Mei 2006

Kiezen, opnemen en aanpassen ... het innig samengaan van cultuur en wereldbeeld

India, op één na het volkrijkste land op onze planeet, erg uitgestrekt en vol afwisseling wat haar natuur betreft, met woestijnen, hooggebergte als de Himalaya en tropisch laagland, machtige rivieren, grote steden en zovele bijna onvindbare dorpen, telt meer dan 1.200 miljoen inwoners, met daarbij 180 verschillende gesproken talen... Daarbij horen een ganse resem van oude gebruiken en alomtegenwoordige godsdiensten.

Voor ons westerlingen dikwijls een bizar vertoon van duizenden die tegelijk in de heilige rivier bidden, zelfonthechte heilige mannen die biddend langs de weg zitten, of tempelprocessies met opgetuigde olifanten en dorpen waar vertrouwde goden worden vereerd. Naast deze tijdloze taferelen groeit ook een modern India waar industrialisatie met grote sprongen voorwaarts gaat,... waar reeds lang eigen auto’s en andere hoogtechnologische tuigen worden vervaardigd, eigen staalfabrieken heeft, eigen atoomcentrales, eigen satellieten lanceert, tot zelfs... nucleaire wapens beproeft en ontwikkelt... hoogstgevaarlijk en levensbedreigend geweld.

Gandhi - Tagore

Toch staat India, net als trouwens andere omliggende landen in deze regio, tegenwoordig voor moeilijke problemen, waarvoor het grootste, misschien nog wel het gevaar is dat de sterke vooruitgang door bevolkingsgroei steeds meer ongedaan wordt gemaakt!?... en dit, ondanks de moeite die wordt gedaan om het welvaartspeil van hun bevolking te verhogen in diversiteit van culturen, volkeren en talen,... democratisch landen te worden. Het is zoals het voortstromen van een rivier, vertrekkend in die hoge prachtig onbestendige Himalaya, vervolgens door wouden en woeste gronden, via dorpen en steden waar het landschap uiterlijk verandert maar... toch blijft de rivier dezelfde,... een soortgelijke combinatie van veelheid en éénheid, met aanpassingen en invloeden van velerlei herkomst en, om het nog maar eens te herhalen... van zulke verbazingwekkende waardevolle verscheidenheid, opgenomen in een dan toch niet verbroken doorlopende culturele lijn die ons in groeiende ver- en bewondering blijft fascineren. Van gevarieerde landschappen, klimaten, vele rassen, godsdiensten en talen... alles van uitzonderlijke schoonheid van... uiterlijk ritueel naar innerlijke ervaring. Naast de oudste Vedische traditie bij het Hindoeïsme kwamen later nog twee belangrijke godsdiensten op. Het Boeddhisme met nadruk op liefde en mededogen, maitri en karuna... overal op rotsen en stenen gebeiteld, en het Jainisme welke de waarheid en geweldloosheid vooropstelde. Veel later volgde de Islam, en hiermee ontstond een mohammedaanse heerschappij welke een periode van oorlogen en versnippering inluidde, tot er de tijdloze wijsheid van integratie en verdraagzaamheid kwam?... Deze moslimperiode, het mogoltijdperk, gaf aan India een merkwaardige en onvergelijkelijke rijkdom van weelderige paleizen en steden, exotische tuinen, en dit alles in hun eigen beroemd geworden bouwstijl. Deze periode kwam tot stilstand bij de komst der Europeanen zoals Portugezen, Nederlanders, Fransen en tenslotte de Britten die er uiteindelijk een stevig koloniaal gezag van uitbuiting en onderdrukking vestigden. In de vorige eeuw werd dit de aanzet tot politieke onafhankelijkheid met eigen grote Indische bezielende voormannen, als Tagore, Ghandi, Nehru, Radhakrishnan, Azad, Ramakrishna en zijn beroemde leerling Vivekananda, enz ... een strijd tegen het heersende kolonialisme, welke ten slotte uitmondde in de definitieve onafhankelijkheid van India in 1947. Vandaag, 60 jaar later, volgen weer nieuwe uitdagingen welke steeds verdere aanpassingen vergen...: de tijd van wetenschap en techniek, en hoe de vroegere blijvende waarden behouden en nieuwe inhoud geven... Leeft er bij ons niet dezelfde vraag naar een hedendaagse verwoording van ons geloof, onze gangbare geloofsverwoording getekend door een achterhaalde, wat vastgeroeste voorstellingswereld? Het vermogen en volbrengen van deze taak zal de verdere toekomst van India en ook de onze helpen bepalen. Toch draagt de techniek zijn onrust in zich, maar zij die de diepere ervaring van de eenvoudige aanwezigheid kennen, zullen de ‘blijvenden’ zijn... waar geen baatzucht mee is gemoeid!... Schuilt hier dan niet of ‘is’ dit niet een bevrijdende benadering en perfecte zelfuitdrukking van het Mysterie voor wie actief in de wereld wil leven? Toch moet intussen een groot deel van de Indische (over)bevolking trachten vol te houden met nog steeds niet vervulde diepe noden, zelfs levensnoodzakelijke ... dus nog een dagelijkse struggle for life ... waar de macht in het politieke en het geld in het economische hand in hand onaanvaardbaar kapitalistisch het menselijk leven erg contamineert en de zwakkere blijft uitbuiten. Pas waar het leven gewaarborgd is, en men gecomforteerd is begint een normaal menselijk leven en kan men geestelijk op de vleugels gaan, het wordingsproces van ieder mens, weg van de nivellerende armoede, naar de rijkdom van meer menselijke mogelijkheden. ... Is de weg dan toch niet wijzer dan de wegwijzer?