DE SCHOMMEL
van Edna Mazya

Arenbergschouwburg (95-96)
Raamtheater aan de Schelde (94-95)

Cindy is jong, wild en zoekt problemen. Ze brengt de avond door met vier buurjongens. Het vroegrijpe meisje giet blikjes bier naar binnen, danst met overgave en laat zich blinddoeken voor een spelletje blindeman. Zij is nooit bang zegt ze, maar tegen het einde zal ze misbruikt en angstig zijn en waarschijnlijk voor haar verdere leven emotioneel verwond. In dit stuk, gebaseerd op waar gebeurde feiten in Israël, wordt het proces gemaakt van een groepsverkrachting. De daders zijn vier jongens van rond de 17 jaar, het slachtoffer is een vijftienjarig meisje.

De auteur Edna Mazya gaf, door enkele wijzigingen in de oorspronkelijke gegevens, het drama een universeler karakter. Ze koos daarenboven voor een sterke theatrale zet door de acteurs een dubbelrol te laten spelen: de verkrachters veranderen plots in hun advocaten, en Cindy wordt de openbare aanklager. Maar dit dubbelspel is meer dan een theatrale truc; wanneer de advocaten een machogedrag vertonen, net als de jongens die ze verdedigen - onsmakelijke grappen vertellen, seksueel geladen toespelingen maken op de aantrekkelijke aanklager - trekt Mazya haar aanklacht open van een geïsoleerd incident naar de seksistische houding van een hele maatschappij.

De snelle wisselingen tussen de complexiteit, de sfeer en de omstandigheden van het trieste gebeuren enerzijds en het spel van uitdaging en verdediging in de rechtzaal anderzijds maken van het stuk een ongemeen interessante weergave van het 'onnoembare' wat met dergelijke criminele feiten gepaard gaat.
De scheidingslijn tussen schuld en onschuld, goed en slecht, is moeilijk te trekken.

Sinds zijn creatie, juni '93' in regie van Odet Kotler (die bij ons tekende voor "A shayna maidel") kent het stuk een uitzonderlijk groot succes. Ons gezelschap slaagde erin om als eerste (nog voor Amerika) de rechten te krijgen voor opvoering buiten Israël.

Lili Lebeau in de Gazet van Antwerpen van 6 september 1994: “Juiste regie in themastuk over verkrachting” “Nauwelijks van het KNS-juk bevrijd ontplooit directeur Walter Tillemans al volop een nieuw initiatief met zijn RaamTeater. In een Scheldehangar presenteert hij 'De Schommel' in een regie van Oded Kotler. Boeiend theater dank zij het originele procédé, de overtuigende vertolking van Christel van Schoonwinkel en Robert de la Haye en vooral de geïnspireerde regie van Oded Kotler.”
Ingrid Vander Veken in De Nieuwe Gazet van 9 september 1994:” Raamtheater brengt beklijvende voorstelling van De Schommel” “Verbluffende Christel van Schoonwinkel”
KLR in Het Nieuwsblad van 10 september 1994: “Sterke 'Schommel' in het RaamTeater” “De aparte ruimte geeft een extra dimensie aan het ophefmakende stuk. Het publiek dat de première bijwoonde reageerde enthousiast. Terecht, want de combinatie van de theatraal goed opgebouwde intrige en de ijzersterke acteerprestaties werkt perfect.”

Regie: Odet Kotler
Assistentie: Gitt Bolsens
Vertaling uit het Hebreeuws: Daniel Bugel
Bewerking: Walter Tillemans en Bert Hellemans
Decor en kostuums: Ben Pinchas
Belichting: Yehiel Orgal
Muziek: Peter Verberckmoes en Eran Tzur
Met: Christel Vanschoonwinkel, Robert de la Haye, Hans Van Cauwenberghe, Bart Voet ('94), Peter Michel ('94), Donald Madder ('95), Wim Oris ('95) en Peter Verberckmoes (muziek)

Speelperiode: van 3 september tot 15 oktober 1994 en van 8 tot 11 november 1995