LANGE DAGREIS NAAR DE NACHT
Long day's journey into night
van Eugene
O'Neill
't Raamtheater op 't Zuid
"Dit stuk is op schaamteloze wijze autobiografisch, De auteur draait er niet omheen en zoals hijzelf zegt in een begeleidende nota, werd dit 'stuk van oud verdriet, geschreven in bloed en tranen'. Hij tekent zijn aan morfine verslaafde moeder, zijn vrekkige vader, zijn drankzuchtige en gedegenereerde broer en zijn eigen gekwelde persoonlijkheid, ontstellend natuurgetrouw, met de moed, de zelfontleding en de afstandelijkheid van een man die op de drempel van de dood staat". (uit The Times).
Eugene O'Neill is de vader van het moderne Amerikaans drama:
hij werpt zijn schaduw over alle hedendaagse Amerikaanse toneelauteurs, van
Tennessee Williams
en Arthur Miller tot Sam Shepard
en David Mamet en ook over vele Britse
auteurs. O'Neill was de reus van het toneel van de twintigste eeuw: hij durfde
en slaagde... Al schrijven alle toneelauteurs vanuit bepaalde eigen ervaringen,
had ik bij O'Neill toch altijd het gevoel dat hij al wat hij schreef echt had
beleefd. ... Hij was een schrijver met een hart zo groot als een meloen die
hij van tijd tot tijd opensneed om er zijn pen in te dopen. Ik geloof niet dat
het zo verwonderlijk is dat hij Lange Dagrels naar de Nacht pas na zijn dood
wou laten opvoeren. Het was te na en te persoonlijk, teveel bloed en, tranen,
al moet het vreemd geweest zijn, het eigen meesterwerk nooit opgevoerd te zien.
Een muzikant met alle klanken in zijn hoofd maar zonder instrument om ze te
spelen, een beetje zoals Beethoven denk ik. ...
Het was alsof hij zei: 'Ziedaar, zo ging het, zo was het werkelijk, dat is de
pijn die ik mijn hele leven meedroeg. Noem me een romanticus, maar ik weet dat
ik een realist ben. Jullie denken dat ik dat alles verhevig met mijn verbeelding,
maar ik heb geen verbeelding, mijn brein brandt alleen van ware, harde feiten.'
... In 1971 besloot ik deze marathon op het speelplan te zetten, deels onder
impuls van Tynan, deels ook onder druk van de geldnood bij de Old Vic. Het leek
me een geschikt stuk om te kunnen bezuinigen. Eén decor en vijf acteurs. Dus
wonnen Tynan en de Grote God Geld het pleit... en ik had nooit spijt van James
Tyrone... Lange Dagreis naar de Nacht is ongetwijfeld O'Neill's meester- werk.
«Laurence Olivier uit On Acting».
W.J.A. in Het Volk van 19 september 1989: “Het Raamteater heeft
'Lange dagreis naar de nacht' momenteel op de affiche staan maar zelfs in handen
van regisseur Walter Tillemans en ondanks de uitstekende vertolkingen van Julienne
De Bruyn en Bert André blijft de tekst voor de toeschouwer een te zwar(t)e
en vooral te lange opgave.”
W.S.B. in Het Nieuwsblad van 21 september 1989: “Het intens geladen stuk 'Lange
Dagreis naar de nacht' staat momenteel op de affiche van het RaamTeater. Het
Antwerpse gezelschap brengt een ingehouden, haast schroomvallig authentieke
versie van het diep-tragische werk, dat het zonder dramatische actie moet stellen
en daarom het uiterste vergt van de acteurs…en toeschouwers.”
In De Nieuwe Gazet van 2 oktober 1989: “Aangrijpend meesterwerk, met onbetwistbare
glansvertolkingen.
Bewerking en regie:Walter
Tillemans
Vertaling: Henri Schmabers
Decor en kostuums: Marc Cnops
Lichtontwerp: Walter Tillemans
Met: Julienne De Bruyn,
Bert André, Eric
Kerremans, John Willaert,
Anneleen Cooreman
Speelperiode: 12 september tot 28 oktober 1989