Chronologisch overzicht
gebeurtenissen rondom
Faillisement Femis-Bank

24-12-1990
Een eerste bericht verschijnt over problemen met de Femis-bank. De Femis-bank zou over de kop zijn, kopte dagblad De Stem.
Volgens het artikel heeft de minister van Financiën van het tropisch eiland Anguilla de bankvergunning ingetrokken van Femis Bank Ltd. En Femis Bank Account Partnership.
Het ingelegde geld, naar schatting 118 miljoen, zou zijn doorgesluisd naar de aandeelhouders.

28-12-1990
Femis-Spaarders vrezen voor hun geld.
De 2350 spaarders vrezen dat zij hun ingelegde geld verliezen, omdat de Duitse eigenaren van Femis voor 76 miljoen gulden in hun eigen wankele zaken hebben gestoken. Van de 118 miljoen ingelegde spaargelden zijn er zeker 22 miljoen definitief verdwenen. De Nederlandse Bank onderzoekt of Femis tegen de wet in toch als bank is opgetreden. Weliswaar draagt de Femis de naam bank niet meer in haar naam, toch kon er nog gewoon een spaarrekening worden geopend.

8-2-1991
Justitie neemt administratie Femis in beslag. De zwart-geldspecialist zou toch als bank zijn opgetreden. Niet alleen de administratie wordt in beslag genomen, maar ook de inhoud van de kluizen wordt in beslag genomen. Acht Femis-bedrijven en zes leidinggevenden wordt het illegaal uitoefenen van het bankbedrijf ten laste gelegd. Tot de verdachten behoren notaris Konrad Weiskopf uit Frankfurt en de officiële directeur van Femis, A. Gonnermann uit Mainz. Er zijn nog geen aanhoudingen verricht.
Tegelijkertijd heeft de Nederlandse Bank bij de rechtbank in Breda surcéance van betaling aangevraagd voor Femis. De Nederlandse Bank (DNB) kan dit doen op grond van de Wet Toezicht Kredietwezen.
Bij de inval van het hoofdkantoor te Baarle-Nassau kreeg Justitie hulp van de Belgische instanties omdat het hoofdkantoor half op Nederlands, half op Belgisch grondgebied staat.
De zwartgeldbank was DNB al jaren een doorn in het oog. Harde bewijzen over ‘het bankje spelen’ door Femis ontbraken. Pas toen in de pers berichten verschenen over verondersteld wangedrag van de eigenaren/aandeelhouders van de Femis, besloot officier van Justitie mr. H. Smid de zaak aanhangig te maken. FIOD-medewerkers postten sinds het verschijnen van de eerste berichten in de pers in december 1990 dagelijks bij de Femis en noteerden de nummerborden van de auto’s van verontruste klanten. Ook gingen FIOD en Justitie op bezoek bij de bank. Blijkbaar kregen ze voldoende informatie waardoor de officier van justitie Smid toestemming kreeg van de rechter-commissaris om op grote schaal invallen te doen in alle kantoren van de Femis.

8 februari 1991 wordt Femis onder curatele gesteld. Bewindvoerders worden mr. T. Kamphuisen uit Breda en mr. F. Meeter uit Bussum.

In oktober 1991 duiken er plotseling berichten in de pers op dat er banden zouden bestaan tussen Femis en de BCCI, de Britse bank die door de Maffia is gebruikt om drugsgelden wit te wassen. Volgens de curatoren was er geen speciale band tussen beide bedrijven. Noch uit de Femis-administratie noch uit gegevens uit onderzoeken in de VS is van enige bijzondere relatie tussen BCCI en Femis gebleken. Wel zijn er betalingen over en weer geweest en juist daarvoor heeft de FIOD weer belangstelling.

18-10-1991
Klanten Femis blijven anoniem.
Volgens de curatoren blijven klanten van de Femis anoniem als zij hun geld opeisen. Zij beroepen zich daarbij op een wetsartikel (artikel 36a lid 2 en 5 van de Wet Toezicht Kredietwezen) en artikel 134 van de faillissementswet dat schuldvorderingen aan toonder ook geverifieerd worden.

28-3-1992
Drugsgeld in Femis
Justitie zegt concrete aanwijzingen te hebben dat er drugsgeld in de Femis zit. Ook zou het onderzoek hebben opgeleverd dat er zwart geld werd witgewassen.
De Nederlandse Staat laat beslag leggen op 17,4 miljoen gulden van de Surinaamse rijsthandelaar S. Guptar dat op een Zwitserse bankrekening staat. Guptar zou zelfs niet de eigenaar zijn van het geld. Guptar zou optreden namens zijn adviseur R.G. In het kader van een strafrechterlijk onderzoek tegen de organisatie waarvan RG deel uitmaakt, is gebleken dat deze organisatie zich bezighoudt met de handel in verdovende middelen, het witwassen van Canadese dollars en het transporteren van deze gelden naar Nederland.
Advocaat van Guptar, mr. O. Hammerstein betoogt dat het geld wel degelijk van de rijsthandelaar is en dat het geld wel degelijk bestemd is voor de rijsthandel.
Het unieke systeem van de Femis in Baarle-Nassau van rekeningen op nummer, bood behalve voor eerzame rijsthandelaren ook mogelijkheden voor criminelen en bezitters van zwart geld.

22-5-1992
De Femis-bank wordt failliet verklaart. De bank heeft op 135 miljoen gulden aan ingelegde spaargelden een tekort van ongeveer 110 miljoen.
Justitie veronderstelt dat er grote stromen zwart geld en opbrengsten van drugshandel naar baarle-Nassau zijn gegaan. Arrestaties zijn in de anderhalf jaar dat het onderzoek nu loopt, nog niet verricht.

7-10-1992
Femis-spaarders krijgen toch deel van hun geld terug.
Waarschijnlijk krijgen de spaarders van de Femis-bank toch nog een deel van hun spaargeld terug. De curatoren denken dat er uiteindelijk tussen de 5 en 25 procent van de ingelegde gelden kan worden uitgekeerd.
De feitelijke eigenaar van de Femis-bank is echter nog steeds onbekend en vermoed wordt dat hij er met zo’n 110 miljoen gulden vandoor is. Van de 160 miljoen ingelegd spaargeld is naar schatting 45 miljoen over voor de schuldeisers (lees: spaarders).

7-1-1993
Zwitsers bedrijf meldt zich als schuldeiser.
Tot 6-1-1993 konden schuldeisers van de Femis hun vorderingen indienen bij de curatoren. Tot hun grote verrassing is daar nu een zwitsers bedrijf bijgekomen met een vordering van maar liefst 72 miljoen gulden. Verder hebben zich zo’n 1300 spaarders gemeld als schuldeiser.
Van de 110 miljoen gulden die zoek is, is een groot deel belegd in dubieuze onroerende zaken in Duitsland. De broers K. en H. Weiskopf uit Frankfurt spelen een dubieuze rol in die transacties.

29-1-1993
Failliete Femis-bank onder één bewind.
De Nederlandse curatoren hebben op het Caraibische eiland Anguilla de juridische strijd gewonnen om de macht in de Femis-organisatie. De Nederlandse curatoren zijn door de rechtbank van Anguilla benoemd tot curatoren van de Femis Bank Anguilla Ltd.

27-4-1993
Nieuw beslag op 17,5 miljoen Zwitsers Femis-geld.
Het geld van de Surinaamse rijsthandelaar Guptar is nadat de Zwitserse autoriteiten het beslag op het geld hadden opgeheven, nog dezelfde dag door de curatoren weer aangeslagen. Zij hebben door middel van een civiel rechterlijke procedure beslag op het geld laten leggen. Het geld is op 5 januari 1991 ten onrechte door de Femis-bank overgemaakt op de rekening van Guptar. Het faillissement stond toen al voor de deur. Guptar heeft voor de rechtbank in Breda, het Bossche Gerechtshof en zelfs niet voor de Hoge Raad aannemelijk kunnen maken dat het geld van hem is. De curatoren willen het geld binnen de boedel van Femis houden.

2-7-1993
Femis-spoor naar hasjzaak
Dankzij de inval bij de Femis-bank is justitie op het spoor gekomen van 20 ton hasj die in vaten op de bodem van de zee bij de Azoren liggen. In de opengebroken kluisjes van de bank vond justitie belangrijke documenten. Voor justitie is de drugsvondst een bevestiging van het vermoeden dat Nederlandse en buitenlandse kopstukken van een ‘criminele multinational’ via de Femis-bank hun drugsgeld veilig wilden stellen.

11-8-1993
Ex-eigenaar en oprichter van de Famis-bank eist de opbrengst van de verkoop van het kantoorpand in Baarle-Nassau op. Volgens Owel zou niet Femis maar hij eigenaar zijn van het pand via de Liechtensteinse firma Immobiles Holding. De curatoren willen het geld van de opbrengst van de verkoop van het pand toevoegen aan de boedel van de Femis-bank. Hij beschuldigt de curatoren zelfs van valsheid in geschrifte.
Hendrik Owel

21-8-1993
Uit het verslag van de curatoren blijkt dat in de jaren tussen 1985 en 1988 de Femis-bank feitelijk al leeg is geroofd.

17-9-1993
Femis-spaarders moeten uit anonimiteit treden
om geld terug te zien
De tot nu toe anonieme Femis-spaarders moeten zich bekend maken willen ze nog iets terug zien van hun spaargeld. Tot 5-10-1993 hebben ze die kans nog. Voor zo’n 450 anonieme spaarders betekent de uitspraak van de Bredase rechtbank een koude douche. De rechtbank beroept zich bij haar uitspraak op de faillissementswet waarin staat dat een vordering niet door anonieme schuldeiser(s) kan worden ingediend.

4-3-1994
Drughandel gefinancierd via Femis-bank
De Femis-bank is gebruikt als sluis voor de financiering van ongeveer 270 ton hasj en de schepen die de hasj van Nederland naar Canada moesten brengen.

15-8-1994
Liechtenstein claimt 21,5 miljoen Femis geld
Het getouwtrek over de 17,5 miljoen druggeld (van rijsthandelaar Guptar) heeft een onverwachte wending gekregen. Het geld plus 4 miljoen rente is opgeëist door de staat Liechtenstein, alwaar het geld sinds kort op een bankrekening staat. De staat Liechtenstein weet dat het besmet geld is en heeft daarom volgens haar wetgeving het recht om dit geld verbeurd te verklaren. Geld dat de Curatoren graag binnen de boedel van de failliete Femis willen houden om de spaarders alsnog iets te kunnen uitbetalen.

---

Samengesteld door Ed Ragas aan de hand van diverse krantenartikelen.