St.-Kristoffel Londerzeel

Vasten

Met Aswoensdag begint in de kerk de veertigdagentijd. Oudere mensen spreken over vastentijd. Voor hen was dat vanzelfsprekend een boetetijd. Jongeren vragen wellicht nieuwsgierig wat boete is. Van Broederlijk delen tijdens de veertigdagentijd hebben ze gehoord. Sedert 40 jaar is het ingeburgerd. "Anders gaan leven" hoort men ook hier en daar. Het vasten gedurende de "ramadan" van onze Islamitische gastarbeiders kennen velen ook. Maar boeten, wat is dat?

 Dit alles heeft voor de meesten op de eerste plaats een negatieve bijklank. Boeten is zich iets ontzeggen of gestraft worden, het is zichzelf kwellen. Deze bijklank op zich heeft zijn waarde, maar dan als bijklank. Wanneer hij een hoofdklank wordt, is het moeilijker te onderkennen waar  het juist om gaat.

Als eerste betekenis van het werkwoord "boeten" geven de woordenboeken: "Herstellen, aanvullen, genezen, redden, herstellen van iets dat gescheurd is". Pas nadien volgen de negatieve betekenissen die in heel wat oren de eerst positieve betekenis hebben verdrongen: "Gestraft worden, zich straffen, pijn doen of pijn hebben". De eerste betekenis van het werkwoord boeten wordt verduidelijkt door een voorbeeld: visnetten boeten. Na ieder thuiskomst "boeten de vissers hun netten", ze herstellen hun netten, ze kijken ze na op mogelijke breuken, scheuren of zwakke plekken. Met deze betekenis komen we in de sfeer van de onderlinge relaties, van het netwerk van verbindingen dat een mensenleven op veelvuldige wijze samenhoudt.

Relaties boeten wil dan zeggen: relaties herstellen, of beter nog, ze nazien op mogelijke zwakke plekken of breuken. Liefst wordt hier preventief gewerkt om later niet nog meer breuken te moeten herstellen. God, de medemens en de dingen, dat zijn de levensrelaties voor een mens.

De veertigdagentijd is inderdaad een boetetijd. Hij biedt de kans om de drie fundamentele levensdraden te herstellen of te versterken, zodat de mensen weer in éénklank kunnen leven met hun God, met hun medemensen, met de dingen, en tenslotte met zichzelf. Bidden, vasten en aalmoezen geven is het traditionele drietal waardoor de Kerk de mensen wil terug brengen naar hun authentieke bronnen;

De ironie van het Nederlands wil dat ‘vasten’ eigenlijk ‘lossen’ betekent. Je laat los en je wordt losgemaakt. Het gaat hier om alles wat een mens in principe kan verslaven: eten, drinken, bezit, macht, roem, Tv-programma’s, genotsmiddelen, noem maar op. Oude kerkelijke taal noemt het de ‘begeerte’. Het doel van het vasten is de vrijheid. Omdat je je onafhankelijk maakt van wat op je af komt, heb je de vrijheid jezelf te richten op wat jij belangrijk vindt. Niets is zo moeilijk als vasten in onze gecommercialiseerde wereld! Op zich is deze bevrijdingsbeweging niet religieus. Verschillende culturen en levensbeschouwingen propageren deze houding omdat ze de mens sterker maakt.

Haar specifiek religieuze betekenis krijgt de vasten als we de vrijgekomen ruimte invullen. Onze veertigdagentijd legt nog twee andere accenten: aalmoezen geven en bidden. Aalmoezen geven betekent dat je oog hebt voor wie in onze wereld kansarm is en dat je je rijkdom met hen deelt. Dit kan gaan over materiële rijkdom maar ook over interesse, kennis, warmte, tijd; kortom over liefde. Wie loskomt van zijn begeertes wordt opgeroepen zich met hart en ziel te richten tot de ander, zijn naaste, zijn broer en zijn zus. Niet wat je geeft, staat daarbij centraal, maar dat je geeft. Of beter nog: dat je jezelf geeft. Bidden is een gelijkaardig gebeuren gericht tot God. Niet wat je bidt, is het belangrijkste, maar dat je bidt, dat je met hart en ziel voor God gaat staan. Ook dan geef je jezelf. De veertigdagentijd is een oefening in spiritualiteit: je bent geroepen in je daden te tonen waar je leven op gericht is.

Veertig dagen duurt de vasten, ieder jaar weer opnieuw, veertig dagen om er geen enkele van te missen.

Bekijk ook de bijhorende dia-presentatie.

 

                                       

U kunt vragen of opmerkingen over deze website verzenden via deze knop:  kristoffellonderzeel@gmail.com
Laatst bijgewerkt:
26/02/2011

www.londerzeel.tk