EEN TOEKOMSTPLAN VOOR DOEL

Men heeft het inzake Doel vaak gehad over de onomkeerbaarheid van de beslissing
(20 jan. 1998). In sommige kringen wordt dit argument nog steeds gebruikt maar wie oog heeft voor de realiteiten op de Linkeroever weet beter.

De leefbaarheidsstudie toont aan dat Doel, in tegenstelling met wat door de vorige regering werd beweerd, leefbaar kan blijven. Nieuwe grondinnames zijn niet nodig, zo wordt overduidelijk aangetoond in het boek "Doel moet blijven".

De toekomst van Doel is, zoals die van elk dorp in Vlaanderen, de verantwoordelijkheid van de Vlaamse regering. Als die regering het dorp confronteert met steeds meer grootschalige industrie-projecten, heeft zij de plicht om te zorgen dat het dorp op een menswaardige manier kan voortleven en zich blijven ontwikkelen.

Daarom eisen wij van de Vlaamse regering een toekomstplan voor Doel: een geheel van financiële en ondersteunende maatregelen die het voortbestaan van het dorp in de huidige omstandigheden garanderen.

Maar als direct betrokken burgers willen wij in het debat over de toekomst van ons dorp niet afwezig blijven. Wij willen niet alleen aan de klaagmuur staan maar ook constructief meebouwen aan de toekomst.

Met deze eis willen wij een scheefgegroeide toestand rechtzetten. Nu moeten de Doelenaars verantwoorden waarom ze hier willen blijven wonen en waarom het dorp leefbaar is. Dit is de zaken op hun kop zetten. Niet de Doelenaars zijn verantwoordelijk voor de leefbaarheid van hun dorp, de plannenmakers en de Vlaamse regering zijn verantwoordelijk. Na alle bedreigingen die zij rond het dorp gecreëerd hebben, moeten zij nu een uitzonderlijke inspanning doen voor het voortbestaan ervan.

Het toekomstplan van Doel draait rond twee polen. Enerzijds versterken van het democratisch gehalte door de bewoners nauwer te betrekken bij de besluitvorming. Anderzijds concrete voorstellen die het dorp als woon- en leefgemeenschap op korte termijn opnieuw aantrekkelijk kunnen maken.

Voor alle duidelijkheid:als wij over Doel spreken bedoelen we hiermee niet alleen de dorpskern maar eveneens de omliggende polders en gehuchten, de landbouw en de natuur. Doel is een Scheldedorp maar evenzeer een polderdorp. Die twee karakteristieke kenmerken kunnen niet los gezien worden van elkaar.

Doel 2020 wil met deze eisenbundel, die gedragen wordt door de inwoners, naar de bevoegde Vlaamse ministers stappen. Meteen willen we ook gebruik maken van de komende gemeenteraadsverkiezingen en aan alle Beverse partijen vragen om dit plan op te nemen in hun verkiezingsprogramma.

(Hierna vindt u een ongelimiteerde reeks ideeën voor onze eisenbundel.)

Het democratisch deficiet in Doel is zeer groot.

Momenteel kunnen veel Doelenaars met hun vragen en problemen nergens terecht, de huidige sociaal bemiddelaar kan bezwaarlijk een vertrouwensman genoemd worden en de gemeente laat het op heel wat vlakken afweten. Van een representatieve of democratische vertegenwoordiging is geen sprake. Het enige waar heel wat bewoners op kunnen terugvallen zijn de vergaderingen van Doel 2020 of het gratis juridisch advies dat dezelfde organisatie verzorgt.

• Daarom dient werk te worden gemaakt van een echt sociaal centrum waar iedereen terecht kan met vragen over huisvesting, premies, het sociaal begeleidingsplan, huurproblemen, onteigeningen, juridisch advies. Deze functie kan niet door de huidige ombudsman vervuld worden!
  Zo een sociaal centrum zou in het oud gemeentehuis kunnen ondergebracht worden. Zo kan het net als vroeger fungeren als het hart van het dorp.
  

• Instelling van een volledig democratisch verkozen dorpsraad. De typische situatie van Doel maakt een representatieve vertegenwoordiging in een adviserend orgaan hoogst wenselijk. De bewoners worden zo nauwer bij de toekomst van hun dorp betrokken.
  

• Gezien de toch wel bijzondere situatie in het dorp is een maandelijks contactblad waarin de bewoners op de hoogte worden gehouden van het reilen en zeilen in het dorp zeer nuttig. Momenteel wordt zo'n blad verspreid door Doel 2020.
  

• Uitzonderlijke budgetten voor de heropbouw van levensnoodzakelijke infrastructuren en diensten (school, postkantoor, ...)
  

• Voor jongeren bestaat er in Doel momenteel weinig of geen opvangmogelijkheid. Ter zake zijn initiatieven hoogst wenselijk
  

• Mogelijk kan gedacht worden aan de aanstelling van een dorpspromotor door de Vlaamse regering die samen met de dorpsraad initiatieven neemt en ondersteunt die het dorp ten goede komen.

• Inventaris opmaken van bestaande woongelegenheid met als uiteindelijke bedoeling de leegstand tegen te gaan.
  

• financiële maatregelen die het wonen, verbouwen en bouwen in Doel aantrekkelijk maken
  

• onderzoek naar de mogelijkheid om vlak bij de dorpskern nieuwe woongelegenheid te creëren
  

• Woningen in eigendom van de overheid door een maatschappij laten beheren. Deze woningen opnieuw aantrekkelijk maken met de mogelijkheid ze te verkopen of te verhuren.
  

• Aanduiding van Doeldorp als sociaal herwaarderingsgebied (o.m. mogelijkheid om uitzonderlijke renovatiepremies te verkijgen).

• Campagne in het Waasland en Antwerpen om nieuwe inwoners aan te trekken
  

Grondgebonden landbouw vormt een wezenlijk element in het socio-economisch weefsel van Doel en zijn omgeving. Intensieve bedrijven komen hier bijna niet voor. Het merendeel zijn gemengde bedrijven. Deze levensvatbare en gezonde tak van de landbouw moet ook in de toekomst zijn kansen behouden.

Verschillende van deze bedrijven zijn echte "modeltoekomstbedrijven". 55% van de landbouwgronden zijn in gebruik bij grote tot uiterst grote bedrijven. Bijgevolg heeft men hier een landbouwgebied met ruime toekomstmogelijkheden.

Het onttrekken van gronden aan de landbouw is in contradictie met het algemeen landbouw- en milieubeleid. Er zijn nu al gronden tekort voor de afzet van dierlijk mest geproduceerd in de bedrijven. Er zouden dus heel wat bedrijven in de problemen komen bij de uitbreiding van de haven. Hervestigingmogelijkheden zijn zeer klein. Onteigening van de bedrijfszetel zou voor veel landbouwers een totale bedrijfsbeëindiging betekenen.

• De beste ondersteuning en de basis voor een goede landbouw is het behoud van het huidige landbouwareaal in zijn totaliteit. Dit is belangrijk omdat:
  - voor de graan- en meststoffenhandel Lambers blijft het dan ook zinvol haar vestiging in de polder te behouden. Op die manier blijft directe levering en afzet, bij honderden boeren, zonder onnodige verplaatsing mogelijk.
  - de bestaande landbouwbedrijven dan voldoende doorgroeimogelijkheden behouden,
  - de plaatselijke veehouderij op een ecologisch verantwoorde manier verder kan werken.
  - loonwerkers een voldoende oppervlakte moeten kunnen bewerken wil een modern machinepark verantwoord zijn,
  

• Uitbouw van de proeven op graanteelt door:
  - Landbouwcentrum Granen in samenwerking met Land- en Tuinbouwcentrum Waasland.
  - Bodemkundige Dienst van België. Deze kleigrond en dit typisch klimaat vereisen een aparte aanpak voor zowel bemesting als ziektebestrijding.
  

• Behoud en stimulering van een sterk en goed functionerend modern polderbestuur.
  

• Een moderne ruilverkaveling uit te voeren door de V.L.M. waardoor de landbouwstructuren verbeterd worden en waarbij met andere maatschappelijke eisen rekening gehouden wordt. Zoals bijvoorbeeld streekeigen beplanting op dijken.
  

• Aanleg van een landbouwleerpad gesubsidieerd dor de gemeente.

• Een tentoonstellingsruimte voorzien waar men aan bezoekers, naast een rondleiding, ook een tentoonstelling aanbied en waarbij de landbouw in de streek gepromoot wordt en daarnaast ook de historische, ecologische en andere kenmerken van dit poldergebied in harmonie met het dorp Doel toegelicht worden.
  

• De bestaande inventaris van natuur en open ruimte in en rond het dorp (GNOP) dient geactualiseerd.
  

• Nodige maatregelen treffen om bestaande natuur te behouden, te beschermen en te versterken.

• Behoud van "De Putten".
  Het naturgebied "De Putten" is niet alleen waardevol als broedplaats voor tal van beschermde vogels en als overwinteringsgebied voor duizenden ganzen. Het is met zijn historisch grasland en grootte waterpartijen uniek in het ganse gebied. Dit agrarisch gebied met polderkarakter en de aanwezige historische bebouwing dient te worden beschermd. Door dit gebied te behouden kan ook de landbouwactiviteit behouden blijven in het Prosperpolder en Doelpolder-Noord.

• Met de zich ontwikkelende bospartijen in de aangrenzende gebieden van "De Putten" ontstaat hier over verschillende kilometers langs het Doeldok een natuurlijke buffer tussen feitelijk havengebied en de polders. Hier kan natuur een volle kans krijgen.
  

• Doel beschikt nog over heel wat dorps- en dijkwegels. Sommige zijn met de jaren verdwenen maar staan nog steeds op kaart. Het zou waardevol zjn deze te herwaarderen.
  

• Kleine landschapselementen
  Premies voor wie opnieuw kleine landschapselementen aanbrengt
  Premies aan landbouwrs en bewoners voor de aanplanting van streekeigen beplanting zoals knotbomen, het knotten van wilgen, het heraanleggen van drenkputten, …
  

• Ontwikkeling van natuur langs bestaande dijken.

• Maatregelen ter verfraaiing van het dorp en zijn omgeving door de aanleg van nodige groenschermen ten zuiden van het dorp, het aanplanten van bomen, het aanleggen van bijkomende parken en plantsoenen, plaatsing van lantaarnpalen langs het wandelpad op de Scheldedijk en het haventje.
  Oplichten van historische gebouwen; zo kan men naast de molen ook nog de kerk, de pastorij, het Hooghuis e.d. oplichten.
  

• Creatie van een voldoende hoge en ruime groenbuffer ingericht als parkzone tussen de kaaimuur van het Deurganckdok en Doeldorp, met gebruik van moderne geluidswerende technieken. Moet komen daar waar nu Hessenatie haar activiteiten wil starten.
  

• Aanplanting van bomen langs alle straten binnen de hele omgeving van Doeldorp.
  

• Bij dorpsuitbreiding het middeleeuwse stratenpatroon blijven volgen en geen hoogbouw toelaten.
  

• Streekeigen beplanting toepassen.
  

• Heraanleg van het park.
  

• Het herkasseien van bepaalde delen van het dorp, wat de aantrekkelijkheid zou versterken, valt te overwegen.

• Heraanleg van de voornaamste invalsweg van het dorp, de Engelsesteenweg, met voorziening van de nodige parkeerplaats en asverschuivingen.

De gemeente Doel is gelegen in het uiterste NO van de provincie Oost-Vlaanderen. Ze telt ongeveer 900 inwoners en heeft een oppervlakte van 2560 ha, bestaande uit een kleine dorpskom en een uitgestrekt grondgebied met verspreide boerderijen.

Doel dankt zijn ontstaan aan de indijkingen van de Schelde, in 1260 begonnen. Het dorp is een zeldzaam voorbeeld van urbanisatie: in 1614 werd heel de geometrische aanleg op kaart vastgelegd en sindsdien is er niets meer aan gewijzigd.

Drie straten lopen evenwijdig met de zeedijk en vier straten staan hier haaks op. Systematisch werden de gronden binnen de aldus ontstane kwadraten bebouwd, zodat thans van op de straat geen enkele tuin te zien is. Deze bereikt men echter langs steegjes en gangetjes die veelvuldig tussen de huizen zijn aangebracht en die in vroeger jaren d.m.v. een poortje voor de nacht afgegrendeld werden.

Verschillende straten hebben een perspectivisch eindpunt dat de voormalige straatnaam bepaalde: pastorie, kerk, school.

Het gemeenteplein vormt de enige pen ruimte van het dorp. In 1845 werd het met bomen beplant, met een haag omzoomd en tot openbare bleekhof bestemd. Thans dienstdoende als dorpspark en speelpleintje. Middenin: Kapel van O.L.V. der Polders.

Een kleine haven gelegen aan de Schelde doet thans dienst als jachthaven.

Heel wat gebouwen in Doel hebben een bijzondere architectonische of historische waarde. Daarom vragen wij dat er, op basis van de bestaande inventaris (*), in Doel zoveel als mogelijk behouden wordt in zijn oorspronkelijke staat.

Wij vragen eveneens uitzonderlijke budgetten ter restauratie van het bouwkundig erfgoed

(*) Deze inventaris is terug te vinden in het boek "Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen" van de Provincie Oost-Vlaanderen, arrondissement Sint-Niklaas.

Doel heeft werkelijk alles om een toeristische hoogvlieger te worden.

• Oprichting van een toeristisch centrum op een prestigieuze locatie in het dorp (met toeristisch loket, museum, enz.) bvb het Hooghuis of het oud gemeentehuis.
  

• Onderzoek naar maatregelen ter stimulering van het (haven-) toerisme, wandel- en fietsrecreatie, enz.
  bvb. Webstek, folders, borden met wandelpaden en fietsroutes, wekelijkse rommelmarkt tijdens de zomermaanden, een kerststal en kerstversiering, …
  Een nieuwe webstek zal een dezer weken gelanceerd worden.
  

• Behoud en uitbreiding van de overzet Doel-Liefkenshoek-Lillo.
  

• Bouw van een grotere sluis voor de spuikom van de haven.

• Doorgang op de Scheldedijk voor wandelaars en fietsers, ter hoogte van de Kerncentrale, zodat er een verbinding tot stand komt met het haventje van Ouden Doel.

• Momenteel beschikt Doel 2020 over een 10-tal gidsen die bijna wekelijks in de weer zijn.
  

• Bevordering van socio-culturele activiteiten zoals de Scheldewijdingsfeesten

• Algemeen

• Wij willen Doel als dorp veilig houden en vragen daarom dat de wijkagent uitbreiding van bevoegdheden zou krijgen en/of een veldwachter wordt aangesteld.

• Verkeersveiligheid:

• Toeristen met auto's afleiden naar parkings aan de rand van het dorp.

• Rond punt installeren aan de bareel.

• Goede verbindingwegen behouden met Beveren, Kallo en Kieldrecht. Niet alleen voor de auto’s maar ook voor fietsers.

• Maatregelen nemen waardoor het havenverkeer wegblijft van de wegen die Doel, Kieldrecht en Verrebroek met elkaar verbinden.

• opstellen en afsluiten van een milieuconvenant tussen de havenbedrijven in de buurt van het dorp en de dorpsraad (eventueel in samenwerking met het Antwerps Havenbedrijf, Vlaamse regering, gemeente Beveren ...)
  

• Instelling van een klachtentelefoon voor de inwoners van Doel, met afspraak van directe reactie van de havenbedrijven.

• Een inventaris van bestaande middenstandszaken en diensten is er.
  

• Opstellen van een plan waarin bepaald wordt welke zaken en diensten er moeten aangetrokken worden in Doel
  bvb. Apotheker, huisdokter, dierenarts, …
  

• ondersteuning van bestaande middenstandszaken en diensten door de gemeente en de Vlaamse regering (bank, hotel, cafés, krantenwinkel, gemeenschapsruimte ...)

• Een wekelijkse marktdag voorzien.

• Doel kan niet los gezien worden van zijn omgeving.
  Het dorp mag als Scheldedorp niet verder geïsoleerd worden van de omliggende polders of andere polderdorpen.
  In die zin is de aanleg van overbodige (!) MIDA-zones onaanvaardbaar.
  In die zin dient de aanleg van de geplande buffers rond Kieldrecht, Prosper-Polder en Ouden Doel herbekeken.
  Buffers die worden aangelegd anticiperend op de havenuitbreiding die men nu binnen 20 of 30 jaar verwacht zijn complete onzin.
  De geschiedenis van de Linkeroever bewijst dat wat nu gewenst is of haalbaar lijkt binnen 5 jaar compleet achterhaald kan zijn.
  De geplande buffers situeren zich in een nog maagdelijk poldergebied en staan haaks op de economische realiteit van het moment. Buffers dienen aangelegd aan de rand van het feitelijk havengebied.
  Daarmee wordt ook aangesloten bij de stelling van het Antwerps Havenbedrijf die bij monde van Leo Delwaide verklaarde dat met de aanleg van het Deurganckdok de haven voldoende mogelijkheden heeft voor de volgende 20 à 30 jaar.
  

• definitieve aanvaarding van de Lijn De Bondt en de integratie daarvan in het Strategisch Plan Waaslandhaven
  

• Niet-ingebruikneming van de eerste honderden meter kaaimuur van het Deurganckdok voor containeroverslag. Dit kan wel gebruikt worden voor baggerboten e.d.
  

• Maatregelen om de toegankelijkheid van Doel te voet, per fiets en met de auto te verbeteren: fietspad Doel-Kieldrecht, fietspad rondom Doel, wandelpad rondom Doel, busverbindingen herzien, …