VERKRACHTING VAN DE RECHTSSTAAT

 

In de Van Dijck-zaal van het Vlaams Parlement werd donderdag de rechtsstaat verkracht. Een meerderheid van de leden van de verenigde commissies voor Ruimtelijke Ordening en Openbare Werken keurde het voorstel van decreet goed voor enkeIe bouwvergunningen waarvoor dwingende redenen van groot algemeen belang gelden. Dat zogenaamde Nooddecreet moet het mogelijk maken ongestoord de bouw van het Deurganckdok te voltooien. Daartoe worden enkele fundamentele beginselen van de rechtsstaat opzijgeschoven.
De ellende is begonnen onder de vorige Vlaamse regering, een ploeg van christen-democraten en socialisten onder leiding van Luc van den Brande. Op 20 januari 1998 stemde zij ermee in dat het Antwerps Havenbedrijf op de Linkerscheldeoever, ter hoogte van Doel, een nieuw containergetijdendok mag bouwen. De werken zijn begonnen op 1 oktober 1999. Bij de bestuurlijke behandeling van het dossier, inzonderheid de wijziging van het gewestplan, heeft zowel de vorige als de huidige Vlaamse regering dermate geklungeld dat de Raad van State al tweemaal de bouwvergunning heeft geschorst. De werken in Doel liggen al maanden stil. Dat kost de overheid veel geld en is nadelig voor de haven van Antwerpen.
Als noodgreep bestelde de Vlaamse regering voor de zachte prijs van 160.000 euro (6,5 miljoen frank) bij enkele advocaten een 'validatiedecreet' . Zij gaf vijf Antwerpse parlementsleden de eer de tekst als voorstel van decreet in te dienen, om een voorspelbaar negatief en dus erg ongelegen advies van de Raad van State te ontlopen.
De verenigde commissies voor Ruimtelijke Ordening en Openbare Werken keurden het voorstel van decreet donderdag goed. Over twee weken zal de plenaire vergadering gedwee volgen. Daags na de publicatie van het decreet in het Belgisch Staatsblad kan de Vlaamse regering een nieuwe bouwvergunning geven, zonder rekening te moeten houden met het gewestplan. De overheid schendt haar eigen rechtsregels en daarmee een essentieel beginsel van de rechtsstaat. Doordat het Vlaams Parlement de bouwvergunning nadien zal bekrachtigen, kan ze niet aangevochten worden voor de Raad van State. De overheid ontneemt de burger zijn rechtsbescherming, schendt het grondwettelijke gelijkheidsbeginsel en haalt een andere pijler onder de rechtsstaat weg. En zeggen dat heel dat uitzonderingsregime verkocht wordt als een versterking van de controle van het parlement op de regering.
Vier fracties, VLD. sp.a, Agalev en VU&ID keurden het voorstel onvoorwaardelijk goed. De groenen zijn tevreden omdat het natuurgebied dat door de bouw van het Deurganckdok verloren gaat, gecompenseerd wordt door de omzetting van landbouwgrond in natuurgebied. Het Vlaams Blok stemde tegen; Jan Penris en Filip Dewinter, beiden lid van de raad van bestuur van het Havenbedrijf zullen het moeilijk hebben dat in Antwerpen uit te leggen. Bij de christen democraten onthield enkel Jos de Meyer zich. Samen met twee andere 'Boerenbonders' M. Van looy en vooral Trees Merckx, had hij tijdens de algemene bespreking het voorstel onder vuur genomen. Merckx vroeg zich af waarom de gewone procedure niet kan worden gevolgd en drong erop aan alsnog het advies van de Raad van State te vragen. Het maakte de andere fracties zenuwachtig, tot CD&V fractieleider Eric van Rompuy de Van Dijck-zaal binnenschreed en zijn manschappen tot de orde riep.
Het is best mogelijk dat het Deurganckdok van 'groot algemeen belang' is. Maar het algemeen belang, zelfs wanneer het groot is, kan nooit wijken voor de fundamentele beginselen van de rechtsstaat. Dat er nog zoiets is als het Arbitragehof om het Nooddecreet aan de grondwet te toetsen, is een lichtpunt in dit donkere verhaal.

[Home page][Overzicht Doel Blijft][Jaaroverzichten]