toorts

          BRUSTEM

 toorts

                       historische site in haspengouw

              KORTE GESCHIEDENIS

                      

 In officiële stukken werd Brustem vóór 1175 niet zo heel vaak geciteerd. Albero II bisschop van Luik, somde in 1139 al de kerken op, die in de abdij van Sint-Truiden met de Pinksterdagen hun bijdrage moesten offeren; ook Brustemium is geciteerd.

Kroniekschrijvers besteedden veel aandacht aan de vete die er bestond tussen Brustem en Sint-Truiden.

Deze vijandschap was in de tweede helft van de 11de eeuw zeer hoog oplopend en oud.
Dat bleek reeds in 1086 bij de belegering van de stad Sint-Truiden, toen de Brustemnaren, indien wij de kroniekschrijvers mogen geloven, een reeds gesloten wapenstilstand verbraken en aldus de verwoesting van de stad en abdij veroorzaakten.

kanon

Dat bleek ook in de 12de eeuw toen Brustem door de graaf van Duras en de Truidenaren tot driemaal toe werd verbrand ( in 1160, 1171 en 1180).
Lodewijk I, graaf van Loon, had in zijn domein Brustem een sterke toren gebouwd, en die toren voorzien van een garnizoen, de kerk en het kerkhof werden door een grote wal versterkt
Toen de kruisvaarder graaf Gerard terugkeerde uit het Heilig Land wilde hij de omwalling met grootste spoed voleindigen. Doch na de oorlog in 1171 gevoerd door de bisschop van Luik, de graaf van Duras en de Truidenaren tegen de Loonse graaf, stelde hij de omwalling uit, en droeg zijn eigengoed Brustem en zijn burcht in leen aan de keizer.

In die troebele tijden werd tot zelfverdediging een burcht gebouwd, en aan Brustem een vrijheidsbrief verleend die zou van dit eigengoed een vrijheid maken, en tot stad verheffen en -zo dacht men- zou men de konkurrentiestrijd met Sint-Truiden bevorderen. In 1175 verkrijgt Brustem het vrijheidscharter uit handen van graaf Gerard van Loon. Dit charter wilde dus te Brustem de mogelijkheid tot stadsontwikkeling scheppen. graver

       register

 Het originele charter ging verloren, maar bestond nog in 1460, doch het zegel dat aan het stuk was gehecht met een perkamenten staart, brak bij het kopiëren van de tekst, en zo werden dokument en zegel gescheiden.
De voornaamste vrijheid was:
De Brustemnaren zullen vrij zijn van iedere gewelddadige, willekeurige, onrechtvaardige invordering of uitbuiting en speciaal van iedere crenaria, indien dat waar is zullen de Brustemnaren niet in open veld moeten strijden, maar alleen de burcht helpen verdedigen.
De vrijgewijden zullen volledig vrij zijn van voogdingen, rechtzittingen, genachtingen en andere onrechtvaardige exacties, zij moeten wel de jaarlijkse hoofdcijns betalen Indien een vrijgewijde sterft, en indien zijn voogd van Sint-Truiden is, zal deze voogd geen macht hebben over de goederen van de afgestorvene. De vrijgewijden die te Brustem wonen zijn niet aan grond gebonden en mogen in principe gaan waar ze willen...
Sinds het einde van de 12e eeuw was de graaf van Loon ook graaf van Duras en voogd van Sint-Truiden geworden. Hij ging waarschijnlijk voor de stad Sint-Truiden meer belangstelling tonen dan voor Brustem, en daardoor werd de ontwikkeling tot stad niet meer bevorderd. Toch moet worden toegegeven dat Brustem in de Middeleeuwen steeds een belangrijke gemeente is gebleven.
De burcht van Brustem speelde terug een rol in 1467 in de slag van Brustem, die door Karel de Stoute tegen de Luikenaars werd geleverd, onder de muren van de sterkte waarin de Luikse ambachten zich verschanst hadden.
In 1489 werd zij echter stormerderhand ingenomen en geslecht door de hertog van Saksen.
Het trotse bouwwerk verviel steeds meer in de volgende decennia. 		ridder

                          De overgebleven ruïne wordt thans in stand gehouden door de vereniging
                         De Burchtwacht waarover u verder in deze site nog wel wat te weten komt.

              Alle informatie komt uit het boek:"Bijdragen tot de Geschiedenis van Brustem "

terug naar keuzeblad                           verder naar Brustem 'nu'