Regels Volleybal
Regels Volleybal........................................................................................................................................................ 1
Conform de Internationale regels zoals goedgekeurd op het 27ste FIVB congres met de uitbreiding en aanpassing door GERVVOT 1
1 Doel van het spel............................................................................................................................................. 4
2 Uitrusting.......................................................................................................................................................... 4
3 Punten maken, set en match winnen............................................................................................................. 4
3.1 Een punt scoren....................................................................................................................................... 4
3.1.1 Het punt............................................................................................................................................... 4
3.1.2 De fout.................................................................................................................................................. 4
3.1.3 Gevolgen van het scoren van het punt........................................................................................... 4
3.2 Een set winnen......................................................................................................................................... 4
3.3 De match winnen..................................................................................................................................... 4
3.4 Onvolledig team en forfait...................................................................................................................... 5
4 Structuur van het spel..................................................................................................................................... 5
4.1 De toss...................................................................................................................................................... 5
4.2 Startopstelling.......................................................................................................................................... 5
4.3 Posities...................................................................................................................................................... 5
4.3.1 Positienummers................................................................................................................................... 5
4.3.2 Positie van de spelers onderling...................................................................................................... 5
4.4 Positiefouten............................................................................................................................................ 5
4.5 Draaien...................................................................................................................................................... 6
5 Het vervangen van spelers............................................................................................................................. 6
5.1 Beperkingen aan vervangingen............................................................................................................ 6
5.2 Uitzonderlijke vervangingen.................................................................................................................. 6
5.3 Niet toegestane vervanging.................................................................................................................. 6
6 Spelsituaties...................................................................................................................................................... 6
6.1 De bal in spel............................................................................................................................................ 6
6.2 De bal uit spel.......................................................................................................................................... 6
6.3 De bal is “IN”........................................................................................................................................... 6
6.4 De bal is “UIT”........................................................................................................................................ 7
7 De bal spelen.................................................................................................................................................... 7
7.1 Contacten................................................................................................................................................. 7
7.1.1 Opeenvolgende contacten................................................................................................................ 7
7.1.2 Gelijktijdige contacten........................................................................................................................ 7
7.1.3 Geassisteerde contacten.................................................................................................................... 7
7.2 Karakteristieken van het contact.......................................................................................................... 7
8 De bal bij het net.............................................................................................................................................. 7
8.1 De bal passeert het net........................................................................................................................... 7
8.2 De bal raakt het net................................................................................................................................. 8
8.3 De bal in het net....................................................................................................................................... 8
9 De speler bij het net......................................................................................................................................... 8
9.1 Over het net heen reiken........................................................................................................................ 8
9.2 Onder het net door gaan........................................................................................................................ 8
9.3 Contact met het net................................................................................................................................. 8
9.4 Samenvatting: fouten aan het net......................................................................................................... 8
10 De opslag.......................................................................................................................................................... 8
10.1 De eerste opslag van een set................................................................................................................. 8
10.2 Volgorde van opslag............................................................................................................................... 9
10.3 Toestemming tot opslag......................................................................................................................... 9
10.4 Uitvoering van de opslag....................................................................................................................... 9
10.5 Schermen.................................................................................................................................................. 9
10.6 Fouten tijdens het opslaan.................................................................................................................... 9
10.6.1 Opslagfouten.................................................................................................................................. 9
10.6.2 Fouten na de opslag...................................................................................................................... 9
10.7 Fouten na het opslaan............................................................................................................................ 9
11 De aanval......................................................................................................................................................... 10
11.1 De aanvalsactie in engere zin.............................................................................................................. 10
11.2 Beperkingen aan de aanval.................................................................................................................. 10
12 Het blok........................................................................................................................................................... 10
12.1 Blokken................................................................................................................................................... 10
12.2 Blokcontact............................................................................................................................................ 10
12.3 Blokken binnen de speelruimte van de tegenspelers....................................................................... 10
12.4 Blokken en balcontacten...................................................................................................................... 10
12.5 Blokken en de opslag............................................................................................................................ 10
13 Spel onderbrekingen...................................................................................................................................... 11
13.1 Aantal toegestane onderbrekingen.................................................................................................... 11
13.2 Aanvragen van onderbrekingen......................................................................................................... 11
13.3 Volgorde van onderbrekingen............................................................................................................. 11
13.4 Duurtijd van de Time-outs................................................................................................................... 11
13.5 Duurtijd van de vervanging................................................................................................................. 11
13.6 Ongeldige onderbrekingen.................................................................................................................. 11
14 Wedstrijd vertragingen................................................................................................................................. 11
14.1 Type vertragingen................................................................................................................................. 11
14.2 Sancties................................................................................................................................................... 11
15 Uitzonderlijke spelonderbrekingen.............................................................................................................. 11
15.1 Verwondingen........................................................................................................................................ 11
15.2 Externe beïnvloeding............................................................................................................................ 12
16 Intervals en speelveld veranderingen......................................................................................................... 12
16.1 Intervals.................................................................................................................................................. 12
16.2 Veranderen van speelveld.................................................................................................................... 12
17 De Libero......................................................................................................................................................... 12
17.1 Aanduiding van de Libero................................................................................................................... 12
17.2 Uitrusting................................................................................................................................................ 12
17.3 Acties waarin de Libero betrokken is................................................................................................. 12
17.3.1 Speelacties..................................................................................................................................... 12
17.3.2 Vervanging van spelers............................................................................................................... 12
1 Doel van het spel
Volleybal wordt gespeeld op een rechthoekig veld, verdeeld in twee gelijke helften door een net. Het is het doel van elk team om te trachten de bal met niet meer dan 3 aanrakingen over het net te spelen, en te trachten aldus de bal de grond van de tegenspelers te laten raken, alsook moeten zij trachten dit te verhinderen van ballen die van de tegenspeler komen.
2 Uitrusting
Men
benodigd een veld van 9 x
Boven de
middellijn wordt een net opgehangen. De bovenkant van het net hangt op 2m43
voor mannen, en 2m24 voor vrouwen. Deze hoogte wordt gemeten in het midden van
het net. De zijkanten mogen niet meer dan
Ter hoogte van de zijlijnen worden aan het net twee antennes bevestigd, één langst elke kant. De antennes maken deel uit van het net en begrenzen de passeerruimte.
De ballen
hebben een omtrek van 65-
3 Punten maken, set en match winnen
3.1 Een punt scoren
3.1.1 Het punt
Een team scoort een punt als het erin slaagt om de bal op het veld van de tegenpartij de grond te laten raken, als de tegenpartij een fout maakt, of als de tegenpartij gestraft wordt.
3.1.2 De fout
Een team begaat een fout als het een handeling onderneemt die in strijd is met de regels. Als twee fouten na elkaar gemaakt worden, geldt de eerste fout. Als twee fouten door de verschillende teams tegelijkertijd worden gemaakt, is dit een dubbele fout, en wordt de rally overgedaan.
3.1.3 Gevolgen van het scoren van het punt
Als het team dat aan opslag is de rally wint, krijgt het een punt en houdt het de opslag.
Als het team dat niet aan opslag is de rally wint, krijgt het te de opslag.
3.2 Een set winnen[5]
De set wordt gewonnen door het team dat als eerste 25 punten haalt, met en minimaal verschil van 2 punten met de tegenspelers.
3.3 De match winnen[1]
Er worden steeds 4 sets gespeeld. Het team dat de meeste sets wint, wint de match en krijgt 3 punten, het verliezende team krijgt 1 punt. Als beide teams 2 sets gewonnen hebben, krijgt elk team 2 punten.
3.4 Onvolledig team en forfait[2]
Een team is onvolledig als minder dan 5 spelers opdagen. Een ploeg geeft forfait, als ze niet opdagen, of zodanig laat opdagen dat de match niet volledig kan worden uitgespeeld.
In elk van bovenstaande gevallen krijgt de ploeg die in fout is, 0 punten, de andere ploeg krijgt 3 punten. Bovendien krijgt de ploeg die in fout is één strafpunt als de tegenspelers en GERVVOT tijdig verwittigd waren, 2 strafpunten als deze niet verwittigd waren. Bij een tweede forfait wordt deze straf vermeerderd met één punt extra. Bij een derde forfait wordt de ploeg uitgesloten van verdere deelname aan de competitie.
4 Structuur van het spel
4.1 De toss
Bij de aanvang van de match gaat de scheidsrechter met de kapiteins van de ploegen een toss uitvoeren. De winnaar van de toss krijgt de keuze: ofwel het recht om te kiezen welke ploeg opslaat van opslag, ofwel het recht van kiezen welke ploeg aan welke zijde van het veld speelt. De verliezer van de toss krijgt de overgebleven keuze.
4.2 Startopstelling
Er zijn minstens 5 spelers[3] per team op het veld. De volgorde van opstelling mag gedurende de set niet gewijzigd worden. De spelers die bij de start niet in de startopstelling voorkomen, zijn de vervangers.
Indien er voor de aanvang van een set een fout wordt opgemerkt in de opstelling, wordt deze rechtgezet. Er volgt geen sanctie.
4.3 Posities
Op het moment dat de bal geraakt wordt door de opslager, moet iedere speler zich op de juiste positie op het veld bevinden, in overeenstemming met de rotatie-orde.
4.3.1 Positienummers
De
posities op het veld worden als volgt genummerd: de spelers aan het net nemen
v.l.n.r. de posities 4, 3 en
4.3.2 Positie van de spelers onderling
Elke voorste rij speler moet minstens een deel van zijn voet dichter bij de middellijn hebben staan dan de overeenkomstige achterste rij speler.
Iedere speler langst links (rechts) moet minstens een deel van zijn voet dichter bij de linker (rechter) zijlijn hebben dan de middelste speler.
Nadat de bal voor de opslag is geraakt, mogen de spelers vrij bewegen over het veld[4].
4.4 Positiefouten
Een team maakt een positie fout als een speler niet op zijn toegewezen plaats staat op het ogenblik dat de bal geraakt wordt bij de opslag.
Als de opslager een fout maakt bij het raken van de bal, en er is tevens een positie fout, geldt de fout van de opslager als fout. Als de opslag foutief wordt na het raken van de bal (bijvoorbeeld: hij gaat uit), geld de positiefout als eerst gemaakt.
De sanctie voor een positiefout is het verlies van de rally.
4.5 Draaien
Als het ontvangende team het recht op opslag verworven heeft, draaien de spelers één positie in wijzerzin.
Een draaifout wordt gemaakt als de opslag niet door de correcte persoon wordt gegeven. Dit wordt bestraft met het verlies van de rally. Bovendien moet worden nagegaan wanneer de fout gemaakt is, en alle punten die vanaf dan gemaakt zijn door het team dat in fout is, worden afgenomen. De punten die intussen gemaakt zijn door het andere team, blijven behouden. Als dit niet kan worden nagegaan, worden geen punten afgetrokken, en is het verlies van de rally de enige sanctie.
5 Het vervangen van spelers
Een vervanging grijpt plaats als één of meerdere spelers in het spel komen, en één of meerdere spelers, (behalve de libero) in zijn/hun plaats het spel verla(a)t(en). De scheidsrechter geeft hiervoor toestemming.
5.1 Beperkingen aan vervangingen
Per set, per team mogen maximaal 6 vervangingen plaatshebben. In één vervanging mogen meerdere spelers vervangen worden.
Een speler die vervangen werd, mag in dezelfde set terug op het veld worden ingezet in een volgende vervanging, maar enkel terug naar zijn oorspronkelijke positie. Nadien mag hij geen tweede keer vervangen worden in die set.
Een vervanger, mag in dezelfde set terug van het veld gehaald worden door een volgende vervanging, maar enkel door de speler die hij vervangen heeft, en hij mag nadien in deze set geen andere speler meer vervangen.
5.2 Uitzonderlijke vervangingen
Een speler die gewond geraakt is, en niet kan verder spelen, moet met een gewone vervanging vervangen worden. Is dit niet mogelijk binnen regel 5.1, mag deze speler uitzonderlijk toch vervangen worden. De vervangen speler mag deze set of volgende sets niet meer worden ingezet.
5.3 Niet toegestane vervanging
Een vervanging is niet toegestaan als zij in strijd is met de regels in 5.1. Als het spel is hervat na een niet toegestane vervanging, zal het team dat de fout maakt de rally verliezen, en zullen alle punten die gemaakt zijn na de niet toegestane vervanging worden afgetrokken. De punten van de tegenspelers blijven behouden.
6 Spelsituaties
6.1 De bal in spel
De bal is in het spel vanaf het ogenblik dat hij geraakt wordt bij de opslag.
6.2 De bal uit spel
De bal is uit spel vanaf het moment dat de scheidrechter fluit.
6.3 De bal is “IN”
De bal is “IN” als hij het spelveld of de lijnen van het veld raakt.
6.4 De bal is “UIT”
De bal is uit als
1. hij de vloer raakt buiten het spelveld:
2. hij een voorwerp of persoon raakt buiten het veld
3. hij een antenne of een deel van het net buiten de zijlijnen raakt
4. hij over het net gaat volledig of gedeeltelijk buiten de passeerruimte
5. hij onder het net door gaat
7 De bal spelen
Elk team moet de bal spelen van op zijn eigen speelhelft, of van buiten het speelveld.
7.1 Contacten
Elk team heeft het recht op 3 contacten om de bal terug over het net te spelen. Het blok geldt niet als contacten. Als een team meer dan 3 maal de bal aanraakt, wordt dit de fout ‘Vier contacten. Ook onbedoelde contacten gelden als contact.
7.1.1 Opeenvolgende contacten
Een speler mag de bal niet twee maal na elkaar raken.
7.1.2 Gelijktijdige contacten
Maximaal 3 spelers mogen de bal aanraken op hetzelfde moment. Als 2 (of 3) spelers de bal gelijktijdig raken, geldt dit als 2 (of 3) contacten.
Als twee tegenspelers tegelijk de bal raken, en dit leidt tot het vasthouden van de bal, is dit een dubbele fout en wordt de rally overgedaan.
7.1.3 Geassisteerde contacten
Een speler mag geen gebruik maken van toestellen of andere spelers om de bal te kunnen raken. Een speler die op het punt staat een fout te maken (bijvoorbeeld het net raken), mag wel fysiek worden tegengehouden door een andere speler
7.2 Karakteristieken van het contact
Een bal mag eender welk deel van het lichaam raken. Een bal moet geslagen worden, hij mag niet gevangen worden of geworpen. Een bal mag verschillende delen van het lichaam raken, op voorwaarde dat dit tegelijkertijd gebeurd.
Bij het blokken en bij het eerste contact van de bal binnen het team, mogen meerdere opeenvolgende contacten plaatshebben, op voorwaarde dat ze binnen dezelfde actie plaatshebben.
8 De bal bij het net
8.1 De bal passeert het net
De bal die over het net naar de tegenspelers geplaatst wordt, moet dit doen binnen de passeerruimte. Dit is de ruimte die begrensd wordt door de bovenkant van het net, het plafond en de denkbeeldige verlengingen van de antennes.
De bal die over het net gaat, volledig of gedeeltelijk buiten de passeerruimte, en zo buiten het speelveld van de tegenpartij terecht dreigt te komen, mag door het team gerecupereerd worden, door deze terug naar het eigen veld te spelen, opnieuw geheel of gedeeltelijk buiten te passeerruimte. De speler die de bal terugspeelt, mag hierbij de speelhelft van de tegenpartij niet betreden. De tegenpartij mag deze actie niet trachten te verhinderen.
8.2 De bal raakt het net
Bij het passeren mag de bal het net raken.
8.3 De bal in het net
Een bal die in het net gespeeld wordt, mag gerecupereerd worden mits inachtname van de beperking van 3 contacten. Als de bal door het net gaat, of het net vernielt, wordt de rally overgedaan.
9 De speler bij het net
9.1 Over het net heen reiken
Een speler mag bij het blokken over het net reiken, zolang deze handeling de aanval van de tegenpartij niet hindert.
Bij een aanval mag de speler met zijn hand over het net reiken, op voorwaarde dat het contact met de bal plaats had aan de eigen kant van het net.
9.2 Onder het net door gaan
Het is toegestaan om onder het net door, door te dringen tot de speelruimte van de tegenpartij, op voorwaarde dat dit hun spel niet hindert en hij de speelhelft van de tegenpartij niet raakt.
De speelhelft van de tegenpartij aanraken mag enkel met een voet, en dan slechts zolang een deel van de voet de eigen speelhelft blijft raken. Elk contact tussen een ander lichaamsdeel en de het speelveld van de tegenpartij is verboden.
9.3 Contact met het net
Contact met het net is niet verboden tenzij het gebeurt tijdens een spelactie, of het het spel hindert. Na het spelen van de bal mag de speler de netpalen en alle objecten buiten de totale lengte van het net raken, het net zelf echter niet.
Als een bal in het net gespeeld wordt, en hierdoor het net tegen een speler duwt, is dit geen netfout.
9.4 Samenvatting: fouten aan het net
· Een speler raakt een bal of tegenspeler boven de speelhelft van de tegenspelers, voor of tijdens de aanvalsactie van de tegenspeler.
· Een speler dringt onder het net door in de speelruimte van de tegenspelers, waarbij hij het spel van de tegenspelers hindert.
· Een speler dringt onder het net door op het speelveld van de tegenspelers
· Een speler raakt het net of de antennes tijdens het spelen van de bal, of hierbij het spel beïnvloedt.
10 De opslag
De opslag is de actie van de bal in het spel te brengen
10.1 De eerste opslag van een set
De eerste opslag van de eerste set wordt uitgevoerd door de ploeg zoals dit bepaald is bij de toss.
De eerste opslag van volgende sets wordt uitgevoerd door het team dat de in vorige set de eerste opslag niet heeft uitgevoerd.
10.2 Volgorde van opslag
Als het team dat aan opslag is de rally wint, krijgt het een punt en houdt het de opslag.
Als het team dat niet aan opslag is de rally wint, krijgt het te de opslag.
10.3 Toestemming tot opslag
De scheidsrechter geeft toestemming tot opslag nadat hij gecontroleerd heeft dat beide teams klaar zijn om te spelen, en de opslager in het bezit is van de bal.
10.4 Uitvoering van de opslag
De bal wordt geslagen met één hand of een deel van één arm, nadat hij is opgegooid of is losgelaten uit de hand(en).
Enkel een opgooi of loslating is toegestaan. Ronddraaien of botsen van de bal in de hand voor de opslag is toegestaan.
Op het ogenblik dat de opslager de bal raakt, mag bij het speelveld niet raken, en moet hij zich achter het veld tussen de denkbeeldige verlengingen van de zijlijnen bevinden.
Bij een sprongopslag, mag de speler na de opslag in het veld of buiten de denkbeeldige verlengingen van de zijlijnen terecht komen.
De opslager moet de bal raken binnen de 8 seconden nadat de scheidsrechter gefloten heeft.
Een opslag die is uitgevoerd voordat de scheidsrechter gefloten heeft, moet worden overgedaan.
10.5 Schermen
De spelers mogen de tegenpartij niet verhinderen om de bal of het traject van de bal te zien, door een scherm te maken. Spelers maken een scherm door armen te bewegen, te springen of opzij te bewegen, gedurende de uitvoering van de opslag, of door gegroepeerd te gaan staan om het traject van de bal te verhullen.
10.6 Fouten tijdens het opslaan
10.6.1 Opslagfouten
De verkeerde persoon voert de opslag uit, of de opslag wordt slecht uitgevoerd.
10.6.2 Fouten na de opslag
Nadat de bal correct is opgeslagen, wordt een opslag een fout als
· de bal een speler van het eigen team raakt
· de bal niet over het net heen gaat
· de bal over het net heen gaat buiten de passeerruimte
· de bal over een scherm heen gaat
· de bal uit gaat
10.7 Fouten na het opslaan
Als een speler een opslagfout maakt (10.6.1) en de tegenspelers maken een positiefout, is het de opslagfout die geldt.
Als de speler een correcte opslag uitvoert, maar een treedt een fout op na de opslag, en de tegenspelers maken een positiefout, is het de positiefout die geldt.
11 De aanval
11.1 De aanvalsactie in engere zin
Elke actie die de bal naar de speelhelft van de tegenpartij brengt wordt aanzien als een aanvalsactie, met uitzondering van het blok en de opslag. De aanvalsactie eindigt als de bal boven de speelhelft van de tegenpartij is aangekomen, of door een tegenspeler is geraakt.
11.2 Beperkingen aan de aanval
Een voor-speler mag een aanvalsactie uitvoeren op eender welke hoogte, mits de actie wordt uitgevoerd vanop de eigen speelhelft.
Een achter-speler mag achter de drie-meter lijn een aanvalsactie uitvoeren op eender welke hoogte. Als de actie een sprong inhoudt, moeten de voeten van de speler bij het opspringen zich volledig achter de drie-meter lijn bevinden. Hij mag landen binnen de drie-meter zone.
Een achter-speler mag een aanval uitvoeren van voor de drie-meter lijn, mits de bal bij het contact zich niet volledig hoger dan het net bevindt.
Het is niet toegelaten een aanval op de opslag van de tegenpartij uit te voeren, als de bal zich boven de drie-meter zone en zich volledig hoger dan het net bevindt.
Als met een Libero gespeeld wordt gelden volgende beperkingen:
· Een Libero mag nooit een aanvalsactie uitvoeren als de bal volledig hoger is dan het net
· Een speler voert een aanvalsactie binnen de drie-meter-lijn uit op een bal die zich volledig boven het net bevindt en bovenhands door de Libero is gepasseerd.
12 Het blok
12.1 Blokken
Blokken is de actie waarbij spelers aan het net staan en trachten door hun handen boven het net te houden, de bal van de tegenspelers tegen te houden. Dit mag enkel gebeuren door voorste rij spelers. De Libero mag niet blokken of aan een blok poging deelnemen.
12.2 Blokcontact
Opeenvolgende (snelle of langdurige) contacten mogen gedurende het blok plaatshebben.
12.3 Blokken binnen de speelruimte van de tegenspelers
Is enkel toegestaan mits dit niet interfereert met het spel van de tegenpartij. M.a.w. pas na afsluiten van de aanvalsactie mag bij het blokken over het net gereikt worden.
12.4 Blokken en balcontacten
Het contact van het blokken wordt niet meegeteld in de 3 contacten waar men recht op heeft alvorens de bal terug over het net gespeeld moet worden.
Het eerste balcontact na het blok mag worden uitgevoerd door eender welke speler, ook deze die het blok heeft uitgevoerd.
12.5 Blokken en de opslag
Het is verboden de opslag te blokken.
13 Spel onderbrekingen
Dit betreft Time-outs en Speler vervangingen
13.1 Aantal toegestane onderbrekingen
Er zijn per set 2 time-outs, en 6 vervangingen toegestaan.
13.2 Aanvragen van onderbrekingen
Deze aanvragen worden door de kapitein of de coach gedaan en mogen enkel gebeuren als de bal uit het spel is, door gebruik te maken van het betreffende handgebaar.
13.3 Volgorde van onderbrekingen
De aanvraag voor time-outs en vervangingen mogen elkaar opvolgen, zonder de noodzaak het spel opnieuw te starten. Vervangingen mogen elkaar niet opvolgen, er mogen wel meerder spelers binnen dezelfde vervanging vervangen worden.
13.4 Duurtijd van de Time-outs
Een time out duurt 30 seconden.
13.5 Duurtijd van de vervanging
Een vervanging duurt zolang het nodig is om de vervanging uit te voeren.
13.6 Ongeldige onderbrekingen
Een aanvraag voor een niet toegestane onderbreking zal, indien deze zich voor het eerst voordoet en het spel niet hindert geweigerd worden en zonder gevolg blijven.
Een volgende niet toegestane onderbreking leidt tot een ‘vertraging’ en wordt overeenkomstig bestraft.
14 Wedstrijd vertragingen
14.1 Type vertragingen
Elke actie van een team dat leidt tot het vertragen van het spel is een vertraging. Dit is ondermeer een gerokken vervanging, een te lang genomen Time-out, herhaald vragen van een ongeoorloofde vervanging of andere ongeoorloofde vraag, of het vertragen van het spel door een speler.
14.2 Sancties
De eerste vertraging in de match wordt gesanctioneerd met “Vertragingswaarschuwing”
De volgende vertragingen veroorzaken een fout en worden bestraft met “Vertragingsstraf”: verlies van de rally.
Vertragingsstraffen uitgesproken tussen twee sets, worden toegepast in de volgende set.
15 Uitzonderlijke spelonderbrekingen
15.1 Verwondingen
Bij verwondingen wordt het spel stilgelegd zodat medische hulp op het veld kan komen. De rally wordt overgedaan.
Als de speler niet vervangen kan worden, krijgt hij een 3 minuten herstellingstijd, maar slechts eenmaal per speler per match.
15.2 Externe beïnvloeding
Bij invloeden van buitenaf die het spel storen, wordt het spel stopgezet en de rally overgedaan.
16 Intervals en speelveld veranderingen
16.1 Intervals
De intervals tussen de sets duren 3 minuten.
16.2 Veranderen van speelveld
Achter elke set veranderen de ploegen van veld.
17 De Libero
17.1 Aanduiding van de Libero
Elk team heeft het recht om één gespecialiseerde defensieve speler aan te duiden, “Libero” genaamd. De Libero kan niet de kapitein zijn.
17.2 Uitrusting
De Libero draagt een tenueke van een andere kleur dan de overige spelers.
17.3 Acties waarin de Libero betrokken is
17.3.1 Speelacties
De Libero mag eender welke speler in de achterste rij vervangen. Hij is beperkt tot het spelen in de achterste rij en mag geen aanvalsactie uitvoeren als op het ogenblik van het balcontact de bal zich volledig hoger dan het net bevindt.
Hij mag niet opslaan.
Hij mag niet blokken.
Als de Libero vanuit de drie-meter zone een bovenhandse pass geeft mag met deze bal geen aanvalsactie uitgevoerd worden, zolang deze bal zich hoger dan het net bevind. Als de Libero dezelfde actie uitvoert van achter de drie-meter lijn, mag er wel een aanvalsactie met de bal uitgevoerd worden, ongeacht hoe hoog de bal zich bevindt op het ogenblik van de actie.
17.3.2 Vervanging van spelers
Vervangingen die de Libero behelzen, zijn geen normale vervangingen. Het aantal vervangingen van de Libero zijn ongelimiteerd, maar er moet een rally hebben plaatsgehad tussen twee vervangingen. De Libero kan enkel vervangen worden door de speler die hij vervangen heeft.
