Witlof,
witloof : worteloogst, bewaring en kroppenteelt.
Inhoud:
worteloogst
kroppenteelt met dekgrond
kroppenteelt zonder dekgrond
oogsten en bewaren kroppen
schimmels
Figuur 1 : witloof en roodloof kroppen
Met het oogsten van de
wortels kan ook de kroppenteelt starten. De wortel moet goed
afgerijpt zijn. Niet afgerijpte wortels geven kleine en losse
kroppen. Indien u de vroege rassen al wenst te oogsten eind
september, begin oktober is het belangrijk om dit na te gaan. Het
is te zien door een wortel overlangs door te snijden en de grootte
van de inwendige holte ter hoogte van de wortelhals te beoordelen.
Deze inwendige holte moet al goed zichtbaar zijn. De schouders
rondom de wortelhals zijn dan ook niet meer vlak. Bij een vroege
oogst moeten de wortels dan ook meestal nagerijpt worden.. Nadat
ze met de riek losgemaakt zijn en met de hand opgetrokken kunt u
ze nog een week laten liggen met het loof aan de wortel. Leg ze
netjes geschikt op rijen, liefst onder een afdak. Op het veld
laten liggen kan ook, mits beschut tegen regen en vorst. Leg de
wortels op korte rijen en laat het loof van de tweede rij de
wortels van de vorige rij bedekken. Als gerooid wordt eind oktober
en november, wordt het loof onmiddellijk afgesneden tot op
ongeveer 2 cm boven de wortel. Een gedeelte van deze wortels kan
direct ingetafeld worden, andere kunnen, nadat de aarde wat
gedroogd is, op een zo koel mogelijke, maar vorstvrije plaats
bewaard worden. Let erop dat de wortels niet broeien. Tegen
uitdroging kan een lichte afdekking van de bovenkant van de hoop,
maar zorg voor verluchting. De ideale, moeilijk te bereiken,
bewaartemperatuur is 0°C.
Figuur 2 : Duisternis is essentieel tijdens de groei en de
bewaring van witloofkroppen,
zoniet ontstaan heel snel groene randen.
Kies een stuk niet te natte
grond met goede structuur. Best is dit stuk grond bekalkt in het
voorseizoen. Er wordt dan een kuil gegraven van ongeveer 25 cm
diep en 50 cm breed. De bodem van de kuil wordt losgemaakt met de
spitvork. Wat verteerde compost erdoor mengen bevordert de vorming
van de vele vezelworteltjes. Kalk toevoegen kan eventueel nu nog.
Witlofkroppen ontwikkelen goed bij een hoge pH. De wortels worden
er zij aan zij tegen elkaar ingezet met de bovenkant van de wortel
op gelijke hoogte. Eventueel kan u de wortels op ongeveer 18 cm
lengte bijsnijden. Zet dunnere wortels aan de zijkant, dikkere
wortels meer naar binnen. Dit om te vermijden dat dikke kroppen de
kleintjes verdringen. Strooi dan een laagje fijngemaakte grond
over de wortels en spoel dit met de gieter tussen de wortels.
Gebruik veel water, want voor de uitgroei van de kroppen is veel
vocht nodig. Daarop komt 15 cm tuingrond, waarna een laag stro of
turf. Daarna het geheel afdekken met platen of plastiek.
Afhankelijk van het weer en de plastiekafdekking kan vanaf het
vroege voorjaar geoogst worden. Teeltspreiding kan door een kuil
aan te leggen in de koude kas of plastiektunnel of in een
schuurtje. Hier hoeft de strolaag en het plastiek niet.De oogst
kan dan al in februari aangevat worden. Vroege rassen hebben een
hoge temperatuur nodig bij het forceren, dek ze dan ook in het
begin niet te veel af. De late rassen worden bij de start met een
dikke laag grond afgedekt om de groei uit te stellen. Eenmaal de
groei op gang is, moet u de laag terug op 15 cm brengen.
Figuur 3 : Witloof kan makkelijk geteeld worden in potten of
bakken, die u dan in het duister plaatst, deze witlofcontainer is
ideaal omdat die voldoende hoog is, een deksel heeft en een
peilbuis om water te geven.
Deze teeltwijze, die met
geschikte rassen mogelijk is, is eenvoudig en minder
arbeidsintensief. Om binnenshuis kleinere hoeveelheden witlof te
oogsten op verschillende momenten, zonder afhankelijk te zijn van
het weer, is deze teeltwijze ideaal. De wortels worden in diepe
bakken, kisten of potten gezet. Leg onderaan een laag goede
teelaarde of beter nog potgrond, plaats daarna de bak schuin en
zet de eerste rij wortelen erin. Druk nu vooraf bevochtigde
teelaarde of potgrond tussen de wortels. Start dan de volgende
rij. Een plastiekbuis verticaal in de bak dient om indien nodig,
weinig water te geven. De bakken moeten nu naar een volledig
duistere ruimte of worden van het licht afgeschermd. Plaats een
kartonnen doos omgekeerd over de bak en leg er zwarte plastiek op.
Direct op het loof afdekken met zwarte plastiek geeft soms bruine
randen aan het witlof. De bakken of potten bewaar je een tijdje zo
koel mogelijk, daarna verplaats je ze naar een ruimte met een
temperatuur tussen 12°C en 20°C. Bij oogst voor nieuwjaar is dit
ideaal 17°C, bij oogst na nieuwjaar 15°C, later nog koeler. Na
één tot anderhalve maand kan geoogst worden. Laat de bakken die
je nog niet wenst te oogsten zo koel mogelijk staan.
Start tijdig met
oogsten bij de teelt in de grond. Zo bekomt u een vrij lange
oogstperiode. Bij de teelt in bakken, kan u de bak op een koelere
plaats zetten als ze oogstklaar zijn. Witlofkroppen kunt u ook
enkele weken in de koelkast bewaren
Slijmrot (Sclerotinia
sclerotiorum) en andere bewaringsschimmels zijn het grootste
probleem. De schimmelziekte wordt meegenomen uit de tuin en komt
pas tot uiting na het intafelen. De ziekte moet voorkomen worden
door een goede vruchtafwisseling en een beheerste groei zonder
bemesting op een niet al te humusrijke grond. Verder is het
belangrijk dat er geen stilstaand water is bij de wortelteelt en
bij de ingekuilde wortels. De in te zetten wortels moeten goed
gecontroleerd worden. De schimmel veroorzaakt dode, bruine, zachte
vlekken op de wortels die gemakkelijk overgaan op de buurwortels.
Als u deze wortels in het licht legt groeit er het typische
witwollige sclerotiniapluis op. Op het veld en tijdens het
inzetten kunnen schimmelwerende maatregelen toegepast worden
|