|
Het blunderboek van de havenuitbreiding op de linkeroever is aan een nieuw hoofdstuk toe. Het Deurganckdok zal wellicht twee jaar onaangeroerd als een open wonde blijven liggen.
Het Hooghuis in Doel is de vroegere zetel van het Polderbestuur. De huidige eigenaar Marc Debaive wou het statige renaissancehuis, dat uit de vroege zeventiende eeuw dateert, van de sloop redden
en liet het als monument beschermen.
Voor de onteigening maakt dat weinig of geen verschil. Zijn getormenteerde geest had nog één grote zorg : dat de aasgieren er later de oude bakstenen, balken en ornamenten uit zouden slopen voor een fermette. Vorige week werd Marc Debaive gecremeerd in Terneuzen en zijn as werd verstrooid over de Westerschelde. Hij is niet de eerste polderbewoner die weigerde om in Vlaanderen begraven of gecremeerd te worden. Het politieke geknoei met de havenuitbreiding had hem erg bitter gestemd. Het Hooghuis lijkt nu ten dode opgeschreven.
Het is nog een geluk dat hij vorige week de laatste aflevering van de vaudeville in Doel niet meer moest meemaken. De bouwvergunning voor het Deurganckdok, waarvoor het dorp nu onteigend wordt, werd voor de tweede maal door de Raad van State geschorst. Minister Dirk Van Mechelen (VLD) van Ruimtelijke Ordening liet de werken stilleggen en roept alle betrokken partijen volgende week bijeen om zich over de toekomst te beraden. Er wordt verwacht dat het dok - een van de grootste werven van Europa - er vermoedelijk twee jaar als een open wonde bij zal liggen. De hele procedure moet worden overgedaan. Op de plaats waar vorig jaar nog een boerderij stond, gaapt nu een krater. Mensen zijn er weggebulldozerd. Velden onder slib begraven. Dat alles lijkt nu zinlozer dan ooit.
Het verbazende is dat de vraag naar de politieke verantwoordelijkheid voor dit rampdossier nauwelijks wordt gesteld. De vorige, rooms-rode regering besliste om Doel op te doeken en startte net voor de verkiezingen van 1999, op verzoek van de havenlobby, de procedure voor de bouwvergunning. Minister Steve Stevaert (SP) brak toen zelfs z'n belofte om daarmee te wachten tot het sociaal begeleidingsplan rond was. De nieuwe, paars-groene regering stak van wal met een regeringsverklaring vol fouten en vaagheden. Minister Van Mechelen leverde in ijltempo de bouwvergunning af. Daarna volgde een rondje politiek getouwtrek over de leefbaarheidsstudie van Doel. Ten slotte viel op 19 mei 2000 de dubbelzinnige beslissing om de Doelenaars gedwongen te onteigenen, maar de mensen nog een tijdlang hun eigen huizen te laten huren.
COMMERCIËLE CATASTROFE
Enkele dagen later begon de lijdensweg pas goed. De Raad van State schorste de bouwvergunning. De regering had immers ten onrechte de hoogdringendheid ingeroepen om zo de normale procedure te omzeilen. Op 13 juni 2000 smeet minister Van Mechelen al een nieuwe bouwvergunning op tafel, want nog langer wachten zou te veel verlies voor de aannemers meebrengen. Het werd hem toen al duidelijk gemaakt dat hij hoog spel speelde door geen openbaar onderzoek te organiseren. Begin dit jaar werd de overheid in gebreke gesteld door de Europese Commissie omdat zowat alle milieurichtlijnen met de voeten waren getreden. Er dreigt een dagvaarding voor het Europees Hof in Luxemburg. Bovendien loopt er nog een vemietigingsprocedure tegen de gewestplanwijziging, waardoor Doel en een groot stuk van de polder tot havengebied werden verklaard.
Tot overmaat van ramp werd vorige week, zoals voorspeld, de nieuwe bouwvergunning door de Raad van State geschorst omdat zij zonder openbaar onderzoek werd afgeleverd, ondanks de vele nieuwe elementen in het dossier. De gevolgen van de schorsing zijn desastreus. De verliezen affreus. Er zijn hoge kosten om de verlaten werf te beveiligen. Elke dag dat de werken stilliggen, kost een pak geld. De aannemers zullen een schadevergoeding eisen. De haven, die met lede ogen ziet hoe een containerhaven in Vlissingen wordt uitgebouwd, spreekt over een commerciële catastrofe. Het dok was al in concessie gegeven aan havenfirma's, die gigantische schadeclaims zullen indienen. En dat alles omdat de overheid zich boven de wet stelt en de regels van de rechtsstaat aan z'n laars lapt.
De tegenstrijdige beslissingen hebben op het terrein nog voor veel meer verwarring gezorgd. Zo werd door de overheid besloten om met het slib van het Deurganckdok het nooit gebruikte Doeldok voor de helft weer te vullen - een kras voorbeeld van de miljardenverspilling. Toch wou men inmiddels nog eens ruim honderd hectaren poldergrond innemen voor de berging van slib. De overheid besliste ook om de Doelenaars, na de verplichte onteigening, nog een tijdelijk 'woonrecht' te geven. Van dat 'woonrecht', en van de beloofde 'leefbaarheidsmaatregelen', werd daarna niets meer vernomen. De regering zond niet alleen een bemiddelaar, die het dorp moet ontruimen, maar recent ook een opbouwwerker, die het leefbaar moet houden. Intussen mogen de lege huizen niet opnieuw worden bewoond, zei minister Johan Sauwens (VU) vorige week. De leegstand zaait uit, en het verval is niet tegen te houden.
In het weekend zijn er al mensen die rond het Hooghuis komen snuffelen. Ze duwen hun neus tegen de oude ramen en morrelen aan het massieve deurslot. Nog even wachten.
Chris De Stoop
|