodat elke supplementaire
bevoorrading tijdens de ontplooiingsperiode vlug en soepel kan verlopen.
Ondertussen wordt alles in gereedheid gebracht, zodat men op de gastbasis
vliegoperaties kan uitvoeren, kan leven en overleven. Hier is alle hulp uiterst
welkom, ook die van de andere componenten. En geef toe, dit is echt wel een
monumentale klus. Het Deployed Operations Centre (DOC) op een centrale
plaats inplanten als het zenuwcentrum van alle activiteiten in verband met
operaties, logistiek en bescherming, met een EDOC (die overneemt als het DOC
uitvalt) betekent een imposant aantal containers en tenten. De meer dan 50
containers en tenten moeten daarenboven over een eigen stroomvoorziening,
airconditioning en meubilair beschikken. Aan de NAVO-vereiste van een
vervoerbare collectieve bescherming of COLPRO, waarin men ondermeer tijdens een
NBC-toestand zonder gasmasker en beschermingskledij kan verder werken, wordt
niet voldaan. Deze vaststelling is echter geen ernstige handicap omdat men er
mag van uitgaan dat elke werkelijke ontplooiing, zij het als NRF of HRF, zal
plaats vinden in het kader van de EEAW. De ervaring leert dat de deelnemers aan
de EEAW hun middelen voor gemeenschappelijk gebruik ter beschikking stellen.
Naast het operatiecentrum moeten ook vliegtuigen en personeel optimaal beschermd
worden. De assemblage van wapens, de stockage ervan, het opslaan van GSE en
voertuigen, werkplaatsen inrichten voor herstellingen, al deze cruciale
activiteiten kunnen in resterende vliegtuigshelters of loodsen worden
ondergebracht.
Buiten de TAOR wordt een heus tentenkamp van 113 tenten opgericht, voorzien van
de levensnoodzakelijke accommodaties om even op adem te komen en uit te rusten.
Intensieve luchtoperaties, de klok rond, onder een wispelturig oefeningscenario
vergen immers veel, zelfs van de goed getrainde militair. Het puike werk van de
Field Accomodation Unit (FAU) wordt door de gebruikers erg op prijs
gesteld.
Op het einde van de PD & I fase zal het OPEVAL-team noteren dat in iets meer dan
8 werkdagen Deployed Falcon in Beauvechain tot de actie kon overgaan.
Minder dan 3 Hr 30 nadat de eerste F-16 in de TAOR neerstrijkt zijn 12 van de 14
toestellen gevechtsklaar. Dit zijn uiterst fraaie resultaten.
Na de afronding van de PD & I fase zal tijdens de Employment fase de
nationale evaluatie plaats hebben van 15 tot en met 18 mei 2006. Het zal de
laatste algemene repetitie zijn voor de ACF want in juni kan de echte kroon op
het werk worden gezet. Tot zolang wordt het natuurlijk bang afwachten want het
uiteindelijke totaalresultaat zal pas bekend worden na de Employment fase
van de OPEVAL.
De ware en echte OPEVAL vormt het sluitstuk van de cyclus Deployed Falcon.
Een internationaal team van ruim 100 NAVO-specialisten zal zijn ogen goed de
kost geven. De observaties zullen samen met de vaststellingen, geformuleerd
tijdens de PD & I fase, in een lijvig field report gebundeld worden. In
eerste instantie zal de nodige aandacht worden geschonken aan de beschikbare
middelen (resources) maar met nog meer attentie zullen echter de
prestaties (performance) van de volledige ACF onder de loep genomen
worden.
Op 20 juni 2006 wordt het startschot gegeven van een ononderbroken Employment
fase van 55 uur.
In het domein van de operaties kan het team noteren dat de beschikbare
middelen ruimschoots voldoen aan de NAVO-criteria. Voor de 14 ontplooide
vliegtuigen zijn 28 piloten beschikbaar, die als één geïntegreerd geheel in de
drie taken inzetbaar zijn. Alle toestellen bevinden zich in de voorziene
configuratie en de ophangpunten onder de vleugels zijn gebruiksklaar. Met
tevredenheid noteert het team dat het jaarlijks aantal vlieguren per piloot in
beide readiness categories aan de NAVO-normen beantwoordt. Tevens is er
meer dan één individuele beschermingskledij of IPE (Individual Protective
Equipment) per piloot beschikbaar, zodat de F-16 inzetbaar blijft in een
NBC-omgeving. Dit zal trouwens in de vluchtsimulator en tijdens een virtuele
vlucht worden gedemonstreerd. De afwezigheid van de al eerder geciteerde COLPRO
wordt door het team vastgesteld zonder bijkomende kwalitatieve bedenkingen.
In het domein van de logistiek, waar ongeveer de helft van de effectieven zijn
tewerk gesteld, zijn de beschikbare middelen geen reden tot ongerustheid.
Integendeel, de efficiënte ingebruikneming van de bestaande infrastructuur te
Beauvechain en de uitbouw van operatiecentra en een werkomgeving, waarin 24 uur
op 24 kan gepresteerd worden, dwingt waardering af bij het team. De installatie
van de containers en tenten in de TAOR, en van het tentenkamp daarbuiten,
blijken het werk te zijn van specialisten. De FUA, de 2 Gp CIS, de 4 Gp CIS en
het 4 Bn Gen leveren hierbij in hun steunfunctie puik werk af.
Aan de vereiste, om in de TAOR te beschikken over 10 dagen logistieke steun,
wordt ruimschoots voldaan.
Ook in het domein van de bescherming en de verdediging beantwoorden de ter
plaatse aanwezige middelen aan de NAVO-criteria. Het personeel is enkele
honderdtallen sterk en neemt in zijn rangen een vijftigtal specialisten op in
versterking, waaronder 2 reservisten. Een ACF beschikt trouwens niet over
voldoende organiek personeel om aan de omvangrijke behoeften in het domein van
medische behandeling, NBC en EOD (Explosive Ordnance Disposal) te voldoen
tijdens een conflict. En wie beter dan de EOD-specialisten van Poelkapelle, met
de grootste praktijkervaring in België, zullen hun expertise kunnen
demonstreren.
In het NBC-domein is een Kärcher decontaminatiestation aanwezig, dat recent nog
tot de organieke uitrusting van een operationele wing behoorde. De voorafgaande
stage van de gebruikers van het 4 Bn Gen in de TAOR, om enige praktijkervaring
op te doen in de omgeving waar luchtoperaties plaats hebben, blijkt zijn
vruchten af te werpen.
De nodige gespecialiseerde apparatuur om chemische en radiologische agentia te
detecteren is tevens beschikbaar. Naast de klassiekers van de actieve
grondverdediging, zoals bewapende jeeps, controleposten en schootsstellingen,
dragen ook meer geavanceerde middelen zoals de Kestrel en het Guardian Ground
System hun steentje bij in dit domein.
Bij welke aanval dan ook zullen 2 EOD-teams en een gecombineerde NBC/EOD-ploeg,
die als DAT (Damage Assessment Team) fungeert, kunnen uitrukken.
In de drie domeinen zijn de beschikbare middelen zeker toereikend. Demonstreren
hoe het hele raderwerk functioneert is echter een ander paar mouwen. Zoals bij
elke NAVO-evaluatie het geval is zullen ook tijdens deze OPEVAL de prestaties
van het personeel de doorslag geven.
Een impressie schetsen over de prestaties van al het personeel tijdens een
ACF-evaluatie kan omvangrijk worden. Daarom zijn relevante cijfergegevens, een
getuigenis over de aanpak van een specifiek incident maar ongetwijfeld de mening
van de OPEVAL-teamchief wellicht een aanvaardbaar alternatief.
In het oefeningscenario vinden we zowat alle ingrediënten terug die we in de
meest recente conflicthaarden aantroffen. Een land (Kanaalland) wordt door de
coalitie van buurlanden belaagd omwille van zijn grondstoffen en aardolie.
Etnisch geweld en terroristische activiteiten destabiliseren meer en meer de
regio. De Veiligheidsraad van de UNO zal uiteindelijk beroep doen op de NAVO,
die een NRF/HRF strijdmacht zal ontplooien om de toestand te stabiliseren. De
ware Deployed Falcon kan nu echt van start gaan.
Tijdens de 55 uur durende evaluatie, zonder enige onderbreking of adempauze, zal
iedere aanwezige het beste van zichzelf moeten geven om de F-16’s de zendingen
te laten uitvoeren, die de opdrachtgevers van de NAVO in petto hebben.
Vanuit het TACEVAL Coordination Centre (TCC) zal de volledige OPEVAL
beheerd worden. Geïnstalleerd te Beauvechain zal een groep van een 20-tal
kenners van het vak, voorzien van de nodige communicatie- en informaticamiddelen
de oefening dirigeren, opdrachten en alarmstaten doorsturen naar de DOC, de
voorziene rapportering noteren, kortom de volledige taak op zich nemen van
command and control van de Air Component Command, die in het kader
van een NRF/HRF ontplooid wordt. De in plaats stelling van het TCC vlakbij de
ACF staat tevens garant voor een onmiddellijke correctie van onduidelijkheden of
problemen met het scenario, waardoor de geëvalueerde eenheid zou kunnen
benadeeld worden. In werkelijke operaties zou trouwens de command and control
keten ook het doelwit kunnen zijn van vijandelijke acties.
De DOC is de draaispil van waaruit de ACF-commander alles in het werk zal
stellen, met de directe hulp van de specialisten uit de drie domeinen, om de
vliegtuigen op het juiste tijdstip op de juiste plaats te brengen. Dit betekent
de tandem piloot-vliegtuig door een voorbereidingscyclus loodsen zodat op het
vastgestelde tijdstip kan worden opgestegen. Wanneer de piloten hun zending
hebben voorbereid (vaak een race tegen de tijd) en de vliegtuigen in de gewenste
configuratie met de nodige bewapening zijn uitgerust (vaak een hectisch
gebeuren), zou de tandem niet te lang meer op moeder aarde mogen vertoeven. Alle
vormen van bedreiging loeren immers om de hoek of vallen uit de lucht. Het
OPEVAL-team kan immers putten uit een ruim gamma van incidenten, die
onmiddellijke actie vereisen, vaak veel vindingrijkheid en coördinatie
noodzaken, en die steeds prioritair de uitvoering van de zending en de
recuperatie van middelen en personeel beogen. Een terroristische aanslag en
grondaanval in de buurt van de vliegtuigparking, een overloper die over de
landingsbaan scheert en zo vlug mogelijk wil landen, een luchtaanval die een
deel van de rolbanen en de startbaan uitschakelt, een DOC dat moet geëvacueerd
worden na een vernietigende brand, het is slechts een greep uit de vele
incidenten uit het scenario. En inderdaad, de team-members zijn
alomtegenwoordig en dragen er zorg voor dat het incident op het voorziene
tijdstip en locatie geïnjecteerd en gevisualiseerd wordt. De notities zullen
nadien hun weg wel vinden naar het eindverslag met kernachtige volzinnen die
hopelijk zullen bijdragen tot algemene voldoening of wie weet ook wel tot
ontgoocheling.
De hiernavolgende relevante cijfers illustreren hoe het personeel tijdens de
OPEVAL heeft gepresteerd.
In het domein operaties werden de drie specifieke taken nauwgezet geëvalueerd.
In de verdediging van het luchtruim werden 14 scrambles uitgevoerd.
Snelheid en precisie van uitvoering zijn hierbij de hoofdvereisten. Een
niet-geïdentificeerd vliegtuig bijvoorbeeld, dat zonder radio-communicatie het
Belgische luchtruim doorklieft is zeker in het post 9/11 tijdperk ontoelaatbaar.
De NAVO-standaard voorziet dat een F-16 binnen de 15 minuten na de ontvangst van
het scramble order moet kunnen opstijgen. De evaluators noteren dat alle
scrambles binnen de 9 à 12 minuten werden uitgevoerd, een ware
topprestatie. Tijdens een luchtverdedigingsopdracht moet men echter heel wat
meer in zijn sas hebben. Vliegroutes beveiligen, kwetsbare punten afschermen
vanuit wachtomlopen, vliegtuigen van uitzonderlijke waarde (AWACS, tankers)
beschermen, overlopers en slow movers (C-130’s) escorteren, telkens met
een formatie van 2 à 4 F-16’s, het betekent heel wat vakmanschap. De 18
opdrachten met deelname van 46 vliegtuigen werden allen vlekkeloos uitgevoerd.
We kunnen dan ook met grote tevredenheid in het field report lezen:
"The pilots of the three different squadrons performed cohesively and
effectively as one flying unit."
Op het gebied van de conventionele aanval kwamen de opdrachten van Air
Interdiction (de gevoelige plekken van de tegenstrever uitschakelen) en
Close Air Support of CAS (de nabije luchtsteun aan grondtroepen) aan bod. In
totaal werden 26 vliegtuigen ingezet tijdens 7 zendingen. 50 % van de sorties
(13) bekwam een excellente beoordeling. Voorzien van LANTIRN-pods konden de
F-16’s ook in moeilijke omstandigheden scoren. Het team noteert: "During
CAS-missions the use of the ATHS (Automated Targeting Handoff System)
contributed significantly to the overall success, in often challenging
conditions."
Op het gebied van de tactische luchtverkenning zijn de resultaten tevens zeer
bevredigend. Van de 10 zendingen gevlogen door in totaal 20 vliegtuigen bekomen
meer dan de helft een excellente beoordeling. En om de prestaties in het domein
operaties tot een volwaardig succes te maken, volgen de felicitaties van de jury
voor de uitmuntende resultaten in de test over operaties en herkenning van
vijandelijk materiaal. Een gemiddelde van 97,8 % is immers een subliem
resultaat.
Dat in het domein operaties de beoordelingen niet lichtvaardig worden
uitgesproken blijkt ook uit de vaststelling dat van de in totaal 35 gevlogen
zendingen er 27 maal een evaluator de uitvoering van de zending aan boord van
een tweezitter nauwgezet volgde. Daarenboven ontsnapte geen enkel detail van een
zending aan het arendsoog van de evaluator, die na elke vlucht in detail de
opname op de high quality video’s, van vooral de aanvalsfase, uitploos.
De tactische samenwerking tussen de piloten afkomstig uit verschillende
smaldelen moet immers vooral blijken tijdens de uitvoering van de zending.
In het domein van de logistiek zal een imposante lijst van activiteiten het
OPEVAL-team moeten overtuigen dat het personeel de talrijke uitdagende facetten
van de ondersteuning van de ACF tijdens een ontplooiing onder de knie heeft.
Defecte vliegtuigen repareren, gevechtsschade herstellen, F-16’s voorzien van
brandstof en bewapening, wapens assembleren, konvooien samenstellen om de
bewapening bij de vliegtuigen af te leveren, voertuigen herstellen, en dit alles
de klok rond, vaak uitgerust in een volledige individuele beschermingskledij,
men zou inderdaad voor heel wat minder gaan puffen.
De gemiddelde beschikbaarheid van de F-16’s over de evaluatieperiode van 55 uur
bedraagt ruim 90 % en is één van de belangrijkste waardemeters voor de
eindbeoordeling.
In het domein bescherming en actieve verdediging van de ACF zal veel aandacht
worden besteed aan de fysieke veiligheid en de toegangscontrole van kritieke
centra, aan de reactiesnelheid en capaciteiten tijdens diverse aanvallen, aan
het vakmanschap van EOD-, DAT- en NBC-ploegen, aan de vlotte en correcte
informatiestroom naar het DOC. Men mag dan al goed beschermd zijn door
zandzakken, HESCO-bastions en treinbiels, toch moet getoond worden dat men
bijvoorbeeld bij een ROTA (Release Other Than Attack)-incident, waarbij
terroristen chemische agentia hebben verspreid, vlug en gepast reageert om
gebieden af te
bakenen die zullen besmet worden door de heersende wind, om
eventueel de toegang tot de besmette zone te ontzeggen en om uiterst snel de
nodige hulpdiensten ter hulp te roepen, zodat slachtoffers, na het ontvangen van
de eerste zorgen een triage- en prioriteitsbehandeling ontvangen, om nadien zo
vlug mogelijk geëvacueerd te worden.
Het feit dat tijdens de OPEVAL gedurende ruim 2 uur ononderbroken door iedereen
in volledige beschermingskledij moest worden gepresteerd, is bovendien zeer
illustratief voor de hoge eisen die door het team in het NBC-domein wordt
gesteld.
Terloops kan worden aangestipt dat tijdens de nationale evaluatie een viertal
A-109’s van de Wing Heli beschikbaar waren voor medische evacuatie. Tijdens de
OPEVAL bleek hun steun echter broodnodig bij de internationale NRF-oefening
Steadfast Jaguar op Kaapverdië. De deelname aan de oefening van 3 A-109’s en
een detachement van een vijftigtal militairen waaronder 12 piloten volstond om
de Wing Heli zijn NRF-certificaat te laten behalen.
De Mistral van het 14de Regiment Luchtdoelartillerie van Lombardsijde
nam ook deel aan de nationale evaluatie. De laatste en enige specifieke luchtverdedigingseenheid van Defensie was tijdens de OPEVAL echter niet
beschikbaar omdat aan de operationele voorbereiding van de Frans-Belgische
Europese Battlegroup blijkbaar een hogere prioriteit wordt toegekend.
Vermeldenswaardig in het domein van Force Protection zijn ongetwijfeld
ook de scores behaald tijdens de proeven en demonstraties van de Individual
Common Core Skills (ICCS) of individuele kennisvaardigheden. Een
onderscheiden groep van een honderdtal personen, willekeurig aangeduid en
representatief voor de volledige ACF, wordt grondig in elk ICCS-domein
geëvalueerd. Het gaat hier niet alleen om theoretische kennis maar ook om
diverse praktische proeven.
In grondverdediging moet elk geselecteerd individu bewijzen zijn of haar wapen
veilig en efficiënt te kunnen bedienen. Een schietsessie te Leopoldsburg rondt
de test af.
In NBC ondergaat een andere groep diverse theoretische en praktische testen. En
inderdaad, het gasmasker moet correct worden opgezet binnen de 9 seconden nadat
een alarm wordt afgekondigd en tijdens deze bliksemhandeling moeten de ogen
gesloten worden.
Tijdens de verdere ICCS-evaluatie toont het team een identieke ijver voor ROE,
eerste zorgen en brandbestrijding. Tijdens eerste zorgen wordt vooral aan de
demonstratie van de levensreddende handelingen veel aandacht besteed. Heel wat
geselecteerden geven na de demo van een reanimatie grif toe dat de controle van
vitale functies, en meer specifiek de controle van de juiste frequentie en
diepte van de hartkloppingen, niet zo eenvoudig is. Tijdens de FAFA (First
Aid Fire Appliance) tonen de uitverkorenen zich quasi volleerde
brandbestrijders.
Ten slotte is het opportuun even de reactie op een incident te vermelden, dat
indruk heeft gemaakt op het OPEVAL-team: "Non GDF (Ground Defense Force)
personnel consisting of five maintenance personnel handle a detainee in a safe
and competent manner."
Het eindverdict van de OPEVAL zal uiteindelijk voor alle deelnemers als muziek
in de oren klinken. In het domein Logistics wordt een excellent
behaald, de hoogst mogelijke score, in Operations en Force Protection
een satisfactory, de NAVO-standaard.
De Belgische NRF/HRF organisatie van de luchtcomponent, met de F-16’s als
hoofdspelers maar met een talentvolle en gemotiveerde groep van mannen en
vrouwen uit Kleine Brogel en Florennes, en uit diverse eenheden, heeft zich
overtroffen. De Belgische Air Combat Force dwingt respect en waardering
af bij de NAVO-specialisten. Het was een verduiveld moeilijke opdracht maar waar
staat weeral geschreven Fortuna Favet Fortibus, het geluk staat aan de
zijde van de sterkste.
Het volgende citaat uit een recent NAVO-verslag, naar aanleiding van de
NRF-ontplooiing van het NATO Rapid Deployable Corps Spain naar Pakistan
in 2005 is niet van toepassingop de Belgische ACF van F-16’s.
"NATO should improve the exercises that are used to certify NRF units ready for
duty. They should not start when all units are in place and with the assumption
that all logistics, transportation, transfer of authority and host nation
agreements are complete. These issues should be explored in a challenging
certification exercise that demands involvement from the tactical to the
strategic level, so all players are prepared to address these issues prior to an
operation." Zij die het schoentje passen, kunnen het aantrekken.
En neen, een OPEVAL is voor de luchtcomponent niet louter een oefening om in
vorm te blijven. Het is het moeilijkste bekwaamheidsexamen dat de NAVO aan een
eenheid oplegt, die beweert een toegezegde taak aan te kunnen. Het volgende
citaat van de Engelse team-chief is de sprekende getuigenis van de
prestaties van de ACF: "Throughout the OPEVAL an extremely positive,
proactive and cohesive leadership was very much in evidence at all levels and
across all disciplines, and the majority of Unit personnel were appropriately
focused and highly motivated in the execution of their assigned tasks. Overall,
personnel of the ACF were very well prepared for this OPEVAL and worked
extremely well as a unit and demonstrated excellent professionalism, a sense of
urgency and a spirited and shared commitment in the common achievement of the
mission."
Het uitstekende resultaat behaald tijdens de OPEVAL is voor de NAVO een
geruststellende garantie dat de Belgische ACF de NRF- en HRF-opdracht aankan.
Het verdict van de NAVO illustreert bovendien overduidelijk dat de
luchtcomponent en zijn F-16’s een ambitieniveau voor inzet bij een conflict met
hoge intensiteit terecht mag nastreven.
De NAVO kan streng zijn maar lauwert de eenheden die het verdienen, dus ook onze
F-16 eenheden. Dit verdient een dikke proficiat.
