Berkensap heeft als groot voordeel dat er niet alleen een goede wijn (of stookwijn) mee gemaakt kan worden (ook ideaal om te mengen met andere wijnen), het is ook extreem eenvoudig te verkrijgen. Waar je bij andere wijnen aan de slag moet gaan met potten, messen en fruitpersen heb je voor berkensap niet veel meer nodig dan een snoeischaar en een lege fles. Berkensap kan ook gewoon puur gedronken worden en is dan een gezonde en een grote energiebron voor het menselijk lichaam. Berkensap is een klare, zoete, licht kleverige en energierijke vloeistof. Het bevat aminozuren, veel kalium en andere mineralen alsmede acht verschillende suikersoorten (bv. fruit en druivensuikers). Het heeft ook hoog gehalte aan anti-oxidanten die goed zijn voor hart en bloedvaten

Aftappen van berkensap kan enkel rond de maand maart. Men heeft dan spijtig genoeg slechts enkele weken de tijd om dit natuurmiddel te verzamelen. De beste tijd is, waneer de temperatuur in de vroege voor-lente boven de acht graden komt. Men kan dan aftappen tot de eerste groene botten zich ontwikkelen. Aangezien rond deze tijd van het jaar het gevaar voor nachtvorst nog zeer reëel is, is het raadzaam geen glazen maar pastieken-flessen of andere recipiënten te gebruiken. Van een grote en wijdvertakte berkenboom kan men per dag gemakkelijk 10 tot 15 liter sap ontrekken. Men kan aftappen tot het sap wit begint te verkleuren. Sommige bomen zijn door rot-ziekte aangetast. Het sap hiervan is onzuiver, troebel verkleurd en onsmakelijk.Tap dus alleen sap van gezonde berkebomen. Tap ook geen sap van bomen die U langer dan 25 jaar wil behouden. Het risico van infectie van de boom door houtrot is steeds aanwezig, hoe goed men ook oplet. Indien Uzelf geen berkenboom bezit moet U natuurlijk altijd eerst de toelating vragen aan de eigenaar of beheerder van de bomen.

UITVOERING:

Er zijn verschillende methodes voor het aftappen van berkensap. De bekendste methode is die waar je een gat boort in de stam van de berkenboom en daar met behulp van een goede kurk en een hevelslang het sap uit opvangt. Bij een relatief grote boom boord men gemiddeld 5 tot 10 cm diep in de stam. Het sap komt dus rechtstreeks uit de stam. Dit heeft voornamelijk als nadeel dat je kans maakt de boom te doden door te veel sap af te tappen.10 tot 15 liter kan een serieuze berkenboom normaal wel missen. Eenmaal je zo'n hoeveelheid hebt getapt moet je nadien wel het gat goed afsluiten met een kurk of  goed passende houten tap. Indien men de boom later nog wil gebruiken voor het hout, boord men het gat best zo laag mogelijk in de stam..

De andere methode is eigenlijk ook een stuk eenvoudiger. Hiervoor hoef je niet creatief te zijn met kurk. Het enige wat je moet doen is bij elke boom één tak schuin afsnijden met een snoeischaar. Dit hoeft geen dikke tak te zijn, maar het mag natuurlijk ook geen dood hout zijn. Je zal dan al vrij snel merken dat uit die wonde sap komt gedruppeld. Hang aan die tak een fles (maak ze vast met wat touw) en zorg er voor dat de tak met de fles wat naar beneden gebogen hangt. Eenmaal de fles gevuld raakt zal dit natuurlijk vanzelf ook wel gebeuren. Met een beetje geluk kan je zo elke dag of om de twee dagen een volle fles berkensap oogsten. Je kan een hele tijd blijven tappen, tot het sap wit van kleur wordt. Omdat je maar één, vrij kleine, wonde maakt in één tak van de boom, hoef je niet bang te zijn dat de boom het niet overleeft. Deze werkwijze is wel langzaam maar wel heel veilig voor de boom en dus zeker aan te raden.

Het gebruik van berkensap is reeds duizenden jaren oud en was vroeger een welgekomen energiebron, vooral na de lange en magere wintermaanden.  Berkensap is tegenwoordig ook te koop in gespecialseerde voedings- en natuurwinkels. Men kan het natuurlijk beter en goedkoper zelf aftappen. Het is dan zeker vers en vrij van alle bewaarmiddelen en andere rommel. Voor meer informatie over berken Zie "Berk" onder hoofdstuk "Kruiden A-F". Voor onmiddelijke overgang, activeer de onderlijnde titel.

Haarverzorging:

Het sap is (gek genoeg) volgens huidspecialisten ook erg goed om er je haar mee te wassen....!!!. Ik denk, dat door het relatief hoge suikergehalte, men dan wel een ietwat "stijve" en samengeklitte haardos bekomt. Voor de jeugd is dit natuurlijk geen probleem (Hippy Jippy). Voor ons, de "jeugdige ouderen", is het mischien goed er ons onderlichaam mee te behandelen......hahaha"! Neen, alle gekheid op een stokje, natuurlijk zou men voor het normaal behandelen van onze haardos, het sap eerst moeten fermenteren (vergisten) zoals bij wijn. Deze werkwijze geldt trouwens ook voor het veelgebruikte en beroemde uienhaarwater (ajuinen-aftreksel). Dit wordt er door de "specialisten" niet bijverteld (of ze weten het zelf niet). Door de vergisting worden alle suikers (koolhydraten) omgezet in alcohol en kooldioxide. Indien het sap wordt gefermenteerd om er berkenhaarwater van te maken moet men er natuurlijk geen suiker meer aan toevoegen. Het sap gewoon een tiental minuten zachtjes gaarkoken en na het afkoelen ervan, wat gist erbij (als nodig waterslotje erop) en gisten maar. Na een 14-tal dagen laten uitklaren en het klare gedeelte afhevelen. Gemakkelijker en zeker veel plezanter is het dan, om gewoon een aftreksel van jonge twijgjes en bladeren van de berk ( of jonge netels) te gebruiken (zoals in Scandinavië) en de echte berkensapwijn gewoon tijdens de "haarbehandeling" uit te drinken !. Men wordt dan van binnen en van buiten gelijktijdig "opgekalfaterd". Het aftreksel van berken wordt meestal gebruikt voor blonde en roest-gouden haardossen. Waarom weet niemand. Het product bezit tenslotte zeer weinig of geen  "blekend" vermogen....! Voor alle "haarkleuren" (ook onechte) wordt netelhaarwater of een aftreksel van ajuinen aanbevolen. Het "ajuin-haarparfum" bezit volgens de kenners ook een sterk-disinfecterende werking. Men wordt tenslotte, bij het gebruik ervan, niet zo dikwijls besmet met bacillen van anderen. Dat geldt zeker als men echte look gebruikt......hahaha !!!

Houdbaarheid en opslag :

Zuiver en natuurlijk berkensap is slechts een twee- tot drietal weken goed houdbaar. Men kan deze tijd verlengen door het verse berkensap korte tijd te koken (pasteuriseren) en daarna fris op te slaan. Voor een langere opslag moet men het echter diepvriezen of er wijn van maken. Het opslaan in de diepvries gebeurd best in plastieken flessen (bv. lege drinkwaterflessen). Voor het aanmaken van verschillende Berkensapwijnen vindt U gedetailleerde informatie onder "Berkensapwijn" in hoofdstuk "Vruchtenwijnen - Recepten". Voor een directe overgang klick op de onderlijnde titel.