voor ensemble

“Dit werk werd gecomponeerd in opdracht van het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant voor het openingsconcert van het ‘Transitfestival voor hedendaagse muziek – 2006’ en werd gecreëerd door ‘Het Collectief’.

In maart 2006 startte ik met het componeren van dit opdrachtwerk. De geboorte van mijn dochter en het ziek-zijn van mijn moeder (de start van nieuw leven en tegelijk het verliezen van levenskracht), maakten dat ik het gevoel had dat de vorige partituur niet ter zake deed. Dus ben ik in september opnieuw gestart, deze keer aan Diferencia. Diferencia is opgedragen aan mijn moeder die de uitvoering ervan helaas niet meer heeft kunnen horen.

De Diferencia in de XVI° eeuwse Spaanse muziekwereld was een vroege variatievorm gebaseerd op liedmelodieën met een ostinato bas. De harmonie werd gevarieerd met diminuties, een rijke figuratie en tempowisselingen. De bas en harmonisatie bleven constant. Een prachtwerk uit 1538 is diferencias sobre “Guardame la vacas” voor vihuela van Luys de Narvaez (ca 1500 – na 1555).

Het verband tussen mijn Diferencia en de historische is niet ver te zoeken : een gelijkblijvende melodie en bas zijn vervangen door een pitch-class set die over zeven geledingen van ongelijke lengte gevarieerd wordt door middel van o.a. figuratie, orchestratie en tempowijziging. Deze ontwikkeling houdt in dat het basismateriaal gedurende de hele compositie telkens op een andere manier belicht wordt.
Elke geleding en haar onderverdeling in kleinere zinnen kent haar oorsprong in een verandering van idee en uitdrukking en is gekoppeld aan een transpositieverloop gerelateerd aan de originele set. De lengte van elk onderdeel wordt - net zoals de tempofluctuaties – geproportioneerd volgens de verhouding van de gulden snede. Vanaf de vierde geleding gaat het transpositieverloop in omgekeerde volgorde terug naar het begin, echter met een geïnverteerde set, om vervolgens te eindigen met een lichte variatie van de introductie van de compositie. Diferencia is m.a.w. spiegelsymmetrisch van opbouw en kent een gesloten cyclus.

• opgedragen aan W. J. Lucas Luijckx
• lengte : ca 11"00'
• fl(/alt), bascl, vl, vla, vlc, pno
• eerste uitvoering : Het Collectief, STUK, 27 oktober 2006, Leuven
• geschreven in opdracht van het Festival van Vlaanderen, Vlaams-Brabant voor het Transit Festival voor hedendaagse muziek , gesubsidieerd door het Ministerie van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap.
• partituur : www.cebedem.be

Diferencia - live opname door Het Collectief

fragment, 2'17" (2.6 Mb)

speel mp3

diferencia pdf (111Kb)

Kb)