Uitvaart van Sylvain Beerens te Lierde Kunstschilder
van het magische landschap
Op maandag 21 februari overleed de Lierdese kunstenaar Sylvain Beerens
(88).
De uitvaartplechtigheid had plaats op zaterdag 26
februari in de kerk van Sint-Maria-Lierde. Priester-dichter Toon
Uyttendaele schreef een 'in memoriam' namens de Projectgroep Cultuur Lierde.
Sylvain Beerens is de man die ons de geheimzinnige, in
duisternis gehulde en toch maan-overgoten landschappen van
Andalusië schonk. Niet alleen
de nachtelijke landschappen van Beerens grijpen ons aan,
ook het door de zon geblakerde Spanje, de volslagen afwezigheid van het
anekdotische, de quasi kosmische adem van de zuiderse
landschappen - Herman Tulleken in 1990. kunstcriticus, over
Sylvain Beerens.
Vlaamse kunstschilder uit de twintigste eeuw
Sylvain Beerens (1917-2005)is een groot man. Cultuurmens met stijl en gevoel voor
schoonheid. Hoffelijk en hartelijk. Niet arrogant, eerder wat
verlegen, wel altijd duidelijk aanwezig. Ook de geliefde
cartoonist van schalkse taferelen. Humor, jawel ook dat.
Hoewel het mystieke en het religieuze niet vreemd zijn in
de schilderijen, tekent Sylvain Beerens verhalend en
anekdotisch in de cartoons. En opvallend concreet. Sylvain had
iets magistraals. iets profetisch. iets koninklijks. Van hem
ging een vertrouwen uit, een levenskracht, een overtuiging.
Hij hield van zijn huis, zijn thuis, zijn zoon en
schoondochter, zijn familie, zijn liefde.
Hij was 56 jaar getrouwd. Het huiselijke leven met Pallieter
de huiskat altijd in de buurt en de dagelijkse man-vrouw
complimentjes over en weer. Ontroerend de laatste avond het
zachte 'slaap wel' van zijn geliefde, bij een avondzoen.
De kruisweg 'stil gesprek tussen monologen'
Het leven is dag en nacht.
Zwart en wit. Duister en licht. Zie de veertien schilderijen
van zijn kruisweg 'stil gesprek tussen monologen', zijn meest
doorleefde werk dat hij schonk aan de kerk van Sint-Maria-Lierde in 2001. Zijn
meesterwerk? Naar eigen zeggen zijn persoonlijke worsteling met de
legende van het kwaad. Zijn visie op het mensdom. Veertien keer mensen zonder
franjes. vaak maskers en monsters. Af en toe engelen tussen demonen, witte mensen
tussen de grote massa. Soms denk je wel: deze kruisweg is
zijn zelfportret, het geheimschrift waarmee Sylvain Beerens het verhaal van ieder
mensenleven verbeeldt. Het verhaal van zijn witte messiaanse droom temidden van
telkens weer een massa tegenkrachten, temidden van vaak monsters en maskers.
Op bijna elke schilderij zie je een witte man of vrouw, een
wit moment, een witte plek, een witte ontmoeting, een wit
moment van troost zoals er wel altijd en voor iedereen
engelen van mensen en troostmomenten zullen zijn.
Hulde van de Projectgroep Cultuur Lierde
Stijn Van Helleputte op viool en Jo Vermang op orgel spelen Mozart tijdens de
uitvaartdienst op 26 februari 2005 in de kerk van Sint-Maria-Lierde.
Op het podium het laatste schilderij uit de kruisweg. Filip
Eeman legt kopieën van verschillende schilderijen op het
podium, tussen de mensen,op de kist. Hij strooit witte bloemblaadjes in het
rond, nevel van wit over de schilderijen.
"Namens de vrienden van de Projectgroep Cultuur Lierde dank ik Sylvain Beerens voor
de vriendschap van vele mooie jaren, toen wij samen de cultuur van Lierde dienden
met tentoonstellingen, het jaarlijks Festival van Vlaanderen in de Kartuizerkerk, de
Open Monumentendagen jaar-na-jaar, de terugkeer van het originele Sint-Jansretabel
in de kerk van Hemelveerdegem (1998), publicaties en uitgaven allerhande over de
Lierdse eigenheid en schoonheid, de creatie van de bronzen pendelaar aan het station
van Lierde (zomer 2003). We herinneren ons Sylvain, de schakel in ons gezelschap
waar we héél fier op waren, een beetje onze eerste liefde
want met de tentoonstelling in 1990 van de veertien
schilderijen van zijn kruisweg in de kerk van Sint-Martens-Lierde
is alles begonnen. Vandaag is dit unieke 14-delige werk de
parel en de trots in de kerk van Sint-Maria-Lierde, het mooie
geschenk van Sylvain aan zijn parochiekerk in 2001. De
graflegging is voor deze uitvaart eruitgehaald en vooraan
tentoongesteld omdat het bijzonder goed verbeeldt wat
iedere uitvaart is: iemands witte identiteit uit handen geven op
de drempel van de graftombe.
De droom
Ik had vannacht een droom dat ik alle schilderijen van
Sylvain uit de huizen van Lierde aan het verzamelen was, zoals
vlijtige scholieren doen en met hun kleurige vellen er dan een
huis, een boom, een landschap, of wie weet zelfs de figuur van een mens mee
maken. Als resultaat van dit verzamelwerk kreeg ik Sylvain in
beeld. Aan kleur en schakering ontbrak het niet. Transparantie en doorschijnendheid
waren er ten overvloede. Deze morgen bij het opstaan als een
eerste ochtendgroet bleef ik stilstaan bij een schilderij van
Sylvain bij mij thuis. Ik zag het
kleine wit in het midden van het schilderij, de glans van ver
licht in het vreemde landschap.
Ik dacht: "Sylvain, vandaag op de drempel van je graftombe
en zonder de eigennaam van de dood over het hoofd te zien,
ben jij dit onbekende wit, de witte kleur van hoop die niet
verschiet, het onuitwisbaar wit als een pasgeboren onbestaan.
Als we de wereld zien verkleinen. Antarctica smelt als sneeuw voor de zon en vrede
is nog veel te klein voor oorlog, als vaders en moeders ten
grave worden gedragen, vrienden vallen weg en ook kinderen gaan dood, wat kan je dan
nog doen?
Voor wie er voor jou ten diepste was, zijn naam en zijn
gezicht, zijn stem en zijn wijsheid, zijn kunst van leven met
kleine letters eeuwig in het wit
schrijven, je handen openen en dan dit alles uit handen geven, als waren zij gevuld
met witte eeuwigheid. Dit wit is eeuwig".
T. U. namens de P. C. L.
Bron: De Beiaard 04/03/2005
|