Water

Over water valt veel en niets te vertellen. De ene stoker wil hard water en de ander zacht. Feit is het dat dranken (bv bier) gemaakt met hard water minder schuimen. Een voordeel van hard ( mineraal rijk) water is dat het verbindingen aangaat die dranken en likeuren een specifiek karakter geven. Het is maar zo als u het wilt.
Voor de likeurmaker en de distillateur is het belangrijk om te weten dat de zouten (mineralen) die in hard water zitten de drank of likeur troebel kunnen maken. Er bestaan in hoofdzaak vier verschillende soorten water.We gaan deze hier eens algemeen bekijken.

1) Oppervlaktewater: is water dat afkomstig is uit rivieren en meren. Het water van bepaalde rivieren en kanalen wordt, na zuivering ervan, als drinkwater toegeleverd in de drinkwater-leidingen van vele steden en gemeenten in België en in Nederland. Oppervlaktewater wordt hier echter zelden of nooit gebruikt voor het brouwen van bier of het aanmaken van dranken.
2) Grondwater: dit water wordt het meest gebruikt om dranken en bier te brouwen. Dit water kan   afkomstig zijn uit ondiepe putten (ca. 30 meter) of uit diepe putten (tot zelfs 200 meter diep). Vooral het water uit diepe putten kan soms tienduizenden jaren oud zijn. In zeer vele steden en gemeenten is het gewone leidingwater ook gezuiverd grondwater.
3) Bronwater: is water dat door verschillende lagen is doorgesijpeld tot het op een waterdichte laag aankomt (meestal klei). Dit water komt hier en daar vanzelf boven borrelen, soms zelfs onder druk door het verschuiven van aardlagen. Het verschil tussen grondwater en bronwater is niet altijd duidelijk aan te geven. Meestal is het gewone leidingwater even goed (en gezond) als het zg. flessen-bronwater. Voor bronwater zijn er wettelijke richtlijnen voor wat de inhoud ervan  betreft. Ook voor het gewone leidingswater bestaan er richtlijnen.
4) Regenwater: Dit water is tegenwoordig alleen nog bruikbaar om planten te besproeien en de straat af te spuiten. Indien men nu probeert, zoals vroeger, er zijn haar mee te wassen om het zg. "zacht" te maken, is de kans groot dat men de dag erna wakker wordt met een "kale knikker"....hahaha! Men kan ons regenwater dus eigenlijk verkopen als ontharingsmiddel.

Samenstelling:
Als men praat over water, dan praat men over hardheid. Er zijn drie soorten hardheid: tijdelijke, permanente en totale hardheid. Deze worden vaak op verschillende manieren gedefinieerd. De zouten die de hardheid bepalen hebben weinig invloed op de geur/aroma van de dranken, maar hebben wel een grote invloed op het gistmetabolisme. Zouten zorgen voor een betere gistgroei, waardoor meer aminozuren worden verbruikt, en daardoor ontstaat een aromatischer bier of drank.
Zoals reeds gezegd kan hard water bepaalde dranken troebel maken. Water zuiveren en zacht maken is dan soms wel een noodzaak, speciaal als je in een vervuild gebied leeft  (wie niet). Je kunt het water ziuveren en zacht maken door het koken ervan zodat de mineralen als ketelsteen neerslaan. Maar om 30 ltr water te moeten doorkoken,....? Men kan het water ook zachter maken door, afhankelijk van de hardheidsgraad, calciumhydroxide toe te voegen. Dit kunnen de meeste apothekers u leveren. Na een paar uur kunt u het heldere water afhevelen. Dit laatste is ook een zeer goede en goedkope oplossing indien U bv. veel last heeft van het dichtkalken van Uw koffiezetapparaat. U kunt dan zelf ontkalkt water aanmaken inplaats van flessenwater te moeten gebruiken.

Gewoon drinkwater:
Water is de meest natuurlijke drank. Het is belangrijk om mineraalarm water te drinken, omdat de mens geen plant is en de mineralen in het water niet kan opnemen. Deze anorganische mineralen vormen eerder een belasting voor de spijsvertering en de nieren. Het gewoon leidingswater is vrij mineraalarm, maar dit is slechts één aspect van goed water.
De samenstelling van drinkwater of grondwater verschilt van streek tot streek en van stad tot stad. Zo is het drinkwater van Antwerpen gezuiverd water uit het Albertkanaal terwijl het water in de leidingen van de gemeente Schoten afkomstig is van grondwater. Het drinkwater van Schoten bevat hierdoor veel meer kalk en sulfaten dan dat van de stad Antwerpen. Indien men in Schoten van het grondwater of leidingwater bier zou brouwen zou dit een droog bier opleveren. Het grondwater in Poperinge bevat veel natrium en chloriden, hetgeen de zoute smaak van bieren uit deze streek verklaard.
Meer dan de helft van al het leidingwater wordt uit de bodem (minstens op honderd meter diepte) opgepompt en is dus in zekere zin ook bronwater. Het drinkwater van vele streken is echter afkomstig van zg. "oppervlaktewateren" en is (soms sterk) gechloreerd. Het leidingswater dat behandeld is met chloor is dus "dood" water. Door het chloreren van het water is het bacteriologisch zuiver, maar men blijft zitten met de "bacterielijkjes", wat voor het lichaam ook een vervuiling betekent. Chloor kan ook schadelijke nevenproducten vormen.  De chlorering verhoogt trouwens ook het aantal mutagene stoffen in oppervlaktewater dat gebruikt wordt voor zuivering. Van sterk gechoreerd water kan meestal geen smakelijke koffie gebrouwen worden. Men is hier dan aangewezen om voor de koffie flessenwater te gebruiken

Tienduizenden Belgen en Nederlanders drinken water uit een relatief ondiepe put bij het huis of boerderij. . Hierdoor kan het water snel worden vervuild met bacteriën of afvalstoffen uit de landbouw, zoals nitraat uit mest en bestrijdingsmiddelen. Ook de "beerput" ligt dikwijls in de onmiddellijke nabijheid (afstand moet minstens 50 meter bedragen) van de drinkwaterput. Intensieve zuivering is meestal niet mogelijk. Het gebruik van putwater als drinkwater wordt daarom afgeraden. Als het niet anders kan, is het verstandig het water regelmatig te laten controleren bij een laboratorium, maar dit kost wel veel geld.

Wie spreekt over watervervuiling en watergebruik, kijkt vaak met een beschuldigend oog naar de landbouw en de industrie. Maar ook de huishoudens zijn goed voor 31% van het totale gebruik. Van het leidingwater nemen de gezinnen zelfs 60% voor hun rekening.
Het "gewone" water uit de kraan voldoet aan hoge (?) eisen die in de wet zijn vastgelegd. De wet stelt grenzen aan de hoeveelheid bacteriën, de hardheid en het zoutgehalte. In de wet staan ook normen voor de hoeveelheid zware metalen, organische verontreinigingen, nitraat, minerale oliën en bestrijdingsmiddelen die in het water mogen zitten. Deze normen zijn meestal strenger dan dat nodig is (?) voor de bescherming van de gezondheid. Dat betekent dat als de norm wordt overschreden er vaak nog geen gevaar is voor de gezondheid.
Door de ontzettende milieuvervuiling, chemische landbouw, overbemesting, enz. wordt het steeds moeilijker voor de drinkwatermaatschappijen water te leveren dat voldoet aan de Europese normen, denk maar aan de nitraten, residu's van pesticiden, etc. Om dezelfde reden voldoet putwater ook niet meer en het regenwater is te sterk belast door de luchtvervuiling. Onzuiver water kan heel wat schade aanrichten omdat water in ons lichaam bij zoveel processen betrokken is. Ook in de waterverontreiniging is het aandeel van de gezinnen aanzienlijk.Voor het vervuilen van het water en ons leefmilieu zijn we dus met zijn allen verantwoordelijk en we zullen er samen de gevolgen van moeten dragen. We worden echter blijkbaar allemaal meer en meer immuun voor al deze giften en bacteriën ....hahaha!

Bronwater:
De eisen die aan flessenwater worden gesteld, zijn in het algemeen minder streng dan die voor gewoon drinkwater. Deze matige kwaliteitseisen voor bron- en mineraalwaters zijn bij wet omschreven. Daarin zijn voor vijftien stoffen de maximale hoeveelheden omschreven, terwijl deze voor wat betreft leidingwater voor 57 stoffen de maximale hoeveelheden vermeldt. Sommige fabrikanten van mineraalwaters beweren wel eens dat veel mineralen goed zijn voor het lichaam. Dit is echter grote larie...!!! Mineralen spelen inderdaad een essentieele rol bij belangrijke lichaamsfuncties, maar te veel mineralen is zeker niet goed. Het is eigenlijk zelfs veel beter om mineraalarm water te drinken, omdat de mens geen plant is. De anorganische mineralen vormen een grote belasting voor ons lichaam. Als een mens mineralen wil opnemen, moet hij die in organische vorm nemen, door het eten van groente, fruit, aardappelen, enz.  Hetzelfde kan trouwens gezegd worden van de mineralen in zeezout; deze zijn ook in deze vorm niet opneembaar door de mens.
Bronwater moet dus aan bepaalde minimum-eisen voldoen en de producenten moeten elke twee jaar hun product laten controleren. Bronwater mag alleen worden gefilterd en er mag koolzuurgas aan worden toegevoegd. Verder zijn er normen voor de hoeveelheid bacteriën en het gehalte aan een aantal opgeloste stoffen. Er zijn geen verplichtingen om alle mineralen die erin zitten op het etiket te zetten. De producent kan dus zelf een voor hem "aangepaste" keuze maken. Sommige soorten bronwater bevatten nauwelijks natrium, andere bevatten juist heel veel zout (tot 3 gram per liter). Het is raadzaam zoutarme bronwaters te kopen.
Gezien de op zijn minst evenwaardige kwaliteit van het gewone leidingwater, is het meestal niet nodig om bronwater uit flessen te gebruiken in plaats van kraanwater. Indien U toch flessenwater gebruikt, gebruik dan de glazen flessen en niet deze uit kunststof (plastic). Plastic is helemaal geen inerte stof en geeft meestal verschillende ongezonde stoffen af in het water. Uit onderzoek is bvb. gebleken dat de dalende vruchtbaarheid bij de mannen o.a. te maken heeft met het gebruik van voedsel en drank in  verpakkingen. uit kunststof. Dit komt door het uitlogen in het water van de in vele kunsststoffen gebruikte Ftalaten (bv. fenolen als verzachters).

Waterhardheid:

De hardheid van water wordt meestal aangegeven in mmol/l van calciumzouten. De hardheidsgraden die internationaal gebruikt worden variëren qua concentratie en zouten. Men moet dus opletten als men de hardheid van water vergelijkt bv. in België en/of Nederland...!!! Men kan grof stellen dat bij dezelfde hardheidsgraad, het water in Nederland bijna tweemaal zo "hard" is (of kalk bevat). Opgelet dus bij aankoop van bronwaters of gebruik van Nederlandse waspoeders of antikalk-middelen. De volgende hardheidsgraden worden gehanteerd:

1 Franse graad     = 1 mg CaCO3/100 ml (gebruikelijke maat in België.
1 Duitse graad     = 1 mg CaO/100 ml (gebruikelijke maat in Nederland
1 Engelse graad    = 1 grain CaCO3/gallon.
1 Amerikaanse graad = 1 mg CaCO3/l
1 mmol CaO         = 56 mg CaO/l

Voor het omrekenen van de verschillende hardheidsgraden kun je de volgende tabel gebruiken.

mmol/l

Franse graden (België)

Duitse graden (Nederland)

Engelse graden

Amerikaanse graden

1,0

10,0

5,6

7,0

100

0,1

1,0

0,56

0,7

10

0,18

1,79

1,0

1,25

17,9

0,145

0,8

1,43

1,0

14,3

0,01

0,056

0,1

0,07

1,0

Dranken:
Voor het brouwen van bier en de vinifikatie van wijnen wordt dus gewoon grondwater gebruikt dat meestal afkomstig is uit diepe putten.
Bij het aanlengen van sterke dranken en likeuren wordt normaal gedistilleerd water gebruikt. Dit omdat het smaakloos is en geen vervuilingen bevat. Zoals U echter weet, zuigt gedistillerd water de mineralen uit ons lichaam. Daarom is men bv zo vermoeid na het drinken van "aangekochte" dranken (zakken leeg en zware kop…)! Een reden temeer om zelf te Uw dranken aan te maken. Gebruik water spaarzaam. Zeker niet "puur" nuttigen (welke zot zou dit doen...?). Ikzelf gebruik in België meestal gewoon plat bronwater om mijn dranken "op sterkte"  te brengen.

Filters:
Omdat het leidingwater al zuiver genoeg is, zijn waterfilters thuis normaal niet nodig. Er zijn zelfs risico's bij het gebruik van deze filters. Als de filters niet op tijd worden vervangen, kunnen er juist veel bacteriën in gaan groeien.
Een  groot nadeel van ontkalkingsfilters is, dat deze zeer schadelijk zijn voor de botgroei van kleine kinderen en ze zijn ook slecht voor oudere mensen. Indien de installatie van ontkalkers strikt noodzakelijk is, kunnen deze best opgesteld worden in gescheiden waterleidingssystemen. Zo wordt dan alleen het douche-water en het water naar andere toestellen zoals wasmachine, afwasmachine en/of chaufageketel ontkalkt. Het drinkwater daarentegen blijft onaangeroerd. Tenslotte heeft men meestal alleen problemen met kalk aan en in toestellen, die het water verwarmen of opgewarmd water gebruiken. Ons lichaam heeft echter kalk nodig...!!!!.

Genoeg gezeverd nu over water......!

[Alcohol] [Grondbeginselen] [Praktisch Stoken] [Sterke Dranken] [Kruiden] [Likeuren] [Wijn & Bier] [Technisch] [Informatie]