Wugi's hoom Wugi's Brusselse Spraute
Welkom op de siete van 's Neerlands schoonste dialect !

Guido "Wugi" Wuyts @ Dilbeek, Belgium, Europe, World, Solar System, Milky Way, Local Cluster, ...

@ 3 Taalzaak
@ 2 Denkzaak
@ 1 Smaakzaak
@ 0 Wugi's hoom
TaalBaal
Etymon
Nederoverlands
Taalgroepie
Brusselse Spraute
Mythaloog
Sandhi in ons Schoon Vlaams en zijn dialecten

Wa ta che naa zegt !

In het Nederlands speelt assimilatie een grote rol, het verschijnsel waarbij je volgende dingen zegt:
ob de bank, geev de poen, een zagdoek, atfokaat (wel, in NL dan), het fissertje, het chaad best med Betje.

Deze assimilatie is niet altijd logisch voorspelbaar en verschillende tendensen zijn te horen, bvb.:
wad dat wil zeggen (volgens de regel?), maar ook: wat tat wil zeggen.

In het Schoon Vlaams en zijn dialecten wordt de assimilatie, gecombineerd met het wegvallen van sommige medeklinkers, doorgetrokken tot een mutatieverschijnsel dat in Indische talen bvb. sandhi heet en in Keltische, mutatie.
Zo zeggen we in het Schoon Vlaams:
da chaa choe < dat gaat goed = dat chaat choet.
wad eeft 'm toch < wat heeft hij toch = wat eeft 'm toch.
wa siede gij < wat ziet gij = wat siede gij?
wa se nu zegt < wat ze nu zegt = wat se nu zecht, ofwel:
wa ta se nu zegt < wat dat ze nu zegt = wat tat ze nu zegt.
Ook hier is de sandhi niet altijd logisch en voorspelbaar, getuige de verschillende behandeling van:
zeg dad ij komt < zeg dat hij komt, versus:
zeg dat 'm komt < zeg dat 'm komt.

Hoe moeten we dat verschijnsel nu neergeven, euh weerpennen, afin u snapt wel?
Het eenvoudigst lijkt mij de fonetische weergave van hierboven.
Te verkiezen boven bvb. het vergezellen van de gemuteerde door de mutatie, zoals:
da chgaa chgoe, wa sziede gij, da chgeeft nie.
Of nog, het aanduiden van de gemuteerde, of de mutatie, of de weggevallen medeklinker, met speciale tekens, zoals:
da 'gaa nie, wa 'zegt ze?, zorg dat' ij komt, ofwel:
da 'chaa nie, wa 'segt ze?, zorg dad' ij komt, of nog:
da' gaa nie, wa' zegt ze?, zorg dat 'ij komt, dan wel:
da' chaa nie, wa' segt ze?, zorg dad 'ij komt .
(bij bvb. wad 'n drukte valt er trouwens geen medeklinker weg. De apostrof moet al dienen als aanduiding van zonder meer weggevallen letters/klinkers: 't, 'm, 'n, z'n, ... 'k Zie dat z' alleen is zou dus moeten worden 'k Zie da* s' alleen is...)
Merk op dat alleen de extra sandhi wordt weergegeven, niet de "normale" assimilatie noch de normale medeklinkerwijzigingen zoals:
het geeft nie, het bed, de weg, zorg da 't gaat dus niet:
het cheef nie, hed bet, de wech, zorg da 't chaat.
Het blijft soms schipperen, tussen wad is da taar? en wad is dat daar?
En nog meer twijfel in het Brussels: wad es da toe? of wad es dat doe?

Als u dacht dat de mutatie enkel de voorgaande dingen doet met eind-t's, dan volgen hier nog wat voorbeeldjes van plasticiteit ter zake:
Hij zegt dav 't (dat het) tijd is. Zeg da me (dat we) kome.
En in het Brussels: Hij heig 't (heeft het) mae gezeid. Hij heiv 't (heeft het) ni chedoen. Hij weig 't (weet het) ni mi.
Ge meuig 't doon mág je, ge moog 't doon moét je doen.
Ben je moe? e.d. kan klinken zejje meug, zajje ni meug, zedde nog meug, zadde weial meug, zajde meug, zejje gae meug?...
Hier helpt niet veel scheiden aan, en lijkt het beter de naamwoorden aan het voorgaande woordje te laten plakken.

Tenslotte zij u gewaarschuwd dat dit wel mijn laatste inzichten weergeeft, maar wellicht niet 100% de spelling in onderstaande artikelen.
Die worden beetje met een keer aangepast ...%^)

Wad 'n affaire, nietwaar? En dad in aa kas! (en dat in je corpus).