Oktober 2008

De betelpruim,

een populair genotsmiddel doorheen gans India

 

 

 

 

 

Bij een wandeling doorheen het overdrukke centrum van Indische steden zoals Kolkata, Gangtok, Shillong, ... verbasen ons steeds de ontelbare rode vlekken op de grond en dit in de ganse stad, ... overblijfsel van de in India en zelfs doorheen Azië zeer populaire betelpruim.  Het gaat dus over een genotsmiddel dat gepruimd wordt zoals  men bij ons destijds tabak pruimde.  Het is vervaardigd uit dunne schilfers van de arecanoot, kalkpasta van fijngemalen schelpen en betelblad, een klimopplant die verwant is aan de peperplant.  Er bestaan 2 typen van betelnoten ofte arecanoten naar gelang de verlangde bijwerkingen.  De eerste soort verkrijgt men door het ongedrenkt gebruik van de noot, welke een ruwe smaak geeft die zelfs een deliriumeffect kan teweeg brengen, en de andere door het drenken van de noot, wat resulteert in een mildere smaak bij het kauwen.  Velen kennen de pruim vanwege de felrode kleur die ze aan het speeksel geeft. 

 

 

 

 

 

 

Vrouw in de straat verkoopt de betelnoten op schijfjes

 

 

 

De betelpruim is opwekkend en prikkelend, geeft energie, stilt de honger en verhoogt de hartstocht, bovendien bevordert ze de  spijsvertering.  Het gebruik zou niet verslavend zijn ?,wat wij ten zeerste betwijfelen.  Naar smaak en afhankelijk van lokale gewoonten kunnen tabak en kruiden worden toegevoegd.  Het betelblad dient uiteindelijk om er alle ingrediënten in te vouwen alvorens het te kauwen.

 

 

 

 

Betelpruim wordt aangeboden

bij de verwelkomingceremonie

De oorsprong van het betelkauwen is moeilijk te achterhalen maar men denkt in de richting van zuidoost Azië. Het staat vast dat het middel al in de eerste eeuw van onze jaartelling onder de hoge adel en elite in zwang was.  Men vergelijkt betel vaak met tabak.  Maar in tegenstelling tot het roken van tabak vervult het kauwen van betel een essentiële rol in ceremoniën en vormt het een belangrijk onderdeel van allerlei sociale activiteiten.  Dit ervoeren we enkele jaren geleden na een herdenkingsceremonie naar aanleiding van het afsterven van één van onze Indische dokter-medewerker, waarbij iedere aanwezige een klaargemaakte betelpruim werd aangeboden om dan gezamenlijk te kauwen.  Zo versterkt het gezamenlijk kauwen de onderlinge band tussen vrienden.  Voorts neemt de betelpruim een voorname plaats in bij de onderhandelingen en regelingen die noodzakelijk zijn voor het tot stand komen van een huwelijk.

 

 

 

Tot slot dienen de arecanoot en het betelblad als traditionele offers om voorouders gunstig te stemmen of zelfs om boze geesten te verjagen.  Vandaag lijkt betelkauwen minder voor te komen, vooral bij de jongeren.  Ook het zelf samenstellen van de betelpruimen gaat sterk achteruit, en dreigt zelfs te verdwijnen.  Op vele plaatsen zijn ze immers kant-en-klaar te koop.  Toch blijft de betelpruim nog altijd een belangrijke sociale, symbolische, medische en religieuze functie behouden in het gewone dagdagelijkse leven van India.

 

Kweek van betelbladeren in een serre van stro

(beschermt het gewas tegen de schroeiende zon)