Tekst uitgesproken n.a.v de hoorzitting op 19 november bij het voorstel van decreet voor het Deurganckdok


Mevrouwen, mijne heren,

Als ik hier verschijn namens Doel 2020 is dat om u duidelijk te maken dat de meerderheid van de bewoners in Doel en de polders van geen nood- of validatiedecreet voor het Deurganckdok wil weten. 

Gedurende bijna vier jaar bestrijden wij met alle voor de hand liggende wettelijke middelen de zinloze vernietiging van onze streek. Keer op keer worden wij daarbij door de hoogste rechtbank in dit land in het gelijk gesteld. Ook de opmerkingen van de Europese Commissie terzake zijn duidelijk. Wij zijn dan ook niet zinnens om deze strijd zonder meer op te geven. 

Een decreet in strijd met de grondwet
De grondwet verbiedt de wetgever om in te grijpen in voor de rechter hangende geschillen. Ondanks het feit dat er nog verschillende gedingen hangende zijn, en dat zowel voor de Raad Van State als de Rechtbank van Eerste Aanleg te Dendermonde wil men met dit voorstel van decreet, overduidelijk, rechtstreeks en onmiddellijk ingrijpen in het voorwerp van de nog hangende rechtszaken. Het is dus zonder meer in strijd met de grondwet en ondergraaft de rechtsstaat. Men schijnt zich trouwens zeer goed bewust te zijn van deze onwettelijkheid. Want waarom durft men anders de confrontatie met de administratie wetgeving van de Raad Van State niet aan?

Een geloofwaardig beleid
Het gaat hier echter evenzeer om de geloofwaardigheid van de Vlaamse instellingen. Hoe kan de Vlaamse overheid op gebied van ruimtelijke ordening een geloofwaardig beleid voeren als ze zich zelf bij het eerste zuchtje tegenwind boven de wet stelt. Hoe kan men conform met het decreet op de ruimtelijke ordening werken aan een nieuw Ruimtelijk Uitvoeringsplan als men al op voorhand een aantal werken die hierbinnen passen met een aparte wet heeft geregeld. Dat is de wet van de voldongen feiten waarbij uiteindelijk de belangen van particuliere instellingen onder het mom van het algemeen belang voorrang krijgen op het milieurecht of de rechten van de burgers in dit land. 

Geld en blunders
Als voornaamste argument voor dit initiatief wordt stelselmatig verwezen naar de financiële gevolgen van het stilleggen van de werken. Ik denk dat niet overbodig is er op te wijzen dat de geraamde cijfers tot stand zijn gekomen op basis van een hele rits onzekerheden en prognoses die onmogelijk te verifiëren zijn. Desalnietemin blijven de naar voor geschoven cijfers hallucinant. Maar dat zijn de blunders, die er aan vooraf gingen en rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor de schade evenzeer. Wetens en willens werd de ene overtreding na de andere begaan. Maar niemand die daarvoor de betrokken minister(s) ter verantwoording roept. 

Met al wat er tot nu toe vertoond is rond het Deurganckdok ziet het kosten-batenplaatje er al helemaal anders uit dan 5 jaar geleden. Indien deze uitzonderingswet wordt gestemd en het Arbitragehof ingaat op ons verzoek dreigt het financieel debacle nog een stuk groter te worden. Wil de Vlaamse volksvertegenwoordiging zich tot zoiets lenen?

In de memorie van toelichting wordt met veel cijfermateriaal en in superlatieven het algemeen belang van het Deurganckdok onderstreept. Men heeft het zowaar zelfs over een "militair belang" alsof het leger nergens anders in de haven zijn materiaal zou kunnen ontschepen. Voor ons lijkt het vooral alsof men uit het verleden niets geleerd heeft. Het Doeldok waar nooit een schip aanmeerde is u afdoende bekend. Maar het verhaal van het Verrebroekdok is minstens zo indrukwekkend. 

Het Verrebroekdok zou de investering van de eeuw worden. En volgens allerhande studies zou het zichzelf in de kortste keren zeven keer opbrengen. Al die cijfers dateren van het begin van de jaren '90. Maar twee jaar geleden bleek de Antwerpse haven plots geen vragende partij meer inzake het Verrebroekdok. 

Honderden ha landbouwgrond werden jaren geleden onder meters zand gelegd, maar tot op de dag van vandaag kwam geen bedrijf er zich vestigen. Al die nutteloze werken en investeringen kwamen er op vraag van diegenen die nu zo hard aandringen op dit nooddecreet. En toch worden opnieuw alle argumenten uit diezelfde hoek kritiekloos overgenomen. 

Wie de argumentatie voor dit voorstel tot decreet leest krijgt de indruk dat er in de regio geen andere haven is dan Antwerpen; dat de E.U.nog moet starten of de globalisering van de economie aan Vlaanderen voorbijgaat. Van het probleem van overcapaciteit in de range Hamburg-Le Havre, zoals nochtans regelmatig gesignaleerd in financieel-economische bladen, lijkt men nooit gehoord te hebben. Al deze elementen zouden kunnen leiden tot enige bezinning rond het voorgenomen project maar blijkbaar blijft men kiezen voor de vlucht naar voor. 

Enkel een juridisch probleem met het Deurganckdok?
Voor een deel van de hier aanwezige commissieleden bestaat er géén probleem Doel maar is er enkel een juridisch probleem met het Deurganckdok. Het heet dat de leefbaarheid van Doel (weliswaar voorlopig) gegarandeerd is. Maar wie van u is al eens gaan kijken tot op welke afstand van het dorp er containerbehandeling is gepland; waar de zogenaamde leefbaarheidsbuffer is gepland; welke polders en boerderijen men onder de baggerspecie wil steken. Alle Doelenaars zouden "ruimschoots" financieel vergoed zijn voor hun verlies maar al wat er te horen valt bij mensen in Doel die hun goed verkochten aan de overheid is woede en frustratie; de mensen van Doel voelen zich psychisch onder druk gezet door de overheid, door de zogenaamde sociaal-bemiddelaar, de onteigeningscommissarissen; en eens ze getekend hebben voelen ze zich veelal bedrogen. 

Het woonrecht voor residenten en nieuwe bewoners wordt sedert het gelanceerd werd ronduit tegengewerkt. 

Men spreekt al jaren over een grondbank voor onteigende boeren maar die is er nog altijd niet. Het is trouwens zeer de vraag waar men, in het licht van alle geplande natuurcompensaties, nog grond zal vinden in de polder voor die bewuste grondbank. Het mag in die zin ook eens onderstreept worden dat het hier nog altijd gaat om één van de meest vruchtbare streken in Vlaanderen met, naar leeftijd (zeker in vergelijking met de rest van Vlaanderen) jonge, gezonde en grondgebonden bedrijven. Die komen niet alleen in moeilijkheden door de geplande havenuitbreiding maar ook door de in dit nooddecreet meegenomen natuurcompensaties. Enerzijds zullen daar opnieuw onteigeningen voor moeten gebeuren , anderzijds zal dit verregaande beperkingen op gebied van de bestaande landbouwactiviteit met zich meebrengen.

Het is pijnlijk te moeten vaststellen dat in deze, het algemeen belang grotendeels ophoudt met de winsten van multinationale constructies en geen enkele commissie dezelfde bekommernis aan de dag legt voor wat momenteel de meest bedreigde gemeenschap in Vlaanderen,en misschien de E.U., is.

Waarom krijgen mensen in dit dossier geen plaats?
Het is niet de eerste keer dat iemand van Doel 2020 de gelegenheid krijgt de belangen van de inwoners te komen verdedigen in het Vlaams parlement. Dat gebeurde een eerst maal al in 1998 door Ferdinand De Bondt, iemand die het dossier misschien beter kent dan wij allemaal samen. Men kan niet zeggen dat men niet op de hoogte was van de hindernissen die het dossier wachtte. Maar er is tot hiertoe met de bekommernissen en argumenten van de mensen uit Doel niets gebeurd. Steeds opnieuw was het het zogenaamde algemeen (economisch) belang dat voorrang kreeg. Waarschijnlijk omdat velen onder u ook onvoldoende vertrouwd zijn met de situatie ter plekke, zich niet kunnen voorstellen wat het betekent als er halverwege de Liefkenshoekstraat een zogenaamde leefbaarheidsbuffer komt van 24,5 meter hoog; geen voorstelling hebben van "slechts" 49ha Doelpolder of 20ha Arenbergpolder die wordt ondergespoten.

De mensen van Doel en hun medestanders overal in Vlaanderen zijn vastbesloten om hun juridische strijd voor het behoud van Doel en de polder voort te zetten. Wij voeren géén procedurespelletjes maar een strijd om het blote voortbestaan van onze gemeenschap. Wij hebben weinig meer dan onze overtuiging maar als het moet gaan wij daar nog jaren mee verder.

Een concreet voorstel
Wij zijn bereid mee te werken aan een constructieve oplossing voor het probleem van het Deurganckdok. Maar dat kan alleen als Doel en de polder blijven gevrijwaard met spijkerharde garanties. Of met andere woorden als de feitelijke grens van het havengebied, de Verkortingsdijk en de vroegere Lijn De Bondt als grens worden gehandhaafd. Technisch is dit mogelijk, dat blijkt uit een oefening die ir. Johan Demoen, eredirecteur-generaal bij AWZ, en ir. Aerts, verantwoordelijke voor de werken aan het Deurganckdok, eerder maakten voor het college van burgemeester en schepenen te Beveren.

Wekelijks leiden wij in Doel en het havengebied mensen rond, ook parlementsleden, ook mensen uit uw commissie. Als u als commissieleden uw werk ernstig opvat, en er is geen reden om daaraan te twijfelen, kan u niet anders dan een plaatsbezoek brengen aan Doel en het Linkerscheldeoevergebied. Niet om de bouwput te bezoeken maar om te kijken wat het Deurganckdok in zijn huidige configuratie betekent voor de streek; wat de implicaties zijn voor de landbouw; om na te gaan wat de realiteit is van het Linkerscheldeoevergebied; om de alternatieve locaties voor de berging van specie te bekijken; kortom om de argumenten die u hier vandaag hoort, te toetsen aan de realiteit op het terrein. Namens de bewoners van Doel en de polder nodig ik u daartoe met aandrang uit. In de oprechte overtuiging dat dit het begin van een oplossing kan bieden voor een dossier dat anders gegarandeerd muurvast blijft zitten. 

Namens Doel 2020,

Jan Creve, woordvoerder

 

[Home page][Overzicht Doel Blijft][Jaaroverzichten]