Na het "afkoken" van de stookwijn wordt de geproduceerde alcohol aangelengd met zuiver water tot een sterkte van ±
45 % AV voor dranken en ± 60 % AV voor de sterkere likeuren. De likeuren worden daarna, bij de productie ervan,
meestal nog aangelengd met suikerwater en andere ingrediėnten (na het filteren). Meestal behoud men ook een klein
deel onvermengde alcohol voor speciale doeleinden zoals het op juiste sterkte brengen van dranken etc. Daarna wordt
de mengeling gezuiverd door hem enkele malen door een actieve koolfilter (Noritkorrels) te laten lopen (of persen). Indien de alcohol werdt gestookt van zuivere suikers en deze gebruikt wordt voor het aanmaken van likeuren of
dranken met een specifiek sterk aroma zoals Whisky(e), Cognac, Rum en gelijkwaardige is een filtrering ervan door
aktieve-kool niet echt noodzakelijk. Voor zuivere dranken met bijna geen eigen aroma zoals Vodka en Schnapps (Korn) is een nafiltrering (of meerdere) wel noodzakelijk.
Men kan voor de productie van deze kool elke houtsoort, cocosnoten of zelfs turf gebruiken. De beste aktieve-kool is,
volgens de "specialisten", gemaakt uit berken- of elzenhout. Ook hier geldt natuurlijk: hoe beter de filter, hoe zuiverder
het resultaat. Ook het meeste drinkwater moet soms gefiltreerd worden. Een spijtige zaak en beter zal het zeker niet worden....! Men kan dan natuurlijk ook gewoon plat flessenwater gebruiken.
|
Er zijn vele soorten aktieve-kool beschikbaar voor een perfecte zuivering van gassen en/of vloeistoffen op industriėle
basis. Hier wordt alcohol gezuiverd door middel van een langzame en gekontrolleerde doorstroming. Men drukt de
vloeistof door een aktievekool-filter van onder naar boven toe. De amateur-brouwer of "moonshiner" filtreerd meestal
van boven naar onder (door gravitatiekracht). Dit is dan ook meestal een snelle methode en veel minder effectief. Er
bestaat geen aktieve-kool voor zg. "huisgebruik". De meeste koolsoorten voldoen echter indien men deze bij een
beproefd en erkend verdeler aanschaft. De aktieve kool moet dienen om alcohol te zuiveren en niet als filter in een
afzuigkap! Deze moet dan ook "foodproof" zijn (voor gebruik met voedingsstoffen bv. drinkwater). Koop steeds
Europees vervaardigde koolsoorten. Hier is alles veel beter gereglementeerd. Het zou kunnen dat U een Chinese aktiev-kool goedkoop kunt aankopen maar dan nadien Uw volledige brouwsel mag wegkieperen omdat het hele
boeltje naar "buskruid" smaakt en ruikt. In het buitenland worden de meeste koolsoorten weinig of niet gezuiverd alvorens te distribueren.
Aktieve-kool werkt door het opnemen van onzuiverheden in de
poriėn ervan en deze vast te houden. Deze poriėn hebben een verschillende grootte, gaande van macro- tot meso-poriėn. Er zijn vele ingewikkelde chemische processen mee gemoeid en
daar gaan wij ons hier niet mee bezighouden. In grote lijnen zijn er drie soorten aktieve-kool:
1) Gepulverizeerde kool. 2) Korrel-kool. 3) Gereformeerde kool (normaal Pellets)
De zuiveringswerking is afhankelijk van de molecule-grootte van de onzuiverheden die de aktieve-kool moet opvangen. Deze mag niet groter zijn dan de poriėn van betreffende koolsoort. Ook de
zwaarte van de molecules, de hoeveelheid van verontreinigingen, het kookpunt ervan alsmede de doorstroomsnelheid
en lengte van het filterbed spelen een belangrijke rol in het reinigingsproces. Het is als een borstel, men heeft er met
grove haren en met zeer fijne. Ook de kamertemperatuur is van belang. Zo werkt een koude omgeving negatief in op het reingingsresultaat. De gewone huiskamertemperatuur van 20 22° C is voldoende.
Gepulverizeerde kool werkt niet 100% voor het reinigen van alcohol maar is wel heel goed als grof-reiniger in een
voorproces. Voor het fijnfilteren zelf is gegranuleerde aktieve kool (korrels) het beste.Het ideale reinigingsproces voor
de doe-het-zelver is dus: Voorreiniging met gepulverizeerde kool en daarna fijnfiltrering met gegranuleerde kool.
FILTER-PIJP :
De filter zelf is meestal uit kunsstof vervaardigd (geen PVC). De pijpdiameter is Ų40 mm of meer en de pijplengte
tussen 0,7 meter en 1,5 meter. Algemeen geldt, dat bij voor-reiniging met gepulveriseerde aktieve-kool alsmede een
voorspoeling van de gegranuleerde kool, er een minimum pijplengte van 0,7 tot 1 meter noodzakelijk is i.p.v 1,5 meter
indien men niet voor-reinigt en/of de aktieve kool niet voorspoeld. Normaal wordt bij toepassing van voorreiniging een pijplengte van 1 meter als uitstekend aanzien.
Aan de bovenzijde van de pijp is een grote trechter gemonteerd om het ingieten te vergemakkelijken. Sommigen
koppelen gewoon hun plasieken bus of jerrycan aan de pijp door middel van een slang en koppeling. De bus met
alcohol wordt dan boven de filterpijp opgehangen en de vloeistof loopt vanzelf doorheen de filter. De onderzijde van
de pijp wordt afgedicht met enkele filterdoeken die rond de onderkant van de filterpijp werden vastgeklemd. Na het
vullen van de filter kan met filtreren begonnen worden. De "Booze" moet natuurlijk opgevangen worden....!!!!
VOOR-REINIGING MET GEPUVERIZEERDE AKTIEVE KOOL:
1) Meng 5 gram gepulverizeerde aktieve kool per liter alcohol. 2) Laat staan voor 24 uur. Schud alles gedurende die tijd een viertal malen doorheen. 3)
Laat klaren gedurende 24 uren. 4) Hevel de klare alcohol af en kieper de rest weg. De alcohol is nu klaar voor fijnfiltrering met gegranuleerde kool.
FIJNFILTRERING MET GEGRANULEERDE AKTIEVE-KOOL:
Gegranuleerde kool wordt gebruikt in relatief dikke doordringlagen. Voor het zuiveren van bv. drinkwater moet de koollaag minstens 15 cm dik zijn. Voor alcohol echter moet de laag tussen 0,7 en 1,5 meter bedragen. De
doorgangsdiameter van de pijp moet minstens 38 mm bedragen. Vooraleer men de kool kan
gebruiken kan deze best eerst gespoeld worden. De aktieve kool zit nl. vol met zeepachtige zouten en die moeten er eerst uit.
Werkwijze:
1) Vooraleer de koolkorrels in de filterpijp te laden kookt U deze af in een roestvrijstalen kookpan of gelijkwaardig. Tijdens het koken wordt het bovenwater telkens afgeschuimd en heropgevuld.
2) Laat de gereinigde kool 24 uren staan. De nog vochtige kool is hierna klaar voor onmiddelijk gebruik in de filtreerpijp.
Laden van de filterpijp:
1) Plaats een drietal filterdoeken rond de uitgang vzn de pijp en bind deze goed af. Spoel de pijp en de doeken goed door. 2)
Vul nu de nog vochtige koolkorrels in de buis. Zo nu en dan goed schudden om de korrels goed te laten aansluiten en er geen luchtkamers ontstaan. 3)
Giet er nu de alcohol doorheen. Laat de filter nooit volledig uitdrogen. Indien dit toch gebeurt moet men de filter doorspoelen zodat alle lucht weer uitgedreven is.
Na het beindigen van het filtreerproces giet men 1 tot 2 liter water doorheen de filter om de resterende alcohol uit te
drijven. Smaak zo nu en dan en indien het te waterachtig wordt laat de rest dan gewoon weglopen. Hoe langzamer de doorstroming des te beter wordt het resultaat.
.
RECYCLAGE VAN AKTIEVE-KOOL:
Aktievekool kan herbruikt worden als men de verontreinigingen eruit kan verwijderen. Men kan, met relatief eenvoudige middelen de kool voor 80% regenereren. In theorie kan men dit voor eeuwig blijven doen. Door de
mechanische belastingen en het om en om verhandelen ervan breekt de kool echter langzaam neer. Het wordt tenslotte
een gepulverizeerde koolsoort die men dan weer kan gebruiken in de voor-reiniging (tot stof en as zult gij
wederkeren
.!). De hardere koolsoorten uit steen weerstaan natuurlijk langer dan de zachtere soorten die vervaardigd zijn uit hout, turf of cocosnoten. Er zijn twee werkwijzen om aktieve-kool te regenereren:
1) Door hitte (thermische recycling). 2) Met stoom (steam recycling)
Het regenereren door hitte wordt in de industrie uitgevoerd als volgt: De koolkorrels worden eerst gedroogd en
daarna voorverhit zodat de vervuilingen verkoold worden. De aktieve-kool wordt hierna gereaktiveerd bij 700 tot 1000°
C. Hiedoor worden de vervuilingen vergast en uit de carbon gedreven Het regenereren door middel van stoom is
echter de normale werkwijze in de industie. De filter wordt hier eerst "backflushed" of andersom doorgespoeld.
Daarna wordt stoom van 120 130° C doorheen de filter gestuwd en de vervuilingen eruit gestoomd. Na een nieuwe
backflush is de filter weer klaar voor gebruik. De meer ambachtelijk afgestelde amateurs of "Boozers" regenereren op volgende wijze:. 1) De aktieve-kool wordt goed gespoeld in water.
2) De kool wordt afgekookt in een roestvrij stalen kookpot (of gelijkwaardig) gedurende minstens 15 minuten. Het
bovenwater wordt voortdurend afgeschept en vers water bijgevuld. Ga door met koken zolang het "ruikt". 3)
Spreid de koolkorrels uit op een bakplaat en verhit tot 150° C gedurende ± 2 uren. Start de keukenventilator en
open een raam op een kiertje (of zorg voor voldoende verluchting). Dit alles omdat de vrijkomende gassen
brandgevaarlijk kunnen zijn. Zo kunnen de vrijkomende gassen uit een turfgebaseerde koolsoort reeds ontbranden bij ± 200° C. Voor steen-carbons ligt die grens ergens op 300 350° C.
VOORKOMEN IS STEEDS BETER DAN GENEZEN
.!!!
|