Wugi's hoom

Kalkag
Een apart schrift ihb voor Nederlandse klanken

Guido "Wugi" Wuyts @ Dilbeek, Belgium, Europe, World, Solar System, Milky Way, Local Cluster, ...

@ 3 Taalzaak
@ 2 Denkzaak
@ 1 Smaakzaak
@ 0 Wugi's hoom
Relatieve tijd
QBasic codex
Font & Script
NieuwsDenk
O, redactie
NPN
Readers' Indigest
NewsThink
Mathness
Maak kennis met KALKAG: een schrift, een (uitgebreid) alfabet, een lettertype, een font

De Waterlelie (F. Van Eeden)


Onderstaande tabel komt enkel tot zijn recht als u het KALKAG-font hier!!! hebt afgehaald en geïnstalleerd.
 

 
Letter/klank toets kalkag kalkag kalkag kalkag
a a a a a a
b b b b b b
c c c c c c
d d d d d d
e e e e e e
f f f f f f
g g g g g g
h h h h h h
i i i i i i
j j j j j j
k k k k k k
l l l l l l
m m m m m m
n n n n n n
o o o o o o
p p p p p p
q q q q q q
r r r r r r
s s s s s s
t t t t t t
u u u u u u
v v v v v v
w w w w w w
x x x x x x
y y y y y y
z z z z z z
a: A A A A A
e: E E E E E
i: I I I I I
o: O O O O O
u: U U U U U
eu ê ê ê ê ê
oe û û û û û
au â â â â â
ou ô ô ô ô ô
sjwa î î î î î
aai ä ä ä ä ä
ei ë ë ë ë ë
ij ï ï ï ï ï
ooi ö ö ö ö ö
ui ü ü ü ü ü
oei ÿ ÿ ÿ ÿ ÿ
auw Ä Ä Ä Ä Ä
eeuw Ë Ë Ë Ë Ë
ieuw Ï Ï Ï Ï Ï
ouw Ö Ö Ö Ö Ö
uw Ü Ü Ü Ü Ü
ch H H H H H
sj S S S S S
zj Z Z Z Z Z
lj L L L L L
nj N N N N N
ng G G G G G
verdubb. medekl. & & & & &
Op deze pagina kun je kennis maken met mijn KALKAG-schrift, van oorsprong een jeugdzonde van me in de vorm van een wouldbe geheimschrift.

Het schrift kan in twee variëteiten worden gebruikt.

De eerste is een zuiver alfabet, elke letter van het gewone alfabet heeft een symbool. Deze vorm kan wel even geen hoofdletters of accenten hebben: je moet dan de basistekst eerst omzetten in kleine letters (in Word bvb. de macro-opdracht HoofdKleineLetters tweemaal toepassen) en de accenten elimineren. Deze vorm is ook aangewezen voor weergave van vreemde woorden as such ofte tels quels.

De tweede variëteit is een uitbreiding van dat alfabet met fonetische tekens, de laatste bedoeld om zowel de Nederlandse klanken als de meerletterspelling van homoniemen volledig te bestrijken. Daartoe worden bij het alfabet, dat de korte klinkers omvat, bijgevoegd: de lange of open klinkers (a: e: i: o: u: eu oe au ou sjwa ofte doffe e), de tweeklanken (aai ei ij ooi ui oei; auw eeuw ieuw ouw uw), meerletter- medeklinkers (ch sj zj lj nj ng), en een symbool & voor verdubbelde medeklinkers (dikke wordt bvb. di&ke ; maar dikkop blijft dikkop). De klinker doffe e of sjwa is optioneel: inlassen kan bvb. voor de ë in België of de e in revue. Ook de leestekens zijn mogelijk herzienbaar, voorlopig beperk ik me tot het plaatsen van de dubbelpunt én spatie achter ieder woord, en tweemaal dubbelpunt voor einde van een zin. De uitbreidingstekens zijn toegewezen aan extra toetsen, zie tabel hiernaast.

Van oorsprong is het KALKAG-schrift zoals gezegd een jeugdzondig geheimschrift. Het verdubbelsymbool voor medeklinkers en de uitbreidingstekens voor lange klinkers en andere veelklinkerklanken moest het ontcijferen bemoeilijken. Daartoe ook het weglaten van de doffe e (woordjes als de, het, van en dergelijke zouden dan nog een aparte behandeling moeten krijgen). Vraagje: hoe makkelijk of moeilijk zou het ontcijferen van zo'n schrift vallen?

Tip: voor een optimale spatiëring dient de optie "verbreed (wide)" gekozen in bvb. MS Word.

De naam van het schrift is geïnspireerd op het Griekse "kalos k'agathos", mooi en goed, refererend aan mijn klassieke jezuïetenstre.., euh, -vorming, en mijn daaruit voortgevloeide gevoeligheid voor het schone. Een mooie Middelnederlandse variant ervan tref je in het Egidiuslied: Dat was gheselscap goet ende fyn...

Onlangs ontdekte ik, na jaren vergeefs gezoek en gebesluit dat zoiets niet op de markt was, een heel aardig programmaatje om je eigen fonts te maken. De bedoeling van het pakket is weliswaar om je in de gelegenheid te stellen je eigen handschrift in een font te gieten, om je computer met je handschrift te laten schrijven dus, maar ik zag meteen de lang gewenste mogelijkheid om mijn KALKAG-schrift in te voeren, ziehier het resultaat (of beter: een resultaat. De zip.file die je hier of hogerop kan afhalen bevat drie probeersels).

Het bedoelde programma heet "Mijn handschrift", is van Data Becker/Easy Computing, kost een schijntje en lost DB-getrouw grotendeels zijn verwachtingen in. Bezoeken kan op http://www.easycomputing.com. Dit ter info, geen commerciële bedoelingen mijnerzijds!

 


 

een alfabetisch voorbeeld: Een Alfabetisch Voorbeeld:
de waterlelie (f. van eeden)

ik heb de witte waterlelie lief
die daar zo blank is en zo stil haar kroon uitplooit in 't licht.

rijzend uit donker koelen vijvergrond
heeft zij het licht gevonden en ontsloot
toen blij het gouden hart
.

nu rust zij peinzend op het watervlak
en wenst niet meer...

n: ütgbrëd: alfAbEtIsH: vOrbEld:: n: ütgbrëd: alfAbEtIsH: vOrbEld::


hû: mEr: zIln; hû: mEr: a&lEn::

tEgnwOrdig: telt: men: mEr: vrEnigiGn: dan: indIvIdUîn::

in: d: twintigst: Ë: wordt: d: lIfd: stEds: mEr: bdrEvn; stEds: mindr: gsHoGkn::

d: zûtst: gêrn: zïn: Ok: d: ïlst::

ik: kwam; zag; en: hIld: ht: glïk: vOr: bkEkn::

Enhëd: is: vElhëd; gEn: Enighëd; n: a&kOrd; gEn: UnIsOn; n: mErvôd; gEn: eGklvôd::