|
Oktober 2008 De betelpruim, een populair genotsmiddel doorheen gans India |
|
|
|
|
|
|
|
Bij een wandeling doorheen het overdrukke
centrum van Indische steden zoals Kolkata, Gangtok, Shillong, ... verbasen
ons steeds de ontelbare rode vlekken op de grond en dit in de ganse stad, ...
overblijfsel van de in India en zelfs doorheen Azië zeer populaire
betelpruim. Het gaat dus over een
genotsmiddel dat gepruimd wordt zoals
men bij ons destijds tabak pruimde. Het is vervaardigd uit dunne
schilfers van de arecanoot, kalkpasta van
fijngemalen schelpen en betelblad, een klimopplant die verwant is aan de peperplant. Er
bestaan 2 typen van betelnoten ofte arecanoten naar
gelang de verlangde bijwerkingen. De eerste soort verkrijgt men door
het ongedrenkt gebruik van de noot, welke een ruwe
smaak geeft die zelfs een deliriumeffect kan teweeg brengen, en de andere
door het drenken van de noot, wat resulteert in een mildere smaak bij het kauwen. Velen
kennen de pruim vanwege de felrode kleur die ze aan het speeksel geeft. |
Vrouw in de straat verkoopt de betelnoten op schijfjes |
|
|
De betelpruim is opwekkend en prikkelend, geeft
energie, stilt de honger en verhoogt de hartstocht, bovendien bevordert ze
de spijsvertering. Het gebruik zou niet verslavend zijn
?,wat wij ten zeerste betwijfelen. Naar smaak en afhankelijk van lokale
gewoonten kunnen tabak en kruiden worden toegevoegd. Het betelblad dient uiteindelijk om
er alle ingrediënten in te vouwen alvorens het te kauwen. |
|
||
|
Betelpruim wordt aangeboden bij de verwelkomingceremonie |
De oorsprong van het betelkauwen is moeilijk te
achterhalen maar men denkt in de richting van zuidoost Azië. Het staat vast
dat het middel al in de eerste eeuw van onze jaartelling onder de hoge adel
en elite in zwang was.
Men vergelijkt betel vaak met tabak. Maar in tegenstelling tot het roken
van tabak vervult het kauwen van betel een essentiële rol in ceremoniën en
vormt het een belangrijk onderdeel van allerlei sociale activiteiten.
Dit ervoeren we enkele jaren
geleden na een herdenkingsceremonie naar aanleiding van het afsterven van één
van onze Indische dokter-medewerker, waarbij iedere
aanwezige een klaargemaakte betelpruim werd aangeboden om dan gezamenlijk te kauwen. Zo
versterkt het gezamenlijk kauwen de onderlinge band tussen vrienden. Voorts neemt de betelpruim een
voorname plaats in bij de onderhandelingen en regelingen die noodzakelijk
zijn voor het tot stand komen van een huwelijk. |
|
|
|
Tot slot dienen de arecanoot
en het betelblad als traditionele offers om voorouders gunstig te stemmen of
zelfs om boze geesten te verjagen. Vandaag lijkt betelkauwen minder voor te
komen, vooral bij de jongeren. Ook het zelf samenstellen van de
betelpruimen gaat sterk achteruit, en dreigt zelfs te verdwijnen.
Op vele plaatsen zijn ze immers
kant-en-klaar te koop.
Toch blijft de betelpruim nog altijd een belangrijke sociale,
symbolische, medische en religieuze functie behouden in het gewone dagdagelijkse
leven van India. |
Kweek van betelbladeren in een serre van stro (beschermt het gewas tegen de schroeiende zon) |
|
|
|
|
|
||