Geschiedenis vrijdagmarkt

bijeengesprokkeld op het internet

Vrijdagmarkt, een sfeerbeeld van vandaag

Algemeen

http://www.wandelpaden.com/Rubriek6m.html

Om de hoek van de Steenhouwersvest bevindt zich de Vrijdagmarkt , waar elke vrijdagochtend markt wordt gehouden. Al sinds 1549 wisselen oude inboedels op dit plein van eigenaar. In de loop der jaren is de nadruk duidelijk van kunst in de richting van kitsch verschoven. Het plein staat vol met oude meubels en prullaria. Maar soms haal je er iets heel moois tussenuit. De sfeer is veel authentieker dan op de beter bekende zondagse Vogelmarkt.

Text Box:  Vrijdagmarkt

http://www.gva.be/dossiers/-a/antwerpsewijken/wijk5.asp


Op vrijdagochtend word je als het ware richting Vrijdagmarkt gezogen. De mensen vertrekken er met kartonnen dozen die afgeladen vol zitten, losse deuren en oude kasten. Het lijkt wel of er zwaar geplunderd wordt, maar niets is minder waar. De wekelijkse markt trekt steevast honderden bezoekers, op zoek naar een interessant koopje of gewoon voor de authentieke sfeer. De markt wordt al sinds 1549 georganiseerd, oude inboedels, veelal van faillissementen, wisselen er van eigenaar. Echte kunst vind je er nog zelden, maar ook kitsch is blijkbaar erg in trek.

Text Box:  Het plein, gebarricadeerd met een dikke koord, staat afgeladen vol met oude meubels, fietsen en honderden kartonnen dozen, gevuld met prullaria. De geïnteresseerde kopers staan enkele rijen dik. Hier en daar staan zelfs mensen op een krukje of een lege krat bier, om toch zeker niets te moeten missen. Elk artikel wordt per opbod verkocht door ' de Jakke ' en ' Marina ". In een tentje, midden op het plein, zet de deurwaardersassistent tegen een enorm tempo elke transactie op papier.

Wie denkt dat alleen marginalen en migranten naar de Vrijdagmarkt afzakken, heeft het mis. Er staan ook heel wat studenten en toeristen tussen de gegadigden. De toeristen komen vooral het kleurrijk folklore spektakel bekijken. En met kijken, bedoelen we echt kijken, want zonder ondertitels zijn de roepers niet altijd verstaanbaar. Ne schone purpere frak en een doos vol mè sjatten zijn voor de Nederlandse fans ware hersenkronkels.

Fietsen zijn een opvallend gegeerd goed op de Vrijdagmarkt . De eerste damesfiets gaat er voor 45 euro van de hand, de laatste tweewieler wordt aan 14 euro verkocht. Naast de fietsen, gaan ook schilderijen vlot weg. Archi-lelijk nochtans, waarom koopt een mens nu zoiets? "Erg hé, mijn vrouw zal lachen als ik daarmee thuiskom", schatert George Van Camp (64). "Nee, joh, ik schilder zelf af en toe. Die vreselijke schilderijen vliegen er meteen uit en worden vervangen door mijn eigen 'meesterwerken'. Tegen deze prijs kan ik geen lege kaders kopen en bovendien ben ik verzot op de ambiance die hier heerst. Ik kies 'op mijn gemakske' de mooiste omlijstingen en doe daar dan een bod op."

Vrijdagmarkt platgebombardeerd tijdens tweede wereldoorlog

http://www.hetvolk.be/Nieuws/Detail.aspx?ArticleID=GBA5327O&cat=REG

Het is een beetje een stuk vergeten Antwerpse geschiedenis, maar na de bevrijding in september 1944 was de oorlog nog verre van voorbij. Het Duitse leger hoopte de geallieerde opmars te stuiten door de Antwerpse haven plat te leggen. Daarvoor werden niet minder dan 722 vliegende bommen op de stad afgevuurd. Onnauwkeurige bombardementen waren het, die eerder de Antwerpenaars troffen dan de haven. Er vielen niet minder dan 1.993 doden en 3.434 zwaargewonden in de stad. Hele stadswijken, ondermeer rond het Vleeshuis, de Vrijdagmarkt en de Blijde-Inkomststraat in Borgerhout werden met de grond gelijk gemaakt. Bij de zwaarste aanval op Cinema Rex (tijdens de vertoning van Buffalo Bill ) sneuvelden 576 Antwerpenaars. Meteen werden alle samenkomsten en feesten verboden. Het hele openbare leven ging ondergronds, naar de schuilkelders.

Zonderlinge verkopen

Boom verkocht op de vrijdagmarkt

http://www.tenboome.webruimtehosting.net/tenboome/paginas/jaarboek%201993-1994/enkele_raakpunten_tussen_boom_en.htm

Kort daarna gebeurde er iets zeer eigenaardigs: vrouwe Barbara Isabella Pian verkocht op 29 januari 1751 "ter Vrydaegsmerckt der staet Antwerpen" de heerlijkheid van Boom aan Frans Regaus "als hoogsten en lesten verdierder' voor een som van 25.000 gulden (zie bladzijde 11). Er is daar in die familie vermoedelijk een betwisting geweest, waarin de weduwe Pian de bovenhand haalde met als gevolg de openbare verkoop van de heerlijkheid op de Vrijdagmarkt van Antwerpen. Waar die dus goed voor was ?!

Zoals je kan merken, beste leden van Ten Boome, heb ik hier twee raakpunten tussen Boom en Antwerpen aangehaald, namelijk het huwelijk van Joris Boschart (heer Van Boom) met de dochter van de toenmalige (in 1665) burgemeester van Antwerpen, en de verkoop ter Vrijdagmarkt van Antwerpen van de heerlijkheid van Boom door de vrouwe weduwe Barbara Isabella Pian aan Frans Regaus, die vermoedelijk in Brussel woonde of toch van daar afkomstig was.

Wijk "Dambrugge" verkocht op vrijdagmarkt

   http://www.gva.be/dossiers/-a/antwerpsewijken/dambrugge.asp

Antwerpen beleeft gouden tijden, waardoor steeds meer mensen zich in de ‘rand’ komen vestigen. Geleidelijk breidt Dambrugge uit met de omliggende graslanden en het gebied verandert meerdere keren van eigenaar. In 1700 wordt Dambrugge zelfs verkocht op de Vrijdagmarkt aan ene Gisbert van Hoyberghen.

Vanaf dan worden perioden van rust in Antwerpen afgewisseld met woelige tijden. Ook Dambrugge ontsnapt niet aan de Brabantse Omwenteling in de 18de eeuw. In 1814 krijgen de Fransen slaag in Dambrugge, waar de Engelsen hen in de Schijn jagen. Vanaf dan ontstaat er een relatieve rust in de regio en krijgt de wijk stilaan de vorm zoals we die nu kennen.

Bezienswaardigheden

Naast vrijdagmarkt ook het museum Plantin Moretus

http://www.legendes.homestead.com/musea.html

Antwerpen is ook de stad van de boekdrukkunst. Plantin Moretus was één van de eerste boekdrukkers.  Dit alles kan je bekijken in het museum op de vrijdagmarkt te Antwerpen.  

Beeld heilige catharina op het midden van de vrijdagmarkt

 http://www.verbeelding.be/site/345.html  

Deze heilige dame (4e eeuw) staat op het midden van de Vrijdagmarkt als patrones van de kleerkopers; hoe ze aan dat patronaat gekomen is, is echter niet geweten. Keizer Maxentius van Alexandrië vraagt Catharina ten huwelijk. Zij moet dan wel - zoals trouwens alle inwoners van de stad - haar geloof afzweren en offers brengen aan de afgoden van de keizer. Omwille van haar weigering wordt ze gefolterd, o.m. geradbraakt, maar het wiel met scherpe tanden breekt (vandaar het zgn. ‘Catharinawiel’ als attribuut). Uiteindelijk wordt ze onthoofd. Het boek in haar rechterhand wijst naar Jezus’ Blijde Boodschap die haar al te dierbaar is. Door velen wordt dit elegante, gekroonde, vrouwelijke heiligenbeeld onterecht aanzien als een beeld van O.-L.-Vrouw.

Beschermd monument, K.B. 8 maart 1940.

(c) teksten : Toerismepastoraal Antwerpen vzw