GVA 5 januari 2016 |
Vanavond nodigt de Antwerpse
haven 1500 gasten uit in het Hilton Hotel om te klinken op het nieuwe jaar.
2015 was een recordjaar: voor het eerst in haar geschiedenis doorbrak de haven
de grens van 200 miljoen ton. Het havenbestuur pleit daarom met nog meer
ijver voor de aanleg van het Saeftinghedok. Jan
Creve van de actiegroep Doel 2020 heeft zijn bedenkingen. Het record van de 200 miljoen
ton wordt niet alleen uitbundig gevierd, het vormt voor havenschepen Marc Van
Peel en haven- ceo Eddy Bruyninckx
hét moment om nog eens te pleiten voor het Saeftinghedok. Daarbij negeren beide heren niet alleen de
recente uitspraak van de Raad van State die vorige maand de plannen voor het
dok heeft geschorst. Maar ook en vooral de economische indicatoren die heel
wat vraagtekens plaatsen bij de aanleg van zo’n reusachtig containergetijdendok. Het Antwerps Havenbedrijf ijvert al
sedert 1995 voor een verdere uitbreiding van containercapaciteit in de Waaslandhaven. Maar tot op heden bleef er voor
de behandeling van containers overcapaciteit bestaan. Het Deurganckdok,
gelegen vlak naast Doel, werd in zijn tienjarig bestaan nooit meer dan voor
een kwart benut. Dat verandert als rederij MSC volgend jaar haar activiteiten
verhuist van het Delwaidedok op de rechteroever
naar het Deurganckdok. Daardoor zal het Deurganckdok vanaf volgend jaar voor twee derde benut
zijn. Maar de verhuizing heeft tot gevolg dat er aan het Delwaidedok
1,6 km modern uitgeruste containerkaai leeg komt te liggen. Of de plaats –
zoals verhoopt door het havenbedrijf – effectief wordt ingevuld met een door
de Saudi’s gefinancierd project, valt nog te
bezien. Er hangt niet alleen veel mist rond het project, het is bovendien ook
erg omstreden. Volgens het Havenbedrijf zal de
capaciteit aan het Deurganckdok op termijn niet
volstaan om de groei van MSC op te vangen. En daarom is er ook een Saeftinghedok nodig dat dan los over het dorp Doel komt
te liggen. Het grootste dok ter wereld, 4,2 km landinwaarts als het ooit
voltooid raakt. Wereldhandel zit in het slop Daarbij blijft men halsstarrig
blind voor de voornaamste economische indicatoren. De wereldhandel bevindt zich
in het slop en er is geen beterschap in zicht. Door de groeivertraging in
China wordt gevreesd dat het containertransport zelfs zal dalen. In het
onwaarschijnlijke geval dat er zich toch een herstel zou voordoen, is er nog
altijd voldoende capaciteit beschikbaar. In 2014 heeft de Antwerpse haven 9
miljoen TEU (1 TEU = 1 container) behandeld. De totale capaciteit van de
haven bedraagt echter 15 miljoen TEU. Intussen staat de werkloosheid
onder containerschepen op zijn hoogste peil sinds jaren. Maersk,
de grootste containerrederij ter wereld, kondigde vorige maand aan dat zij
4000 jobs wil schrappen en 250 miljoen euro wil besparen. Het is erg
waarschijnlijk dat MSC – momenteel in alliantie met Maersk
– het beleid van de marktleider moet volgen. Een zoveelste teken aan de wand
dat de gewenste groei zich niet zal voordoen. En toch blijft Antwerpen
inzetten op een nieuw containergetijdendok. Een
sector die nota bene weinig werkgelegenheid en relatief weinig economische
meerwaarde creëert. Wegen zullen dichtslibben De noodzaak van het Saeftinghedok wordt gestaafd door de Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse (MKBA) die oordeelt dat de eerste
fase van het Saeftinghedok een “maatschappelijk
zeer rendabel project” is. Maar deze kosten-batenanalyse lijkt de kostenzijde
schromelijk te onderschatten en de opbrengsten te overschatten. De onteigeningsvergoedingen
worden niet in rekening gebracht. Net zo min als de aan- en afvoer van de
miljoenen kubieke meters grond. Tegelijk rekent men op
honderden miljoenen opbrengsten aan zogenaamde transportkostenbesparingen
voor bedrijven. Terwijl bedrijven zoals Katoen Natie zich voorbereiden op
exact het omgekeerde: hogere transportkosten en een mobiliteitsinfarct. De baten van het Saeftinghedok mogen dan op papier positief zijn, wat zijn
ze waard als daarmee de totale stilstand dreigt? Verschillende mobiliteitsexperten waarschuwen dat de mobiliteitsknoop
in het Waasland en rond Antwerpen quasi onoplosbaar wordt door de bouw van
het Saeftinghedok. Men schat dat er dagelijks 11.000
extra vrachtwagens zullen bijkomen. Met nog meer containers op de wegen
dreigen Antwerpen en het Waasland verkeersmatig helemaal dicht te slibben. Behalve het Antwerps
Havenbedrijf en MSC zijn weinigen in de haven en de regio gelukkig met de
komst van dit dok. Desondanks haalt het Havenbedrijf alles uit de kast om de
Antwerpse haven op de Wase Linkeroever uit te
breiden met een oppervlakte van 1500 hectare (om u een idee te geven: dit
zijn 3.000 voetbalvelden of de stad Antwerpen binnen de Ring). Daar hoort in eerste instantie
het dorp Doel bij. Maar ook het hele poldergebied tot aan de Nederlandse
grens. Meer dan 800 hectare voor havenuitbreiding, 700 hectare voor
zogenaamde natuurcompensatie. Herinnert u zich het Doeldok
nog? Dat dok – toen het grootste dok van België – werd gegraven in de jaren
1980. Twintig jaar lang werd het enkel gebruikt door hengelaars. Nadien werd
het dok gevuld met het baggerzand afkomstig uit het Deurganckdok.
Vandaag is het een tijdelijk natuurcompensatiegebied. Is de Vlaamse regering bereid
aan de volgende generaties uit te leggen dat we niets hebben geleerd uit onze
fouten en een volledige streek van de kaart hebben geveegd voor alleen méér fileleed? Jan Creve - Doel 2020 |
[Home page][Overzicht
Doel Blijft][Jaaroverzichten][Krantenartikels
2016] |