29 september 2003
Onderwijs schaakmat ?
Het Witte Raven-programma is aan een tweede seizoen begonnen. Volgens
hetzelfde stramien worden mensen in een maand tijd opgeleid om zich in een of
andere selectieproef te meten met mensen die een opleiding in het beroep hebben
gehad. Een jury, die niet op de hoogte is van deze poging tot misleiding, wordt
achteraf gevraagd wie de 'nieuweling' was. Gisteren gaf iemand zich uit voor
kunstenaar. Geen van de drie juryleden gaf het juiste antwoord ...
Dit zet mij, ondanks alle goede reacties die ik overigens deel, aan om toch
een kritische noot aan te brengen. Wordt ook de kandidaat begeleid die door de
jury verkeerdelijk als 'nieuweling' wordt aangeduid ? Wat moet Els, die toch een
opleiding had gehad, hebben gedacht als zij minder werd gekwoteerd dan Carolien
? En wat met de leraars die Els hebben opgeleid ? Doet dit programma zo geen
afbreuk aan de inspanningen van het onderwijs ? Of gaat men er van uit dat de
kijker wel beseft dat men met vier weken intense opleiding niet echt een
volledige opleiding vervangt en dat het resultaat vooral afhangt van de
persoonlijkheid, die al sterk was bij aanvang of door bepaalde technieken
sterker gemaakt ? Wat duiding zou toch wel gepast zijn op het einde. Zoals
gezegd, ook voor de mensen die door de jury verkeerdelijk zijn aangeduid
...
10-11-02
Witte Raven in de politiek ?
Hebt u gekeken naar het programma Witte Raven, op VRT ? Voor wie het niet
deed, een dokwerker werd er in een maand voorbereid om het op te nemen tegen
professionele kappers, een pianostudente voor een DJ-wedstrijd, een
bibliothecaris (met de hulp van Guy Van Cauteren) voor een meesterkok-examen,
een verkoopster voor een jumping en een tuinman om de professionele foto voor
een mediacampagne te maken. De resultaten waren verbluffend en de professionele
jury geloofde in bijna alle afleveringen dat de kandidaten de nodige opleiding
en ervaring hadden.
Vandaag was er een laatste aflevering. Bij de vijf personen werd na enkele
weken nagegaan of de ervaring hun eigen leven had beļnvloed. En dat bleek:
allen waren er zelfbewuster door geworden, overtuigd dat ze meer konden dan ze
dachten, dat het leven meer inhield dan ze wisten, maar vooral: er was begrip
ontstaan voor mensen die anders leven...
Misschien zouden meer mensen eens in de huid van iemand anders moeten
kruipen. Eens ondervinden wat die 'er moet voor doen', hoe het is in haar of
zijn levenswereld. Ik denk hierbij aan de wereld van de politiek, en daarbij aan
de politiekers maar ook aan de kiezers.
Politieker, een beroep
De jongste tijd wordt, vooral met de gebeurtenissen in Nederland en in
Turkije in het achterhoofd, door politici én door journalisten (cfr. Yves
Desmet) betoogd dat politieker-zijn een beroep is. Met andere woorden dat men
het niet zomaar kan.
Er is daar natuurlijk wel iets voor te zeggen. Politiekers werken in een
bepaalde structuur, met procedures, een eigen vaktaal, eigen gewoonten.
Nieuwkomers hebben, voor zover ze geen begeleiding krijgen van familie of van
collega's die in hen geen concurrentie zien, een hele inloopperiode nodig voor
ze er echt hun weg in hebben gevonden. Als men bovenop nog een uitvoerend
mandaat heeft, komt daar nog veel meer bij kijken, zoals na Volksunie- nu ook
Agalev- en in Nederland de LPF-ministers mochten ervaren. Na de verkiezingen in
Turkije, met een absolute meerderheid voor een partij die pas anderhalf jaar
bestaat, was de eerste bezorgdheid eveneens of die wel genoeg bekwame mensen
voor het regeringswerk kon samenbrengen. Om een gemeente, provincie, gemeenschap
of land goed te leiden zijn inderdaad bepaalde kwaliteiten nodig.
Een dergelijke redenering houdt echter ook gevaren in. Gaat men een
minimumdiploma eisen aan politiekers ? Of komt er een kaste van politiekers ?
Wie in een kaste leeft, dreigt al spoedig niet meer te weten wat er buiten
gebeurt. Een grotere tegenspraak zou er niet kunnen zijn in een democratisch
bestel waar de bevolking politiekers afvaardigt om de maatschappij zo te
organiseren dat iedereen het zo goed mogelijk heeft. Het is daarbij immers
noodzakelijk dat die politici weten hoe die mensen leven, wat ze dagelijks
meemaken. Er zijn al ministers die een dag als postbode, garagist of aan de
lopende band in een autofabriek hebben gewerkt, zal u misschien aanhalen. Wel,
misschien zou het goed zijn dat meerdere, vooral beroepspolitici eens als een
dergelijke witte raaf aan het werk gaan.
Begrip bij de burger
Maar die redenering gaat ook in de andere richting op. 'De burger' beseft
niet altijd wat het betekent in onze maatschappij politieker te zijn. Er is meer
voor nodig dan een schijnbaar logische oplossing om tot een gemeentelijke
beslissing of tot een wet om te vormen. Er zijn de al genoemde procedures die,
indien goed opgemaakt, als bedoeling hebben misbruiken tegen te gaan. Er is de
grondregel dat we niet allemaal altijd hetzelfde denken of hetzelfde als het
goede ervaren. Om een beslissing mogelijk te maken moet er dus een meerderheid
achter staan en inderdaad, dat vraagt soms taktiek.
Het zou goed zijn als meer mensen dat eens kunnen ervaren. En daar is geen
programma als Witte Raven voor nodig, wel wat inspanning. De burger mag niet
verwachten dat hem alles klaarfijn en eenvoudig wordt uitgelegd en liefst op het
moment dat hem dat het beste uitkomt. Hij/zij moet de bestaande middelen
gebruiken om zich te informeren, gemeenteraadszittingen volgen, eens naar een
nationaal of Europees parlement gaan om te ervaren hoe het er aan toegaat. En
als de politici (en de mensen die in die instellingen werken) dan ook nog worden
aangezet om de burger te helpen in zijn zoektocht, dan zou dit kunnen helpen
verhinderen dat men partijen gaat achternalopen die stellen dat er voor alles
gemakkelijke oplossingen zijn...
Uw reacties:
Iedereen kan reageren, ook gemeentebestuur en politieke fracties.
Stuur uw tekst het liefst in een Word-bestand. Beperk de grootte tot maximaal
60 lijnen, aub. Teksten mogen/moeten kritisch zijn maar racistische of
beledigende gedeelten worden geschrapt.
